STATISTICAL SITUATION OF FISHERY AND AQUACULTURE PRODUCTION IN WORLD AND TURKEY

Yıl 2019, Cilt 5, Sayı 2, 25 - 36, 30.12.2019

Abdulselam GÜN Volkan KIZAK

Öz

Dünyada ve Türkiye’de Su Ürünleri Üretiminde İstatistiki Durum

Öz

Dünya çapında aşırı avcılık baskısı ve bilinçsiz avcılık yöntemleri nedeniyle avcılık su ürünleri üretimi olumsuz yönde etkilenmektedir. Doğal balık stokları üzerindeki baskının azaltılması, ucuz ve bol protein ihtiyacının karşılanmasında su ürünleri yetiştiriciliği önemini arttırmaktadır. Dünyada avcılık yoluyla su ürünleri üretimi son yıllarda kayda değer artış göstermezken, yetiştiricilik yoluyla su ürünleri üretiminde önemli oranda artış olduğu görülmektedir. Dünya denizlerinde 2010 yılında avcılık yolu ile elde edilen su ürünleri miktarı 77,8 milyon ton iken (bu rakamlara su bitkileri ve deniz memelileri dahil değildir), 2016 yılında sadece 79,2 milyon ton olarak gerçekleşmiştir. Türkiye’de denizlerden ve iç sulardan elde edilen balık ve diğer su ürünleri toplam avcılık miktarları 2000 yılında 503.289 ton iken, 2017 yılında 354.318 tona gerilemiştir. Dünyada 2010 yılında 59,1 milyon ton olan yetiştiricilik üretim miktarı 2016 yılında 80 milyon tona ulaşarak, 2010 yılına oranla % 33 oranında bir artış göstermiştir. Türkiye’de 2000 yılında toplam yetiştiricilik miktarı 79.031 ton olarak gerçekleşirken, bu oran 2017 yılında 276.502 ton olarak gerçekleşmiştir. Sürdürülebilir bir balıkçılık için avlanabilecek balık miktarında en üst seviyeye ulaşıldığı tahmin edilirken, su ürünleri yetiştiriciliğinin dünya çapında giderek önem kazandığı yıldan yıla artan üretim miktarlarından görülmektedir. Su ürünleri yetiştiriciliği, Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) tarafından dünyada en hızlı büyüyen gıda üretim sektörü olarak belirlenmiştir. Bu derleme çalışmasının amacı, Dünyada ve Türkiye’de su ürünleri üretiminin genel durumu hakkında bilgi vermektir.

Anahtar Kelimeler

Balıkçılık, Su ürünleri yetiştiriciliği, Üretim istatistikleri

Kaynakça

• Arda Y., 2014. Ordu Ve Trabzon İllerinde Deniz Balığı Yetiştiriciliği Yapan İşletmelerin Yapısal Analizi. Yüksek lisans tezi. Ordu Üniversitesi, Ordu.
• Aydın, O., Sayılı, M. 2009. Samsun ilinde alabalık işletmelerinin yapısal ve ekonomik analizi. GOÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 26: 97-107.
• BSGM, 2018. Tarım ve Orman Bakanlığı Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü https://www.tarimorman.gov.tr/BSGM Bilgi Dökümanlar / İstatistikler / Su Ürünleri İstatistikleri Ocak 2019
• Çakmak, E., Aksungur, N., Firidin, Ş., Aksungur, M., Çavdar, Y., Kurtoğlu, İ.Z., Başçınar, N.S., Akbulut, B., Savaş, H., Üstündağ, E., Alkan, A., Ergün, H., Ertekin, A., Zengin, B., Serdar, S., Fidan, D. ve Özkan, B., 2011. Karadeniz Alabalığı (Salmo trutta labrax Pallas, 1811)’nın Özel Sektöre Kazandırılması, Proje Sonuç Raporu Kitabı, TAGEM/HAYSÜD/2006/ 09/03/02, Trabzon, 147 s.
• FAO, 2018. FAO Yearbook. Fishery and Aquaculture Statistics 2016.
• Subasinghe, R., Soto, D., Jia, J., 2009. Global aquaculture and its role in sustainable development. Aquaculture, 1: 2-9.
• Tatlıdil, F., Aktürk, D., Batramoglu, Z., Fidan, H., 2009. Development Trends of Aquaculture in the World. Journal of Animal and Veterinary Advances, 8 (11): 2291-2298.
• TÜİK, 2018. Türkiye İstatistik Kurumu http://www.tuik.gov.tr Korularına Göre İstatistikler / Tarım / Su Ürünleri İstatistikleri / İstatistiksel Tablolar ve Dinamik Sorgulama Ocak 2019
• Yiğit, N., Koca. S., Terzioğlu, S., Didinen, I., 2011. Sürdürülebilir Su Ürünleri Yetiştiriciliğinde Çevre Dostu Üretim. Ankara Üniversitesi Çevrebilimleri Dergisi, 3 (1): 107-113.