İlk Dönem Mezunu Aday Kur’an Kursu Öğreticilerine Göre Diyanet Akademisi

Yıl 2024, Sayı: 11, 539 - 590, 15.03.2024

Kasım Kocaman , Mehmet Koyuncu

https://doi.org/10.56720/mevzu.1429639

Cited By: 3

Öz

Diyanet Akademisi ilk dönem mezunu aday Kur'an kursu öğreticilerinin öğrenim gördükleri Diyanet Akademisi meslekî eğitim programına yönelik görüşleri bu çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. Bu araştırmada, ilk dönem mezunu aday Kur’an kursu öğreticilerinin Diyanet Akademisi’ne ilişkin görüş ve deneyimlerinin neler olduğunun ortaya konulması ve bunların değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Bu makale, Diyanet Akademisi’nin yeni kurulmuş ve aday din görevlisi meslekî eğitim programı ilk mezunlarını henüz vermiş olması sebebiyle alanda gerçekleştirilen öncü bir çalışma niteliğindedir. Ayrıca Diyanet Akademisi’nin bahsi geçen eğitim programının verimine ve kalitesine yönelik güncelleme çalışmalarına katkı sunması açısından da önem arz etmektedir. Araştırmanın yürütülmesinde nitel yöntem kullanılmış, bunun için katılımcıların bir olguyla ilgili görüş ve deneyimlerini kendi cümleleri ile ifade edebildikleri fenomenolojik desen tercih edilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu, Diyanet Akademisi’ni başarıyla tamamlayarak mezun olmuş ve henüz ataması yapılmamış aday Kur’an kursu öğreticileri oluşturmaktadır. Verilerin toplanması görüşme tekniği ve yarı yapılandırılmış görüşme formuyla gerçekleştirilmiştir. Görüşme formunda yer alan sorular, katılımcılara yöneltilmiş, verilen cevaplar bu formlara kaydedilmiştir. Veri analizinde, toplanan verilerin daha detaylı işlenerek araştırmanın özüne uygun anlamların elde edilmesine imkân tanıması sebebiyle içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda ise ilk dönem mezunu aday Kur’an kursu öğreticilerinin, öğrenim gördükleri mesleki eğitim programına ve Diyanet Akademisi’ne yönelik genel olarak olumlu kanaat taşıdıkları, eksikliklerin giderilmesi ve iyileştirmelerin sağlanması için eğitim programının güncellenmesi gerektiğine yönelik görüş ve beklentiye sahip oldukları tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Din Eğitimi, Diyanet Akademisi, Aday Kur’an Kursu Öğreticileri, Hafızlık Eğitimi, 4-6 Yaş Eğitimi

Religious Academies According to First Term Graduate Candidate Qur'an Course Instructors

Öz

The views and experiences of candidate Qur'an course instructors who graduated from the first semester of the Religious Academy regarding the vocational education program they studied and the employment policy after graduation constitute the subject of this study. In this study, it is aimed to reveal and evaluate the views and experiences of the first semester graduates of the first semester candidate Qur'an course instructors regarding the Religious Academy. When the literature was examined, no academic study on the subject was found. In this respect, the research is a pioneering study in the field due to the fact that the Religious Academy has recently been established and has given its first graduates from the candidate religious instructor vocational training program. Therefore, it is important both in terms of being a pioneer in academic studies and contributing to the update studies of the Religious Academy regarding the efficiency and quality of the aforementioned training program. The study was conducted with a phenomenological design, which is a qualitative research design in which participants express their views and experiences about a phenomenon in their own words. The study group consists of candidate Qur'an course instructors who have successfully completed the Religious Academy and have not yet been appointed (waiting for appo-intment). Data were collected through interview technique and semi-structured interview form. The questions in the interview form were directed to the participants and the answers were recorded on these forms. In data analysis, content analysis technique was used because it allows the collected data to be processed in more detail and to obtain meanings appropriate to the essence of the research. As a result of the research, it was determined that the candidate Qur'an course instructors who graduated from the first semester had a generally positive opinion about the vocational training program and the Religious Academy, and that they had the opinion and expectation that the training program should be updated in order to eliminate deficiencies and provide improvements.

