Makale Giriş Bölümlerinin Sözbilimsel Yapılarının İncelenmesi

Yıl 2018, Cilt: 14 Sayı: 3, 988 - 1003, 25.12.2018

Halil Erdem Çocuk , Bülent Arı

https://doi.org/10.17860/mersinefd.450295

Cited By: 2

Öz

Sözbilimsel
incelemelerin odağında hareket ve adım kavramları bulunmaktadır. Alanyazında
hareket, tutarlı bir iletişimsel işlevi gerçekleştiren sözbilimsel birim olarak
tanımlanır ve hareketin biçimsel değil, işlevsel bir birim olduğunu belirtilir.
Adım ise hareketteki bilgiyi yapılandırmak için kullanılan oluşturucu ögeler
veya yerlerdir. Bu çalışmada, 2005 ve 2015 yıllarında yayınlanan
Eğitim bilimleri alanlarındaki makalelerin giriş bölümlerindeki sözbilimsel
yapıların; makalelerin bilimsel alanlarına, yayınlandığı yıllara ve dergilere
göre anlamlı bir
farklılık olup olmadığı araştırılmıştır. Çalışma, farklı alanlardaki akademik
metinlerin sözbilimsel yapı çözümlerinin ortaya konması ve bu yapıların
istatistiksel olarak test edilmesi bağlamında önemlidir. Betimsel tarama
modelinin kullanıldığı çalışmada, ULAKBİM Dergi Park Sistemi veri tabanında; 2005-2015
yıllarında yayınlanan; başlığında “eğitim” kelimesi yer alan, dergilerin ilk ve
son sayılarındaki ilk üç eğitim içerikli Türkçe makaleler incelenmiştir. Veri
toplama aracı olarak Bilimsel Makalelerin Giriş Bölümlerindeki Hareket ve Adımları
Değerlendirme Rubriği kullanılmıştır. Rubrikten elde edilen verilere göre veri
analizinde betimsel, parametrik ve parametrik olmayan istatistikler
kullanılarak bulgulara ulaşılmıştır ve bu bulgular çerçevesinde yorumlar
yapılmıştır. Çalışmada incelenen makalelerde alanlara (Eğitim-Fen/Matematik ve
Sosyal Bilimler), yıllara (2005 ve 2015) ve yayınlandığı dergilere göre
istatistiksel farklar olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

: akademik yazma, akademik metin, sözbilimsel yapılar, hareket

Kaynakça

• Bunton, D. (2002). Generic moves in Ph.D thesis introductions. In J. Flowerdew (Ed.), Academic discourse (s. 57-75). London: Pearson Education.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara, Turkey: Pegem Akademi Yayınları.
• Dudley-Evans, T. (1986). Genre Analysis: An investigation of the introduction and discussion sections of M. Sc dissertations. In M. Coulthard (Ed.), Talking about text (s. 128-45). Birmingham: English Language Research, University of Birmingham.
• Jogthong, C. (2001). Research Article Introductions in Thai: Genre Analysis of Academic Writing. Unpublished Doctoral Dissertation, West Virginia University.
• Kan, M. O. (2014). Retorik Yapı Temelli Bir Metindilbilim Çözümlemesi: Türkçe Yazılan Yüksek Lisans Tezlerindeki Retorik Yapı Özellikleri. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Kanoksilapatham, B. (2005). Rhetorical structure of biochemistry research articles. English for Specific Purposes, 24. s. 269-292.
• Karasar, N. (2006). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yay.
• Nwogu, K. N. (1997). The medical research paper: Structure and functions. English for Specific Purposes, 16. s. 119-138.
• Posteguillo, S. (1999). The schematic structure of computer science researcharticles. English for Specific Purposes 18/2. s. 139-160.
• Salom, L. G., Monreal, C. S. & Olivares, M. C. (2008). The move-step structure of the introductory sections of Spanish PhD theses. RESLA, 21, 85-106.
• Samraj, B. (2002). Introductions in research articles: Variations acrossdisciplines. English for Specific Purposes, 21. s. 1-17.
• Samraj, B. (2004). Discourse features of the student-produced academic research paper: variation across disciplinary courses. Journal of English for Academic Purposes, 3/1. s. 5-22.
• Swales, J. M. (1990) Genre analysis: English in academic and research settings. Cambridge: Cambridge University Press.
• Swales, J. M. (2004). Research genres: explorations and applications. Cambridge: CUP.
• Tavşancıl, E., ve Aslan, E. (2001). İçerik analizi ve uygulama örnekleri. Epsilon Yayınları: İstanbul.
• Tübitak ULAKBİM. (2005). Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Faaliyet Raporu http://ulakbim.tubitak.gov.tr/sites/images/faaliyet2005.pdf. adresinden 06.04.2017 tarihinde indirilmiştir.
• Yağız, O. (2009). The academic writing of Turkish graduate students insocial sciences: Approaches, processes, needs and challenges (Yayımlanmamışdoktora tezi), Erzurum: Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yarar, E. (2001). Bilimsel araştırma makalelerindeki “Giriş bölümleri”ninsöylem yapıları. Ö. Ekmekçi (Ed.), XIV. Dilbilim Kurultayı Bildirileri. Adana:Çukurova Üniversitesi Yayınları. s. 110-123.