Öğretmen Adaylarının Olası Benlikleri, Öz-Yeterlik İnançları ve Öğretmenliğe İlişkin Tutumları Arasındaki İlişki

Yıl 2017, Cilt: 13 Sayı: 2, 487 - 496, 07.09.2017

Seray Tatlı Dalioğlu Oktay Cem Adıgüzel

https://doi.org/10.17860/mersinefd.336737

Cited By: 5

Öz

Bu çalışmada, öğretmen adaylarının meslekteki
ilk yıllarına yönelik olası benlikleri ile öz-yeterlik inançları ve
öğretmenliğe ilişkin tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır.
Bu genel amaç doğrultusunda araştırma sorularına yanıt aramak amacıyla
ilişkisel tarama modelinde bir çalışma deseni kullanılmıştır. Araştırmada,
tabakalı örnekleme yöntemi kullanılmış ve çalışma 2014-2015 öğretim yılı bahar
döneminde Türkiye’deki eğitim fakültelerinin son sınıfında öğrenim görmekte
olan 2081 öğretmen adayı ile yürütülmüştür. Çalışma verilerinin analizinde
korelasyon ve regresyon analizlerinden yararlanılmıştır. Araştırmanın
sonuçları, öğretmen adaylarının beklenen olası öğretmen benlikleri ile
öz-yeterlik inançları ve mesleğe yönelik tutumları arasında pozitif bir ilişki
olduğunu, korkulan olası öğretmen benlikleri ile öz-yeterlik inançları ve
mesleğe yönelik tutumları arasında ise negatif bir ilişki olduğunu ortaya
koymuştur. Regresyon analizi sonuçlarına göre, öz-yeterlik inançları ve mesleğe
yönelik

tutum beklenen olası öğretmen benliklerinin
önemli yordayıcıları iken korkulan olası öğretmen benliklerini yordayan tek
değişkenin öz-yeterlik inancı olduğu bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Öğretmen adayları, olası benlikler, öz-yeterlik inancı, öğretmenliğe ilişkin tutum, öğretmen eğitimi

The Relationship between Teacher Candidates’ Possible Selves, Self-Efficacy Beliefs and Attitudes towards Teaching

Öz

The
purpose of this study is to examine the relationship between possible selves of
teacher candidates regarding their first year in the profession and
self-efficacy beliefs and attitudes towards teaching. In line with this purpose,
a descriptive study with a relational screening model was designed in order to
answer the research questions. The stratified sampling method was used and
research was conducted with 2081 senior students studying in education
faculties during the spring term of 2014-2015 in Turkey. In the study,
correlation analysis and multiple linear regression analysis were carried out
for data analysis. Results of the research indicated that there is a positive
relation between expected possible selves and teacher self- efficacy beliefs
and attitudes toward the profession, whereas there is a negative relation
between feared possible selves and teacher self- efficacy beliefs and attitudes
towards the profession. The regression analysis revealed that self-efficacy
beliefs and attitudes towards teaching are both significant predictors of
expected teacher possible selves, whereas self-efficacy beliefs are the only
significant predictor of feared teacher possible selves.

Anahtar Kelimeler

: Teacher candidates’ possible selves, teacher self-efficacy, attitudes towards teaching, teacher education

Kaynakça

• Akgün, F., & Özgür, H. (2014). Examination of the anxiety levels and attitudes of the information technology pre-service teachers towards the teaching profession. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 10(5), 1206-1223.
• Akkerman, S. F., & Meijer, P. C. (2011). A dialogical approach to conceptualizing teacher identity. Teaching and Teacher Education, 27, 308-319.
• Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: Freeman.
• Barlett, J. E., Kotrlik, J. W., & Higgins, C. C. (2001). Organizational research: Determining appropriate sample size in survey research. Information Technology, Learning, and Performance Journal, 19(1), 43-50.
• Beauchamp, C., & Thomas, L. (2009). Understanding teacher identity: an overview of issues in the literature and implications for teacher education. Cambridge Journal of Education, 39(2), 175-189.
• Beijaard, D., Meijer, P. C., & Verloop, N. (2004). Reconsidering research on teachers’ professional identity. Teaching and Teacher Education, 20, 107-128.
• Boz, Y., & Boz, N. (2010). The nature of the relationship between teaching concerns and sense of efficacy. European Journal of Teacher Education, 33(3), 279-291.
• Chan, Y. M. (2006). Examining teacher hoped-for selves among pre-service, new and experienced teachers. (Unpublished Ph.D. Thesis). USA: Texas Tech University.
• Conway, P. F., & Clark, C. M. (2003). The journey inward and outward: a re-examination of Fuller’s concerns-based model of teacher development. Teaching and Teacher Education, 19, 465–482.
• Çapa, Y., Çakıroğlu, J., & Sarıkaya, H. (2005). The development and validation of a Turkish version of teachers’ sense of efficacy scale. Education and Science, 30 (137), 74-81.
• Erkuş, A., Sanlı, N., Bağlı, M. T., & Güven, K. (2000). Öğretmenliğe ilişkin tutum ölçeği geliştirilmesi. Eğitim ve Bilim, 25(116), 27-32.
• Frazier, L. D., Johnson, P. M., Gonzalez, G. K., & Kafka, C. L. (2002). Psychosocial influences on possible selves: A comparison of three cohorts of older adults. International Journal of Behavioral Development, 26(4), 308-317.
• Ghaith, G., & Shaaban, K. (1999). The relationship between perceptions of teaching concerns, teacher efficacy, and selected teacher characteristics. Teaching and Teacher Education, 15, 487-496.
• Hamman, D., Gosselin, K., Romano, J., & Bunuan, R. (2010). Using Possible-Selves Theory to understand the identity development of new teachers. Teaching and Teacher Education, 26, 1349–1361.
• Hamman, D., Coward, F., Johnson, L., Lambert M., Zhou, L., & Indiatsi, J. (2012). Teacher possible selves: How thinking about the future contributes to the formation of professional identity. Self and Identity, 1-30.
• Hamman, D., Wang, E., & Burley, H. (2013). What I expect and fear next year: measuring new teachers’ possible selves. Journal of Education for Teaching, 39(2), 222-234.
• Hong, J., & Greene, B. (2011). Hopes and fears for science teaching: The possible selves of preservice teachers in a science education program. Journal of Science Teacher Education, 22, 491-512.
• Itoi, E. (2014). Pre-service EFL teachers’ possible selves: A longitudinal study of the shifting development of professional identities. (Unpublished PhD. Thesis). USA: Temple University.
• Kafkas, M. E., Açak, M., Çoban, B., & Karademir, T. (2010). Beden eğitimi öğretmen adaylarının öz-yeterlik algıları ı̇le mesleki kaygıları arasındaki ı̇lişki. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 93-111.
• Kağıtçıbaşı, Ç. (1979). İnsan ve insanlar. (3. Baskı). Cem Ofset Matbaacılık.
• Kalemoğlu-Varol, Y., Erbaş, M. K., & Ünlü, H. (2014). Beden eğı̇tı̇mı̇ öğretmen adaylarının meslekı̇ kaygı düzeylerı̇nı̇n öğretmenlı̇k mesleğı̇ne yönelı̇k tutumlarını yordama gücü. Ankara Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi Dergisi, 12(2), 113-123.
• Lamote, C., & Engels, N. (2010). The development of student teachers’ professional identity. European Journal of Teacher Education, 33(1), 3-18.
• Maddux, J. E., & Gosselin, J. T. (2012). Self-efficacy. M. R. Leary and J. P. Tangney (Eds.), in Handboook of self and identity (p.198-224). USA: The Guilford Press.
• Markus, H. (1977). Self-schemata and processing information about the self. Journal of Personality and Social Psychology, 35, 63-78.
• Markus, H., & Nurius, P. (1986). Possible Selves. American Psychologist, 41(9), 954-969.
• Pallant, J. (2001). SPSS Survival Manual. Maidenhead, PA: Open University Press.
• Rodgers, C. R., & Scott, K. H. (2008). The development of the personal self and professional identity in learning to teach. M. Cochran-Smith, S. Freiman-Nemser, D. J. McIntyre and K. E. Demers (Eds.), in Handbook of research on teacher education (3rd Edition), (p. 732-755). New York: Routledge.
• Ronfeldt, M. S. (2008). Crafting core selves during professional education. (Unpublished Ph.D. Thesis). USA: Stanford University.
• Rots, I., Kelchtermans, G., & Aelterman, A. (2012). Learning (not) to become a teacher: A qualitative analysis of the job entrance issue. Teaching and Teacher Education, 28(1), 1-10.
• Schepens, A., Aelterman, A., & Van Keer, H. (2007). Studying learning processes of student teachers with stimulated recall interviews through changes in interactive cognitions. Teaching and Teacher Education, 23, 457–472.
• Shoyer, S., & Leshem, S. (2016). Students’ voice: The hopes and fears of student-teacher candidates. Cogent Education, 3, 1-12.
• Tatlı-Dalioğlu, S., & Adıgüzel, O. C. (2015). Öğretmen adayları olası benlikler ölçeğini Türkçe’ye uyarlama çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14(53), 173-185.
• Taşkın Can, B., Cantürk Günhan, B. & Öngel Erdal, S. (2005). Fen bilgisi öğretmen adaylarının fen derslerinde matematiğin kullanımına yönelik öz-yeterlik inançlarının incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17, 47-52.
• Üstüner, M. (2006). Öğretmenlik mesleğine yönelik tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 45, 109-127.
• Vernon, M. K. (2004). Possible selves and achievement motivation: Measurement and theory. (Unpublished Ph.D. Thesis). USA: Pennysylvania State University.
• Zhu, S. (2014). Possible selves among adolescents in Hong Kong. (Unpublished Ph.D. Thesis). Hong Kong: The University of Hong Kong.