Yayın Etiği ve Kötüye Kullanım Bildirgesi

MESOS: Disiplinlerarası Ortaçağ Çalışmaları Dergisi (MESOS), bilimsel araştırmacılığın ve bilimsel yayın sürecinin temelinde bulunan şeffaflık ve adalet ilkelerinden gücünü alarak bilimsel çalışmalar için en üst düzeyde yayın etiğinin sürdürüldüğü evrensel bir platform sağlamayı taahhüt eden açık erişimli, elektronik uluslararası bir dergidir.

MESOS: Disiplinlerarası Ortaçağ Çalışmaları Dergisi’ne gönderilen bir makalenin süreci çalışmanın kör hakemlik ilkesi çerçevesinde makalenin alanında yetkin iki hakeme gönderilmesiyle başlar. Her iki hakemin olumlu görüş bildirmeleri durumunda kabul prosedürleri, olumsuz değerlendirmeleri durumunda ise reddetme prosedürleri uygulanır. Kör hakemlerden yalnızca birinin olumsuz görüş bildirmeleri durumda makale üçüncü bir kör hakeme daha gönderilir; hakemlerin verdiği karar uyarınca makalenin kabul ya da reddedilişi gerekçeli hakem raporlarıyla yazara bildirilir. Bunu editoryal süreç takip eder: Eğer makale derginin yazım ilkelerine uygun düzenlenmemişse yazardan yeniden düzenlemesi talep edilir. Buna ek olarak varsa hakem düzeltmelerini yapması; bunları yapmıyorsa gerekçelerini örnekleriyle birlikte sunması istenir. Gerekli düzeltmeler yapıldıktan sonra makale dergi redaktörleri tarafından hızlı bir okumaya tâbi tutulur. Daha sonra dergi editörleri ve Baş Editör okuma süreçlerini tamamlar. Bu işlemler tamamlandıktan sonra makale MESOS yayın formatına alınmak üzere yayın editörlerine iletilir ve yeniden Baş Editörün onayı beklenir. Baş Editörün değerlendirmesi bittikten sonra makalenin son hali yazara gönderilir ve basım onayı beklenir. Yazardan gelen onayla birlikte makale derginin ilgili sayısındaki yayın sürecine dahil edilir.

MESOS: Disiplinlerarası Ortaçağ Çalışmaları Dergisi’nin yayın etiği ve kötüye kullanım bildirgesi Committee on Publication Ethics (COPE) tarafından 2017 yılında geliştirilmiş olan The Core Practices ve Council of Science Editors (CSE) tarafından hazırlanan White Paper on Publication Ethics kılavuzları uyarınca hazırlanmıştır.

Söz konusu kılavuzlara ulaşmak için aşağıdaki bağlantılara tıklayabilirsiniz.

The Core Practices: https://publicationethics.org/core-practices

White Paper on Publication Ethics: https://www.councilscienceeditors.org/wp-content/uploads/CSE-White-Paper_2018-update-050618.pdf

MESOS: Disiplinlerarası Ortaçağ Çalışmaları Dergisi’nde yayın sürecinde yer alan editörler, eleştirmenler, yazarlar vb. dahil olmak üzere tüm tarafların aşağıda tanımlanan yayın etiği yönergelerine ve yanlış uygulama beyanlarına uyma zorunluluğu bulunmaktadır. Yayın etiği yönergeleri ve yanlış uygulama beyanlarına uyulmaması durumunda MESOS Dergisi’nde yayın yapılması mümkün değildir.


