Analysis of Jewish Mysticism (Kabbalah) and Gematriatic Elements in the Movie Pi (π)

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 1, 125 - 141, 22.06.2023

Mustafa Tural

https://doi.org/10.47951/mediad.1290851

Öz

Films, which are effective media tool, can transfer both information and emotions. Therefore, the ways in which religious elements are used in films should be examined by the History of Religions. In this way, it is aimed to examine the elements related to Judaism in the Pi. Every religious ritual is performed to get closer to the sacred. Such an effort is described in this film, in which science and religion are fictionalized together. Maximillian tries to find the mystery of the universe by using a computer and performing mathematical calculations. Eventually, with the help of Hasidic Jews, he finds the personal name of his God. He achieves this by using the Gematria technique of expressing words with numbers. Maximillian is a nobleman because he is of Cohen descent. However, since he is not a Kabbalist, he is not competent and does not know how to use the name he finds. So, this knowledge exhausts Maximillian. So that no one can access the information, Maximillian destroys everything on which the information is recorded and then wants to destroy his body. As a result, this movie shows that it is dangerous to deal with God’s name without being a nobleman and competent.

Anahtar Kelimeler

History of Religions, Cinema, Judaism, Mysticism, Kabbalah, Gematria

Pi (π) Filmindeki Yahudi Mistisizminin (Kabala) ve Gematriatik Unsurların Analizi

Öz

Etkili bir medya aracı olan filmler hem bilgileri hem de duyguları transfer edebilme özelliği taşımaktadır. Bu sebeple dinsel ögelerin filmlerde kullanılma şekillerinin Dinler Tarihi tarafından incelenmesinin pek çok açıdan faydalı olacağı düşünülmektedir. Bu bağlamda Pi (π) Filminde yer alan Yahudilikle ilgili unsurların incelenmesi amaçlanmıştır. Her dini ritüel kutsala yakınlaşmak için yapılır. Bilimin ve dinin birlikte kurgulandığı Pi filminde de böylesi bir çaba anlatılmaktadır. Maximillian, bir bilgisayar kullanarak ve matematik hesaplamalar yaparak evrenin gizemini bulmaya çalışmaktadır. Sonuçta Hasidik Yahudilerin yardımıyla kendi Tanrı’sının kişisel adını bulur. Bunu, kelimeleri rakamlarla ifade eden Gematria tekniğini kullanarak yapar. Maximillian, kohen soyundan geldiği için seçkindir. Ancak bir kabalist olmadığı için yetkin değildir ve bulduğu ismi nasıl kullanacağını bilememektedir. Dolayısıyla bu bilgi Maximillian’ı tüketir. Bilgiye kimsenin ulaşamaması için Maximillian bilgilerin kayıtlı olduğu her şeyi imha eder sonra da kendi bedenini yok etmek ister. Sonuç olarak bu filmde seçkin ve yetkin olmadan Tanrı’nın ismiyle uğraşmanın tehlikeli olduğu anlatılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Dinler Tarihi, Sinema, Yahudilik, Mistisizm, Kabala, Gematria

