BANKA DENETİM RAPORLARININ YETERLİLİĞİ VE BEKLENTİ BOŞLUĞU

Yıl 2023, Cilt: 23 Sayı: 70, 129 - 148, 15.09.2023

Fikret Kartal

https://doi.org/10.55322/mdbakis.1208057

Öz

Ekonomik krizlerin negatif etkilerini azaltmak amacıyla bankacılık otoriteleri bazı tedbirler almakta
ve bankaların görünümü ile doğrudan ilişkili olan kredi sınıflandırması, sorunlu krediler için ayrılan
karşılıklar, sermaye yeterliliği, zorunlu karşılıklar ve likidite konularında raporlama standartlarını
değiştirmektedir. Bu değişiklikler bankaların finansal verileri üzerinde büyük etki doğurmakta ve
bundan dolayı bağımsız denetim raporları daha fazla önem kazanmaktadır. Yatırımcılar denetlenen
hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak amacıyla denetim raporlarının ilave bilgi ve analizler içermesini
beklemektedir. Bu çalışma, beklenti boşluğu ve özellikle performans açığı bağlamında, denetim
raporlarının etkinliği ve yeterliliğini değerlendirmektedir. Çalışmanın işaret ettiği sonuçlar, kredi
kalitesi ve risk bileşenleri alanlarında denetim raporlarının denetimin amaçlarını ve yatırımcıların
ihtiyaçlarını karşılayamadığını göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Denetim Raporu, Finansal Tablolar, Bankacılık, Kilit Denetim Konuları

Kaynakça

• ACCA. (2019). Closing the Expectation Gap in Audit. https://www.accaglobal.com/content/dam/ACCA_Global/ professional-insights/Expectation-gap/pi-closing-expectation-gap-audit.pdf
• Akbank. (2021). Bağımsız Denetim Raporu 2020.
• Akbank. (2022a). Bağımsız Denetim Raporu 2021.
• Akbank. (2022b). Sınırlı Denetim Raporu 30 Haziran 2022.
• BDDK. (2022). Aylık Bülten, Eylül 2022.
• BDDK. (2006). Yabancı Para Net Genel Pozisyon/Özkaynak Standart Oranının Bankalarca Konsolide ve Konso¬lide Olmayan Bazda Hesaplanması ve Uygulanması Hakkında Yönetmelik.
• BDDK. (2011). Bankacılık Hesaplarından Kaynaklanan Faiz Oranı Riskinin Standart Şok Yöntemiyle Ölçülmesi¬ne ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik.
• BDDK. (2014). Bankaların İç Sistemleri ve İçsel Sermaye Yeterliliği Değerlendirme Süreci Hakkında Yönetmelik.
• BDDK. (2015). Bankalarca Risk Yönetimine İlişkin Kamuya Yapılacak Açıklamalar Hakkında Tebliğ.
• BDDK. (2015). Bankaların Bağımsız Denetimi Hakkında Yönetmelik.
• BDDK. (2015). Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik.
• BDDK. (2016). Bankaların Sermaye ve Likidite Planlamasında Kullanacakları Stres Testlerine İlişkin Rehber.
• BDDK. (2016). Kredilerin Sınıflandırılması ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik.
• BDS 200: Bağımsız Denetçinin Genel Amaçları ve Bağımsız Denetimin Bağımsız Denetim Standartlarına Uygun Olarak Yürütülmesi.
• BDS 250: Finansal Tabloların Bağımsız Denetiminde Mevzuatın Dikkate Alınması.
• BDS 700: Finansal Tablolara İlişkin Görüş Oluşturma ve Raporlama.
• BDS 701: Kilit Denetim Konularının Bağımsız Denetçi Raporunda Bildirilmesi.
• BDS 705: Bağımsız Denetçi Raporunda Olumlu Görüş Dışında Bir Görüş Verilmesi.
• BDS 710: Karşılaştırmalı Bilgiler-Önceki Dönemlere Ait Karşılık Gelen Bilgiler ve Karşılaştırmalı Finansal Tab-lolar.
• Cohen, D.A. (2003). Quality of financial reporting choice: determinants and economic consequences. SSRN Wor¬king Paper Series.
• Dünya Gazetesi. (13 Ağustos 2022). Borsa şirketleri son 2 yıldır borçla büyüyor. https://www.dunya.com/ekono¬mi/borsa-sirketleri-son-2-yildir-borcla-buyuyor-haberi-666236
• Gray, G.L., Turner, J.L., Coram, P.J., & Mock, T.J. (2011). Perceptions and Misperceptions Regarding the Unqua-lified Auditor’s Report By Financial Statement Preparers, Users, and Auditors. American Accounting Association, Accounting Horizons, Cilt: 25, No: 4, 659-684.
• Kartal, F. (2021). Bankacılıkta Finansal Yönetim. Efe Akademi Yayınevi.
• Kartal, F. (2012). Türkiye’de Banka Denetimi. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, Cilt: 49, Sayı: 565, 55-69. KÇ: Finansal Raporlamaya İlişkin Kavramsal Çerçeve.
• Koh, H.C. & Woo, E. (1998). The Expectation Gap in Auditing. Managerial Auditing Journal, 13/3, 147–154.
• Köse, Y. & Erdoğan, S. (2015). The Audit Expectations Gap in Turkey. Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı: 67, 193-214.
• Ojo, M. (2006). Eliminating the Audit Expectations Gap: Myth or Reality. Munich Personal RePEc Archive, No: 232, https://mpra.ub.uni-muenchen.de/232/1/MPRA_paper_232.pdf
• Olojede, P., Erin, O., Asiriuwa, O., & Usman, M. (2022). Audit Expectation Gap: an Empirical Analysis. Future Business Journal, 6(1):10.
• PwC (PricewaterhouseCoopers). (2013). Auditor Reporting-An Overview of Global Developments. https://www. pwc.com/gx/en/audit-services/publications/assets/pwc-auditor-reporting-an-overview-of-global-developments. pdf
• TFRS 9: Finansal Araçlar Standardı
• TMS 1: Finansal Tabloların Sunuluşu.
• TMS 8: Muhasebe Politikaları, Muhasebe Tahminlerinde Değişiklikler ve Hatalar.
• Türkiye Garanti Bankası. (2021). Bağımsız Denetim Raporu 2020.
• Türkiye Garanti Bankası. (2022a). Bağımsız Denetim Raporu 2021.
• Türkiye Garanti Bankası. (2022b). Sınırlı Denetim Raporu 30 Haziran 2022.
• Ulusoy, Y. (2005). Halka Açık Anonim Ortaklıklarda Bağımsız Dış Denetimin Fonksiyonları ve Denetçi Bağım-sızlığı. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 7, Sayı: 2, 265-300.
• Yapı ve Kredi Bankası. (2021). Bağımsız Denetim Raporu 2020.
• Yapı ve Kredi Bankası. (2022a). Bağımsız Denetim Raporu 2021.
• Yapı ve Kredi Bankası. (2022b). Sınırlı Denetim Raporu 30 Haziran 2022.