ACCOUNTING OF LEASING OPERATIONS UNDER ISLAMIC FINANCE ACCOUNTING STANDARD 8 ( IFAS 8 IJARAH AND IJARAH MUNTAHIA BITTAMLEEK)

Yıl 2021, Cilt: 23 Sayı: 4, 693 - 710, 31.12.2021

Yusuf Kaya Mehmet Utku

https://doi.org/10.31460/mbdd.864971

Cited By: 2

Öz

Public Oversight Accounting and Auditing Standards Authority (POA) have been published the Islamic Finance Accounting Standards (IFAS) in 2019. In this study, it is aimed to account for leasing (Ijarah Muntahia Bittamleek) transactions within the framework of IFAS 8 Ijarah and Ijarah Muntahia Bittamleek and to compare the relevant standard with TFRS 16 Leases. In this context, in cases where an Islamic financial institution is both a lessor and a lessee, the application of the IFAS 8 has been presented through an example. Besides, TFRS 16 applied by IFIs has been compared with IFAS 8. Although leasing transactions and Ijarah Muntahia Bittamleek transactions are similar, it has been determined that there are significant differences in terms of the structure of the contract and accounting.

Anahtar Kelimeler

Islamic Finance, Ijarah Muntahia Bittamleek, Leasing, IFAS 8, TFRS 16

FAİZSİZ FİNANS MUHASEBE STANDARDI 8 (FFMS 8 İCARE VE İCARE MÜNTEHİYE BİTTEMLİK) ÇERÇEVESİNDE FİNANSAL KİRALAMA İŞLEMLERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ

Öz

Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK) tarafından 2019 yılında Faizsiz Finans Muhasebe Standartları (FFMS) yayınlanmaya başlamıştır. Bu çalışmada, “FFMS 8 İcare ve İcare Müntehiye Bittemlik” standardı çerçevesinde finansal kiralama (icare müntehiye bittemlik) işlemlerinin muhasebeleştirilmesi ve ilgili standardın TFRS 16 Kiralamalar standardıyla karşılaştırılması amaçlanmıştır. Bu kapsamda bir faizsiz finans kuruluşunun (FFK) hem kiraya veren hem de kiracı olduğu durumlarda, FFMS 8 standardının nasıl uygulanacağı bir örnek üzerinden ortaya konmuştur. Ayrıca FFK’ların halihazırda uyguladıkları TFRS 16 standardı ile FFMS 8 standardı karşılaştırılmıştır. Finansal kiralama işlemleri ile icare müntehiye bittemlik işlemleri benzerlik gösterse de sözleşmenin yapısı ve muhasebeleştirme açısından önemli farklılıklar içerdiği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Faizsiz Finans, İcare Müntehiye Bittemlik, Finansal Kiralama, FFMS 8, TFRS 16

Kaynakça

• Atmeh, M.A. ve Serdaneh, J.A. 2012. “A Proposed Model for Accounting Treatment of Ijarah”, International Journal of Business and Management, 7(18), 49.
• Ceylan, A. 2001. İşletmelerde Finansal Yönetim, 7.Baskı, Ekin Kitabevi, Bursa.
• Finansal Kurumlar Birliği. 2020. Finansal Kiralama Sektör Raporları, www.fkb.org.tr/raporlar-ve-yayinlar/raporlar/finansal-kiralama-sektor-raporlari/ (Erişim Tarihi: 09.10.2020).
• Global Leasing Report. 2020. www.whiteclarkegroup.com/reports/global-leasing-report2020#download-form (Erişim Tarihi:12.10.2020).
• Gupta, N. 2015. “Differences in Accounting Treatment of Ijarah: A Case Study of UAE Islamic Banks”, International Journal of Islamic and Middle Eastern Finance and Management, 8(3), 369-379.
• Hanif, M. 2016. “Ijarah Accounting: A Comparison of Conventional IAS-17 and Islamic FAS-8”, Journal of Islamic Economics, Banking and Finance, 113(3517), 1-14.
• KGK. 2020. Faizsiz Finans Muhasebe Standartları, www.kgk.gov.tr/DynamicContentDetail/9201/ Faizsiz-Finans-Muhasebe-Standartlar%C4%B1-(FFMS) (Erişim Tarihi: 05.09.2020).
• KGK. 2020. Türkiye Muhasebe Standartları, www.kgk.gov.tr/DynamicContentDetail/5305/Tms-Tfrs-Setleri (Erişim Tarihi: 05.09.2020). Putri, M. ve Subaweh, I. 2019. “Implementatıon of Ijarah Accountıng in Pt. Bank Syarıah Mandırı”, Jurnal Ilmiah Ekonomi Bisnis, 23(1), 86-101.
• Resmi Gazete. 2012. Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu, Sayı: 28496.
• Resmi Gazete. 2017. Katılım Bankalarınca Uygulanacak Tekdüzen Hesap Planı ve İzahnamesi, Sayı: 30186. Saeidi, A. ve Soroush, A. 2009. “Accountıng and Tax Consıderatıons of Ijarah Sukuk in Iran”, Eghtesad-E Islamı, 8(33), 33-61.
• Sarea, A.M., Muslih, A.M. ve Iqbal, T.H. 2017. “Measuring the Level of Compliance with Financial Accounting Standard No. 8: Evidence from Bahrain”, Global Conference on Business and Economics Research, Universiti Putra Malaysia, Malaysia.
• Shariff, R.A.M. ve Rahman, A.R.A. 2003. “An Exploratory Study of Ijarah Accounting Practices in Malaysian Financial Institutions”, International Journal of Islamic Financial Services, 5(3), 1-15.
• Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, www.islamansiklopedisi.org.tr/icare (Erişim Tarihi: 21.10.2020).
• Yardımcıoğlu, M. 2016. “İcare (Finansal Kiralama) İşlemlerinin İslami Muhasebe Standartları Çerçevesinde İncelenmesi”, Journal of Social and Humanities Sciences Research, 3(7), 224-233.
• Zuhayli, V. 1994. El-Fıkhu’l-İslami ve Ediletüh, Çev. Beşir Ersoy, Risale Yayınları, İstanbul.