Öğretim Elemanlarının Bakış Açısından Yükseköğretimde Sınıf Yönetimi

Yıl 2024, Cilt: 20 Sayı: 2, 246 - 266, 22.08.2024

Sinem Özşahin Büyükaşık , Ayşe Balcı Karaboğa

https://doi.org/10.17860/mersinefd.1473045

Öz

Bu araştırmanın amacı, yükseköğretimde sınıf yönetiminin kendine has özelliklerini öğretim elemanlarının görüşlerinden hareketle ortaya koymaktır. Bu kapsamda nitel araştırma desenlerinden fenomenolojik desen kullanılmış ve görüşme tekniğiyle öğretim elemanlarının görüşleri alınmıştır. Çalışma grubunu; farklı bölümlerde görev yapan Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesinden 9, Fen Edebiyat Fakültesinden 11 olmak üzere toplam 20 öğretim elemanı oluşturmaktadır. Kavramsal çeşitliliğe ve farklı bakış açılarına ulaşabilmek amacıyla maksimum çeşitlilik örneklem tekniği kullanılmıştır. Araştırmanın verileri betimsel analiz basamaklarına göre değerlendirilmiştir. Çalışmanın bulgularının değerlendirilmesi sonucunda yükseköğretimde sınıf yönetiminde “öğrenci davranışlarının yönetimi”, “öğretimin yönetimi”, “öğrenci sayıları/sınıf büyüklüğü”, “mekân”, “iletişim”, “teknoloji” ve “motivasyon” olmak üzere 7 boyut ortaya konmuştur. Yükseköğretimde sınıf yönetiminin boyutlarının farklı üniversitelerde ve bölümlerde görev yapan öğretim elemanlarının ve farklı yaş gruplarında olan ve farklı üniversitelerde/bölümlerde öğrenim gören öğrencilerin katılımlarıyla daha geniş bir örnekleme ulaşılarak çalışılması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Yükseköğretim, sınıf yönetimi, sınıf yönetiminin boyutları

Etik Beyan

Araştırmacılar tarafından geliştirilen görüşme formunun etik incelemesi için Mersin Üniversitesi Sosyal ve Beşerî Bilimler Etik Kuruluna başvurulmuş ve 08.10.2020-37 tarih sayılı onay alınmıştır. Görüşmelerin yapılabilmesi için Mersin Üniversitesi Rektörlüğünden araştırma izni alınmıştır.

Classroom Management in Higher Education from the Perspectives of Faculty Members

Öz

The aim of this research is to reveal the dimensions of classroom management in higher education based on the opinions of faculty members. In this context, the phenomenological design, one of the qualitative research designs, was used and the opinions of the faculty members were taken with the interview technique. Working group; It consists of a total of 20 faculty members, 9 from Mersin University Faculty of Education and 11 from the Faculty of Arts and Sciences, working in different departments. In order to reach conceptual diversity and different perspectives, the maximum diversity sampling technique was used. The data of the research were evaluated according to descriptive analysis steps. As a result of the evaluation of the findings of the study, 7 dimensions in classroom management in higher education were revealed: "management of student behavior", "management of instruction", "student numbers/class size", "space", "communication", "technology" and "motivation". It is recommended that the dimensions of classroom management in higher education be studied by reaching a larger sample with the participation of faculty members working in different universities and departments and students of different age groups studying in different universities/departments.

Anahtar Kelimeler

Higher Education, Classroom Management in Higher Education, the dimensions of classroom management

