Bağımsız Denetim Sürecindeki Hasılat Döngüsü Yanılgıları ve İyileştirme Stratejileri

Yıl 2024, Sayı: 71, 13 - 24, 01.08.2024

Günay Deniz Dursun , Sinan Aslan

https://doi.org/10.26650/MED.1474025

Öz

Bağımsız denetim sürecinde, hasılat döngüsü denetiminde gerçekleşen yanılgılar bir taraftan denetim kalitesini diğer taraftan da finansal bilgi kullanıcılarının kararlarını etkilemektedir. Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından 2016-2022 yılları arasında yayınlanan yıllık inceleme raporları doküman analizi yöntemi ile bu çalışma kapsamında incelenmiş ve kurum tarafından tespit edilen muhasebe bulgularından stok, hasılat, ticari alacak ve borç, hasılat döngüsü olarak çalışma kapsamında ele alınmıştır. Yayınlanan raporların tamamında tespit edilen bulguların ve dosya bazında oranların benzerlik göstermesi ise hasılat döngüsü denetimi konusunda yapılacak araştırmaların önemine işaret etmektedir. Bu doğrultuda çalışmanın amacı, işletmelerin finansal performansını güçlendirmek ve finansal bilgi kullanıcılarının doğru kararlar almasını sağlamak için hasılat döngüsü denetim sürecindeki yanılgıları anlamak ve iyileştirmeye yönelik stratejiler belirlemektir.

Anahtar Kelimeler

Hasılat Döngüsü, Muhasebe Hataları, Bağımsız Denetim

Proje Numarası

-

Misunderstandings in the Revenue Cycle During the Independent Audit Process and Improvement Strategies

Öz

In an independent audit process, errors occurring in revenue cycle audits affect audit quality and the decisions of financial information users. The annual review reports published by the Public Oversight, Accounting and Auditing Standards Authority for the years 2016-2022 were examined within the scope of this study, and the accounting findings identified by the authority were addressed as part of the study, focusing on inventory, revenue, trade receivables and payables, and the revenue cycle. The similarity of the findings identified in all published reports and the ratios on a file-by-file basis underscores the significance of research in the field of revenue cycle audits. With this significance, the purpose of this prepared article is to comprehend the errors in the revenue cycle audit process and establish strategies for improvement, aiming to enhance the financial performance of businesses and facilitate accurate decision-making for financial information users.