Anahtar Kelimeler

Religious Education, Religious Academy, Candidate Qur, Hifz Education, 4-6 Age Education

Kaynakça

• Açıkalın, Aytaç. “Üniversitelerde Öğretmenlerin Hizmet İçinde Yetiştirilmesi”. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2/2 (01 Haziran 1987). https://dergipark.org.tr/tr/pub/hunefd/issue/7835/103167
• Akdemir, Salih. “Rahib Sani’ye Göre Kur’an’da Hz.İsa”. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 26/1-4 (01 Ağustos 1983), 183-203. https://dergipark.org.tr/tr/pub/auifd/issue/71592/1151616
• Aşlamacı, İbrahim. “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Uygulaması Dersine İlişkin Görüşleri (İnönü Üniversitesi Örneği)”. Journal of International Social Research 9/43 (20 Nisan 2016), 1361-1361. https://doi.org/10.17719/jisr.20164317707
• Aydın, Ömür. “Diyanet İşleri Başkanlığı’nın Hukuki Statüsü Üzerine Tartışmalar”. Akademik İncelemeler Dergisi 14/2 (31 Ekim 2019), 239-276. https://doi.org/10.17550/akademikincelemeler.485408
• Aydoğan, İsmail. “Okul Binalarının Özellikleri ve Öğrenciler Üzerine Etkiler”. Milli Eğitim Dergisi 42/193 (2012), 29- 43.
• Aypay, Ahmet. Türkiye’de Eğitim Yöneticiliği ve Maarif Müfettişliği. Ankara: Pegem Akademi, 2016.
• Baltacı, Ali. “Nitel Araştırma Süreci: Nitel Bir Araştırma Nasıl Yapılır?” Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 5/2 (2019), 368-388.
• Baltacı, Ali. “Nitel Araştırmalarda Örnekleme Yöntemleri ve Örnek Hacmi Sorunsalı Üzerine Kavramsal Bir İnceleme”. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 7/1 (28 Haziran 2018), 231-274. https://dergipark.org.tr/tr/pub/bitlissos/issue/38061/399955
• Büyükkaragöz, Savaş - Muşta, Muammer C. Öğretmenlik Mesleğine Giriş. Konya: Mikro Yayınları, 1998.
• Creswell, John W. Nitel Araştırma Yöntemleri -Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma ve Araştırma Deseni-. Ankara: Siyasal Kitabevi, 2018.
• Creswell, John W. - Creswell, J. David. Araştırma Tasarımı: Nicel, Nitel ve Karma Yöntem Yaklaşımları. çev. Engin Karadağ. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 2021.
• “Cumhurbaşkanı Erdoğan, Diyanet Akademisi Başkanlığı Mezuniyet Merasimi’ne katıldı”. haz. Diyanet Basın Merkezi. Yayın Tarihi 01 Şubat 2024. https://www.youtube.com/watch?v=RbHGP59ZqfE
• “Cumhurbaşkanı Erdoğan, Diyanet Akademisi Başkanlığı Mezuniyet Merasimi’ne katıldı”. Erişim 01 Şubat 2024. https://diyanet.gov.tr/tr-TR/Kurumsal/Detay/36211/cumhurbaskani-erdogan-diyanet-akademisi-baskanligi- mezuniyet-merasimine-katildi
• Çapar, Meral Ceylan - Ceylan, Müyesser. “Durum Çalışması ve Olgubilim Desenlerinin Karşılaştırılması”. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 22/Özel Sayı 2 (31 Aralık 2022), 295-312. https://doi.org/10.18037/ausbd.1227359
• Çapçıoğlu, Fatma - Kızılabdullah, Yıldız. “Uygulama Öğretmeni ve Öğrencilerinin Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Öğretmenlik Uygulaması Sürecine Yönelik Görüşleri”. Dini Araştırmalar 23/58 (Din Eğitimi: Prof. Dr. Beyza Bilgin Özel Sayısı) (18 Kasım 2020), 15-78. https://doi.org/10.15745/da.797997
• Çelik, Yaşar - Gül, İbrahim. “Öğretmen Adaylarının Görüşlerine Göre Öğretmenlik Uygulaması Dersinin Değerlendirilmesi*”. Asya Öğretim Dergisi 6/2 (20 Aralık 2018), 81-103. https://dergipark.org.tr/tr/pub/aji/issue/41386/430482
• Dam, Hasan - Ertürk, İdris. “Diyanet İşleri Başkanlığı Mesleğe Hazırlık Eğitim Programının İçerik ve Etkililiğinin Değerlendirilmesi”. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 48 (20 Haziran 2020), 97-137. https://doi.org/10.17120/omuifd.725115
• Demirel, Özcan. Eğitimde Program Geliştirme: Kuramdan Uygulamaya. Ankara: Pegem Akademi, 2021.
• DİB, Diyanet İşleri Başkanlığı. “2022 Yılı Diyanet Akademisi Aday Din Görevlisi (KKÖ, İ-H, M-K) Alımı”. DİB, 2022.
• DİB, Diyanet İşleri Başkanlığı. Aday Din Görevlileri Mesleki Eğitim Programı (4-6 Yaş Kur’an Kursu Öğreticisi). Ankara: DİB Diyanet Akademisi Başkanlığı, 2023.
