YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLERİN TASDİK İŞLEMLERİNDEN KAYNAKLANAN MÜTESELSİL SORUMLULUĞU VE RÜCU İLİŞKİLERİ

Yıl 2025, Cilt: 24 Sayı: 74, 233 - 250, 16.01.2025

Ecenur Türker , Cemal İbiş

https://doi.org/10.55322/mdbakis.1539871

Öz

Bu çalışmanın amacı, Yeminli Mali Müşavirlerin (YMM’lerin) yapmış oldukları tasdik işlemleri sebebiyle, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu (6098 S.K.), 213 sayılı Vergi Usul Kanunu (213 S.K.) ve 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu (3568 S.K.) kapsamında müteselsil sorumluluklarının değerlendirilmesi ile birlikte nihai olarak müşterileri olan vergi mükellefleri ile arasındaki rücu ilişkilerini, hakem heyeti yahut hâkimin rücuya ilişkin karar verirken değerlendirmesi gereken ölçütleri ele almak ve hangi durumlarda zararı mükellef ile paylaşacaklarını bilmelerini sağlamaktır. Bu çerçevede; YMM’lerin tasdik işlemlerinden kaynaklanan mali sorumluluğu, mevzuattaki hükümler, meslek mensubu bakımından risk teşkil eden durumlar, bunların mükellef ile olan iç ilişkide ne gibi sorunlara sebep olabileceği ve YMM’lerin mesleki özen sorumluluğu değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİR, TASDİK İŞLEMİ, MÜTESELSİL SORUMLULUK, RÜCU TALEBİ, MESLEKİ ÖZEN

JOINT LIABILITY AND RECOURSE RELATIONS OF SWORN-IN CERTIFIED PUBLIC ACCOUNTANTS ARISING FROM CERTIFTY PROCESS

Öz

The aim of this study is to evaluate the joint and several responsibilities of Sworn-in CPAs within the scope of the Turkish Code of Obligations No. 6098, Tax Procedure Law No. 213 and Law of Accounting Professional No. 3568 due to the certification procedures they have carried out, as well as to evaluate the recourse relations between them and the taxpayers, who are their customers, before the arbitral tribunal or the judge decides on recourse to address the necessary criteria and to ensure that they know in which cases they will share the loss with the taxpayer. In this context; Financial liability of Sworn-in CPAs arising from certification procedures, provisions in legislation, situations that pose a risk to the professional, what problems these may cause in the internal relationship with the taxpayer, and the professional due diligence responsibility of Sworn-in CPAs have been evaluated.

Anahtar Kelimeler

Sworn-in Certified Public Accountant, Certification, Joint Liability, Request For Recourse, Professional Due Diligence.

Kaynakça

• Antalya, O. G. (2019). Borçlar hukuku genel hükümler (cilt 2). Legal Yayıncılık.
• Arslan, R.& Yılmaz, E. & Taşpınar Ayvaz, S. & Hanağası, E. (2022). İcra ve iflas hukuku. Yetkin Yayınları.
• Ayan, M. (2020). Borçlar hukuku (genel hükümler). Adalet Yayınevi.
• Canyaş, O. (2006). Yeminli mali müşavirlerin vergisel sorumluluğu. Maliye ve Hukuk Yayınları.
• Eren, F. (2020). Borçlar hukuku genel hükümler. Yetkin Yayınları.
• Eren, F. & Dönmez, Ü. (2022). Eren borçlar hukuku şerhi, cilt II m.49-82. Yetkin Yayınları.
• Erkan, Fikret. (2004). Yeminli mali müşavirlerin müşterek ve müteselsil sorumlulukları ile buna ilişkin uygulamaların, temel insan hakları, avrupa birliği hukuku, değerlendirilmesi, Ankara Yeminli Mali Müşavirler Odası Yayınları.
• Gümüş, M. A. (2021). Borçlar hukukunun genel hükümleri. Yetkin Basım.
• Jürgens, P. (2017). Almanya’da vergi danışmanlarının vergi hukuku ve ceza hukuku bakımından sorumlulukları. Arafta bir meslek grubu: vergi danışmanları (3568 sayılı kanuna tabi meslek mensupları) VII. Uluslararası mali hukuk sempozyumu, Seçkin Yayıncılık.
• Nomer, H. N. (2020). Borçlar hukuku genel hükümler. Beta Basım.
• Oğuzman, M. K. & Öz, M. T. (2020). Borçlar hukuku genel hükümler (cilt-2). Vedat Kitapçılık.
• Özel, S. (2005). Yeminli mali müşavirlerin tasdik işlemlerinden doğan sorumluluğu. Maliye ve Hukuk Yayınları.
• Sağmanlı, M. (2000). Almanya, ABD ve Türkiye'de yeminli mali müşavirlerin sorumluluklarının karşılaştırılması, yeminli mali müşavirlik mesleğine yönelik kamuoyu algısı. Yaklaşım Dergisi, (90), 38-40.
• Saruç, N. T. & Sarılı, M. A. (2004). Yeminli müşavirlerin müşterek ve müteselsil sorumlulukları ile buna ilişkin uygulamaların, temel insan hakları, avrupa birliği hukuku, anayasa hukuku ve borçlar hukuku yönünden değerlendirilmesi. Yeminli Mali Müşavirler Odası Yayınları.
• Taş, F. (2007). Yeminli mali müşavirlerin tasdik sorumluluğu. Yaklaşım Yayıncılık.
• Yerlikaya, G. K. (2021). SMMM ve YMM kanunu şerhi. Seçkin Yayıncılık.
• Yılancı, M. & Yıldız, B. (2001). YMM-Bağımsız Denetçi ve Tasdik-Mali Tablo Denetimi Çelişkisi: Mesleğin Gelişimine Etkileri. Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, (5), 67-77.
• Yıldırım, M. K. & Deren Yıldırım, N. (2021). İcra ve iflas hukuku. Beta Basım.
• Yılmaz, G., (2004). Yeminli mali müşavirlerin müşterek ve müteselsil sorumluluklarının temel insan hakları, avrupa birliği hukuku, anayasa hukuku, borçlar hukuku yönünden değerlendirilmesi. Yeminli Mali Müşavirler Odası Yayınları.