SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK PERSPEKTİFİNDEN KATILIM BANKACILIĞI: TÜRKİYE’DEN BULGULAR IŞIĞINDA

Yıl 2025, Cilt: 25 Sayı: 76, 47 - 66, 09.09.2025

Burcu Nazlıoğlu

https://doi.org/10.55322/mdbakis.1638736

Öz

Türkiye’de katılım bankacılığı sektörü, son yıllarda istikrarlı bir büyüme göstermiş, 2017 yılında yüzde 5 olan pazar payı, 2023 yılı itibariyle yüzde 8,5 seviyesine ulaşmıştır. 2025 hedefleri doğrultusunda, sektör payının yüzde 15’e çıkarılması öngörülmektedir. Hızla gelişen katılım bankacılığı hem sunduğu kendine özgü finansal ürünler hem de sürdürülebilirlik ile uyumlu faaliyetleri ile dikkat çekmektedir. Bu çalışmada, Türkiye’de faaliyet gösteren katılım bankalarının sürdürülebilirlik perspektifinden değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
Çalışma kapsamında, dört katılım bankasının 2022-2023 yıllarına ait sürdürülebilirlik raporları nitel analiz yöntemiyle değerlendirilmiş, sürdürülebilirlik profillerinin çıkarılması amacıyla BIST Endeks Seçim Kriterleri (çevresel, kurumsal yönetim ve sosyal kriterler bazında) temel alınarak, katılım bankalarının bu kriterlere uyumu, uygulamaları ve sundukları raporlar incelenerek sonuçlar ortaya konmuştur. Analiz, katılım bankaların sürdürülebilirlik stratejileri ve politikalarına dair önemli bulgular sunmakta ve ana temalar üzerinden kodlama yapılarak derinlemesine bir değerlendirme gerçekleştirmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sürdürülebilirlik , Katılım Bankaları , BIST Sürdürülebilirlik Endeks Seçim Kriterleri

ISLAMIC BANKING FROM THE PERSPECTIVE OF SUSTAINABILITY: IN THE LIGHT OF FINDINGS FROM TURKIYE

Öz

The Islamic banking sector in Turkiye has shown a stable growth in recent years, and its market share, which was 5 percent in 2017, reached 8.5 percent by 2023. In line with the 2025 targets, it is envisaged that the sector share will be increased to 15 percent. Rapidly developing islamic finance attracts attention with both the unique financial products it offers and its activities compatible with sustainability. This study aims to evaluate islamic banks operating in Turkiye from a sustainability perspective.
Within the scope of the study, the sustainability reports of four islamic banks for the years 2022-2023 were evaluated with the qualitative analysis method, and the results were presented by examining the compliance of the islamic banks with these criteria, their practices and the reports they submitted, based on the BIST Index Selection Criteria (on the basis of environmental, corporate governance and social criteria) in order to determine their sustainability profiles. The analysis provides important findings about banks' sustainability strategies and policies and carries out an in-depth evaluation by coding on main themes.

Anahtar Kelimeler

Sustainability , Islamic Finance , BIST Sustainability Index Selection Criteria

Kaynakça

• Akbaş, F., Kaya, F. (2022). Katılım Bankalarının Kurumsal Sürdürülebilirliklerini Etkileyen Finansal Performans Göstergelerinin İncelenmesi, Maliye ve Finans Yazıları, 117.
• Alhammadi, S. (2024). Islamic finance as a driver for enhancing economic sustainability andinnovation in the GCC, Journal of Science and Technology Policy Management.
• Aliyu, S., Hassan, M. K., Yusof, R. M. and Naiimi, N. (2017). Islamic Banking Sustainability: A Review of Literature and Directions for Future Research, Emerging Markets Finance & Trade, 53.
• Canbaz, M. F. (2022). Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri ve İslami Finans Perspektifi, Gaziantep University, Journal of Social Sciences, 21 (4).
• Geyikli, E. Y., Gökırmak, h. (2021). Katılım Bankacılığı ve Sürdürülebilir Kalkınma Faaliyetleri Üzerine Bir Araştırma, BEYDER, 16, 1.
• Kalaycı, M., Cevherli, F. (2024). Katılım Bankacılığı ve Sürdürülebilirlik: Finansal Dönüşümde İkili Etki, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 39.
• Kepli, M. Y. Z. (2012). Islamic Finance in Hong Kong, Hong Kong Law Journal, 42 (3).
• Paltrinieri, A., Dreassi, A., Migliavacca, M. and Pisera, S. (2020). Islamic finance development and banking ESG scores: Evidence from a cross-country analysis, Research in International Business and Finance, 51.
• Sacarcelik, O. (2019). Sustainability in Islamic Finance: Regulatory Developments and Environmental, Social and Governance (ESG) Practices of Islamic Financial Institutions. Yearbook of Islamic and Middle Eastern Law, 20, 119-140.
• Sarker, N. I., Khatun, M. N., Alam, G. M. (2020). Islamic Banking and Finance: Potential Approach For Economic Sustainability In China, Journal of Islamic Marketing, Vol. 11, No. 6.
• Şendurur, U., Temelli, F. (2018). Türkiye’de Faaliyet Gösteren Geleneksel Bankalar ve Katılım Bankalarının Sürdürülebilirlik Açısından Karşılaştırılması, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 20, 2.
• Türkan, Y., Kılıç, E. (2021). Katılım Bankaları İsminin ‘İslami Bankalar’ Olarak Değiştirilmesinin Toplumsal Algı Üzerine Etkisi, TRB1 Bölgesi Üzerine bir Uygulama Çalışması, Bucak İşletme Fakültesi Dergisi, Cilt 4, Sayı 2.
• BIST Sürdürülebilirlik Endeksine Alınma Temel Kuralları https://www.borsaistanbul.com/files/bist-surdurulebilirlik-endeksi-temel-kurallari-31122014.pdf