Yazarların Sorumlulukları

Yazarların editörlerle kurduğu iletişim gizlilik ilkesi uyarınca sürdürülmelidir.
Yazarların gönderdikleri makalelerin MESOS: Disiplinlerarası Ortaçağ Çalışmaları Dergisi’nin hedeflerine, amaç ve kapsamına uygun olması beklenmektedir. Bu uygunluğun yazarlar tarafından sözlü ya da yazılı bir beyanla belirtilmesi gerekmektedir.
Dergiye gönderilen makaleler dergi yayın ilkelerine uygun kaleme alınmalı ve kullanılmalıdır (bakınız, Yayın İlkeleri). Yayın ilkelerine uygun yazılmamış bir makale sürecin sağlıklı işleyişini etkilemektedir.
Yazıların özgünlüğünün teminatı yazarların sorumluluğunda olduğundan yazarlar, gönderilen yazıların daha önce herhangi bir yerde ya da dilde yayımlanmadığını beyan etmelidir. Dergiye gönderilen makalelerin başka bir dergiye eş zamanlı olarak değerlendirilmek üzere gönderilmiş olmaması gerekmektedir. Aynı makalenin birden fazla dergiye gönderilmesi etik olmayan bir yayın davranışı teşkil eder ve kabul edilemez. MESOS Dergisi böyle bir kötüye kullanımı saptarsa, ilgili yazarın 5 yıl süreyle dergide herhangi bir çalışması değerlendirilmeye alınmayacaktır. Hakem sürecinden geçtikten ve gerekli düzeltmeler yapıldıktan sonra yayım süreci içine girmiş olan makalenin herhangi bir nedenden ötürü yazar tarafından yayından çekilmesi durumunda da aynı ilke uygulanacaktır. MESOS Dergisi’ne gönderilen çalışmaların aynı veya önemli ölçüde benzer şekillerde başka bir yerde yayımlanmamış ya da yayımlanmak üzere başvuru yapılmamış olması gerekir.
Yazarların telif hakkı sözleşme ve yasalarına uymaları beklenmektedir. Dergimizde geçerli izin ve telif onayı ile yayımlanan tablo, şekil gibi telifli materyallerin sorumluluğu yazara aittir. Ayrıca gerek yüksek lisans gerekse doktora tezlerinden birebir olarak alınmış bölümler de makale olarak dergide yayımlanamaz. Dergide bibliyografya hariç, gerekli atıflar yapılmak kaydıyla, en fazla %15-%20 arası benzerlik oranına (identikte) izin verilmektedir. Daha üstü yayımlanamaz.
Başka bir yerde telif hakkıyla korunan materyal olarak yayımlanmış makaleler dergiye gönderilemez. Ayrıca, dergi tarafından incelenen yazılar telif hakkıyla korunan yayımlara yeniden gönderilmemelidir. Ancak, bir makale göndererek, yazarlar yayımlanan materyalin yayın haklarını korur. Yayımlanması halinde, çalışmalarının CC-BY lisansı [http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/] altında kullanılmasına izin verirler. Bu durum da başkalarının yayımlanan eseri kopyalamasına, dağıtmasına ve iletmesine, aynı zamanda çalışmayı uyarlamalarına ve referans vermek kaydıyla kendi çalışmalarında kullanmalarına olanak tanır.
MESOS: Disiplinlerarası Ortaçağ Çalışmaları Dergisi’ne gönderilen makaleler özgün olmalıdır. Dergiye gönderilen her makale Turnitin, iThenticate gibi yazılımlar aracılığıyla intihal bakımından denetlenir. Makalenin benzerlik indeksi (SI) giriş, malzeme yöntemleri, tablolar, referans bölümleri ve bibliyografya dışında %20’nin üzerinde ise, çalışma reddedilerek yeniden düzenlemek ve SI’sini %20’nin altına getirmek için ilgili yazara geri gönderilir. Yayımlanmış bir makalede herhangi bir intihal veya kötüye kullanım durumu saptanıp kanıtlanırsa makale geri çekilip internet sayfasından kaldırılır. Bu durumlarda ilgili yazarların MESOS: Disiplinlerarası Ortaçağ Çalışmaları Dergisi’nde 5 yıl süreyle çalışmaları değerlendirilmeye alınmaz.
