Mezhep hüviyetine kavuşmuş itikâdî doktrinler, “ilâhiyat, nübüvvet ve semiyyât” üzerinde bir akîde inşa etmeye çalışmışlardır. İlk dönem siyâsî ihtilafların yaşanmasından hemen sonra Şîa, bu akîdeye “imâmet/devlet başkanlığı” meselesini ilave etmiştir. Şîa, imâmet meselesini aklî ve naklî deliller ile Hz. Ali ve evlatlarına hasrederek onun hakkı olan devlet başkanlığının Hz. Ebû Bekir, Ömer ve Osman tarafından gasp edildiğini öne sürmüştür. Şîa’nın imâmet meselesini itikadî boyuta taşıması İslâm kelâmında büyük bir etki yaratmıştır. Bu etkiye verilen tepkinin en büyüğü Ehl-i Sünnet’in önemli bir kanadını oluşturan Mâtürîdî kelâm ekolü tarafından ortaya konmuştur. Mâtürîdî imâmet anlayışının teşekkülünde Pezdevî ve Nesefî’nin katkısının son derece önemli olması bu çalışmanın çıkış noktasını oluşturmaktadır. Çalışmanın amacı, Mâtürîdîliğin imâmet anlayışıyla ilgili Ebü’l-Yüsr el-Pezdevî (ö. 493/1100) ile Ebü’l-Muîn en-Nesefî’nin (ö. 508/1115) görüşlerini genel hatlarıyla ele alıp incelemek, karşılaştırma yaparak aralarındaki farkları değerlendirmek ve imâmet düşüncesinin teşekkülüne olan katkılarını ortaya çıkarmaktır. Sonuçta Nesefî ve Pezdevî’nin Mâtürîdî imâmet nazariyesinin teşekkülünde ve Sünnî-Mâtürîdî çizgiyi muhafaza ederek imâmet düşüncesine önemli katkıları olduğu gözlemlenmiştir. Ayrıca Şiî düşüncenin nas temelli ele aldığı imâmet düşüncesine tepki olarak özgün bir imâmet teorisi ortaya koydukları tespit edilmiştir.
Hatipoğlu, Mehmet Sait. “İslâm’da İlk Siyâsî Kavmiyetçilik Hilâfetin Kureyşiliği”. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 23/1, (1979), 121-213.
İbn Manzûr. Lisânu’l-Arab. Beyrut: Dâru Sadr, 1977.
Kâdî Abdülcebbâr. Şerhu’l-Usûli’l-Hamse. çev. İlyas Çelebi, İstanbul: Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı, 2013.
Kâşifü’l-Gıtâ, Muhammed Hüseyin. Ca’ferî Mezhebi ve Esasları, çev. Abdülbaki Gölpınarlı, Kum: Ensariyan Yayınları, 5. Baskı,1992.
Kummî, Ebû Halef Sa‘d b. Abdillâh. Kitâbu’l-Makalât ve’l-Fırak. nşr. Muhammed Cevâd Meşkûr, Tahran, 1963.
Kummî, İbn Babeveyh. Risâletü’l-Îtikâdâti’l-İmâmiyye (Şiî İmâmiyye’nin İnanç Esasları), çev. Ethem Ruhi Fığlalı, Ankara: Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları, 1978.
Küleynî, Ebû Cafer Muhammed b. İshâk. Usûlü’l-Kâfî, Tahran, trs,
Laoust, Henri. “el-Hıllî’nin Doktrininde Sünnîliğin Eleştirisi”, çev. Mehmet Saffet Sarıkaya, Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 13, (1997), 297-328.
Muzaffer Rıza. Şîa İnançları, çev. Abdulbaki Gölpınarlı, Germany: Ahl-ul Beyt Mezcidler ve Kültür Federasyonu, 2. Baskı, 1992.
Müslim, Müslim b. Haccac el Kuşeyrî en-Nisaburî. Sahîh-i Müslim. nşr. Dârüsselâm. Riyad, 1421/2000.
Nesefî, Ebü’l-Muîn. Bahru’l-Kelâm fi Ehli’l-İslâm (Mâtürîdî Akaidi). çev. Ramazan Biçer, İstanbul: Gelenek Yayınları, 2010.
Tûsî, Nasîruddin Muhammed b. Muhammed b. el-Hasan. “İmâmet Risâlesi”, çev. Hasan Onat, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 35, (1996), 179-191.
Yeprem, Mustafa Saim. Mâtürîdî’nin Akîde Risâlesi ve Şerhi. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2011.
Çam, Süleyman - Öngüç, Muhammed Sefa. “Mâtürîdîlikte İmâmet/Devlet Başkanlığı Anlayışı (Ebü’l-Yüsr El-Pezdevî Ve Ebü’l-Muîn En-Nesefî Örneği)”. Mesned İlahiyat Araştırmaları Dergisi 11/2 (Aralık 2020), 641-669.