Isparta Kent Merkezinin Mekânsal Algı Değerlendirmesi

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 2, 165 - 180, 25.12.2020

Elif Tanrıbir , Murat Akten

https://doi.org/10.30785/mbud.695520

Cited By: 3

Öz

Bu çalışmanın amacı; Isparta kent merkezinin estetik durumunu peyzaj mimarlığı disiplini açısından ortaya koymaktır. Çalışma mekânı olarak seçilen Isparta kent merkezi üç bölgede sınırlandırılmıştır. Araştırmada nitel yöntem kullanılmış ve gözleme dayalı analiz yapılmıştır. Bu kapsamda; mekânsal değerlendirme için doğallık, bakım, çeşitlilik, düzen, açıklık ve tarihi önem parametreleri kullanılmış ve değerlendirme için bir form oluşturulmuştur. Toplanan bulgular doğrultusunda, formun değerlendirmesi beşli Likert yöntemi ile yapılmış ve mekânsal mevcut durum tespit edilmeye çalışılmıştır. Araştırma sonucunda Isparta kent merkezinde kent kimliğine uygun tasarımlara gidilemediği, Tarihi kent merkezi olması dolayısıyla güçlü potansiyele sahip mekânın, niteliksiz düzenlemeler ile mevcut potansiyelini yansıtamadığı görülmüş olup, Isparta kent merkezinin mevcut durumu itibariyle orta düzeyde bir estetiğe sahip olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kentsel çevre, Mekansal algı, Kentsel estetik, Isparta

Teşekkür

Bu makale birinci yazar tarafından SDÜ FBE Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı’nda hazırlanan “Kentsel Çevre Algısı ve Estetiği: Isparta Kent Merkezi Örneği” adlı yüksek lisans tezinden üretilmiştir. Makalede, ulusal ve uluslararası araştırma ve yayın etiğine uyulmuştur. Çalışmada Etik Kurul izni gerekmemiştir.

Spatial Perception Evaluation of Isparta City Center

Öz

This construction purpose; Viewing Isparta outside, not the city, is to reveal the discipline of architecture. Isparta city as a working place is limited to teaching three centers. In the research, qualitative method solution and observation were analyzed. This is the scope; for spatial evaluation, a form has been created for suggesting naturalness, care, diversity, order, clarity and history. The collected findings were made with the five-point Likert method of the form and the spatial situation was tried to be determined. It has been determined that the designs suitable for being in the city center of Isparta could not be made, whether it has the potential to be in the historical city center, and that it has a medium level of aesthetics in the city of Isparta.

