Sosyal Bilgiler Dersi için Başarı Testi Geliştirme Çalışması (İnsanlar Yerler ve Çevreler Öğrenme Alanı Örneği)

Yıl 2025, Sayı: 13, 311 - 335

Erol Şahin , Mürşet Çakmak

https://doi.org/10.56720/mevzu.1580744

Öz

Bu araştırmanın amacı, 6. sınıf Sosyal bilgiler dersinin “İnsanlar, Yerler ve Çevreler” öğrenme alanına yönelik geçerli, güvenilir ve standart bir başa-rı testi geliştirmektir. Araştırma kapsamında, Türkiye Cumhuriyeti Milli Eği-tim Bakanlığı tarafından 2018 yılında yayımlanan Sosyal Bilgiler Dersi Öğre-tim Programı temel alınmıştır. Bu çerçevede, ilgili öğrenme alanına ilişkin kazanımlar ve 6. sınıf kazanımlarına ayrılan süreler dikkate alınarak kap-samlı bir madde havuzu oluşturulmuştur. Hazırlanan maddeler, içerik ve yapı geçerliliğini sağlamak amacıyla uzman görüşüne sunulmuş, alınan geri bildirimler doğrultusunda gerekli düzenlemeler yapılmıştır. Düzenlemelerin ardından test, pilot uygulama için hazır hâle getirilmiştir. Pilot uygulama-dan elde edilen veriler, maddelerin ayırt edicilik, güçlük ve güvenilirlik de-ğerlerini belirlemek için analiz edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre amaca hizmet etmeyen maddeler testten çıkarılmış ve test yeniden değerlendirilmiş-tir. Son olarak, testin ayırt edicilik, güçlük ve güvenilirlik hesaplamaları tek-rar yapılarak nihai hâli oluşturulmuştur. Araştırmanın sonucunda, öğrenci-lerin “İnsanlar, Yerler ve Çevreler” öğrenme alanındaki akademik başarıla-rını ölçmek üzere geçerli ve güvenilir bir araç olarak kullanılabilecek çoktan seçmeli bir başarı testi geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Bilgiler Eğitimi, Başarı Testi Geliştirme, İnsanlar Yerler ve Çevreler

Etik Beyan

Bu araştırma için Mardin Artuklu Üniversitesi Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Kurulunun 23.11.2022 tarih ve 2022/13-1sayılı kararıyla etik kurul onayı alınmıştır.

Achievement Test Development Study for Social Studies Course (People, Places and Environments Learning Area Example)

Öz

This research aims to develop a valid, reliable and standardized achie-vement test for the "People, Places and Environments" learning area of the 6th grade Social Studies course. Within the scope of the research, based on the Social Studies Course Curriculum published in 2018 by the Ministry of National Education of the Republic of Türkiye, an item pool was created in line with the relevant achievements and the time allocated to the 6th grade outcomes of the social studies course. The prepared items are presented to expert opinion. In line with the feedback from the experts, the necessary corrections were made and the test was made ready for pilot application. The data obtained from the pilot application were analyzed and the distinc-tiveness, difficulty and reliability values of the items were calculated, and the items that did not serve the purpose were removed from the test. After the items were removed from the test, the distinctiveness, difficulty and reli-ability calculations of the retest were made. As a result, a multiple-choice achievement test has been developed that can be used as a valid and reliable tool to measure students' academic achievement in the relevant learning area.

Anahtar Kelimeler

Social Studies Education, Achievement Test Development, People, Places and Environments

