EVALUATION OF THE CONCEPTS OF DUTY, AUTHORITY AND MEDIATION IN TERMS OF PSYCHOLOGICAL HARASSMENT

Yıl 2025, Cilt: 6 Sayı: 1, 1 - 25, 12.07.2025

Selçuk Cengiz

https://doi.org/10.59007/meyadakademi.1701505

Öz

In civil litigation, jurisdiction is a concept that determines which court in the region will handle a legal case. The rules of jurisdiction do not differ in terms of quality in labor litigation compared to civil litigation. However, since labor disputes are of a special nature, labor courts are generally specialized courts responsible for resolving labor disputes. Such disputes are specific conflicts defined by law, with identifiable parties and subject matter, and are expected to be resolved by the courts. The duties of labor courts are regulated by Article 5 of the Labor Courts Law (İMK). The concept of competence in civil litigation determines which labor court will hear a case. In labor litigation, the concept of competence has diverged from the rules regarding the authority of courts in civil litigation and has introduced some special regulations. The concept of mediation was first included in our law by the Mediation Law in Civil Disputes (HUAK). Initially, this law regulated mediation as a voluntary method of resolution for labor disputes, but it has since become a mandatory practice alongside the Labor Courts Law. Our study aims to determine which court is competent and authorized in cases of psychological harassment and to provide information on the applicability of the mediation institution in these cases.

Anahtar Kelimeler

PSYCHOLOGİCAL HARASSMENT , DUTY , AUTHORİTY , MEDİATİON , LABOR COURT

Görev, Yetki ve Arabuluculuk Kavramlarının Psikolojik Taciz Açısından Değerlendirilmesi

Öz

Medeni yargılamada görev, bir hukuk davasına o bölgedeki hukuk mahkemelerinden hangisinin bakacağını belirleyen bir kavramdır. Görev kuralları nitelik bakımından iş yargılamasında da medeni yargılamadan farklılık göstermemektedir. Ancak iş uyuşmazlıkları özel nitelikli ihtilaflar olduğundan iş mahkemeleri kural olarak iş ihtilaflarını çözmekle görevli ihtisas mahkemeleri niteliğine sahiptir. Bu tür uyuşmazlıklar, kanun tarafından tarafları ve konusu belirli olan ve mahkemeler tarafından çözümlenmesi öngörülen özel nitelikteki anlaşmazlıklardır. Medeni yargılamada yetki kavramı ise, bir davanın hangi yerdeki iş mahkemesi tarafından görüleceğini belirlemektedir. İş yargılamasında yetki kavramı, medeni yargılamadaki mahkemelerin yetkisine ilişkin kurallardan ayrılmış ve bazı özel düzenlemeler getirmiştir. Arabuluculuk kavramı ise, kanun koyucu tarafından hukukumuza ilk kez Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu (HUAK) ile dâhil edilmiştir. Başlangıçta bu kanun, arabuluculuğu iş uyuşmazlıkları için isteğe bağlı bir çözüm yöntemi olarak düzenlemişken, İş Mahkemeleri Kanunu ile birlikte zorunlu uygulama haline getirmiştir. Çalışmamız, psikolojik taciz davalarında hangi mahkemenin görevli ve yetkili olduğunu belirlemeyi ve arabuluculuk kurumunun bu davalarda uygulanabilirliği hakkında bilgi sunmayı amaçlamaktadır. Çalışmamızda psikolojik taciz davalarında görevli mahkemenin İş Mahkemeleri, yetkili mahkemenin ise genel yetkili kuralı gereğince öncelikle davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesi, psikolojik taciz eyleminin haksız fiil olarak değerlendirilmesi durumunda haksız fiilin işlendiği veya zararın meydana geldiği yahut gelme ihtimalinin bulunduğu yer ya da zarar görenin yerleşim yeri mahkemesi, iş kazası sayılması halinde ise iş kazasının veya zararın meydana geldiği yer ile zarar gören işçinin yerleşim yeri mahkemesinin yetkili olacağı ve arabuluculuk kurumu bakımından İş Mahkemeleri Kanunu (İMK) m.3/1 uyarınca psikolojik tacize bağlı tazminatlarda arabuluculuğa başvurulmasının yasal zemine kavuştuğu, ayrıca İMK m.3/3 uyarınca arabuluculuğun uygulanmayacağı konular arasında psikolojik taciz sayılmaması nedeniyle psikolojik taciz mağduru olduğunu iddia eden herkesin ve psikolojik taciz uygulayan kimselerin de dava açmadan önce arabulucuya başvurabilme hakkına sahip olması gerektiği sonuçlarına ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

PSİKOLOJİK TACİZ , GÖREV , YETKİ , ARABULUCULUK , İŞ MAHKEMESİ

Etik Beyan

ETİK KURALLARINA ELİMDEN GELDİĞİNCE ÖZEN GÖSTERDİM.