Kaynakça

• Aksu, M.B., Çivitçi, A. & Duy, B. (2008). College Students’ Perceptions about Teaching Practices, Classroom Behaviors and Attitudes of the Faculty Members. İnönü University Journal of the Faculty of Education, 9(16), 17-42.
• Al-Hamdan, J. (2007). Higher education classroom management: Kuwait university students' views. College of Education, 41(3), 572-582.
• Arslan, F. (2011). Sınıf yönetiminde öğretim elemanlarının iletişim davranışına ilişkin öğrenci görüşleri: Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi örneği. (Tez No: 294613). [Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi].
• Arslantaş, İ. (2011). Öğretim elemanlarının öğretim stratejileri-yöntem ve teknikleri, iletişim ve ölçme değerlendirme yeterliklerine yönelik öğrenci görüşleri. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 487-506.
• Arslantaş, H. İ., Cinoğlu, M. & Yıldız, M. A. (2012), Öğretim elemanlarının sınıf içi öğretim becerilerinin öğrenci görüşlerine göre değerlendirilmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(3), 67-90.
• Aydan Silkü, H. (2002). Üniversite öğrencilerinin öğretim elemanlarıyla olan iletişimi ve bu konuda yönetimden beklenenler. (Tez No: 125221). [Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi].
• Aydoğdu, A. (2015). Öğretim elemanlarının sınıf yönetimi beceri düzeyleri. (Tez No: 415861). [Yüksek Lisans Tezi, Harran Üniversitesi].
• Başar, H. (2014). Sınıf yönetimi (19. Baskı). Anı.
• Battal, N. (1988). Uludağ Üniversitesi Necatibey Fakültesindeki bazı derslerde öğretme-öğrenme faaliyetlerinin niteliği (Tez No: 4521). [Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi].
• Bayram, A., Göker, S., Sarıkaya, H. & Kumandaş Öztürk, H. (2017). Lisans, yüksek lisans ve doktora eğitimi verilen eğitim fakültelerindeki öğretim elemanlarının sınıf içi iletişim becerilerinin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 77-94.
• Bozanoğlu, B. (2014). Üniversite öğrencilerinin öğretim elemanları tarafından sergilenen istenmeyen davranışlara ilişkin görüşleri (Tez No: 384754). [Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi].
• Bozpolat, E., Usta, H.G. & Uğurlu, C. T. (2016). Öğrenci ve öğretim elemanlarının sınıf yönetimi modellerine ilişkin görüşleri: Nitel bir araştırma. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(59), 1157-1173.
• Can, N. (2007). Eğitim çalışanlarının görüşlerine göre öğretmenin sınıfta zaman yönetimi davranışları. A.Ü. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(2), 88-103.
• Çelik, V. (2013). Sınıf yönetimi (7. Baskı). Nobel.
• Çetin, F. (2009). Eğitim fakültelerinde görev yapan öğretim elemanlarının sınıf yönetimi ile ilgili davranışlarının incelenmesi (Tez No: 235593). [Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi]
• Çiftçi, K. & Erçetin, Ş. Ş. (2021). Öğretim elemanlarının sınıf yönetiminde karşılaştıkları problemler. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(25), 674-700.
• Demiray, U. (2014). Etkili iletişim (7. Baskı). Pegem Akademi.
• Doğan, A. C. (2009). Öğretim elemanlarının ölçme ve değerlendirme araçlarına yönelik görüşleri (Tez No: 257638). [Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi].
• Eker, D. (2016). Üniveriste öğrencilerinin gözüyle sınıf içi olumsuz öğretim elemanı davranışları. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(45), 564-571.
• Erden, M. (2016). Sınıf yönetimi (3. Baskı). Arkadaş.
• Erginer, E. & Dursun, F. (2005). Öğretim elemanlarının etkili öğretim becerilerinin geliştirilmesine yönelik görüşleri. Eğitim ve Bilim, 30(135), 11-22.
• Erginer, E., Erginer, A. & Bedir, G. (2009). Eğitim fakültelerinde görevli öğretim elemanlarının akademik kökenleri ve öğretmen yeterliliklerinin incelenmesi üzerine bir çalışma. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Dergisi, 9(2), 93-108.
• Esen, M. & Esen,D. (2015). Öğretim üyelerinin performans değerlendirme sistemine yönelik tutumlarının araştırılması. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 5(1), 52-67.
• Esmer, E. & Altun, S. (2015). Farklı yöntemlerle öğrenim gören öğretmen adaylarının düşünme stilleri değişir mi?. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 16(1), 323-340.
• Evran Acar, F., Kılıç, A., Ay, Ş., Kuyumcu Vardar, A. & Kara, R. (2010). Öğretim elemanlarının pedagojik formasyon ihtiyacı. International Conference on New Trends in Education and Their Implivations. 11-13 Kasım 2010, Antalya, Türkiye (1028-1040).
• Fry, H., Ketteridge, S. & Marshall, S. (2009). A handbook for teaching and learning in higher education (Third edition). Routledge.
• Glesne, C. (2014). Nitel araştırmaya giriş (4. Baskı). Anı.
• Gülşen, C. (2015). Kuram ve uygulamada sınıf yönetimi (4. Baskı). Anı.
• Gözütok, F. D. (1988). Öğretmen eğitiminde meslek formasyonu öğretiminin öğretim elemanı davranışlarına yansıması (Tez No: 10773). [Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi].
• Henderson, K. D. (2016). The effect of higher education classroom management behavior strategies on learning (Tez No. 2214). Doktora Tezi, Walden University.
