Subculture Representation in Digital Media: The Example of “Sıfır Bir: Bir Zamanalar Adana’da” (Zero One: Once Upon a Time in Adana)

Yıl 2022, Cilt: 2 Sayı: 2, 152 - 182, 29.12.2022

Işıl Şimşek

Öz

In the study, it was aimed to reveal the characteristics of the subcultural structure produced in digital media in the TV series “Sıfır Bir: Bir Zamanlar Adana’da” (Zero One: Once Upon a Time İn Adana), which met with its audience in six seasons between 2016-2019. The series produces its own youth subculture with different forms of symbolic transmission such as character traits, scenario, and music. The study transforms into a data source the content structure of the series, which is built on the subcultural theme that digital platforms reveal in the production process, unlike traditional broadcasting content, and in this respect it differs from other studies conducted on the series. In this context, 12 episodes of the series, which were broadcast in 6 seasons and 43 episodes between 2016-2019, were included in the study universe with the purposive sampling method, and 317 scenes were analysed using content analysis according to their dialogues and visual features. As a result of the research, it was concluded that the social group structure produced in the series is typical of a youth subculture in terms of its action, discourse and behaviour characteristics, and that the dominant characteristics of the group leader are effective in the production of culture. Having a leader-centred organizational structure also brings the subcultural structure closer to the ghetto culture. Criminal elements and violence frequently encountered in actions and behaviours are not a “deviant” behaviour, but a result of the way of establishing social relations in the culture that dominates the social structure. The youth subculture, which struggles against the crime and violence-based culture that dominates “Hobohemia”, is built on strong opposition with behaviour, protest discourse, action and other cultural elements.

Anahtar Kelimeler

Digital Publishing, Subculture, Youth Subcultures, Representation

Dijital Mecralarda Altkültür Temsili: “Sıfır Bir: Bir Zamanlar Adana’da” Örneği

Öz

Çalışmada 2016-2019 yılları arasında altı sezonda izleyicileriyle buluşan Sıfır Bir: Bir Zamanlar Adana’da dizisinde dijital mecralarda üretilen altkültürel yapının özelliklerinin ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Dizi karakter özellikleri, senaryosu, dizi müzikleri gibi sembolik aktarımın farklı formları ile gençlik altkültürünü üretmektedir. Çalışma dijital platformların geleneksel yayıncılık içeriklerinden farklı olarak üretim sürecinde ortaya koymuş olduğu altkültürel tema üzerine inşa edilmiş olan dizinin içerik yapısını veri kaynağına dönüştürmekte, bu yönüyle dizi üzerine yapılan diğer çalışmalardan farklılaşmaktadır. Bu kapsamda 2016- 2019 yılları arasında 6 sezon 43 bölüm olarak yayınlanan dizinin 12 bölümü amaçsal örnekleme yöntemi ile çalışma evrenine çekilmiş, 317 sahne diyaloglar ve görsel özelliklerine göre içerik analizi kullanılarak incelenmiştir. Araştırma sonunda dizide üretilen sosyal grup yapısının eylem, söylem ve davranış özellikleriyle gençlik altkültür özelliği taşıdığı, kültürün üretiminde grup liderinin baskın özelliklerinin etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Lider merkezli örgütlenme yapısının olması altkültürel yapıyı aynı zamanda getto kültürüne de yakınlaştırmaktadır. Eylem ve davranışlarda sıklıkla karşılaşılan suç unsurları ve şiddet “sapkın” bir davranış değil, sosyal yapıda hâkim olan kültürde, toplumsal ilişki kurma biçiminin bir sonucudur. “Hobohemia”ya egemen olan suç ve şiddet temelli kültüre karşı mücadele içinde olan gençlik altkültürü davranış, protest söylem, eylem ve diğer kültürel unsurlarla güçlü bir karşı çıkış üzerine inşa edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Dijital Yayıncılık, Altkültür, Gençlik Altkültürleri, Temsil