Anahtar Kelimeler

Revenue Cycle, Accounting Errors, Independent Audit

Proje Numarası

-

Kaynakça

• Acar, D., & Senal, S. (2011). Bağımsız Denetim Kalitesinin Arttırılmasında Kamu Gözetim Kurulu’nun Rolü: Bağımsız Denetim Firmaları Üzerine Bir Araştırma. Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, 33-50. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/mdbakis/ issue/63865/966963#article_cite google scholar
• Akdoğan, N. & Bülbül, S. (2019). Bağımsız Denetçi Raporlarında Kilit Denetim Konularının Bildirilmesinde BIST 100 Şirketlerindeki İlk Uygulama Sonuçlarının Değerlendirmesine Yönelik Bir Araştırma. Muhasebe ve Denetime Bakış, 18(56), 1-24. Erişim adresi: https:// dergipark.org.tr/en/pub/mdbakis/issue/63889/967127 google scholar
• Aslan, S. & Altın, M. (2023). Adli Muhasebe. Ankara: Gazi Kitapevi. google scholar
• Association of Certified Fraud Examiners (ACFE). (2024). Occupational Fraud 2022: A Report to the Nations. Erişim adresi: https:// www.acfe.com/-/media/files/acfe/pdfs/rttn/2024/2024-report-to-the-nations.pdf google scholar
• Ball, F., Tyler, J., & Wells, P. (2015). Is Audit Quality Impacted by Auditor Relationships? Journal of Contemporary Accounting & Economics, 11(2), 166-181. https://doi.org/10.1016/j.jcae.2015.05.002 google scholar
• BDS 240 Finansal Tabloların Bağımsız Denetiminde Bağımsız Denetçinin Hileye İlişkin Sorumlulukları Standardı. Erişim adresi: https://kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/Duyurular/v2/TDS/TDS_2022_Seti/bds%20240.pdf (10.08.2023). google scholar
• Bliss, M. A., Gul, F. A., & Majid, A. (2011). Do Political Connections Affect The Role Of Independent Audit Committees and CEO Duality? Some Evidence From Malaysian Audit Pricing. Journal of Contemporary Accounting & Economics, 7(2), 82-98. https://doi. org/10.1016/j.jcae.2011.10.002 google scholar
• Cameran, M., Prencipe, A. & Trombetta, M. (2016). Mandatory Audit Firm Rotation and Audit Quality. European Accounting Review, 25(1), 35-58. https://doi.org/10.1080/09638180.2014.921446 google scholar
• Carcello, J. V. & Nagy, A. L. (2004). Audit Firm Tenure and Fraudulent Financial Reporting. Auditing: A Journal of Practice and Theory, 23 (2), 55-69. https://doi.org/10.2308/aud.2004.23.2.55 google scholar
• Ceylan, A. (2007). Kalite Güvence Standardı, Türkiye’deki Durum ve Meslek Mensubunun Sorumlulukları. 2. Türkiye Muhasebe Forumu, Ankara. google scholar
• Cosmin, A. (2016). The General Architecture of The Accounting Information System at The Trade Entities. Unıversity of Targu Jui Annuals-Economy Series, (4), 127-135. Erişim adresi: https://ideas.repec.org/a/cbu/jrnlec/y2016v4p127-135.html google scholar
• Çatıkkaş, Ö. (2011). İşletmelerde Mali Tablo Hileleri. Denetişim(8), 18-30. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/denetisim/ issue/22473/240384 google scholar
• Francis, R.J. (2004). What Do We Know About Audit Quality. The British Accounting Review, 36. https://doi.org/10.1016/j.bar.2004.09.00 google scholar
• Geiger, M. A. & Raghunandan, K. (2002). Auditor Tenure and Audit Reporting Failures. Auditing: A Journal of Practice & Theory, 21(1), 67-78. https://doi.org/10.2308/aud.2002.21.1.67 google scholar
• Gelir Vergisi Kanunu. (1961). Resmî Gazete, Sayı: 10700. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.4.193.pdf google scholar
• Ghosh, A. & Moon, D. (2005). Auditor Tenure and Perceptions of Audit Quality. The Accounting Review, 80(2), 585-612. https://doi. org/10.2308/accr.2005.80.2.585 google scholar
• Glover, S. M., Hansen, J. C., & Seidel, T. A. (2021, May). How has the Change in the Way Auditors Determine the Audit Report Date Changed the Meaning of the Audit Report Date? Implications for Academic Research. Auditing: A Journal of Practice & Theory. https:// doi.org/10.2308/AJPT-19-014 google scholar
• Gökgöz, A. (2018). Kilit Denetim Konularının Bağımsız Denetçi Raporunda Bildirilmesi ve Borsa İstanbul’da işlem Gören İşletmeler Üzerine Araştırma. Journal Of Accounting, Finance And Auditing Studies, 4(2), 126-138. Erişim adresi: https://www.proquest.com/ scholarly-journals/kilit-denetim-konularının-bağımsız-denetçi/docview/2036978027/se-2?accountid=15454 google scholar
• Hall, J. A., (2011). Accounting Information System. Mason: Cengage Learning. google scholar
• Huang, T. C., Chiou, J. R., Huang, H. W., & Chen, J. F. (2015). Lower Audit Fees for Women Audit Partners in Taiwan and Why. Asia Pacific Management Review, 20(4), 219-233. https://doi.org/10.1016/j.apmrv.2015.02.001 google scholar
• Kavut, F. & Güngör, N. (2018). Bağımsız Denetimde Kilit Denetim Konuları: BİST 100 Şirketlerinin 2017 Yılı Analizi. Muhasebe Enstitüsü Dergisi, 16(59), 59-70. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/meder/issue/39328/463560 google scholar