• Hoşgörür, T. & Yorulmaz, Y. (2016). Öğretim elemanlarının sınıf yönetiminde kullandıkları güç kaynaklarının öğretmen adaylarının öğrenme ortamlarına yönelik adalet algılarına etkisi. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 45(2), 375-404.
• Jerez, O., Ortiz, C., Rojas, M. & Henriquez, F. (2018). Classroom management in large higher education courses: chalenges and opportunities. Proceedings of edulearn 18 conference. https://doi.org/10.21125/edulearn.2018.2041.
• Kaya, M. F., Sungurtekin, D. & Deniz, S. (2017). Üniversitelerde öğretim elemanı kaynaklı iletişim sorunları. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 176-195.
• Kaya, Z. (2014). Sınıf Yönetimi. Pegem Akademi.
• Kayıkçı, K. (2016). Sınıf içi öğretim etkinliklerinin yönetimi. R. Sarpkaya (Ed.). Sınıf Yönetimi (Altıncı Baskı) içinde (s. 213-254). Anı Yayıncılık.
• Keçeci, A. & Arslan, S. (2012). Hemşire öğretim elemanlarının iletişim becerileri: Öğrenci perspektifi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 9(1), 34-45.
• Keçeci, A. & Taşocak, G. (2009). Öğretim elemanlarının iletişim becerileri: bir sağlık yüksekokulu örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 2(4), 131-136.
• Kumral, O. (2009). Öğretmen adaylarının öğretim elemanlarının davranışlarına yönelik algıları. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 92-102.
• Kurtoğlu Erden, M., Uslupehlivan, E., Kurt, A. (2021). Üniversitedeki öğrenme ortamına ilişkin öğretmen adaylarının görüşlerinin incelenmesi. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 11(1), 1-19.
• Luo, J., Bellows, L. & Grady, M. (2000). Classroom management ıssues for teaching assistants. Research in Higher Education, 41(3), 353-383.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2017). Öğretmenlik mesleği genel yeterlilikleri. https://oygm.meb.gov.tr/ adresinden 25.09.2021 tarihinde alınmıştır.
• Murat, M., Aslantaş, H.İ. & Özgan, H. (2006). Öğretim elemanlarının sınıf içi eğitim-öğretim etkinlikleri açısından değerlendirilmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26(3), 263-278.
• Özaydınlık, K., Kabaran, H., Göçen, G. & Altıntaş, S. (2014). Öğretmen adaylarının öğretim elemanlarında bulunan öğretmenlik niteliklerine ilişkin algıları (Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi örneği). International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume, 9(8), 697-710.
• Özer, N. & Bozanoğlu, B. (2016). Öğretim elemanları tarafından sergilenen istenmeyen davranışların üniversite öğrencilerinin algılarına göre değerlendirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 22(2), 245-266
• Özkütük, N. Yalçınkaya, M. (2008). Ege Üniversitesi hemşirelik yüksekokulu öğretim elemanı ve öğrencilerinin sınıf yönetimine ilişkin görüş ve beklentileri. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 24(3), 17-32.
• Patton, M.Q. (2018). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (Çev. M. Bütün ve S. B.Demir). Pegem Akademi. Senemoğlu, N. (1994). Üniversite mezunu öğrencilerin görüşlerine göre üniversite öğretim elemanlarının öğretim etkinlikleri ve öğretmenlik meslek bilgisi ihtiyaçları. 1. Eğitim Bilimleri Kongresi. 207-218.
• Sever, I. & İflazoğlu Saban, A. (2015). Öğretim elemanlarının ölçme ve değerlendirme yeterlik algılarının belirlenmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(2), 173-204.
• Şad, S. N. & Göktaş, Ö. (2013). Öğretim elemanlarının geleneksel ve çağdaş ölçme değerlendirme yaklaşımlarının incelenmesi. Ege Eğitim Dergisi, 14(2), 79-105.
• Şahin, M. (2014). Üniversite öğretim elemanlarının sınıf içi öğretimsel davranışlarına yönelik öğrenci görüşlerinin incelenmesi (Çankırı Karatekin Üniversiteis örneği). Turkish Studies, 9(11), 499-515.
• Şen, Ş. & Erişen, Y. (2002). Öğretmen yetiştiren kurumlarda öğretim elemanlarının etkili öğretmenlik özellikleri. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(1), 99-116.
• Şentürk, İ. & Bozkurt Oyman, N. (2014). Yükseköğretimde demokratik sınıf yönetimi: nitel bir çalışma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(3), 921-945.
• Tınmaz, A. K. (2018). Öğretim elemanlarının pedagojik yeterlikleri: ölçek geliştirme çalışması. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(3), 478-493.
• Tonbul, Y. (2008). Öğretim üyelerinin performansının değerlendirilmesine ilişkin öğretim üyesi ve öğrenci görüşleri. Educational Administration: Theory and Practice, 56, 633-662.
• Türk Dil Kurumu (1988). Türkçe sözlük. Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• Uludağ, Z., & Odacı, H. (2002). Eğitim öğretim faaliyetlerinde fiziksel mekan. Milli Eğitim Eğitim Sanat-Kültür Dergisi, 150, 18-36.
• Uslu, T. & Avcı, M. (2016). Eğitim fakültesi öğretim elemanlarının sınıf yönetimi becerilerinin bazı değişkenler açısından değerlendirilmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 611-637.
• Ünal, S. & Ada, S. (2003). Sınıf yönetimi (2. Baskı). Marmara Üniversitesi.
• Yaşar, O. & Şeremet, M. (2010). Yükseköğretim coğrafya eğitiminde kullanılan öğretim yöntemleri ve materyallerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Uluslararası insan bilimleri dergisi, 7(1), 675-702.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (11. Baskı). Seçkin.