Kaynakça

• Akcan, F. (2011). Dağcılık alt kültürü: semboller, anlamlar, kimlikler. (Yayınlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi. Ankara , Türkiye
• Arslan, S. & Tetik, T. (2021). Quality TV, Turkish television history, and the transformation of Sıfır Bir. Journal of Popular Film and Television. 49(1), 40-51.
• Bağış, R. C. (2019). Bir alt kültür grubu olarak Denizli grafiti gençliği . Gaziantep University Journal of Social Sciences, 18 (4), 1287-1309.
• Bediroğlu, M. (2017, 23 Nisan). Bir dizi bir mahalleyi değiştirdi. Sabah Gazetesi. https://www.sabah.com.tr/pazar/2017/04/23/bir-dizi-bir-mahalleyi-degistirdi. (25.01.2021).
• Bennett, A. (2011). The post-subcultural turn: some reflections 10 years on. Journal of Youth Studies, 14(5), 493-506.
• Blackman, S. (2005). Youth subcultural theory: A critical engagement with the concept, its origins and politics, from the Chicago School to postmodernism. Journal of Youth, 8(1), 1-20.
• Blackman, S. (2014). Subculture theory: An historical and contemporary assessment of the concept for understanding deviance. Deviant Behavior, 35(6), 496-512.
• Buckingham, D. (1987) Public secrets: EastEnders and its audience. London: British Film Institute.
• Bourse, M. & Yücel, H. (2020). Kültürel çalışmaları anlamak. (2. Baskı). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Collins, G. W. (2001). Fundamentals of digital television transmission. New York: Wiley-Interscience Publication.
• Deniz, A. Ç. (2010). Gümüş dizisinin Arap kamuoyuna etkileri bir sosyal medya incelemesi.Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1), 50-67.
• Dijk, V. (2006). The network society: Social aspects of new media. London: Sage Publication.
• Doğanay, M. M. & Aktaş, M. K. (2021). Türkiye'de televizyon dizi sektörü. Öneri Dergisi, 16 (56), 852-878.
• DVB. (t. y.). History. dvb: https://dvb.org/about/history/ adresinden alındı
• Gedik, E. (2018). Homososyal birliktelik örneği olarak mahalleyi korumak: Sıfır Bir dizisinde erkeklik halleri. Fe Dergi, 10(2), 60-70.
• Gordon, M. M. (1947). The concept of the sub-culture and its application. Social Forces, 26(1), 40-42.
• Güngör, N. (2013). İletişim kuramlar yaklaşımlar. Ankara: Siyasal Kitapevi.
• Güven, A. (2017). Bir internet dizisi değerlendirmesi: Sıfır Bir’de şiddet ve gerçeklik. Marmara İletişim Dergisi, 28,149-152.
• Hall, S. (1973). Encoding and decoding in the television discourse. İn Training in The Critical Heading of Televisual Language (p.1-21). The Council & the Centre for Mass Communication Research. Leicester: University of Leicester
• Hanciğaz, E. & Hülür, H. (2021). Kültürel diplomasi örneği olarak Türk dizileri. 2021 International CEO Communication, Economics, Organization & Social Sciences Congress (s. 723-729). Dilkur Akademi.
• Hasasu, C. & Denizmen, S. (2017, Nisan 26). ‘Adana bildiğin gibi' değil. Aljazeera Turk: http://www.aljazeera.com.tr/al-jazeera-ozel/adana-bildigin-gibi-degil. (25.01.2021) adresinden alındı
• Hebdige, D. (1999). The function of subculture. During, S. (Ed.) in, The cultural studies reader (s. 441-450). New York: Routledge.
• Hobson, D. (1982). Crossroads: The drama of a soap opera. Londra: Methuen.
• İspir, B. D. (2008). Bilgi çağında dijitalleşme ve yeni teknolojiye uyum:Türkiye dijital televizyon yayıncılığı örneği. (Yayınlanmamış doktora tezi.) Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimle Enstitüsü, Eskişehir, Türkiye.
• Jenks, C. (2004). Subculture the fragmentation of the social. London: Sage Publications.
• Jenks, C. (2007). Altkültür toplumsalın parçalanışı (N. Demirkol, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Kandemir, C. (2013). IPTV Yayıncılığının sorunları ve geleceği. İstanbul: Derin Yayınları.
• Kabaş, B. (2012). Karşı-kültürlerin popülerleşmesi sürecinde gençlik altkültürlerinin rolü. (Yayınlanmamış doktora tezi). Marmara Üniversitesi, İstabul, Türkiye.
