TOPLAM KALİTE YÖNETİMİNİN İŞLETME MALİYETLERİ ÜZERİNE ETKİSİ: KALİTE BELGESİ ÖNCESİ VE SONRASI DÖNEM KARŞILAŞTIRMASI

Yıl 2013, Sayı: 39, 1 - 26, 01.03.2013

Reşat Karcıoğlu Enis Baha Biçer

Öz

Küreselleşme ve beraberinde getirdiği yoğun rekabet ortamı karşısında işletmeler varlıklarını sürdürebilmek vevaroluş amaçlarını gerçekleştirebilmek için modern üretim ve yönetim metotlarını uygulamak adına adeta birbirleriyle yarışmaktadır. Bu metotlar içerisinde özellikle son çeyrek asırda Toplam Kalite Yönetimi TKY ’ninpopülaritesi her sektörü etkisi altına almıştır. Yapılan bilimsel çalışmaların çoğu TKY’nin olumlu yönlerindenbahsederken, bazıları ise olumsuz yönlerini vurgulanmıştır.Bu çalışmada, işletme maliyetlerinin, modern üretim ve yönetim metotlarına olan aşırı duyarlılığının TKY karşısında nasıl bir seyir izlediği problemi temel alınarak, TKY’yi benimsemiş ve kalite yönetim sistemi belgesinesahip bir üretim işletmesinin, kalite belgesi öncesi ve belgelendirme sonrası dönemde işletme maliyetlerinin neyönde ve ne büyüklükte değişiklik gösterdiğinin ortaya konulması amaçlanmıştır.Elde edilen bulgular, TKY’nin uygulama konusu işletmenin üretim maliyetleri ve faaliyet giderleri üzerindefarklı etkileri olduğunu göstermektedir. Dolayısıyla, çoğu işletme tarafından popüler bir kavram olduğu için ilgi duyulan TKY’nin, konuyla ilgilenen işletmelerin türleri hatta faaliyet alanlarındaki uygulama sonuçlarını dikkate almaları ve TKY’yi sadece bir moda ya da bir formalite olarak değerlendirmemeleri tavsiye edilmiştir

Anahtar Kelimeler

Toplam Kalite Yönetimi, İşletme Maliyetleri, ISO 9001:2008.

THE EFFECT OF TOTAL QUALITY MANAGEMENT ON OPERATING COSTS, COMPARISON BEFORE AND AFTER THE QUALITY CERTIFICATION

Öz

The firms almost compete with each other for the sake of applying modern production and management methods in order to continue their existences and accomplish their purposes of existence against globalization andaccompanying intense competition environment. Among these methods, the popularity of Total Quality Management has penetrated all sectors especially in the last quarter-century. Most of the scientific studies that havebeen carried out up to date have specialized in the benefits of TQM, but on the other hand, some of them, at theleast; have emphasized negative aspects of it. In this study, the problem of how the over sensitivity of operating costs on the modern production and management methods follows a course against TQM has been based on and it has been intended to display in which direction and in what size the operating costs of an firm adopting TQM and having a certificate of quality management system have varied prior to the quality certificate and following the certification period. The findings have showed that TQM has different effects on the production costs and operating expenses of thefirm in question. Accordingly, it has been suggested that the firm should take into consideration the applicationresults of TQM on the types and even the activity areas of the firms dealing with the subject and should not evaluate TQM only as a fashion or a formality

Anahtar Kelimeler

Total Quality Management, Operational Costs, ISO 9001:2008.

