This meta-analysis aims to comprehensively evaluate lead (Pb) accumulation levels in edible fish tissues and the potential health risks associated with dietary exposure. A systematic search was conducted following the PRISMA 2020 guidelines, and out of an initial 500 studies, only 95 met the inclusion criteria. Studies published after 2015, presenting tissue-specific Pb data from fish samples, were included. The weighted mean Pb concentration was calculated using a random-effects model, and inter-study heterogeneity was assessed (τ², Q-statistic). Health risk assessment was conducted using the Target Hazard Quotient (THQ) based on USEPA parameters. The overall weighted mean Pb concentration was 0.37 µg/g (95% CI: 0.32–0.41). THQ values varied by region, with several liver tissue samples exceeding the acceptable risk threshold (THQ ≥ 1). High heterogeneity among studies was attributed to variations in environmental contamination, fish species, and methodological approaches. These findings highlight the necessity for stricter monitoring of Pb residues in fish, especially in regions exposed to industrial and agricultural pollution, and call for region-specific regulatory updates. This study provides a robust global-scale statistical assessment of lead contamination in the aquatic food chain, aiming to inform and support food safety and public health policy development.
Lead contamination Fish tissue Risk assessment THQ (Target Hazard Quotient) Meta-analysis
Bu meta-analiz, yenilebilir balık dokularında kurşun (Pb) birikim düzeylerini ve bu birikimin diyet yoluyla insan sağlığı üzerindeki olası risklerini kapsamlı şekilde değerlendirmeyi amaçlamaktadır. PRISMA 2020 kılavuzuna uygun olarak yürütülen sistematik tarama sonucunda, başlangıçta belirlenen 500 çalışmadan yalnızca 95’i belirlenen dahil etme kriterlerini karşılamıştır. Yalnızca 2015 sonrası yayımlanmış, dokuya özgü Pb verisi sunan ve balık örneklerini içeren çalışmalar analiz kapsamına alınmıştır. Ağırlıklı ortalama Pb düzeyi rassal etkiler modeliyle hesaplanmış ve çalışmalar arası heterojenlik (τ², Q-istatistiği) değerlendirilmiştir. Sağlık risk değerlendirmesi ise USEPA parametrelerine dayalı olarak Hedef Tehlike Katsayısı (THQ) yöntemiyle gerçekleştirilmiştir. Toplam ağırlıklı ortalama Pb düzeyi 0.37 µg/g olarak bulunmuştur (95% GA: 0.32–0.41). THQ değerleri bölgelere göre değişiklik göstermiş, özellikle karaciğer dokusuna ait örneklerde birçok ülkenin kabul edilebilir risk sınırını (THQ ≥ 1) aştığı belirlenmiştir. Çalışmalar arası heterojenlik oldukça yüksek olup, bu durum çevresel kirlilik düzeyi, tür farklılıkları ve metodolojik çeşitlilik gibi etkenlerle ilişkilidir. Bu bulgular, başta endüstriyel ve tarımsal kirliliğe maruz kalan bölgelerde olmak üzere, balıklardaki Pb kalıntılarının daha sıkı izlenmesi ve mevzuatın bölgesel koşullara göre güncellenmesi gerektiğini ortaya koymaktadır. Bu çalışma, sucul gıda zincirindeki kurşun kirliliğine dair küresel düzeyde istatistiksel açıdan güçlü ve bilimsel bir değerlendirme sunarak, gıda güvenliği ve halk sağlığı politikalarının şekillendirilmesine katkı sağlamayı hedeflemektedir.
Kurşun kontaminasyonu Balık dokusu Risk değerlendirmesi THQ (Hedef Tehlike Katsayısı) Meta-analiz
Birincil Dil | İngilizce |
---|---|
Konular | Çevre Yönetimi (Diğer) |
Bölüm | Araştırma Makaleleri |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 30 Eylül 2025 |
Gönderilme Tarihi | 5 Ağustos 2025 |
Kabul Tarihi | 27 Eylül 2025 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 11 Sayı: 3 |
Menba Kastamonu Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Dergisi olarak 2013'te kurulan dergimiz,
MEMBA Su Bilimleri Dergisi olarak yayın hayatına devam etmektedir.
-----------
MEMBA Su Bilimleri Dergisi, Kastamonu Üniversitesi tarafından yayımlanan, uluslararası, hakemli ve açık erişimli bilimsel bir dergidir. Dergi, sucul bilimler ve su kaynaklarına ilişkin temel ve uygulamalı bilimsel araştırmaların yayımlanmasını teşvik etmeyi, disiplinler arası bilimsel iletişimi güçlendirmeyi ve bu alandaki bilgi birikimini artırmayı amaçlamaktadır. Dergi yılda dört sayı olarak( Mart, Haziran, Eylül, Aralık aylarında) Türkçe ve İngilizce orjinal makaleler, kısa notlar, teknik notlar, raporlar ve derlemelere yer verir.
MEMBA Su Bilimleri Dergisi
TRDizin, SOBIAD, ASCI, CAB Direct, Google Scholar, Paperity, Asosindex, Academic Journal Index, CNKI Scholar
dizinlerinde taranmaktadır.
----------
Dergimize makale yükleme sırasında intihal benzerlik raporu yüklemek zorunlu ve bu raporun intihal benzerlik oranının % 30'un altında olması gerekmektedir. Bu raporu yazarlar makale yükleme sırasında göndermelidir.
Dergimize yüklenen Türkçe ve İngilizce makalelerde Türkçe ve İngilizce özetlerin bulunması zorunludur.