Edebiyat Tarihçisi Olarak Tanpınar

Yıl 2012, Cilt: 9 Sayı: 2, 13 - 31, 13.05.2013

Cemal Sakallı

Öz

Ahmet Hamdi Tanpınar’ın XIX. Asır Türk Edebiyatı Tarihi, diyalojik bir anlayışla yazılmış, edebi türlerin değişimine odaklı, karşılaştırmalı bir edebiyat tarihidir. Bundan başka dünyada çok ender olarak yazılan bir “edebi türler” tarihidir. Çalışma genelden özele, çevreden, zamandan yazara, yapıta doğru ilerler ve 19. yüzyılın değişim dinamiklerini izlemeye yönelir. İrdelediği yazarlarda ve şairlerde şöyle bir görüntü vardır. Yazarlar, şairler, eskiye bağlı kalıp, eskinin gölgesinde kalma endişesi içerisinde, bir de yeni olanın cazibesi arasında yazmaktadırlar. Tanpınar, yazarların ve edebiyatın eski ile yeni, Batı ile Doğu arasında kalmışlık durumunu çözümleyici eleştiriyle yapar. Edebiyatta asıl değişim doğanın yeniden keşfi sayesinde başlar. Doğayı başka bir biçimde keşfeden insan, bireyleşmeye başlamış, insanın iç dünyasını yansıtmaya yönelmiştir.

 

Anahtar Sözcükler: Ahmet Hamdi Tanpınar, Edebiyat Tarihi, Edebi Türler Değişimi, Diyaloji, Yeni-Eski, Doğu-Batı

 

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• Aydın, M. (2010). Kayıp Zamanın İzinde. Ahmet Hamdi Tanpınar. İstanbul: Doğubatı Yayınları.
• Hempel-Küter, C. (2000). Germanistik zwischen 1925- und 1955. Berlin: Akademie Verlag.
• Tanpınar, A. H. (2007). XIX. Asır Türk Edebiyatı Tarihi. Abdullah Uçman (Haz.). İstanbul: YKY.
• Wellek, R. (1977). Geschichte der Literaturkritik 1750-1950. (III. Cilt). Berlin: De Gruyter.
• Yetiş, K. (2010). Edebiyat Tarihçiliğimiz ve Ahmet Hamdi Tanpınar. Abdullah Uçman & Handan İnci (Haz.). Ahmet Hamdi Tanpınar. (191-216). Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları.