Eğitimle İlgili Sapan Değer İçeren Veri Kümelerinde En Küçük Kareler ve Robust M Tahmin Edicilerin Karşılaştırılması

Yıl 2009, Cilt: 5 Sayı: 2, 251 - 262, 05.11.2011

Orkun Coşkuntuncel

Öz

Eğitim araştırmalarında regresyon katsayılarını tahmin etmek için en çok kullanılan yöntem klasik yöntem olarak da bilinen en küçük kareler (EKK) tahmin edicisidir. Ancak bu yöntem gözlenen verilerdeki sapan değerlere karşı çok hassastır. Bu çalışmanın amacı, eğitim araştırmalarında ortaya çıkabilen, sapan değer(ler)e sahip verilerde adı geçen problemlere karşı daha dayanıklı olan robust M regresyon tahmin edicisinin performansını incelemektir. Bunun için, Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) puanları bağımlı değişken, orta öğretim ders başarı puanları (OÖBP) ise bağımsız değişken olarak ele alınarak, bağımsız değişkenlerin bağımlı değişkeni ne derece yordadığı iki farklı regresyon yöntemine dayalı olarak (En Küçük Kareler (EKK) ve robust M regresyon kestirimi) belirlenmiş ve sonuçlar karşılaştırılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Öğrenci seçme sınavı, en küçük kareler, robust tahmin, M tahmin edicisi, sapan değer

Kaynakça

• Akhun, İ. (1980). Akademik başarının kestirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları.
• Anastasi, A. (1997). Psychological testing. New York, USA: Prentice Hall Inc.
• Arslan, O. (2004). Convergence behavior of an iterative reweighting algorithm to compute multivariate M-estimates for location and scatter. Journal of Statistical Planning and Inference, 118, 115-128.
• Aşkar, P. (1985). Yükseköğretime öğrenci seçme ve yerleştirme sisteminin geçerliği. Yayımlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Baykul, Y. (2000). Eğitimde ve psikolojide ölçme: Klasik test teorisi ve uygulaması. Ankara: ÖSYM.
• Baykul, Y., Gelbal, S., ve Kelecioğlu, H. (2001). Eğitimde ölçme ve değerlendirme, Ankara: MEB.
• Crocker, L. ve Algina, J. (1986). Introduction to classical and modern test theory. Florida, USA: Harcourt Brace Jovanovich College Publishers.
• Demirok, S. (1990). ÖSS ve ÖYS puanları ile lise ve dengi okullardaki başarının yüksek öğretimdeki başarıyla ilişkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Deniz, Z.K. ve Kelecioğlu, H. (2005). İlköğretim başarı ölçüleri ile Ortaöğretim Kurumları Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavı arasındaki ilişkiler, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 38, 127-143.
• Doğan, N. (1999). Dershane deneme sınavları ile ÖSS ve ÖYS arasındaki ilişki. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Erkuş, A. (1998). 1991-1994 ÖYS tercihlerinin test-tekrar test güvenirlikleri ile yordama geçerliklerinin zaman içinde gösterdikleri değişim. 10. Ulusal Psikoloji Kongresi (Serbest Bildiri), Ankara Üniversitesi.
• Erkuş A (2003) Psikometri üzerine yazılar: ölçme ve psikometrinin tarihsel kökenleri, güvenirlik, geçerlik, madde analizi, tutumlar; bileşenleri ve ölçülmesi. 1. baskı, Ankara. Türk Psikologlar Derneği Yayınları No:24. s. 34-148.
• Gelbal, S. (1989). Öğrenci seçme sınavı ile ÖSS testlerinin öğrenci başarıları yönünden ilişkileri, güvenilirlikleri ve ÖYS’yi yordama güçleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Hampel, F.R., Ronchetti, E.M., Rousseeuw, P.J., ve Stahel, W.A. (1986). Robust statistics: The approach based on influential functions. New York: Wiley.
• Huber, P.J. (1964). Robust estimation of a location parameters. The Annals of Mathematical Statistics, 35, 73-101.
• Huber, P.J. (1981). Robust statistics. New York: Wiley.
• Kozan, K. ve Tezer, E. (1979). Üniversitelerarası seçme sınavı geçerlik araştırması, ÜSYM, AB-20- 77-0020.
• Köse, M.R. (1990). Üniversiteye giriş ve liselerimiz. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 51-60.
• Oral, T. (1985). Lise başarı ölçüleri ile ÖSYS puanları arasındaki uyum. Yayımlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Özçelik, D.A. (1982). Öğrenci seçme ve yerleştirme sınavı geçerlik araştırması. Öğrenci seçme ve yerleştirmede kullanılan yöntemlere ilişkin bazı sorunlar. ÖSYM Araştırma-Geliştirme Birimi, Ankara.
• Rousseeuw, P.J. ve Leroy, A.M. (1987). Robust regression and outlier detection. New York: Wiley.
• Tezbaşaran, A. (1991). Yüksek öğretime öğrenci seçme ve yerleştirme sisteminde 1987 yılında yapılan değişiklikler üzerine bir araştırma. Yayımlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Tokat, E. ve Demirtaşlı, N. (2004). Lisansüstü eğitimi giriş sınavı (LES) ve diğer kabul ölçülerinin yordama geçerliliğine ilişkin bir çalışma. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 3(5), 35-55.