KURUMSAL YÖNETİMİN ÖĞESİ OLARAK DENETİM KOMİTESİNİN ETKİNLİĞİ VE İMKB’YE KAYITLI ŞİRKETLERDE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2008, Sayı: 25, 1 - 22, 01.05.2008

Hüseyin Ergin Şerafettin Sevim Ayşenur Eliuz

Öz

Son yıllarda yaşanan şirket skandalları ile yatırımcıların şirketlere ve piyasalara olan güvenleri sarsılmıştır. Bugüvenin yeniden sağlanması için yasal düzenlemeler ile kurumsal yönetim doğrultusunda denetim komitelerineyeni işlevler verilmiştir. Denetim komitelerinin, yatırımcıların denetim ve finansal raporlama süreçlerinin iyi işlediğine dair olan inançlarını kuvvetlendirmesi beklenmektedir. Ancak bu durumun gerçekleşmesi için denetimkomitelerinin etkin olmaları gerekmektedir. Denetim komitelerinin etkin olmasında; şirket örgüt yapısı içindekikonumu, bağımsızlıkları, uzmanlıkları, üyelerin eğitimi, mesleki dikkat ve özen, çalışma usul ve esasları, denetim komitesi yönetmeliği ve toplantı yapısı önemli unsurlardır. Bu çalışmada İMKB’ ye kayıtlı şirketlerdeki denetim komitelerinin etkinliği incelenmiştir. 2003 yılından itibaren kurulan ve işletilen denetim komitelerinin etkin olup olmadığını belirleyebilmek için mevcut durumları tespit edilmiştir. Denetim komitelerinin kısmen etkinolduğu sonucuna ulaşılarak, etkinliğinin artırılması için tavsiyelerde bulunulmuştur

Anahtar Kelimeler

kurumsal yönetim, denetim komitesi, denetim komitesinin etkinliği, İMKB şirketleri

THE EFFICIENCY OF AUDIT COMMITTEES A COMPONENT OF CORPORATE GOVERNANCE & A SURVEY IN COMPANIES REGISTERED TO ISTANBUL STOCK EXCHANGE

Öz

The confidence of investors in companies and markets has decreased due to the scandals in them recently. In order to re-establish this confidence, the audit committees have been given new functions in accordance with legal regulations and corporate governance. It is expected that these committees will strengthen the confidence ofinvestors in the fact that the auditing and financial reporting processes function properly. However, the auditcommittees should perform effectively for this purpose. Some important elements in securing effective auditcommittees are their position in the company, their indepence, proficiency, traning of their members, their professional attention and diligence, their activity procedures and principles, their regulation and meeting structure. In this study, the efficiency of the companies registered to Istanbul Stock Exchange is analysed. The currentsituation in these audit committees, which have been established and run since 2003, are analysed so as to determine whether they are efficient or not. As a result, it has been found that they are partly efficient, and therefore, suggestions have been put forward to increase their efficiency

Anahtar Kelimeler

corporate governance, audit committee, efficiency of audit committees , Istanbul Stock ExchangeCompanies

