Çok Güzel Hareketler 2 ve Güldür Güldür Show İsimli Komedi Programlarında Toplumsal Cinsiyet Rollerinin Temsili

Yıl 2020, , 92 - 110, 30.12.2020

Erdem Türkavcı , Huriye Kuruoğlu

https://doi.org/10.33464/mediaj.824018

Öz

Toplumsal cinsiyet kavramının inşasında toplum ve kültür kadar medyanın da etkisi oldukça büyüktür. Yaygın bir kitle iletişim aracı olan televizyonda yer alan tüm programlar var olan toplumsal rollerin yeniden üretilmesi açısından büyük bir rol oynamaktadır. Bu bağlamda, çok geniş bir izleyici kitlesi olan dizi ve pek çok program, toplumsal cinsiyetin temsili konusunda inceleme alanı sunmaktadır. Televizyonda yayınlanan komedi programları da bu temsil alanlarından biridir. Komedi türünün güldürme ve eğlendirme işlevlerine ek olarak, toplumsal her türlü konuyu eleştirel ele alabilmesi, toplumsal cinsiyet rollerinin komedi programlarındaki temsilinin sorgulanmasını önemli hale getirmektedir. Bu çalışmadaki amaç da televizyonda yüksek izlenme oranlarına sahip Çok Güzel Hareketler 2 ve Güldür Güldür Show isimli komedi programlarındaki toplumsal cinsiyet rollerinin temsilini incelemektir. Yöntem olarak içerik analizinin kullanıldığı araştırmada amaçlı örneklem doğrultusunda Çok Güzel Hareketler 2 ve Güldür Güldür Show isimli programların 2019-2020 sezonundan toplamda 16 skeç değerlendirme konusu edilmiş; skeçlerdeki kadın, erkek, LGBTIQ tiplerin sayıları ve temsilleri incelenmiştir. Canlandırılan tipler üzerinden yapılan çözümleme sürecinde elde edilen bulgular, skeçlerde kadın-erkek kimliklerinden sayıca erkek kimliğine ağırlık verildiğini, LGBTIQ kimliklerin göz ardı edildiğini ortaya koymakta ve toplumsal cinsiyet kalıp yargılarının yeniden üretildiğini göstermektedir. 

Anahtar Kelimeler

Toplumsal Cinsiyet, Televizyon, Komedi, Televizyon Komedisi

Representation of Gender Roles in the Television Comedies Çok Güzel Hareketler 2 and Güldür Güldür Show

Öz

Media greatly affect the construction of gender, just as much as the society and culture do, and even more so in recent years. All programs on television, a widespread mass media, play a big role in reproducing existing social roles. In this sense, TV series as well as many other programs that have a wide audience offer a field of study on the representation of gender. One of these areas of representation is comedy programs. In addition to their function as humor and entertainment, comedy programs are also able to deal with any social issue critically, which makes questioning the representation of gender roles in comedy programs important. This study aims to examine the representation of gender roles in the comedy programs, Çok Güzel Hareketler 2 and Güldür Güldür Show, both of which have high ratings on television. Using content analysis as its method, the study evaluates 16 sketches from these two programs (season 2019-2020) chosen through purposeful sampling method, in terms of the number and representation of women, men, and LGBTIQ individuals. The findings obtained in the process of character analysis reveal that male identity is numerically emphasized more than female identity, that LGBTIQ individuals are largely ignored and that gender stereotypes are recreated.

Anahtar Kelimeler

Gender, Television, Comedy, Sitcom, Television Comedy.

Kaynakça

• Aristoteles (2018). Poetika: Şiir Sanatı Üzerine. (Çev: Çokona, A. ve Aygün, Ö.). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Caner, E. (2004). Kutsal Fahişeden Bakire Meryem’e Toprak ve Kadın. İstanbul: Su Yayınları.
• Connell, R. W. (1998). Toplumsal Cinsiyet ve İktidar. (Çev: Soydemir, C.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Çoştu, Y. (2009). Toplumsallaşma Kavramı Üzerine Sosyolojik Bir Değerlendirme. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 9 (2) , 117-140.
• Dökmen, Z. Y. (2009). Toplumsal Cinsiyet Sosyal Psikolojik Açıklamalar. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Eker, G. Ö. (2014). İnsan, Kültür, Mizah - İnsanlık Tarihinde Mizahın Serüveni: Felsefi Bir Problem Olan Mizahtan Eğlence Endüstrisinde Tüketim Nesnesi Mizaha (İkinci Baskı). Ankara: Grafiker Yayınları.
• Erdoğan İ. ve Alemdar K. (2001). Televizyon: Dünyaya Açılan Pencere, Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi Yıllığı 1999, 169-97.
• Eşigül, E. (2002). Cumhuriyet dönemi mizahı üzerinde değerlendirmeli bir bibliyografya çalışması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Giddens, A. (2012). Sosyoloji (Birinci Baskı). İstanbul: Kırmızı Yayınları.
• Kandiyoti, D. (1997). Cariyeler Yurttaşlar Bacılar Kimlikler Ve Toplumsal Dönüşümler. İstanbul: Metis Yayınları.
• Kuruoğlu, H. (2014). Toplumsal Cinsiyet ve Medya. İzmir: Detay Yayıncılık,
• Makal, O. (2017). Yönetmenleri ve Filmleriyle Gülmenin Sineması. İstanbul: Hayalperest Yayınevi.
• Mutlu, E. (1991). Televizyonu Anlamak. İstanbul: Ayraç Yayınları.
• Oğuz, G. Y. (2002). Televizyon Durum Komedilerinde Anlatı Yapısı. Kurgu Dergisi, 19, 9-23.
• Saraç, S. (2013). Toplumsal Cinsiyet Yansımaları. Ankara: Atılım Üniversitesi Yayınları.
• Scott, J. (2007). Toplumsal Cinsiyet: Faydalı Bir Tarihsel Analiz Kategorisi. (Çev: Kılıç, A. T.). İstanbul: Agora Kitaplığı.
• Sütcü, O. Y. (2016). Komedi ve felsefe., Kuruoğlu, H. ve Boz, M. (Editörler). Medya ve mizah (3-15) (Birinci baskı). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Türkavcı, E. (2018). Son dönem yerli komedi filmlerinde bir mizah unsuru olarak lümpenlik. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Yaşar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Yalova, Y. (2002). Demokratikleşme Yolunda Toplumsal Cinsiyetin Ana Politikalara Yerleştirilmesi. TBMM Partiler Arası Uyum Komisyonu.
• http://www.hurriyet.com.tr/gundem/dizi-setleri-ayaklandi-16617558, Erişim Tarihi: 19.12.2019
• https://tr.sputniknews.com/turkiye/201904171038785623-gulse-birsel-bir-daha-televizyona-100-120-dakikalik-dizi-yapmayacagim/, Erişim Tarihi: 19.12.2019
• Taflinger, R. F. (1996). Sitcom: What it is, how it Works, http://www.wsu.edIJ.8080ftat1inger/sitexam.htmL.
• TDK, https://sozluk.gov.tr/?kelime=C%C4%B0NS%C4%B0YET, Erişim Tarihi: 19.12.2019