• DİB, Diyanet İşleri Başkanlığı. Aday Din Görevlileri Mesleki Eğitim Programı (Hafız Kur’an Kursu Öğreticisi). Ankara: DİB Diyanet Akademisi Başkanlığı, 2023.
• DİB, Diyanet İşleri Başkanlığı. DİB Aday Memur Yerleştirme Yönetmeliği, Diyanet İşleri Başkanlığı Aday Memurların Yetiştirilmelerine Dair Yönetmelik. 94 (2012).
• DİB, Diyanet İşleri Başkanlığı. DİB Görev ve Çalışma Yönetmeliği, Diyanet İşleri Başkanlığı Görev ve Çalışma Yönetmeliği (Kanun No. 29033). (2014).
• DİB, Diyanet İşleri Başkanlığı. DİB Hizmet İçi Eğitim Yönetmeliği, Diyanet İşleri Başkanlığı Hizmet İçi Eğitim Yönetmeliği. (2012).
• Diyanet Akademisi Görev ve Çalışma Yönetmeliği, Diyanet Akademisi Görev ve Çalışma Yönetmeliği. Resmî Gazete 32207 (31 Mayıs 2023).
• Diyanet Akademisi Hizmet İçi Eğitim Yönetmeliği, Diyanet Akademisi Hizmet İçi Eğitim Yönetmeliği. Resmî Gazete 32207 (31 Mayıs 2023).
• Diyanet Akademisi Mesleki Eğitim Yönetmeliği, Diyanet Akademisi Mesleki Eğitim Yönetmeliği. Resmî Gazete 32207 (31 Mayıs 2023).
• Diyanet İşleri Başkanlığı Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun, Diyanet İşleri Başkanlığı Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun (Kanun No. 633). Resmî Gazete 12038 (22 Haziran 1965).
• Diyanet Akademisi Kanunu, Diyanet İşleri Başkanlığı Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun ile Devlet Memurları Kanunu’nda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (Kanun No. 7383). Resmî Gazete 31788 (24 Mart 2022).
• DMK, Devlet Memurları Kanunu (Kanun No. 657). Resmî Gazete 4179 (14 Temmuz 1965).
• Ecer, Münir. “İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Öğretmenlik Uygulaması Dersine İlişkin Beklentileri”. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 35 (31 Ocak 2024), 160-177. https://doi.org/10.54600/igdirsosbilder.1387964
• Ertürk, İdris. Türkiye’de Din Görevlilerinin Hizmet İçi Eğitimi. Ankara: İlâhiyât Yayınları, 2021.
• Göküş, Şeref. “Din Görevlilerinin Örgütsel Güven Düzeyleri ile Mesleki Doyum Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”. Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi 9/2 (30 Aralık 2019), 285-309. https://dergipark.org.tr/tr/pub/mjh/issue/82498/1414140
• Göküş, Şeref. “Dünyada Öğretmenlik”. Geçmişten Geleceğe Öğretmen ve Öğretmenlik. ed. Adem Güneş. 135- 165. Ankara: Otto, 2020.
• Hergüner, Gülten. “21. Yüzyılda Eğitimcileri Eğitimi ve Okul Düzeni”. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi 15/15 (01 Haziran 1998), 287-294. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kuey/issue/10381/127028
• Kara, İsmai̇l. “Din ile Devlet Arasında Sıkışmış Bir Kurum: Diyanet İşleri Başkanlığı”. Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 18 (17 Ocak 2014), 29-55. https://doi.org/10.15370/muifd.26932
• Kara, Mustafa. Diyanet İşleri Başkanlığı Hizmet Içi Eğitim İhtisas Kurslarının Din Eğitimi Açısından Değerlendirilmesi. Bursa: Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2006.
• Karabekir, Münire - Ünlü, Ufuk. “Kamu Kurumlarının Kariyer Mesleklerinde İşe (Yeni) Başlayanların Örgütsel Bağlılıkları Üzerine Bir Araştırma”. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 1/13 (11 Ocak 2016), 296-308. https://doi.org/10.20875/sb.22987
• Karasar, Niyazi. Bilimsel Araştırma Yöntemi: Kavramlar, İlkeler, Teknikler. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 2016.
• Karip, Emin - Köksal, Kemal. “Okul Yöneticilerinin Yetiştirilmesi”. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi 18/18 (01 Eylül 1999), 193-207. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kuey/issue/10378/126996
• Kaymakcan, Recep vd. “İlahiyat Lisans Tamamlama Programının Verimliliği Üzerine Olgusal Bir Araştırma”. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 13/26 (30 Aralık 2015), 43-62. https://doi.org/10.14395/jdiv121