Yayımlanmış olan yazıda bilimsel hata ya da uygunsuzluk yazar tarafından saptandığında geri çekme ya da düzeltme prosedürlerinin uygulanabilmesi için yazarın en hızlı biçimde editör ile iletişime geçmesi gerekmektedir. Yayımlanmış olan yazıda bilimsel hata ya da uygunsuzluk üçüncü bir taraf aracılığıyla öğrenilirse, yazarlar makalenin doğruluğunu dergi editörlerine derhal düzeltmek, geri çekmek veya dergi editörlerine kanıt sunmakla yükümlüdür. Bu durumda derginin o sayısının yayın editörleri eğer makale ulusal ve uluslararası dizinlere (indekslere) yüklenmediyse, baskı için yayınevine gönderilmediyse ve henüz değişiklik yapma hususunda bir sorun yoksa çalışma üzerindeki önemli hataları veya yanlışları düzeltebilirler.
Yazarlar, editörlerin ham veri, açıklama, etik onayı ve telif hakkı izinleri için isteklerine derhal yanıt vererek kör hakem değerlendirme sürecine katılmak ve tam işbirliği yapmak zorundadırlar. “Gerekli revizyonlar” ilk kararı durumunda, yazarlar gözden geçirenlerin yorumlarına sistematik ve zamanında cevap vererek, makalelerini verilen son tarihe kadar gözden geçirip dergiye yeniden göndermelidirler.
MESOS Dergisi’ne yazı gönderecek olan yazarların yazarlık statüsü elde edebilecek ölçüde çalışmaya katkısı bulunması gerekmektedir. Yazar olarak belirtilen kişilerin yayımlanacak çalışmayı yayımlanmadan önce gözden geçirmesi ve onaylaması gerekmektedir. Katkı bakımından yazar olarak tanımlanamayan ancak katkıda bulunan kişilerin teşekkür kısmında belirtilmesi gerekmektedir.
Yalnızca özgün çalışmalar göndermekle yükümlü olan yazarlar başkalarının eserlerini veya sözlerini kullanmışlarsa, bunları derginin yazım ilkelerinde belirtilen referans biçimlerine uygun bir biçimde belirtmelidir. Atıf yapılan edilen çalışmanın niteliğini belirlemede etkili olan yayımlar ve periyodikler de belirtilmelidir. Dergiye makale gönderen yazarın gerek kendi çalışmalarından (makale/kitap) gerek tez (Yüksek Lisans-Doktora) gerekse başka bir makalenin ya da kitabın bir kısmını kopyalaması ya da başka bir makalenin önemli bir bölümünü atıf yapmadan (paraphrasing) ifade etmesi veya başkaları tarafından yapılan araştırma sonuçlarını kendisine atfetmesi gibi her çeşit etik olmayan yayıncılık davranışı dergi ve yönetimi tarafından kabul edilemez. Tezlerden yararlanılması durumunda mutlaka makalelerin ilk dipnotunda ya da yazar künyesinin hemen altında hangi tez baz alınarak üretildiği belirtilmelidir.
Yazarlar, başkalarının çalışmalarını doğru bir şekilde anlayıp atıf yaptıklarından emin olmalı ve bildirilen eserin niteliğini belirlemede etkili olan yayımlara da atıfta bulunulmalıdır. Özel olarak elde edilen bilgiler (üçüncü şahıslarla konuşma, yazışma veya tartışma) kaynaktan açık, yazılı izin alınmadan çalışmada kullanılmamalı veya rapor edilmemelidir. Yazarlar, bu hizmetlerde yer alan eserin yazarının açık yazılı iznini almamışsa, el yazmalarına hakemlik veya hibe başvuruları gibi gizli hizmetlerin sağlanmasında elde edilen bilgileri kullanmamalıdır.