• Keleş, D. (2022). Denetçi Raporlarında Kilit Denetim Konularının Bildirilmesi: Borsa İstanbul (BİST) İnşaat Endeksi İşletmeleri Üzerine Bir Araştırma. Muhasebe ve Denetime Bakış, 67, 241-252. https://doi.org/10.55322/mdbakis.1045449 google scholar
• KGK, Finansal Raporlamaya İlişkin Kavramsal Çerçeve. https://www.kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/DynamicContentFiles/ T%C3%BCrkiye%20Muhasebe%20Standartlar%C4%B1/TMSTFRS2019Seti/Finansal%20Raporlamaya%20%C4%B0li%C5%9Fkin%20 Kavramsal%20%C3%87er%C3%A7eve/F%C4%B0NANSAL%20RAPORLAMAYA%20%C4%B0L%C4%B0%C5%9EK%C4%B0N%20KAVRAMSAL%20%C3%87ER%C3%87EVE%20(2018%20S%C3%BCr%C3%BCm%C3%BC).pdf google scholar
• KGK, Yıllık İnceleme Raporları (2016-2022) https://kgk.gov.tr/DynamicContentDetail/5192/Y%C4%B1ll%C4%B1k-I%CC%87nceleme-Raporlar%C4%B1%20 (Erişim Tarihi: 10.08.2023). google scholar
• KGK. TFRS 15 Müşteri Sözleşmelerinden Hasılat. https://www.kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/DynamicContentFiles/ T%C3%BCrkiye%20Muhasebe%20Standartlar%C4%B1/TMSTFRS2018Seti/TFRS/TFRS_15_2018.pdf google scholar
• Kilgore, A., Harrison, G., & Radich, R. (2014). Audit Quality: What’s Important to Users of Audit Services. Managerial Auditing Journal, 29(9), 776-799. https://doi.org/10.1108/MAJ-08-2014-1062 google scholar
• Kim, H., Lee, H. & Lee, J. E. (2015). Mandatory Audit Firm Rotation and Audit Quality. Journal of Applied Business Research, 31 (3), 1089-1106. https://doi.org/10.19030/jabr.v31i3.9245 google scholar
• Lisic, L. L., Myers, L. A., Pawlewicz, R. J., & Seidel, T. A. (2017). Do Accounting Firm Consulting Revenues Affect Audit Quality? Evidence from the Pre- and Post-SOX Eras. Contemporary Accounting Research, 36(2), 1028-1054. https://doi. org/10.1111/1911-3846.12424 google scholar
• O’Leary, Z. (2017). The Essential Guide To Doing Your Research Project. SAGE Publications Inc. google scholar
• Özbay, D. (2022). COVID-19 Pandemi Döneminde Artan Berlirsizlik Ortamı Ve Kilit Denerim Konuları Açıklamaları Üzerindeki Etkisi BİST 100 Şirketleri İncelemesi. Muhasebe Enstitüsü Dergisi, 66, 49-63. https://doi.org/10.26650/MED.1023848 google scholar
• Patrick, M. J. (2004). The PCOAB and The Future Of Oversight. Journal of Accountancy, 198. Erişim adresi: https://www. journalofaccountancy.com/issues/2004/dec/thepcaobandthefutureofoversight.html google scholar
• Romney, M. B., & Steinbart, P. J. (2000). Accounting Information Systems. New Jersey: Prentice Hall. google scholar
• Selimoğlu, S. K., & Yeşilçelebi, G. (2014). Mesleki Aidiyetin Bağımsız Denetim Kalitesi Üzerine Etkisi: Bağımsız Denetçiler Üzerine Bir Araştırma. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 64, 27-52. https://doi.org/10.25095/mufad.396489 google scholar
• Sevilengül, O. (2009). Genel Muhasebe. Ankara: Gazi Kitabevi. google scholar
• Seyidoğlu, H. (2016). Bilimsel Araştırma ve Yazma El Kitabı. İstanbul: Güzem Can Yayınları. google scholar
• Taş, O., Mert, H. & Başkaya, A. (2020). Bağımsız Denetim Raporlarında Kilit Denetim Konuları ve BİST Kapsamında Farklı Sektörlere Yönelik Bir Araştırma. Vergi Sorunları Dergisi, 377, 21-32. Erişim adresi: https://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/409839/ google scholar
• Tuan, K., Besen, R., & Saygı, A. (2019). Bağımsız Denetimde Kalite Göstergeleri: Literatür İncelemesi. Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(2), 203-210. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/cuiibfd/issue/54026/654155 google scholar
• Türel, A. & Türel, A. (2019). Bağımsız Denetim ve Kilit Denetim Konuları: BİST Şirketleri 2017-2018 Analizi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 68, 1267-1272. http://dx.doi.org/10.17719/jisr.2019.3912 google scholar
• Uzay, Ş. & Köylü, Ç. (2018). Kilit Denetim Konuları: Borsa İstanbul Üzerine Bir Araştırma. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 52, 47-70. https://doi.org/10.18070/erciyesiibd.439076 google scholar
• Vanstraelen, A. (2000). Impact of Renewable Long-Term Audit Mandates on Audit Quality. European Accounting Review, 9 (3), 419442. https://doi.org/10.1080/09638180020017140 google scholar
• Yardımcıoğlu, M., & Ada, Ş. (2016). Kronolojik Bir Sırayla Muhasebe Ve Finansal Raporlamada Usulsüzlük Ve Skandallar. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(1), 43-55. Erişim adresi: http://iibfdergisi.ksu. edu.tr/tr/pub/issue/10266/126023 google scholar
• Ye, K., Cheng, Y., & Gao, J. (2014). How Individual Auditor Characteristics Impact The Likelihood of Audit Failure: Evidence from China. Advances in Accounting, 30(2), 394-401. https://doi.org/10.1016/j.adiac.2014.09.013 google scholar
• Zhang, W. (2011). Three Essays on Audit Quality (Doctoral dissertation). University of Alberta, Edmonton, Alberta, Kanada. https://doi. org/10.7939/R3P97T google scholar