Anahtar Kelimeler

Urban environment, spatial perception, urban aesthetics, Isparta

Kaynakça

• Akbarishahabi, L. (2017). İmgelenebilir Kentsel Mekânların Niteliklerinin Fraktal Yaklaşım İle Saptanması ve Bir Tasarım Gramerinin Geliştirilmesi. (Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi FBE, Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı, Ankara. Erişim adresi (07.08.2019): https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Alexander, C., Ishikawa, S. ve Silverstein, M. (1977). A pattern language, towns, buildings, construction. (Second edition). New York: Oxford University Press Erişim adresi (18.06.2019): https://arl.human.cornell.edu/linked%20docs/Alexander_A_Pattern_Language.pdf
• Çelik, D. (2004). Kentsel Peyzaj Tasarımı Kapsamında Tarihi Çevre Yenileme Çalışmalarının Peyzaj Mimarlığı Açısından Araştırılması: Beypazarı Örneği (Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi FBE, Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı, Ankara. Erişim adresi (11.08.2019): https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Çelik, E. (2019). Kentsel Kimliğin Sürdürülebilirliğinde Kentsel Koruma Politikalarının Rolü: Isparta Tarihi Kent Merkezi Örneği (Yüksek Lisans Tezi). SDU FBE, Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı, Isparta. Erişim adresi (14.08.2019): https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Ender Altay, E., Pirselimoğlu Batman, Z. (2019). Açık ve yeşil alanların çok ölçütlü algı değerlendirmesi. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 21(3): 655-664. Online ISSN :1302-0943. Erişim adresi (13.10.2020): https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/893234
• Ergüleç, A.S. (1999). Fiziksel Çevrenin Oluşumunda Plancı-Tasarımcı Disiplinlerin Birlikte Çalışmalarına Dayalı Model Üzerine Bir Araştırma. (Doktora Tezi ). Ankara Üniversitesi FBE, Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı, Ankara. Erişim adresi (25.02.2020): https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Ewing, R., Handy, S., Brownson, R., Clemente, O. ve Winston, E. (2006). Identifying and measuring urban design qualities related to walkability. Journal of Physical Activity and Health, 3(1), 223-240. Erişim adresi (02.09.2019): https://pdfs.semanticscholar.org/1b37/2b2b60ed13bbfa7a89c70cbaea70192d4db8.pdf?_ga=2.208767762.1485112205.1602790899-939388424.1577666469
• Gül, A. ve Bostan Ç. (2018). Kentsel tasarım çalışmalarında interdisipliner arası işbirliği. ISUEP2018 Uluslararası Kentleşme ve Çevre Sorunları Sempozyumu: Değişim/Dönüşüm/Özgünlük. Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Kaplan, S. ve Kaplan, R. (1989). The experience of nature: a psychological perspective. New York: Cambridge University Press. Erişim adresi (04.03.2019): https://www.hse.ru/data/2019/03/04/1196348207/[Rachel_Kaplan,_Stephen_Kaplan]_The_Experience_of_(b-ok.xyz).pdf
• Konuk, G., Olgun, İ., Öğdül, H., Ergönül, S., Seçkin, N. P., Başlık, S.,…, Manco, T. K. (2017). Kentsel Mekânsal Standartların Geliştirilmesi, T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı. İstanbul: İncekara Matbaacılık. Lafsozluk. (2018). Isparta ilinin Türkiye haritasındaki yeri ve konumunu gösteren harita. Erişim Adresi (16.10.2018): https://www.lafsozluk.com/2012/01/isparta-ilinin-turkiye-haritasindaki.html
• Lynch, K. (1979). The Image of The City. The M.I.T. Press, Massachusetts Institute of Technology, USA. Erişim adresi (04.03.2019) :http://www.miguelangelmartinez.net/IMG/pdf/1960_Kevin_Lynch_The_Image_of_The_City_book.pdf Maddox, J. (1990). Complicated measures of complexity. Nature, 344 (6268), 705-810. Erişim adresi (12.06.2019): https://www.nature.com/articles/344705a0
• Nasar, J.L. (1992). Visual preferences in urban street scenes: a cross cultural comparison between Japan and the United States. Environmental aethetics: theory, research and applications. Cambridge University Press, New York.
• Sözbilir, M. (2011). Nitel Araştırmada Veri Toplama Araçları-2. Erişim Adresi (21.11.2018): https://fenitay.files.wordpress.com/2009/02/89-nitel arac59ftc4b1rmada-veri-toplama-arac3a7larc4b1-ii-gc3b6zlem.pdf
• Tekel, A., Arı, A. (2013). Kentsel Yapılı Çevrenin Oluşumunda Aktörler ve Aktörler Arası İlişkiler Üzerine Bir Değerlendirme: Mardin Artuklu Üniversitesi Örneği. Yerel Politikalar Dergisi, 153-167. Erişim adresi (11.10.2020): https://dergipark.org.tr/tr/pub/yerelpolitikalar/issue/13663/165302
• Tekel, A., Ceylan Kızıltaş, A. ve Afshar, S. (2018). The Impacts of Perception Criteria on Aesthetic Response to Urban Streets A Case Study in Downtown Ankara,Turkey. Gazi Üniversity Journal of Science, 31(4), 996-1005, Ankara. Erişim adresi (13.10.2020): http://dergipark.gov.tr/gujs
• Türkiye Cumhuriyeti Isparta Valiliği. (2018). Isparta ili Coğrafi Bilgisi, Türkiye Cumhuriyeti Isparta Valiliği, Isparta. Erişim Adresi (16.10.2018): http://www.isparta.gov.tr/isparta
• Yıldızhan, H. (2018). Kent Meydanlarının Tasarım Yönünden İrdelenmesi: Isparta Kaymakkapı Meydanı Örneği. (Yüksek Lisans Tezi ). SD, FBE, Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı, Isparta. Erişim adresi (11.08.2019): https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/