Sosyal Medyada Turkovac Aşısına İlişkin Self-Oryantalist Söylemler

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 2, 223 - 235, 31.12.2021

Gülsen Çankal

https://doi.org/10.47951/mediad.1021243

Öz

Araştırmanın konusu, self-oryantalist söylemlerin Turkovac aşısı özelinde incelenmesidir. Modern bilimsel gelişmeler, salgın hastalıkların tarihin sayfalarına gömüleceğine ilişkin bir algı inşa etse de Covid-19 virüsü salgın hastalıkların günümüz toplumlarında da görülebileceğini göstermiştir. Pandemi ile mücadele kapsamında üretilen Turkovac aşısı hakkında sosyal medya platformlarında Avrupa merkezli bir uygarlık tarihi anlayışının yansıması olan gelişmiş-Batı, geri kalmış-Doğu imajının sürdürülmesi ve yeniden üretilmesi adına söylemlerin üretildiği görülmektedir. Özellikle bir sosyal medya platformu olan Twitter üzerinden BioNTech karşısında Turkovac’a karşı üretilen söylemlerin geri kalmış Doğu imajı ile oluşturulduğu ve self-oryantalizmden izler taşıdığı görülmektedir. Bu bağlamda çalışma kapsamında Turkovac’ın niteliğine ve gerçekliğine ilişkin self-oryantalist söylemlerin deşifre edilmesi için nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Twitter üzerinden gelişmiş-Batı, geri kalmış-Doğu vurgusunun yapıldığını ve self-oryantalizmin yeniden üretildiğini düşündüren 34 tweet eleştirel söylem analizi yöntemiyle incelenmiştir. Araştırmanın sonucunda ise self-oryantalizmin sosyal medya aracılığıyla yeniden üretildiği görülmüştür. Batı’nın inşa ettiği kendi aklını kullanma yeteneğinden mahrum bir Doğu imajı, sosyal medya aracılığıyla akılsız bir Doğu’ya evrilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, Oryantalizm, Turkovac, Aşı

SELF-ORIENTALIST DISCUSSIONS ABOUT TURKOVAC VACCINE IN SOCIAL MEDIA

Öz

The subject of the research is to reveal the self-orientalist discourses produced about the Turkovac vaccine developed for Covid-19. Although modern scientific developments have built a perception that epidemics will be buried in the pages of history, the Covid-19 virus has shown that epidemics can also be seen in today’s societies. It is seen that discourses are produced on social media platforms about the Turkovac vaccine produced within the scope of combating the pandemic, to maintain and reproduce the image of the developed-West, backward-East, which is the reflection of a European-centered understanding of civilization history. It is seen that the discourses produced against Turkovac in the face of BioNTech, especially on Twitter, a social media platform, are created with the image of the backward East and carry traces of self-orientalism. In this context, the qualitative research method was used to decipher the self-oriental discourses regarding the quality and reality of Turkovac within the scope of the study. 34 tweets on Twitter, in which the emphasis was placed on the developed-West and the underdeveloped-East, were analyzed with the method of critical discourse analysis. While examining the related tweets, four tweets suggesting that self-orientalism was reproduced were the source of the study. As a result of the research, it was seen that self-orientalism was reproduced through social media. The image of an East devoid of the ability to use its own mind, constructed by the West, has evolved into a mindless East through social media.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, Orientalism, Turkovac, Vaccine

Kaynakça

• Akkaya, S. N. (2020). Türk romanında self oryantalizm (1870-1980), İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü, İstanbul: Doktora Tezi.
• Althusser, L. (2014). İdeoloji ve devletin ideolojik aygıtları. (A. Tümertekin, Çev.). İstanbul: İthaki Yayınları.
• Bezci, B. ve Çiftçi, Y. (2014). Self oryantalizm: İçimizdeki modernite ve/veya içselleştirdiğimiz modernleşme, Akademik İncelemeler Dergisi, 7(1): 139-166.
• Cirhinlioğulu, Z. (2016). Sağlık sosyolojisi, 6. Baskı, Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara.
• Çoruk, A. Ş. (2007). Oryantalizm üzerine notlar, Sosyal Bilimler Dergisi, IX/ 2, Aralık, 193-204.
• Dirlik, A. (1998). Avrupa merkezcilikten sonra tarih var mı? Küreselcilik, sömürgecilik sonrası ve tarihin inkarı, Cogito, 15, 251-274.
• Dirlik, A. (2008). Postkolonyal aura, İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
• Durgun, S. (2011) Memalik-i Şahane’den Vatan’a, İstanbul, İletişim Yayınları.
• Durna, T. (2004). Köşe yazılarında Avrupa Birliği tartışmaları: Helsinki Zirvesi 1999, (Ç. Dursun, Der.). Haber Hakikat ve İktidar İlişkisi, Ankara: Elips Yayınları, 259-288.
• Kalın, İ. (2007). İslam ve batı. İstanbul: İsam Yayınları.
• Karaduman, S. (2017). Eleştirel söylem çözümlemesinin eleştirel haber araştırmalarına katkısı ve sunduğu perspektif, Maltepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, Güz, 31-46.
• Kırık, A. M. (2017). Yeni medya aracılığıyla değişen iletişim süreci: sosyal paylaşım ağlarında gençlerin konumu, GİFDER, 5(1), 230-261.
• Küçük, M. ve Köse, M. (2015). Oryantalizm ve “öteki” algısı, Sosyal ve Kültürel Araştırmalar Dergisi, 1(1), 107-
• Polat, H. (2018). Geleneksel medyada temsil sorunu: Alternatif bir mecra olarak yeni medya. Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, 38, 45-60
• Marcuse, H. (1997). Tek boyutlu insan (A. Yardımlı, Çev.). İstanbul: İdea Yayınları.
• Mclellan, D. (1999). İdeoloji. (E. Özkaya, Çev.). Ankara: Doruk Yayınları.
• Morgan, J. (2006). Issues in the political economy of economic transition in the peoples’ Republic of Chine,
• Working Paper, 1, The Center of Excellenge in Global Governance Research, University of Helsinki, Finland.
• Said, E. (1991). Oryantalizm. (N. Uzel, Çev.). İstanbul: Pınar Yayınları.
• Uzun, T. ve Atasever, G. (2010). Türkiye’de modernleşme süreci bağlamında oryantalist ve oksidentalist bakışlar, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26, 175-182.
• Zeydanoğlu, W. (2008). The white Turkish Man’s burden: Orientalism, Kemalism and the Kurd in Turkey, chapter in neo colonial mentalities in contemporary Europe? Language and Discurse in the Construction of Identities, (Ed. by G. Rings and A. Ife). Cambridge Scholars Publishing.
• van Dijk, T. A. (1988). New analysis: Case studies of international and national news in the press. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
• Yardım, G. ve Doğruel, H. (2019). Eleştirel söylem çözümlemesi bağlamında haber metinlerinin incelenmesi:
• Pippa Bacca cinayeti örneği, Erciyes İletişim Dergisi, 6(1), 137-148.
• Yaylagül, L. (2006). Kitle iletişim kuramları. Ankara: Dipnot Yayınları.