İleri Yaş ve Engelli Turizmi Yapılarının Sürdürülebilirlik Kavramı Özelinde İrdelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 1 - JASA_2023, 8(1), 200 - 222, 31.07.2023

Ayşe Köse , Ruşen Yamaçlı

https://doi.org/10.30785/mbud.1242891

Cited By: 2

Öz

Sanayileşme ve yoğun kentleşmenin sonucu olan çevre sorunları ve ağır yaşam koşulları sağlığı olumsuz etkilemektedir. Bununla birlikte refah düzeyi ve sağlık alnında yaşanan gelişmeler insan ömrünün uzamasını sağlamış olup yaşlı nüfus oranını artırmıştır. Bu gelişmeler insanların fiziksel ve zihinsel olarak iyi olma çabasıyla birleşerek sağlıklarını kazanmaya yönelik bir hareketliliği başlatmış olup zaman içerisinde sağlık turizmi kavramını ortaya çıkarmıştır. Sağlık turizmine yönelik yapılar tedavi birimlerinin yanı sıra turizm faaliyetlerini de içeren karma fonksiyona sahip yapılardır. Bu makalede sağlık turizmi başlığı altında kendine yer edinen ileri yaş ve engelli turizme yönelik hizmet veren yapıların sürdürülebilirlik kavramı özelinde ele alınarak bir şema oluşturulmuştur. Bu çalışma kapsamında elde edilen şema üzerinden yapılacak değerlendirmelerle tesislerin gelişiminin sağlanması hedeflenmiş olup önerilere yer verilmiştir

Anahtar Kelimeler

Mimarlık, ileri yaş ve engelli turizmi, sürdürülebilirlik, evrensel tasarım

Examination of Elderly and Disabled Tourism Buildings in Terms of the Concept of Sustainability

Öz

Environmental problems and heavy living conditions, which are the result of industrialization and intense urbanization, affect health negatively. In addition, developments in the level of welfare and health have extended the human lifespan and increased the proportion of the elderly population. These developments, combined with people’s efforts to be physically and mentally well, have started a movement to regain their health, and over time, the concept of health tourism has emerged. Buildings for health tourism are mixed-function that includes tourism activities as well as treatment units. In this article, a schema has been created by considering the sustainability concept of the buildings that serve the elderly and disabled tourism, which have a place under the title of health tourism. With the evaluations to be made on the schema obtained within the scope of this study, it is aimed to ensure the development of the facilities and suggestions are forth.

Anahtar Kelimeler

Architecture, old age/senior/elderly and disabled tourism, sustainability, universal design, quality