Kaynakça

• Arslan, Gökçe Seray. 6. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersi “Yeryüzünde Yaşam” Ünite-sindeki Kavramların Hatırlama Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma (Sakarya İli Örneği). Sakarya: Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2008.
• Avcı, Görkem - Gümüş, Nevzat. “İlkokul 4. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersi İnsanlar, Yerler ve Çevreler Öğrenme Alanına Yönelik Başarı Testi Geliştirilmesi.” 2nd International Ankara Conference of Scientific Research. ed. Derya ATEŞ et al. 114–115. Ankara: IKSAD Yayınevi, 2020.
• Başol, Gülşah. Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Ankara: Pegem Akademi, 2016.
• Black, Paul - Wiliam, Dylan. “Inside the Black Box: Raising Standards thro-ugh Classroom Assess-ment.” Phi Delta Kappan 92/1 (September 1, 2010), 81–90. https://doi.org/10.1177/003172171009200119
• Büyüköztürk, Şener vd. Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Aka-demi, 31.Baskı., 2021.
• Büyüköztürk, Şener. Sosyal Bilimler Için Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık, 2018. https://doi.org/10.14527/9789756802748
• Doğan, Nuri. “Temel Kavramlar.” Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. ed. Nu-ri Doğan. 2–28. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık, 2019.
• Güler, Neşe. Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Ankara: Pegem Akademi Ya-yıncılık, 2013.
• Hattie, John. Visible Learning for Teachers: Maximizing Impact on Learning. Routledge, 1st Edition., 2012.
• Karaca, Erol. “Ölçme ve Değerlendirmede Temel Kavramlar.” Eğitimde Ölçme Ve Değerlendirme. ed. Gömleksiz Müfit - Serdar Erkan. 2–35. An-kara: Nobel Akademik Yayıncılık, 2010.
• Küçükahmet, Leyla. Öğretimde Planlama ve Değerlendirme. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 14.Baskı., 2003.
• MEB. Beceri Temelli Test (2021). https://cdn.eba.gov.tr/yardimcikaynaklar/2022/01/odsgm/beceri/2223/sos/6_sos_3.pdf
• MEB. Devlet Parasız Yatılılık ve Bursluluk Sınavı (6.Sınıf). (2012). http://hasanseyhortaokulu.meb.k12.tr/meb_iys_dosyalar/60/07/731366/dosyalar/2015_05/28101336_6_sinif _a.zip
• MEB. Devlet Parasız Yatılılık ve Bursluluk Sınavı (6.Sınıf). (2013). http://hasanseyhortaokulu.meb.k12.tr/meb_iys_dosyalar/60/07/731366/dosyalar/2015_05/28101948_6_snf 2013.pdf
• MEB. Devlet Parasız Yatılılık ve Bursluluk Sınavı (6.Sınıf). (2014). https://www.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2014_06/burssinav2014/6_SINIF_A.pdf
• MEB. Devlet Parasız Yatılılık ve Bursluluk Sınavı (6.Sınıf). (2015). https://odsgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2015_06/16091404_6_sinif_a.pdf
• MEB. Devlet Parasız Yatılılık ve Bursluluk Sınavı (6.Sınıf). (2017). https://odsgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_06/12165251_6_SINIF_A.pdf
• MEB. Devlet Parasız Yatılılık ve Bursluluk Sınavı (6.Sınıf). (2018). https://odsgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_06/06150023_6_SINIF_A.pdf
• MEB. Devlet Parasız Yatılılık ve Bursluluk Sınavı (6.Sınıf). (2019). https://odsgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2019_06/10205924_6_SINIF_A.pdf
• MEB. Devlet Parasız Yatılılık ve Bursluluk Sınavı (6.Sınıf). (2020). https://odsgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2020_09/08170551_6_SINIF_A_C.pdf
• MEB. “Devlet Parasız Yatılılık ve Bursluluk Sınavı (6.Sınıf).” https://odsgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2021_09/08165645_6_SINIF_A.pdf
• MEB. Kazanım Kavrama Testi 1 (2021). https://cdn.eba.gov.tr/yardimcikaynaklar/2022/11/kt/6kt/sos/11.pdf
• MEB. Kazanım Kavrama Testi 2 (2021). https://cdn.eba.gov.tr/yardimcikaynaklar/2022/11/kt/6kt/sos/12.pdf
• MEB. Sosyal Bilgiler Beceri Temelli Test 3 (2019). https://cdn.eba.gov.tr/yardimcikaynaklar/2022/01/odsgm/beceri/2223/sos/6_sos_3.pdf
• MEB. Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı. Ankara, 2018. https://mufredat.meb.gov.tr/Dosyalar/201812103847686- SOSYAL%20B%C4%B0LG%C4%B0LER%20%C3%96%C4%9ERET%C4%B0M%20PROGRAMI%20.pdf
• MEB. “Sosyal Bilgiler Kazanım Kavrama Testi 6.” https://cdn.eba.gov.tr/yardimcikaynaklar/2022/01/odsgm/beceri/2223/sos/6_sos_3.pdf
• MEB. Sosyal Bilgiler Kazanım Kavrama Testi 7 (2022). https://cdn.eba.gov.tr/yardimcikaynaklar/2022/11/kt/6kt/sos/11.pdf
• Mustafa, Uysal vd. Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Ankara: Nobel Kitabe-vi, 2015.
• Oğuz, Hacer - Tokcan, Halil. “Alternatif Ölçme Değerlendirme Etkinlikleri-nin Sosyal Bilgiler Dersinde Başarı ve Kalıcılığa Etkisi.” Turkish Journal of Primary Education 5/2 (December 26, 2020), 171–182.
• Özalp, M. Talha - Kaymakcı, Selahattin. “Türkiye de Eğitim Bilimleri Ala-nında Geri Bildirim Üzeri-ne Yapılmış Lisansüstü Tezlerin Analizi.” Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi. https://doi.org/10.38151/akef.2022.28
• Tekin, Halil. Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Ankara: Yargı Yayınevi, 16.Baskı., 2008.
• Turgut, M. Turgut. Eğitimde Ölçme Değerlendirme Metotları. Ankara: Yargıcı Matbaası, 1995.
• Yılmaz, Ali. “Eğitimde Kullanılan Ölçme Araçları.” Eğitimde Planlama ve Değerlendirme. ed. Ahmet Doğanay - Emin Karip. 333–398. Ankara: Pe-gem A Yayıncılık, 1.Baskı., 2006.
• Yurdabakan, İrfan. “Eğitimde Kullanılan Ölçme Araçlarının Nitelikleri.” Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. ed. Müfit, Erkan, Serdar Gömleksiz. 38–66. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 2010.