Seramik Sanatında Katılımcı İzleyici ve Eser Çözümlemeleri

Yıl 2022, , 119 - 134, 30.12.2022

Hilal Çınar , Pınar Çalışkan Güneş

https://doi.org/10.46641/medeniyetsanat.1103973

Öz

Sanatçı, sanat eseri ve izleyici sanatsal üretimin en temel unsurlarıdır. Her daim yaratıcı olan sanatçı, durağan sanat eseri ve seyreden izleyici dinamiği, 20. yüzyılın avangard akımlarının etkisiyle edilgen sanatçı, yer değiştirebilen sanat eseri, aktif ve katılımcı olan izleyici olarak yeniden meydana gelmiştir. Aynı zamanda kullanılan üretim malzemeleri ve sergileme biçimleri yeniden sorgulanıp alışılmış değerlerin dışına çıkmıştır. Bu yenilik tutkusuyla hareket etme dürtüsüne bağlı olarak katılımcı izleyici olgusu, ilk olarak fütürizmin aktif tiyatro fikrini ortaya atması ile başlamıştır. Sonrasında dadaizm, fluxus, kavramsal sanat, kinetik sanat, op sanat, GRAV, happening ve performans sanatı gibi akımlarla gelişme göstermiştir. Sanat izleyicisinin bu evrimi ve eser ile etkileşim kurabilme dürtüsü zamanla seramik sanatında da yer edinmiştir. Bu araştırmada; katılımcı izleyici olgusunun serüveni araştırılarak bu olgunun seramik sanatındaki etkileri eserler üzerinden incelenerek yorumlanmıştır. Seramik sanatında aktif rol oynayarak katılım sağlayan izleyicinin, malzemeye, üretim biçimine ve sergileme olanaklarına getirdiği imkânlar değerlendirilerek gelecek çalışmalara kaynak niteliği taşıması hedeflenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Seramik, Katılımcı, İzleyici, Sanat Eseri, Etkileşim

Participant Audience and Work Analysis in Ceramic Art

Öz

The artist, the work of art, and the audience are the most basic elements of artistic production. The always creative artist, the static artwork, and the dynamic of the audience have re-emerged as a passive artist, an artwork that can move, an active and participatory audience, with the influence of the avant-garde movements of the 20th century. At the same time, the production materials and display styles used were questioned again and went beyond the typical values. Depending on this impulse to act with a passion for innovation, the phenomenon of the participatory audience first started with futurism's idea of active theater. Afterward, it developed with movements such as dadaism, fluxus, conceptual art, kinetic art, op art, GRAV, happening, and performance art. This evolution of the art audience and the urge to interact with the work has taken place in the art of ceramics over time. In this study, the adventure of the participatory audience phenomenon was investigated, and the effects of this phenomenon on ceramic art were analyzed and interpreted through the works. It is aimed to be a source for future works by evaluating the possibilities brought by the audience, which participates by playing an active role in the art of ceramics, to the material, production style, and exhibition opportunities.

Anahtar Kelimeler

Ceramic, Participant, Audience, Artwork, Interaction

Kaynakça

• Atakan, N. (2008). Sanatta Alternatif Arayışlar. İzmir: Karakalem Kitabevi Yayınları.
• Bishop, C. (2018). Yapay Cehennemler Katılımcı Sanat ve İzleyici Politikası. İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
• Bourriaud, N. (2005). İlişkisel Estetik. İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
• Çeber, T. (2017). İzleyiciyi İzlemek; Sanat Eseri, Sanatçı ve İzleyici İlişkisi Üzerine. Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi(38), 87-97.
• Çınar, H. (2021). Çağdaş Seramik Sanatında Katılımcı İzleyicinin Rolü. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü.
• Koşar, Ö. (2020). İzleyicinin Değişen Konumu: Katılımcı Sanat Pratikleri ve İktidarın Paylaşımı. Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi(44), 170-180.
• Kurumu, T. D. (2022). Genel Açıklamalı Sözlük. Ankara.
• Timuçin, A. (2013). Estetik. İstanbul: Bulut Yayınları.
• Uz, N. (2012). Sanatta Yeni Arayışlar ve Kinetik Heykel. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 1047-1056.
• Yılmaz, M. (2013). Modernden Postmoderne Sanat. Ankara: Ütopya Yayınları.
• Zümrüt, Y. (2018). Çevresel Sanat ve Seramik Uygulamalar. Journal of Arts(2), 1-16.
• Azzarello, N. (2017, Ağustos 21). Teamlab to bring blossoming green tea to maison&objet. https://www.designboom.com/design/teamlab-maison-objet-paris-en-tea-flowers-teacup-08-21-2017/ adresinden alındı (Erişim Tarihi: 25.02.2022).
• Divvya. (2018, Ekim 23). Rirkrit Tiravanija, 'İsimsiz (Ücretsiz)', (1992). https://www.artfromus.in/artwork-in-focus-rirkrit-tiravanija-untitled-free-1992/ adresinden alındı (Erişim Tarihi: 25.02.2022).
• Gentry, A. (2020). Amanda Gentry. Mırıldanmak 2020: http://www.amandagentry.com/murmuration/o16r0iwq89qjwf7eq8xq38bkcz9cq2 adresinden alındı (Erişim Tarihi: 10.03.2022).
• Karataş, S. N. (2017, Şubat 6). İnsel İnal/Insel Inal "Kurban-Midye". Seha Karataş: https://sehakaratas.blogspot.com/2017/02/insel-inal-kurban-midyeinsel-inal.html adresinden alındı (Erişim Tarihi: 17.03.2022).
• Meister, N. (2018). Caterpillar Companion. Natalie Meister: https://www.nataliemeister.ch/filter/ceramics/Caterpillar-Companion adresinden alındı (Erişim Tarihi: 15.03.2022).
• Palacio, J. (2018, Şubat 16). Yoko Ono’s Free Exhibit Encourages the Act of Mending. Vancouver Magazine: https://www.vanmag.com/yoko-onos-free-exhibit-encourages-act-mending adresinden alındı (Erişim Tarihi: 17.03.2022).
• Sarabutra, N. (tarih yok). Nino Sarabutra tarafından “Geride Ne Bırakacaksınız?”. Creative Process: https://www.creativeprocess.info/creative-works-5/nino-sarabutra adresinden alındı (Erişim Tarihi: 04.03.2022).