İDARİ YARGILAMA USULÜNDE ISLAH

Yıl 2017, Sayı: 10, 409 - 443, 29.12.2017

Dr. Seyfettin Kara

Öz

İdari dava çeşitlerinden olan tam yargı davaları ile idari eylem ve

işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olan kişiler tarafından

zararlarının tazmini istenir. Tam yargı davasında dava dilekçesinde

miktarın belirtilmesi gerekir. Dilekçede belirtilen miktar çoğu zaman

gerçek zarar olmayabilir. Zira gerçek zarara karşılık gelen tazminat

miktarı çoğu zaman bilirkişi incelemesi sonucu ortaya çıkar.

İdari yargılama usulünde ıslah düzenlemesinden önce gerçek zararın

tazminine hizmet edecek bir düzenleme yoktu. İddia ve savunmanın

genişletilmesi ve değiştirilmesi yasağının istisnalarından olan ıslah kurumu

2013 yılında İdari Yargılama Usulü Kanunu’nda yapılan değişiklik sonucu

idari yargılama usulünde uygulama alanı bulmuştur. Söz konusu ıslah

düzenlemesinden sonra bir defaya özgü olmak üzere dava dilekçesinde

belirtilen miktarın artırılması imkânı tanınmak suretiyle kişilerin uğradığı

gerçek zararın idarece karşılanması olanağı getirilmiştir. Bu sayede hak

arama özgürlüğü ve adil yargılama hakkının önündeki bir takım engeller

kaldırılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Hukuk devleti, hak arama özgürlüğü, idari yargı, iddia ve savunmanın genişletilmesi ve değiştirilmesi yasağı, ıslah, tam yargı davası, usul ekonomisi, davanın konusu, gerçek zarar