• Kıral, Bilgen. “Nitel Araştırmada Fenomenoloji Deseni: Türleri ve Araştırma Süreci. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi”. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi 10/4 (2021), 92-103.
• Kocaman, Kasım. “Kur’an Bağlamında Din Eğitiminin Kaynağı Olan Din Adamlarının Dünya Hayatına Bakışı”. The Journal of Academic Social Science Studies 9/30 (08 Ağustos 2019), 263-290. https://doi.org/10.9761/JASSS2576
• Kocaman, Kasım. “Türkiye’de Din Hizmetleri Bağlamında Yüksek Din Öğretiminde Meslekî Uygulama”. Journal of Turkish Studies 14/4 (01 Ocak 2019), 2525-2545. https://doi.org/10.29228/TurkishStudies.23286
• Kurt, İbrahim. “Diyanet İşleri Başkanlığı Dini Yüksek İhtisas Eğitimi”. Din ve İnsan Dergisi 3/6 (14 Aralık 2023), 111- 129. https://dergipark.org.tr/en/pub/dinveinsan/issue/81292/1373628
• Öcal, Mustafa. Din Eğitimi ve Öğretiminde Metodlar. Ankara: TDV Yayınları, 2013.
• Özdemir, Murat. “Nitel Veri Analizi: Sosyal Bilimlerde Yöntembilim Sorunsalı Üzerine Bir Çalışma”. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 11/1 (01 Mart 2010), 323-343. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ogusbd/issue/10997/131612
• Özenici, Salih - Evcim, Hüseyin. “Öğretmen İstihdam Süreci ve Değerlendirme Yöntemleri: Türkiye ve Almanya Örneklemi”. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi 36 (21 Ekim 2023), 958-982. https://doi.org/10.29000/rumelide.1369562
• Özkan, Hüseyin vd. “Öğretmen Adaylarının İlköğretim Okullarında Yaptıkları Öğretmenlik Uygulamasının Yetişmelerindeki Rolü”. Milli Eğitim Dergisi 168 (2005).
• Özoğlu, Murat vd. Türkiye ve Dünyada Öğretmenlik Retorik ve Pratik. Ankara: Eğitim-Bir-Sen Yayınları, 2013.
• Özoğlu, Murat. “Türkiye’nin Öğretmen ‘Yetiştirme’ Politikaları”. 21. Yüzyılda Türkiye’nin Eğitim ve Bilim Politikaları Sempozyumu Bildiri Kitabı. 143-156. Ankara: Eğitimciler Birliği Sendikası, 2011.
• Polis Yüksek Öğretim Kanunu, Polis Yüksek Öğretim Kanunu (Kanun No. 4652). Resmî Gazete 24397 (09 Mayıs 2001). https://mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=4652&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5
• Şahin, Necla. “Eğitim Yöneticisi Adaylarının Eğitim Yöneticiliği Sınavı Başarı Düzeyleri”. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi 31/31 (01 Şubat 2002), 430-443. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kuey/issue/10366/126885
• Tekindal, Melike - Arsu, Şerife UĞUZ. “Nitel Araştırma Yöntemi Olarak Fenomenolojik Yaklaşımın Kapsamı ve Sürecine Yönelik Bir Derleme”. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi 20/1 (29 Aralık 2020), 153-172. https://dergipark.org.tr/tr/pub/uobild/issue/58856/813813
• Tezcan, Mahmut. Sosyolojik Kuramlarda Eğitim. Ankara: Anı Yayıncılık, 2013.
• Türnüklü, Abbas. “Eğitimbilim Araştırmalarında Etkin Olarak Kullanılabilecek Nitel Bir Araştırma Tekniği: Görüşme”. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi 24/24 (2000), 543-559.
• Ünlü, Ufuk. “Kamu kurumlarında Örgütsel Bağlılık Açısından Örgütsel Sadakatin Önemi”. Sayıştay Dergisi 106 (01 Eylül 2017), 147-162. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sayistay/issue/61562/919266
• Yağar, Fedayi - Dökme, Sema. “Niteliksel Araştırmaların Planlanması: Araştırma Soruları, Örneklem Seçimi, Geçerlik ve Güvenirlik”. Gazi Sağlık Bilimleri Dergisi 3/3 (25 Ekim 2018), 1-9. https://dergipark.org.tr/en/pub/gsbdergi/issue/39953/474327
• Yalçın, Hacer. “Bir Araştırma Deseni Olarak Fenomenoloji”. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 22/Özel Sayı 2 (31 Aralık 2022), 213-232. https://doi.org/10.18037/ausbd.1227345
• Yıldırım, Ali - Şimşek, Hasan. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 12. Basım, 2021.
• Yılmazkurt, Ahmet - Göküş, Şeref. “Dokuzuncu Diyanet İşleri Başkanı Ali Rıza Hakses (1892-1983) ve Döneminde Gerçekleştirilen Yaygın Din Eğitimi Faaliyetleri”. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 63/1 (31 Mayıs 2022), 275-320. https://doi.org/10.33227/auifd.1078300