Kaynakça

• Adıbelli, R. (2009). Monoteizm ve yüce varlık konusunda Wilhelm Schmidt ile Raffaele Pettazzoni arasındaki tartışma. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 50(2), Article 2.
• Akkaya, Ü. H. (2018). Kültür endüstrisi, popüler kültür ve yabancılaşma bağlamında medya din ilişkisi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(59), 590-606.
• Akkaya, Ü. H. (2020). Kimlik. İçinde Ö. Güngör & R. Şimşek (Ed.), Din sosyolojisi (ss. 385-428). Lisans Yayıncılık.
• Alıcı, M. (2005). Kutsal’a giden yol: Dinler Tarihi’nde bir metodolojik yaklaşım veya bir bilim olarak din fenomenolojisi. Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, V(3), Article 3.
• Arduç, F. (2010). Pi. https://evrimagaci.org/eser/pi-2236
• Beğeç, T. (2013, Eylül 2). Pi (1998): Düşünce, bağımlılık ve bunalım. https://www.cinerituel.com/dusunce-bagimlilik-bunalim-pi/
• Coleman, W. (2008). Sepher sapphires: A treatise on Gematria the magical language of the mysteries Volume 1. Fraternity of the Hidden Light.
• Dan, J. (2006). Kabbalah: A very short introduction. Oxford University Press.
• Demirci, K. (2015). Yahudi mistisizmi veya kabalacalık inançlar ve tarih. Ayışığı Kitapları.
• Dereli, M. D. (2019). Dini kimliklerin siber uzamda akışkanlaşması. İnsan ve Toplum dergisi, 9(1), 85-115.
• Durdu, S. (2015, Temmuz 10). Sayılarda anlam arayışı: Pi. https://filmloverss.com/citizen-kane-neden-bu-kadar-guzel/
• Eliade, M. (2017). Mitlerin özellikleri (S. Rifat, Çev.; 2. bs). Alfa Yayınları.
• Ertangil, T. (2015, Aralık 13). Pi filmi üzerine bütünsel bir bakış. https://www.bilimkurgukulubu.com/sinema/pi-filmi-uzerine-butunsel-bir-bakis/
• Fığlalı, E. R. (1991). Bahâîlik. İçinde İslam Ansiklopedisi (C. 4, ss. 464-468). Türkiye Diyanet Vakfı.
• Fortune, D. (2010). Mistik Kabala (M. Sağlam, Çev.; 2. bs). Hermes Yayınları.
• Greenstone, J. H. (1905). Phylacteries. İçinde I. Singer (Ed.), The Jewish Encyclopedia (C. 10, ss. 21-26). Funk and Wagnalls.
• Gustav, S. (2012). Klasik Yunan mitolojisinin en güzel efsaneleri (D. D. Yüzer, Çev.; 13. bs). İlya.
• Güngör, M. (2019). Yahudilikte özel bir sınıf: Yahudi din adamları Kohenler. Oksident, 1(2), Article 2.
• Haleva, Y., Benveniste, M., Adoni, Y., & Haleva, N. (Ed.). (2010). Türkçe çeviri ve açıklamalarıyla Tora ve Aftara 1. Kitap: Bereşit (M. Farsi, Çev.). Gözlem Yayınları.
• İpek, Y. (2020). Yeni bir dini hareket olarak Bahailik ve Türkiye’de Bahailer. Kimlik Yayınları.
• İpek, Y. (2021). Yeni bir dini hareket olarak Satanizm ve Türkiye’de Satanistler. Kimlik Yayınları.
• Kozan, M. (2014). Kuzey mitolojisinin günümüz popüler kültürüne yansımaları. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 173, Article 173.
• Nayman, A. (2014, Mart 19). My mathematical mind. http://www.movingimagesource.us/articles/my-mathematical-mind-20140319
• Özalp, M. (2019). Yahudilik’te ‘Tikkun olam: Dünyayı tamir etme’ kavramı üzerine bir araştırma. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi, 23(1), 291-309.
• Savlov, M. (1998). Pi. https://www.austinchronicle.com/events/film/1998-07-31/138517/
• Scholem, G. (2007). Kabbalah. İçinde F. Skolnik (Ed.), Encyclopaedia Judaica (C. 11, ss. 585-677). Thomson Gale.
• Scholem, G. (2011). Sabetay Sevi mistik mesih (E. B. Özbilen, Çev.). Kabalcı Yayınevi.
• Smith, G. (1998, Nisan). The Hard Way. https://www.filmcomment.com/article/sundance-1998-the-hard-way/
• Şahin, İ. (2020). “Dünya kurmak”: Ritüel, gerçeklik ve dünya görüşü. Kare Uluslararası Karşılaştırmalı Edebiyat, Tarih ve Düşünce Dergisi, 9, 133-166.
• Şenay, B. (2021). Hasidism under the Influence of Hesychasm and Sufism: Baal Shem Tov – A Jewish Sufi and Hesychast? Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 30(57-77), 2021.
• Tayman, E. (2022, Temmuz). “Sonsuzluktan 3.14 uzaklıkta:” Pi (1998). https://filmhafizasi.com/sonsuzluktan-3-14-uzaklikta-pi-1998/
• Tural, M. (2022a). Fenomenolojik açıdan ‘Thor’ filmindeki tanrı tipolojisinin analizi. Medya ve Din Araştırmaları Dergisi, 5(2), 481-497.
• Tural, M. (2022b). Psiko-fenomenolojik açıdan Yahudilikte arınma ritüelleri. Türk Din Psikolojisi Dergisi, 5, 131-168.
• Ülkü, A. E. (2007). Yahudi kadim mistik öğretisi Kabala. Yeni İnsan Yayınevi.
• Ünal, M. (1999). Din fenomenolojisi: Tarihçe yöntem ve uygulama. Geçit.