Kaynakça

• AKAD Mehmet – DİNÇKOL Bihterin Vural, Genel Kamu Hukuku, Der Yayınları, 5. Baskı, İstanbul, 2009.
• AKKAN Mine, Hukuk Dili ve Adli Yazışmalar, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir, Ağustos 2015.
• AKYILMAZ Bahtiyar, Yargı Kararlarının Temyiz Öncesi Kesinleşmesi, İdari Yargıda İstinaf Semineri, Mayıs 2009, Antalya.
• ASLAN Zehreddin – BERK Kahraman, İdare Hukuku ve İdari Yargıya İlişkin Temel Kanunlar, İstanbul, 2002.
• AYDIN Mesut, Anayasa Mahkemesi Kararlarında Hak Arama Özgürlüğü, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, Y. 2006, S. 61.
• BERKİN Necmettin M., Medeni Usul Hukuku Esasları, İstanbul 1969.
• BİLGE Necip – ÖNEN Ergun, Medeni Yargılama Hukuku Dersleri, Ankara 1978.
• BİLGEN Mahmut, Hukuk Yargılamasında Islah, Adalet Yayınevi, Ankara, 2010.
• BÜYÜK TÜRKÇE SÖZLÜK, (www.tdk.gov.tr).
• CANDAN Turgut, Açıklamalı İdari Yargılama Usulü Kanunu, Maliye ve Hukuk Yayınları, 2. Baskı, Ankara, Ekim 2006.
• ÇAĞAN Nami, Demokratik Sosyal Hukuk Devletinde Vergilendirme, AÜHFD, C. 37, S. 1-4, 1980.
• ERDOĞAN Celal, Açıklamalı ve İçtihatlı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu, Ankara 1973.
• ERKUT Celal, İdari İşlemin Kimliği, Danıştay Yayınları, Ankara 1990.
• ERSÖZ Ahmet Kürşat, İdari Yargıda Islah ve Uygulaması, Konya Barosu Dergisi, Yıl: 41, S. 24, s. 90-93.
• GÖREN Zafer, Anayasa Hukuku, Yetkin Yayınları, Ankara 2011.
• GÖZLER Kemal, İdare Hukuku, C. II, Ekin Kitabevi, Bursa 2003.
• GÖZÜBÜYÜK A. Şeref, Yönetsel Yargı, Turhan Kitabevi, Güncelleştirilmiş 15. Baskı, Ankara 2002.
• GÖZÜBÜYÜK A. Şeref/TAN Turgut, İdari Yargılama Usulü, Turhan Kitabevi, 1. Baskı, Ankara 1996.
• GÜNDAY Metin, İdare Hukuku, İmaj Yayınevi, 5. Baskı, Ankara, 2002.
• GÜRAN Sait – BERKARDA Kemal – AYANOĞLU Taner – BERKARDA Kahraman, İdari Yargılama İle İlgili Konular, Sempozyum, Danıştay ve İdari Yargı Günü 135. yıl, Danıştay Tasnif ve Yayın Bürosu Yayınları, No: 68. Ankara, 9 Mayıs 2003.
• GÜRİZ Adnan, Hukuk Felsefesi, Kazancı Yayınları, 6. Baskı, Ankara 2003.
• İNCEOĞLU Sibel, İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi Kararlarında Adil Yargılanma Hakkı, Beta Yayınları, İstanbul 2002.
• KALABALIK Halil, İmar Hukuku Dersleri, Seçkin Yayınları, 4. Baskı, Ankara 2012.
• KARAKUŞ Mehmet, İdari Yargıda Islah, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, Yıl: 5, S. 17 (Nisan 2014), s. 383-416.
• KARAYALÇIN Yaşar, Hukukda Öğretim-Kaynaklar-Metod, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, 3. Baskı, Ankara, 1986.
• KESKİN Züleyha, İdari Yargıda İstinaf Kanun Yolu, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Yıl: 2016, S. 126, s. 235-262.
• KÖPRÜLÜ Bülent, Medeni Hukuk, Genel Prensipler - Kişinin Hukuku, 2. Baskı, İstanbul 1984.
• KURU Baki, Hukuk Muhakemeleri Usulü, 3. Baskı, Ankara, 1974.
• KURU Baki – ARSLAN Ramazan – YILMAZ Ejder, Medeni Usul Hukuku, Yetkin Yayınları, 14. Baskı, Ankara, 2001.
• MÜDERRİSOĞLU Hakkı, Danıştay Kanunu ve Danıştay Yargılama Usulü, Ankara 1978.
• ONAR Sıddık Sami, İdare Hukukunun Umumi Esasları, C. II, İstanbul, 1966.
• ÖZAY İlhan, Günışığında Yönetim II, Filiz Kitabevi, İstanbul 2004.
• ÖZBUDUN Ergun, Türk Anayasa Hukuku, 8. baskı, Yetkin Yayınları, Ankara 2004.
• ÖZCAN Elvin Evrim, İdari Yargılama Hukukunda Islah, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S. 92, 2011, s. 224-237.
• ÖZELÇİ Aytaç – SİMİL Cemil, İdari Yargının İşlevi Yönünden Islah Kurumu, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.11, Özel S. 2009, Yıl: 2010, s. 1715-1752.
• PEKCANITEZ Hakan – ATALAY Oğuz – ÖZEKES Muhammet, Medeni Usul Hukuku Ders Kitabı, Yetkin Yayınları, Ankara, 2013.
• POSTACIOĞLU İlhan E., Medeni Usul Hukuku Dersleri, 6. Baskı, İstanbul 1975.
• RÜZGARESEN Cumhur, Medeni Muhakeme Hukukunda Usul Ekonomisi İlkesi, Yetkin Yayınları, Ankara, 2013.
• TAN Turgut, İdare Hukuku, Turhan Kitabevi, Ankara, Eylül 2011.
• TANRIVER Süha, Medeni Usul Hukuku, C. I, Yetkin Yayınları, Ankara 2016.
• TUTUMLU Mehmet Akif, Kuram ve Uygulama Işığında Medeni Usul Hukukunda Islah, Seçkin Yayınları, 2. Baskı, Ankara 2013.
• VELİDEDEOĞLU Hakan, 6459 sayılı Yasal Değişiklik Sonrası İdari Yargıda Islah Kurumuna Genel Bakış, (www.huder.org.tr).
• YAMLI Mehmet Sadık, Bireysel Başvuruda İdari Yargıya İlişkin İhlal Kararları, Anayasa Mahkemesi Yayınları, Ankara 2016.
• YASİN Melikşah, İdari Yargılama Usulünde İspat, XII Levha Yayınları, İstanbul, Ağustos 2015.
• YILDIRIM Turan – YASİN Melikşah – KAMAN Nur – ÖZDEMİR H. Eyüp – ÜSTÜN Gül – TEKİNSOY Okay, İdare Hukuku, XII Levha Yayınları, 5. Baskı, İstanbul, Ekim 2013.
• YILMAZ Ejder, Hukuk Sözlüğü, Yetkin Yayınları, 7. Baskı, Ankara 2002.
• YILMAZ Ejder, Medeni Yargılama Hukukunda Islah, Kazancı Matbaacılık Sanayii, İstanbul, 1982.
• ZEVKLİLER Aydın – ACARBEY M. Beşir – GÖKYAYLA K. Emre, Medeni Hukuk, Seçkin Yayınevi, 6. Baskı, Ankara 1999.
• (www.atasozleri.gen.tr)
• (http:// cmiskp.echr.coe.int/tkp197).
• (http:/// anayasa.gov.tr).
• (www.huder.org.tr).
• (www.inhak.gov.tr).
• (www.mevzuat.gov.tr).
• (www.sabah.com.tr/galeri/turkiye/yeni-anayasa).
• (www.taa.gov.tr);
• (www.tbmm.gov.tr).
• (www.tdk.gov.tr).