• Kara, T. (2013). Sosyal Medya Endüstrisi. İstanbul: Beta Yayınevi.
• Kırık, A. M. & Çelebioğlu, S. (2019). Türkiye'de Yeni Medya ve TV Etkileşimi Bağlamında Değişen Dizi Anlayışı. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(31), 517-562.
• Kuyucu, M. (2019). Gençlerin Türkiye’de üretilen televizyon dizilerine yönelik tutumları ve dizi tüketim faktörlerinin analizi. International Journal of Cultural and Social Studies (IntJCSS), 5(2),558-599.
• Morley, D. (1980). The Nationwide audience. Londra: BFI.
• Morley, D. (1986). Family television cultural power and domestic leisure. London:Routledge.
• Morley, D. (1992). Television, audiences and Cultural Studies. London:Routledge.
• Morgül, A. (t. y.). Dijital televizyon yayınlarının (DVB) bugünkü durumu. diyot.net: https://diyot.net/dijital-televizyon-yayinlarinin-dvb-bugunku-durumu/ adresinden alındı
• Neuman, W. L. (2006). Toplumsal araştırma yöntemleri nitel ve nicel yaklaşımlar (1. cilt). Özge, S. (Çev.). Ankara: Yayınodası yayınları
• Oracle. (t.y.). Bağlantılı TV (CTV) nedir? Oracle: https://www.oracle.com/tr/cx/advertising/measurement/ctv-vs-ott/ adresinden alındı
• Ökmen, Y. E. & Göksu, O. (2019). Kültürel diplomasi bağlamında Türk dizilerinin ihracatı ve kültür aktarımına katkısı:Diriliş Ertuğrul örneği. Göksu, O. (Ed.) içinde, Kamu Diplomasisinde Yeni Yönelimler (s. 247-291). Konya: Literatürk Academia.
• Özarslan, K. (2020). Ülke markalaşması bağlamında uluslararası basında Türk dizileri ve Türkiye imajı. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(1), 215-238.
• Özön, N. (1984). 100 soruda sinema sanatı. İstanbul: Gerçek Yayınevi.
• RATEM. (2018). Türkiye radyo televizyon yayıncılığı sektör raporu- 2018. İstanbul: RATEM.
• Redhead, S. (1990). The end-of-the-century party: youth and pop towards 2000. Manchester: Manchester University Press.
• RTÜK. (2014). Yayınlarda program türleri kod, tanım ve sınıflandırmaları. Ankara: Radyo ve Televizyon Üst Kurulu.
• Sarsılmaz, M. (2019). Getto temelı dizilerde suçun temsili: Sıfır Bir: Bir zamanlar Adana'da dizisi örneği. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, Türkiye .
• Sinematek, (t.y.). Sahne ve sekansların temel özellikleri, Sinematek. http://www.sinematek.org/senaryo/59-4-sahne-ve-sekanslarin-temel-ozellikleri.html (Erişim tarihi:12.11.2022)
• Söğüt, F. (2020). Blu Tv Netflix'e karşı: İçeriklere yönelik bir karşılaştırma. The Turkish Online Journal of Design Art and Communication-TOJDAC, 10(4), 408-422.
• Şahin, B. (2013). Televizyon için yeni yayın teknolojileri ve IPTV. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, Türkiye.
• Taşkın, D., Suçsuz, N. & Taşkın, C. (2007). MPEG akımını geçici referans numaralarını kullanarak şifreleme. Trakya Univ J Sci, 8(2),73–79.
• Tekelioğlu, O. (2011, Kasım 14). Apaşlardan apaçilere. Radikal Gazetesi. http://www.radikal.com.tr/radikal2/apaslardan-apacilere-1029096/ (25. 01. 2021). adresinden alındı.
• Turan, C. (2020, Mart 10). Sekans nedir? Babblela. https://www.babblela.com/sekans-nedir/(12.11.2022). adresinden alındı
• Turner, G. (2016). İngiliz Kültürel Çalışmalar. Özçetin, D. & Özçetin, B. (Çev). Ankara: Heretik Yayınları
• Uştuk, H. (2019, Kasım 11). ABD'den sonra en fazla dizi ihraç eden ülke Türkiye. Anadolu Ajans: https://www.aa.com.tr/tr/kultur-sanat/abdden-sonra-en-fazla-dizi-ihrac-eden-ulke-turkiye/1641524# (Erişim tarihi:2.11.2022) adresinden alındı
• Yaman, H. (2017). Sayısal yayıncılığın sağladığı olanaklar: Etkileşimli televizyon ve IPTV uygulamaları. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi , 6(3), 243-25.
• Yaman, Ö. M. (2013). Apaçi gençlik. İstanbul: Açılım Kitap.
• Yazar, F. (2020). Kamu diplomasi aracı olarak Türk dizi sektörünün değerlendirilmesi. Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(3), 529-541.