MESOS Dergisi’nde en fazla üç kişinin ortak çalışması yayımlanabilir. Üçten fazla yazarlı çalışmalar ancak ve ancak açık bir şekilde hangi yazarın makalenin hangi bölümlerini hangi nedenden ötürü yazdıklarını ve neden bu konuyu sadece onların yazması gerektiğine dair gerekçeli bir beyanname gönderirlerse editoryal değerlendirmeye alınabilir.
Yazarlardan, gerektiğinde çalışmalarının ham verilerini editoryal inceleme için sağlamaları istenebilir ve uygulanabilirse verileri kamuya açık hale getirmeye hazır olmalıdır. Her halükârda yazarlar, katılımcıların gizliliğinin korunması ve tescilli verilerle ilgili yasal hakların serbest bırakılmalarını engellememesi koşuluyla, bu verilerin yayımlandıktan sonra en az 10 yıl süreyle diğer yetkili profesyonellere erişilebilirliğini sağlamalıdır (tercihen kurumsal veya konu tabanlı veri deposu veya diğer veri merkezi aracılığıyla).
MESOS Dergisi’nde aynı sayısında hem kör hakem hem yazar olarak görev alınamaz. Yayımlanacak sayıda kör hakemlik görevi yürüten yazarın makalesinin, o sayıda yayımlanamaz. Aynı şekilde MESOS Dergisi editoryal grubu da aynı sayının makale yazarını kör hakem olarak atamaz.
Herhangi bir çıkar çatışması durumunda yazarlar bunu en başından açıkça belirtmekle yükümlüdür. Olası çıkar çatışmalarına örnek olarak, fahri/eğitim hibeleri veya diğer finansman, konuşmacı bürolarına katılım, üyelik, istihdam, danışmanlık, hisse senedi sahipliği veya diğer hisse senedi çıkarları ile ücretli uzman ifadeleri veya patent lisanslama düzenlemeleri ile kişisel veya mesleki ilişkiler, ilgili kişiler, bilgi veya inançlar gibi finansal olmayan konular veya makalede tartışılan materyaller verilebilir. Çalışma için tüm finansal destek kaynakları açıklanmalıdır (hibe numarası veya varsa diğer referans numarası da dahil olmak üzere). Çalışma herhangi bir ulusal/uluslararası burs ya da bir proje tarafından desteklendiyse bu durum da makalenin başında ilgili dipnot aracılığıyla belirtilmelidir.
Olağandışı tehlikeler içeren kimyasallar, prosedür ya da ekipmanların kullanımlarını içeren çalışmalarda yazar bunların tanımını açıkça yapmak zorundadır.
Hayvanların ya da insan katılımcıların kullanıldığı deneyleri içeren çalışmalarda tüm prosedürlerin ilgili yasalara ve kurumsal yönergelere uygun olarak gerçekleştirildiğinden ve ilgili kurumsal komitenin bunları onayladığından emin olunması yazarların sorumluluğundadır.
Çalışmada yer alan deneylerin içeriği konusunda insan katılımcıların yazar tarafından bilgilendirilmiş olması ve onaylarının alındığına ilişkin bir beyanın makaleye eklenmiş olması gerekmektedir. Deneylere katılım sağlayan insan katılımcıların hakları gizlilik ilkesi uyarınca korunmalıdır.
MESOS Dergisi’nde yayımlanacak makalelerden Etik Kurul İzni talep edildiği durumlar aşağıda belirtilmiştir:
İnsan ve hayvanların (materyal/veriler dahil) deneysel ya da diğer bilimsel amaçlarla kullanılması,
İnsanlar üzerinde yapılan klinik araştırmalar,
Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalar,
Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney, görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren nitel ya da nicel yaklaşımlarla yürütülen her türlü araştırmalar,
Kişisel verilerin korunması kanunu gereğince retrospektif çalışmalar.