Kaynakça

• “Sarbanes Oxley Yasasının Yönetim Kadroları ve Denetim Komitesine Etkileri”,Deloitte&Touch İç Denetim Bülteni, Sayı:2, Mart/Nisan 2003.
• AKARKARASU, Nahit, Halka Açık Şirketlerde İç Denetim ve Denetim Kurullarının Etkinleştirilmesi İçin Önerile, SPK Denetleme Dairesi, Yeterlik Etüdü, İstanbul, 2000.
• AKBULUT, Hakan “Küreselleşme ve Kurumsal Yönetim”,Ekonomik Sorunlar Dergisi, Dışişleri Bakanlığı Ya- yınları, Sayı:4, Ankara, Ocak 2002.
• ARARAT, Melsa , “Kurumsal Yönetim ve Şeffaflık”, 6.Muhasebe Denetimi Sempozyumu, 16-19 Nisan (www.istanbulsmmmodasi.org.tr/sempozyumkonu.asp?id=1125&did=6&dad=6.%20MUHASE
• BE%20DENETİMİ%20SEMPOZYUMU%20(16%20%2019%20Nisan%20003).
• Avrupa İç Denetim Enstitüleri Konfederasyonu Konum Raporu, Avrupa’da İç Denetim”, Şubat 2005.
• (www.tide.org.tr/tideweb/resimler/upload/Documents/ECIIA_KonumRaporu_Subat2005%20(2).pdf
• BRAIOTTA, Louis Jr. , The Audit Committee Hand Book, 3rd Edtion, John Wiley&Sons Inc., New York, DAĞLI, Kubilay, Aracı Kurumlarda İç Kontrol Sisteminin Önemi ve İç Kontrol Sisteminin Etkinleştiril- mesi, SPK aracılık Faaliyetleri Dairesi, Yeterlik Etüdü, Ekim,2000.
• DEMİRBAŞ, Mahmut , “Denetimde Eğilimler İle Etkileşimler ve Türkiye’deki Mevcut Duruma Öneriler” Türkiye Muhasebe Eğitimi Sempozyumu Eğilim ve Etkileşimler, Antalya, 21-25 Mayıs 2003.
• DEMİRBAŞ, Mahmut; UYAR, Süleyman, Kurumsal Yönetim İlkeleri ve Denetim Komitesi, Güncel Yayıncı- lık, Nisan 2006.
• EHAB, Mohammed; MOSTAQUE, Hussain, “The Role Of Audit Committee ın Enhancing A Transparent Cor- porate Reporting”, Humanomics, 21,172;AB/INFORM Global, 2005.
• ERGİN, Hüseyin, Denetim, Kütahya, 2006.
• GÖKALP, Füsun, “Genel Hatları İle Sarbanes Oxley Kanunu ve Türkiye’deki Şirketlere Etkisi”, Analiz Dergi- si, Cilt:5, Sayı:14, Ekim 2005.
• GÜRBÜZ, Osman, “Kurumsal Yönetim: Ülkemizdeki Düzeyine İlişkin Değerlendirmeler”, Birinci Uluslara- rası Muhasebe Denetimi Sempozyumu, Antalya,2005.
• GREGORY, Holly J. ; LILLIEN, Jason R., Corporate Governance And Role Of The Board Of Directors, Great Britain, Egon Zehnder International, 2000.
• Sermaye Piyasası Kurulu, Kurumsal Yönetim İlkeleri, Temmuz 2003.
• SEVİM, Şerafettin, Mali Tablolar Analizi, 2.Baskı, Kütahya,2003.
• SÜER, Ayça Zeynep, “Profesyonel Muhasebe Mesleğinde Enron Skandalı ve Sonrası Gelişmeler”,6.Muhasebe Denetimi Sempozyumu, 16-19 Nisan 2003.
• SWEENEY, Paul; CYNTHİA, Vallerino Cynthia, “NYSE Sets Committees On New Road”.Journal Of Accoun- tancy, November 2002.
• ŞEHİRLİ , Kübra ,Kurumsal Yönetim, Sermaye Piyasası Kurulu Araştırma Raporu, Ankara, 1999.
• TANÖR, Reha, “Kurumsal Yönetim Arayışları Doğrultusunda Banka Yönetim Kurulunda Bağımsız Üye- lik”http://www.finanskulup.org.tr/html/makale/reha_tanor.html (Erişi Tarihi:06.04.2005).
• THOMAS,William,C.;BARD H. Ward; EMERSON O.Hankle, Auditing Theory And Practise,4.ed.PWS-Kent Publising Company,Boston 1998.
• Türkiye Kurumsal Yönetim Derneği, “Kurumsal Yönetim Konusunda Son İki Yılda Oluşan Gelişmeler”, Araştırma Raporu 2006.
• Türkiye Kurumsal Yönetim Derneği, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü Kurumsal Yönetim İlkeleri , Kurumsal Yönetim Derneği Yayınları, KYD-Y/2002-01-01.
• Tüsiad, Kurumsal Yönetim İlkeleri, Tusiad-T/2000-06-285, 2000.
• UZAY, Şaban , “İşletmelerde Denetimin Etkinliğini Sağlamada Denetim Komitesinin Rolü ve Türkiye’de Uygu- lanabilirliği”,Muhasebe ve Denetime Bakış, Turmob Yayınları Ocak 2003.
• YILANCI, Münevver, “Denetim Komitesinin İç Denetim Etkinliğini Sağlamadaki ve Hileleri Önlemedeki Ro- lü”,Muhasebe ve Denetime Bakış, Turmob Yayınları, Ocak 2003.