Bauhaus Tasarım Okulu ve İki Kadın Grafik Tasarımcı: Irmgard Sörensen-Popitz ve Ivana Tomljenovic-Meller

Yıl 2020, Sayı: 11, 69 - 78, 08.12.2020

Seyit Mehmet Buçukoğlu

Öz

19. yüzyılın sonu ve 20. yüzyılın başlarında yoğunlaşan sanatsal tartışmalar, beraberinde geleneksellikten uzaklaşan, bununla birlikte belirli kalıpların kırılmasına neden olan yeni tarz arayışlarını başlatmıştır. Birinci Dünya Savaşı sonrasında büyük yenilgiye uğrayan Almanya’da, Bauhaus Tasarım Okulu’nda sanat ve zanaat yeniden ele alınmış, 20. yüzyılın sanat akımı olarak dünyanın pek çok ülkesinde etkisini güçlü kılmıştır. Bauhaus Tasarım Okulu, alanındaki yenilikçi eğitim anlayışını da endüstriyel tasarım, mimarlık ve grafik tasarım üzerinde yoğunlaştırmıştır. Öte yandan modern sanatın ünlü isimleri Bauhaus okulunun önemli figürleridir. Ancak Bauhaus eğitimi içinde erkek öğrencilerin sayılarının kadın öğrencilere oranla daha fazla olması, okulun eğitim sistemi içinde cinsiyetçi bir tutumun da var olduğunu göstermektedir. Bauhaus’ta eğitim görmüş pek çok erkek öğrenci ünlü isimlere dönüşürken, kadın öğrenciler ise daha az değer görmüş ve hep gölgede kalmışlardır. Bu bağlamda Bauhaus Tasarım Okulu’nda grafik tasarım eğitimi alan Irmgard Sörensen-Popitz ve Ivana Tomljenovic-Meller, araştırmanın odak noktası olarak Bauhaus Tasarım Okulu’ndaki eğitimleri ve tasarımları ekseninde değerlendirilmektedirler.

Anahtar Kelimeler

Bauhaus, Bauhaus Tasarım Okulu, Almaya, Grafik Tasarım, Tasarımcı, Irmgard Sörensen-Popitz, Ivana Tomljenovic-Meller

Kaynakça

• Aliçavuşoğlu, E. & Artun, A. (2019). Bauhaus: Modernleşmenin Tasarımı. Türkiye’de Mimarlık, Sanat, Tasarım Eğitimi ve Bauhaus. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Antmen, A. (2010). Sanatçılardan Yazılar ve Açıklamalarla 20. Yüzyıl Batı Sanatında Akımlar. Walter Gropius Bauhaus Düşüncesi. İstanbul: Sel Yayıncılık: 399. Artun, A. (2016). Sanatın İktidarı, 1917 Devrimi, Avangard Sanat ve Müzecilik. Kızıl Bauhaus. Sanat Hayat 37. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Batur, E. (2015). Modernizmin Serüveni. Bir “Temel Metinler” Seçkisi. Walter Gropius Weimar Devlet Yapıevi (Bauhaus) Programı. İstanbul: Sel Yayıncılık: 477.
• Bauhaus. (1993). Grolier International Americana Encyclopedia içinde. (Cilt. 3, s. 117). İstanbul: Grolier Incorporated- SABAH, Danbury, Connecticut.
• Becer, E. (2016). Modern Sanat ve Yeni Tipografi. Ankara: Dost Kitabevi.
• Bektaş, D. (1991). Çağdaş Grafik Tasarımının Gelişimi. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Bell, J. (2009). Sanatın Yeni Tarihi. Çev. U. Ceren Ünlü, Nurçin İleri ve Rana Gürtuna. İstanbul: NTV Yayınları.
• Bulat, S., Bulat, M., & Aydın, B. (2014), “Bauhaus Tasarım Okulu”. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Sayı 18 (Cilt:1). s.106.
• Erkmen, N. (2009). “Bauhaus ve Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi”.
• Eti, S. (1971). Çağdaş Sanat. İstanbul: Karaca Ofset.
• Feierabend, J. & Fiedler, P. (2000 ). Bauhaus. Berlin.
• Foster, H. (2012). Tasarım ve Suç. Müze-Mimarlık-Tasarım. Sanat Hayat 4. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Gombrich, E. (1986). Sanatın Öyküsü. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Ivic, A. (2016). Ivana Tomljenovic-Meller: Ideological Strands in Photo-Collage and Graphic Design. University of St Andrews School of Art History Master of Letters.
• Lynton, N. (1982). Modern Sanatın Öyküsü. İstanbul.
• Naylor, G. (1968). The Bauhaus, Londra: Studio Vista.
• Özgüven, B. (1998). “Bauhaus”. Gergeden Dergisi, İstanbul.
• Shiner, L. (2013). Sanatın İcadı, Bir Kültür Tarihi. Çev: İsmail Türkmen. Sanat ve Kuram Dizisi:7. İstanbul: Ayrıntı:408.
• Sözen, M. & Tanyeli, U. (2011). Sanat Kavram ve Terimleri Sözlüğü. İdil Önemli (Ed.). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Whitfort, F. (1984). Bauhaus. London: Thames and Hundson.
• URL-1: http://v3.arkitera.com/arsgratiaartis.php?action=displayNewsItem&ID=47253 (Erişim Tarihi: 09.10.2020).
• URL-2: https://www.arkitektuel.com/bauhaus-kadinlari/ (Erişim Tarihi: 03.08.2020).
• URL-3: https://www.arkitera.com/haber/bauhausun-kadinlari/ (Erişim Tarihi: 02.08. 2020).
• URL-4: https://www.deutschland.de/tr/topic/kultur/bauhaus-kadinlari (Erişim Tarihi: 02.08.2020).
• URL-5: https://www.culturenet.hr/default.aspx?id=34429 (Erişim Tarihi: 02.08.2020).