Dergi Yönetiminin, Yayıncının ve Editörün Sorumlulukları

Dergi yönetimi, yayıncı ve editörler kötüye kullanım şüphesi bulunan makaledeki muğlaklığı ve şüpheli durumu açıklığa kavuşturmak, söz konusu makaleyi değiştirmek için, sözde veya kanıtlanmış bilimsel kötüye kullanım, hileli yayın, intihal veya editörlerle yakın işbirliğini ortadan kaldırmak için gerekli tüm önlemleri alırlar.
Dergi yönetimi, yayıncı ve editörler kötüye kullanım şüphesi bulunan makaleleri belirlemek açısından gerekli incelemeleri yapacaktır. Kötüye kullanımın gerçekleştiği belirlenen makalelerin yayımını önlemek için gerekli adımlar atacaktır. Dergi yönetimi ve editörler hiçbir koşulda kötüye kullanımları teşvik etmez ve bilinçli olarak bu kötüye kullanımların gerçekleşmesine izin vermez.
Kötüye kullanım durumları için şu bağlantıdaki izlence takip edilecektir: https://publicationethics.org/files/Full_set_of_flowcharts_Turkey_2017%20%281%29.pdf
MESOS: Disiplinlerarası Ortaçağ Çalışmaları Dergisi okuyucular, akademisyenler, eleştirmenler veya diğer editörler tarafından yayımlanan makaleyle ilintili ortaya atılan kötüye kullanımlara ait tüm iddia ve şüphelere yanıt vermekle yükümlüdür.
Potansiyel intihal veya yinelenen/gereksiz yayın dergi tarafından değerlendirilecektir. Diğer durumlarda, dergi kurum veya diğer ilgili organlar tarafından bir soruşturma talep edebilir. Bu durumda dergi yönetimi adli ve idari soruşturmalarda ilgili kuruma/yetkililere elindeki/arşivindeki bilgi ve belgeleri vererek yardımda bulunabilir.
Etik olmayan yayıncılık davranışı bildirilen her hareket, yayının yılından bağımsız olarak araştırılır. Dergide yayımlanan eserlerin/makalelerin sorumluluğu tümüyle yazarlarına aittir.

Editörlerin Sorumlulukları

Editörler tüm başvuruların hızlı, adil ve verimli bir hakemlik ile editoryal prosedürden geçmelerini sağlayacaktır. MESOS: Disiplinlerarası Ortaçağ Çalışmaları Dergisi’nde yayımlanacak makalenin hakem sürecinden olumlu geçmiş dahi bulunsa tüm sorumluluğunu Baş Editör üstlenmektedir. Bu bakımdan gönderilen eserin kabul edilip yayımlanması veya reddedilmesi Baş Editörün kararına bağlıdır.
Hakem süreci olumsuz tamamlanan makaleler dergide herhangi bir biçimde yayımlanamaz. Benzer biçimde hakem sürecine girmeksizin MESOS Dergisi’nde herhangi bir makalenin yayımlanması mümkün değildir.
Derginin içerik ve kalitesinden sorumlu olan editörler gerektiğinde erratum sayfaları yoluyla gerektiğinde düzeltme yayımlarlar.
Editörler dergiye gönderilen yazıları kişi, kurum, siyasi eğilim, ihtiyaç gibi kriterler üzerinden değerlendirmeye almazlar. Editoryal değerlendirme problematik, özgünlük, kalite ve entelektüel içerik kriterleri uyarınca gerçekleşmelidir.
Irk, etnik köken, cinsiyet, cinsel yönelim, dini inanç, vatandaşlık, siyasi düşünce veya kişisel çekişmeler hiçbir koşulda editoryal değerlendirmenin parçası olamaz.
Belirtildiği takdirde editörlerin herhangi bir makale üzerindeki endişeleri araştırılmalı; araştırma sonucunda herhangi bir kötüye kullanım bulgusuna rastlanırsa gerekli aksiyonlar alınmalıdır.
Yorumcuların Sorumlulukları

Feragat

MESOS Dergisi yönetimi, editörleri ve editörler kurulu yazarların ifade ettiği görüşlerden ve dergide yayımlanan çalışmaların içeriğinden sorumlu değildir. Özgünlük, yazıların okunması ve bireysel hatalar yazarların sorumluluğundadır. MESOS: Disiplinlerarası Ortaçağ Çalışmaları Dergisi’nde inceleme, araştırma, derleme, eleştiri vb. yayımlanmak üzere gönderilen tüm yazılar, özgünlük, etik konular ve faydalı katkılar için çift-kör hakem değerlendirmesine tabi tutulmaktadır. Hakemlerin kararları makalelerin dergide yayımlanmasında yararlanılan kesin ve tek araçtır.