Kaynakça

• Akbulut, G. (2010). The thermal spring tourism in Turkey and problems. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 35-54. Online ISSN: 1303-0094. Access Address (10.09.2021): 223540 (dergipark.org.tr)
• Akoğlan Kozak, M., Evren, S. & Çakır, O. (2013). Tourism paradigms in the historical process. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 24 (1) Bahar, 7-22. ISSN: 1300-4220. Access Address (10.12.2021): 154444 (dergipark.org.tr)
• Aközer, E. (2007). Özgürleştirilen Tasarım. Mimarlar Odası Ankara Şubesi, Dosya 04, s.7-9, Ankara.
• Apaydın Başa, B. (2009). Influence of Turkish Bath culture on the design of spa & wellness venues. ZfWT (Zeitschrift für die Welt der Türken) Journal of World of Turks, 1(1), 207-220. Access Address (06.10.2021): (PDF) Türk Hamam Kültürünün Spa & Wellness Mekânlarının Tasarımına Etkileri | Prof. Dr. Banu Apaydın - Academia.edu
• Aydın, D. (2009). Hastane Mimarisi İlkeler ve Ölçütler, Mimarlar Odası Konya Şubesi, s-43. İstanbul
• Baynazoğlu, M.E. (2015). Türkiye’de Sağlık Turizmi Hizmet Satın Alma Kararlarını Etkileyen Faktörler Üzerine Bir Araştırma (Doktora Tezi), Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, s. 22.
• Baykan, D. (2012). Roma Dönemi Tedavi Mekanları. I. Şahin (Ed.). İsmail Fazlıoğlu Anı Kitabı. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Üniversitesi Yayınları, (s.45). Ankara: Bizim Büro Basımevi.
• BREEAM (2021). How BREEAM Certification Works, Access Address (20.04.2021): https://www.breeam.com/discover/how-breeam-certification-works/
• Current Standards (2020). Sağlıkta Standartları (Health Quality Standards). Access Address (02.12.2022): Güncel Standartlar (saglik.gov.tr)
• Deniz, M. & Doğanay, H. (2016). Sağlık turizmi merkezi olarak Alangüllü-Elengüllü (Germencik-Bozköy) kaplıcası. Eastern Geographical Review (Doğu Coğrafya Dergisi), 21(36), 157-182. Access Address (19.10.2022): T (dergipark.org.tr)
• Diren, D. (2018). Geçmişten Günümüze Hastaneler. Access address (17.02.2020): SD Platform - Dergi - Geçmişten günümüze hastaneler.
• Dostoğlu, N., Şahin, E. & Tanyeli, Y. (2009). Evrensel Tasarım: Tanımlar, Hedefler, İlkeler. Mimarlık, Sayı:347, s.23, Ankara.
• Ekolojist. (2021). Sürdürülebilirlik, Access Address (18.04.2021): http://ekolojist.net/surdurulebilirlik-nedir/
• Erkmen, A. (2019). Uluslararası Turizmin Tarihi Gelişim Süreci. A. Akın (Ed.). Uluslararası Turizm Uygulamaları. (s.6-7). Ankara: İksad Publications.
• Eriş, H. & Barut, S. (2020). Medikal Turizm. H. Eriş (Ed.). Sağlık Turizmi. (s.47). Ankara: İksad Publications.
• Ertuğrul, E. (2018). Yozgat’ta 2.000 Yıllık Roma Hamamı Basilica Therma. Access address (11.12.2022): Yozgat'ta 2.000 Yıllık Roma Hamamı Basilica Therma - Arkeofili
• Hacıhasanoğlu, I. (2003). Evrensel Tasarım. Tasarım Kuram Dergisi, 2(3), 3-101. İstanbul.
• Healthplace. (2020). Health place, Access Address (17.11.2020): http://www.healthyplaces.org.au/site/
• İçöz, O. (2009). Sağlık turizmi kapsamında medikal (tıbbi) turizm ve Türkiye’nin olanakları. Journal of Yaşar University, 4(14), 2257-2279. Access Address (21.10.2022): Microsoft Word - 09-icoz.doc (dergipark.org.tr)
• İnceoğlu, M. & Aytuğ, A. (2009). Kentsel mekanda kalite kavramı. Megaron Dergisi, 4(3), 131-146. İstanbul.
• İnceoğlu, M. (2007). Kentsel Açık Mekanların Kalite Açısından Değerlendirilmesine Yönelik Bir Yaklaşım: İstanbul Meydanlarının İncelenmesi (Doktara Tezi), Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Jagyasi, P. (2010). Medical Tourism Research &Survey Report. s.9. Access Address (21.12.2022): Medical Tourism: Research & Survey Report - Google Kitaplar.
• MBS. (2022). Mevzuat Bilgi Sistemleri, Access Address (12.10.2022): Mevzuat Bilgi Sistemi
• MKU. (2022). Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi, Access Address (11.12.2022): http://www.mku.edu.tr/files/307_dosya_1460704401.pdf
• Özel İhtisas Komisyonu Raporu. (2018). Yaşlanma. On Birinci Kalkınma Planı (2019-2023). Kalkınma Bakanlığı. Ankara.
• Özer, Ö. & Sonğur, C. (2012). Türkiye’nin Dünya sağlık turizmindeki yeri ve ekonomik boyutu. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(7), s.69-81. Online ISSN: 1309-1387. Access Address (17.04.2020): Microsoft Word - 1.docx (dergipark.org.tr)
• Özyer, H. (2016). Yaşlılık Sorunu ve Bir Çözüm Olarak Huzurevi (Konya Dr. İsmail Işık Huzurevi Örneği) (Yüksek Lisans Tezi), Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya, s. 6
• Samancı Tekin, Ç. & Kara, F. (2018). Dünyada ve Türkiye’de yaşlılık. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 3, 219-229. Access Address (12.05.2021): Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi; Journal of the International Scientific Researches (dergipark.org.tr)
• Standards. (2022). Türkiye Sağlık Yapıları Asgari Tasarım Standartları (Turkish Healthcare Buildings Minimum Design Standards 2010 Guide), Access Address (02.12.2022): tc3bcrkiye-sac49flc4b1k-yapc4b1larc4b1-asgari- tasarc4b1m-standartlarc4b1-2010-yc4b1lc4b1-kc4b1lavuzu.pdf (wordpress.com)
• Sungur Ergenoğlu, A. (2006). Sağlık Kurumlarının İyileştiren Hastane Anlayışı ve Akreditasyon Bağlamında Tasarımı ve Değerlendirilmesi (Doktora Tezi), Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, s. 128
• Şeker, A. & Kurt, G. (2018). Bir Sosyal Politika Alanı Olarak Yaşlılık ve Sosyal Hizmetler Uygulamaları. Nüfus Bilim Dergisi, 40, 7-30. Access Address (12.05.2021): 817665 (dergipark.org.tr)
• Tanyeli, U. (2004). Kitle turizmi ve “Yok-Mekan” mimarlığı. Arredamento Mimarlık Dergisi,2004(07-08), 74. İstanbul.
• Taşlıgil, N. (1995). Manisa’nın termal turizm potansiyeli. Türk Coğrafya Dergisi, 30, 299-3017. Access Address (16.11.2021): 198803 (dergipark.org.tr)
• TDK. (2022). Türk Dil Kurumu, Access Address (02.12.2022): Türk Dil Kurumu Sözlükleri (sozluk.gov.tr)
• TSI. (2023). Türkiye Statistical Institute, Access Address (26.05.2023): TÜİK Kurumsal (tuik.gov.tr)
• USGBC. (2021). LEED, Access Address (19.04.2021): https://www.usgbc.org/programs/leed-positive