Kaynakça

• Alkan, H. (2001). “İşletme Başarısında Maliyet Yönetiminin Rolü ve Maliyet Yönetiminde Yeni Yaklaşımlar”. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, Sayı:2, 177-192.
• Bircan, H. ve Özcan, S. (2003). Kalite Kontrol. Ankara: Yargı Yayınevi.
• Civelek, M. (2002). Maliyet Muhasebesi. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Cındık, H., Akyüz, K.C., Serin H., ve Akyüz, İ. (2003). “Mobilya Sanayisinin 1995-2000 Yılları Arasındaki İthalat-İhracat Miktar ve Değerlerinin Ülkelere Bağlı olarak Dağılımının Analizi”. Pazarlama Dünyası, 17 (2), 16- 24.
• Dahlgaard, J.J., Kristensen, K. ve Kanji, G.K. (2007). Fundamentals of Total Quality Management. London: Taylor&Francis E-Library.
• Dimara, E., Skuras, D., Tsekouras, K. ve Goutsos, S. (2004). “Strategic Orientation And Financial Performance Of Firms Implementing ISO 9000”. International Journal of Quality and Reliability Management, 21 (1), 72-89.
• Efil, İ. (2003). Toplam Kalite Yönetimi ve Toplam Kaliteye Ulaşmada Önemli Bir Araç: ISO 9000 Kalite Yönetim Sistemi. (5. Baskı). İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağıtım.
• Gücenme, Ü. (2005). Genel Muhasebe. Bursa: Alfa-Akademi Basım Yayın.
• Hacırüstemoğlu, R. (2000). Maliyet Muhasebesi. (3.Baskı). İstanbul: Türkmen Kitabevi.
• Halis, M. (2000). Paradigmadan Uygulamaya Toplam Kalite Yönetimi ve ISO 9000 Kalite Güvence Sistemleri-ISO 9002 Kalite Belgesi Çalışmaları. İstanbul: Beta Basım Yayın,
• İnal, M.E. ve Toksarı, M. (2006). “Mobilyacılık Sektöründe Karşılaşılan Pazarlama Sorunları Ve Bu Sorunlara Çözüm Üretmeye Yönelik Bir Araştırma: Kayseri Örneği”. ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 2 (4), 105-121.
• Karabınar, S. (1998). Kalite Maliyetlerinin Maliyet Muhasebesindeki Yeri ve Bir Öneri, (Yayınlanmamış Doktora Tezi). İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kaya, U. ve Daştan,A.(2005). “Toplam Kalite Yönetiminin Muhasebe Mesleğinde Uygulanabilirliği Üzerine Bir Araştırma”. Atatürk Üniversitesi İİBF Dergisi, 1(2), 385-400.
• Kıngır, S. (2006). Toplam Kalite Yönetimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Küçüksavaş, N. (2000). Genel Muhasebe İlkeler ve Uygulaması. (8.Baskı). İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
• Laszlo, G.P (1997). “The Role of Quality Cost in TQM”. The TQM Magazine, 9 (6), 410-413.
• Leung, H.K.N., Chan, K.C. ve Lee, T.Y. (1999). “Cost and Benefits of ISO 9000 Series: A Practical Study”. International Journal of Quality and Reliability Management, 16 (7), 675-690.
• Mandal, A. (2007). “Quality and Cost-Effectiveness”. Burns: An International Journal, Sayı: 33, 414-417.
• Parlak, S. (2004). İşletmelerde Toplam Kalite Yönetimi. Bursa: Ekin Kitabevi. Rodrigues, C.A. (1996). International Management. USA: West Publishing Company.
• Ross, J.R. (1999). Total Quality Management: Text, Cases and Readings. (Third Edition). USA: CRC Press.
• Sevilengül, O. (2008). Genel Muhasebe. (14. Baskı). Ankara: Gazi Kitabevi.
• Şenel, A., Toker, H., Çolak, M. ve Baysal, E. (2005). “Mobilya Üretiminde Kaliteyi Etkileyen Faktörler”. Pazarlama Dünyası Dergisi, Sayı: 4, 22-26.
• Şimşek, M.Şerif (2005). Yönetim ve Organizasyon. (6.Baskı). Konya: Günay Ofset.
• Şimşek, Muhittin (2007). Toplam Kalite Yönetimi. (5.Baskı). İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağ.
• Üstün, R. (1996). Maliyet Muhasebesi. (5.Baskı). Eskişehir: Bilim-Teknik Yayınevi.
• Yatkın, A. (2004). Toplam Kalite Yönetimi. (2. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Yıldırım, H. ve Saylık, B. (2009). “Kalitesizlik Maliyetleri Üzerine Bir İnceleme”. Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, 26 (1), 239-267.
• Yükçü, S. (1999). Kalite Maliyetlerinin Muhasebeleştirilmesi, İzmir: Anadolu Matbaacılık.
• Yükçü, S. (2007). Yöneticiler İçin Muhasebe; Yönetim Muhasebesi. İzmir: Birleşik Matbaacılık.
• Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri: Mobilya Sektörü Değerlendirme Raporu 2008 (www.oaib.gov.tr)