Farklı Kariyer Evrelerindeki Öğretmenlerin Sürekli Öğrenen Okul Oluşturmaya İlişkin Zihni Modelleri

Yıl 2019, Cilt: 15 Sayı: 2, 555 - 580, 26.08.2019

Metin Işık İsa Bahat

https://doi.org/10.17860/mersinefd.474102

Öz

Okullar eğitim ortamları
olarak bireyin davranışlarını, düşüncelerini, hayat felsefesini belirlemeyi
(Fındıkçı, 1996: 141) amaçlamaktadır. Günümüzde, okulun geleneksel öğretme
yerine öğrencinin aktif öğrenmesi misyon haline gelmiştir. Bilgi toplumunda
eğitim sisteminin görevi, öğrenmeyi öğrenen bireyler yetiştirmek; eğitim
yöneticilerinin görevi ise okulu öğrenen okul niteliğine kavuşturmaktır
(Başaran, 2000: 57). Sistem yaklaşımı da, örgütlerdeki öğrenen kişiler
aracılığıyla öğrenen örgüt olmayı amaçlamaktadır. Okul ortamında öğretme
sorumluluğundaki öğretmenlerin, yol göstermek, danışmanlık yapmak,
cesaretlendirmek gibi rolleri ağırlık kazanmakta ve “yaşam boyu eğitim”
felsefesi temel alınmaktadır (Ünal ve Ada, 2001: 58). Bu yüzden öğretmenlerin
öğrenme ve öğrenen okul oluşturmaya yönelik algı, yaklaşım ve düşünceleri önem
kazanmaktadır. Çünkü günümüzde meydana gelen gelişmeler, başta eğitim olmak
üzere tüm sistemleri yaşanan değişime uymaya zorlamaktadır. Bunun için
örgütlerin sürekli gelişmeyle birlikte kendi içlerinde öğrenmenin sürekliliğini
sağlamaları gerekmektedir. Öğrenmeyi, bilgiyi, kaliteyi, insanı ve insani
değerleri merkeze alan öğrenen örgütler ön plana çıkmaktadır (Yıldırım, 1999:
5). Bunun için okullarda öğretmenlerin öğrenme, öğrenme kültürü, öğrenen örgüt
olma konusundaki düşünsel yaklaşımlarında değişikliğe gitmeleri beklenmektedir.
Öğrenmenin temelini oluşturan zihniyet değişikliği için sahip olunan düşünce
kalıplarını ve bakış açılarını değiştirmeleri beklenmektedir. Bu amacı
bireylerin düşünme yöntemlerini geliştiren zihni modeller sağlamaktadır. 

Anahtar Kelimeler

beş disiplin, öğrenen okul, kariyer evresi, kişisel gelişim

Kaynakça

• Aydın, İ., (2001). Yönetsel, mesleki ve örgütsel etik. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Aytaç, T. (1999). Öğrenen örgüt: Okul, Milli Eğitim Dergisi, 141, 75-78.
• Bakioğlu, A., (1994). Okul yöneticisinin kariyer basamakları: İngiliz eğitim sisteminde yöneticilerin etkinlikleri üzerinde faktörler. M.Ü Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 6, 17-28.
• Bakioğlu, A. (1996). Öğretmenlerin Kariyer Evreleri, II. Ulusalı Eğitim Bilimleri Sempozyumu, İstanbul: M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Yayınları.
• Bakioğlu A., ve İnandı Y. (2001). Öğretmenlerin kariyer gelişimlerinde müdürün görevleri, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi. 7(28), 513-529
• Bal, Ö. (2011). İlköğretim okullarında görev yapan okul yöneticisi ve öğretmenlerin öğrenen örgüt olarak okullarına ilişkin algıları. (Yayımlanmış yüksek lisans tezi), Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul
• Başaran, İ. E., (2000). Eğitim yönetimi nitelikli okul. Ankara: Feryal Matbaası.
• Bogdan, R., ve Biklen, S. (2007). Qualitative research for education: an ıntroduction to theories and methods. Boston, MA: Allyn and Bacon.
• Braham, B. J. (1998). Öğrenen bir organizasyon yaratma. (A. Tekcan, Çev.) Ankara: Rota Yayıncılık.
• Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem A.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2009). Örnekleme yöntemleri bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Can, H., Aşan, Ö., ve Aydın. M. E. (2006). Örgütsel davranış. İstanbul: Arıkan Basım Yayım Dağıtım Ltd. Şti.
• Çelik, V. (2003). Eğitimsel liderlik. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Elma, C., ve Demir, K. (2000). Yönetimde çağdaş yaklaşımlar, uygulamalar ve sorunlar. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Ensari, H. (1998). Öğrenen organizasyon olarak okul, M.Ü. Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 10, 97-111.
• Ertan, Z. (2000). İlköğretim okullarını öğrenen organizasyona dönüştürmede yönetici ve öğretmen algıları. (Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Fındıkçı, İ. (1996). Bilgi toplumunda yöneticilerde kendini geliştirme. İstanbul: Kültür Koleji Eğitim Vakfı Yayınları.
• Fındıkçı, İ. (2004). Bilgi toplumunda eğitim ve öğretmen, yaşadıkça eğitim. İstanbul: Hayat Yayınları.
• Garvin, D. A. (1999). Öğrenen bir örgüt yaratmak, Harvard Business Review Dergisinden Seçmeler: Bilgi yönetimi. İstanbul: MESS Yayınları.
• Güçlü, N. ve Türkoğlu, H. (2002). İlköğretim okullarında görev yapan yönetici ve öğretmenlerin öğrenen organizasyona ilişkin algıları, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(2), 137-160.
• Karasar, N. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel Yayınları.
• Kaynak, T. (1996). İnsan kaynakları planlaması, İstanbul: Alfa Basım.
• Koçel, T. (2003). İşletme yöneticiliği, İstanbul: Beta Yayınları.
• Morgan, Gareth. (1998). Yönetim ve örgüt teorilerinde metafor. (G. Bulut, Çev.) İstanbul: MESS Yayın.
• Öğüt, A. (2003). Bilgi Çağında Yönetim (2. Baskı), Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Özdemir, S. (2000). Eğitimde örgütsel yenileşme. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Özden, M. C. (2001). Profesyonel kariyer yönetimi. Ankara: Ümit Yayın.
• Sarıtaş, M. (2001). Sınıf Yönetiminde yeni yaklaşımlar. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Senge, P. M. (2007). Beşinci disiplin. (A. İldeniz ve A. Doğukan, Çev.) İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Tortop, N. (1994). Personel yönetimi. Ankara: TODAİE Yayınları.
• Töremen, F. (2001). Öğrenen okul. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.