Destekleyen Kurum

YOK.

Teşekkür

EMEKLERİNİZ İÇİN ÇOK TEŞEKKÜR EDERİM KIYMETLİ HOCALARIM. SAYGILARIMLA.

Kaynakça

• 1. Maguen S, Metzler TJ, McCaslin SE, Inslicht SS, Henn-Haase C, Neylan TC, et al. Routine work environment stress and PTSD symptoms in police officers. J Nerv Ment Dis. 2009;197(10):754–60.
• 2. Santre S. Mental disorders and mental health promotion in police officers. Health Psychol Res. 2024;12:93904.
• 3. Violanti JM, Mnatsakanova A, Burchfiel CM, Hartley TA, Andrew ME. Police suicide in small departments: a comparative analysis. Int J Emerg Ment Health. 2012;14(3):157–62.
• 4. Civilotti C, Di Fini G, Acquadro Maran D. Trauma and coping strategies in police officers: A quantitative-qualitative pilot study. Int J Environ Res Public Health. 2021;18(3):982.
• 5. Purba A, Demou E. The relationship between organisational stressors and mental wellbeing within police officers: a systematic review. BMC Public Health. 2019;19:1286.
• 6. Queirós C, Passos F, Bártolo A, Marques AJ, da Silva CF, Pereira A. Burnout and stress measurement in police officers: Literature review and a study with the operational police stress questionnaire. Front Psychol. 2020;11:587.
• 7. Zeng X, Zhang X, Chen M, Liu J, Wu C. The influence of perceived organizational support on police job burnout: A moderated mediation model. Front Psychol. 2020;11:948.
• 8. Kukucska D, Whitehall J, Shorter GW, et al. A systematic review of positive psychology interventions (PPIs) to improve the health behaviours, psychological wellbeing and/or physical health of police staff. J Police Crim Psychol. 2023;38:728–42.
• 9. Vadvilavičius T, Varnagirytė E, Jarašiūnaitė-Fedosejeva G, et al. The effectiveness of mindfulness-based interventions for police officers’ stress reduction: A systematic review. J Police Crim Psychol. 2023;38(2):223–39.
• 10. Collazo J. Adapting trauma-focused cognitive behavioral therapy to treat complex trauma in police officers. Clin Soc Work J. 2022;50(2):160–9.
• 11. Syed S, Ashwick R, Schlosser M, et al. Global prevalence and risk factors for mental health problems in police personnel: A systematic review and meta-analysis. Occup Environ Med. 2020;77(11):737–47.
• 12. Campos FD, Chambel MJ, Lopes S. Work social support and PTSD in police officers: The mediating role of organizational commitment. Sustainability. 2023;15(24):16728.
• 13. Moher D, Liberati A, Tetzlaff J, Altman D, Group P. Preferred reporting items for systematic reviews and meta-analyses: the PRISMA statement. PLoS Med. 2009;6:e1000097.
• 14. Acquadro Maran D, Varetto A, Zedda M, Ieraci V. Occupational stress, anxiety and coping strategies in police officers. Occup Med. 2015;65(6):466–73.
• 15. Carleton RN, Afifi TO, Turner S, Taillieu T, Vaughan AD, Anderson GS, et al. Mental health training, attitudes toward support, and screening positive for mental disorders. Cogn Behav Ther. 2019;49(1):55–73.
• 16. Hartley TA, Fekedulegn D, Violanti JM, Andrew ME, Burchfiel CM. Associations between major life events, traumatic incidents, and depression among Buffalo police officers. Int J Emerg Ment Health. 2007;9(1):25–35.
• 17. Liberman AM, Best SR, Metzler TJ, Fagan JA, Weiss DS, Marmar CR. Routine occupational stress and psychological distress in police. Policing. 2002;25(2):421–41.
• 18. Pasillas RM, Follette VM, Perumean-Chaney SE. Occupational stress and psychological functioning in law enforcement officers. J Police Crim Psychol. 2006;21(1):41–53.
• 19. Piotrowski A, Rawat S, Boe O. Effects of organizational support and organizational justice on police officers’ work engagement. Front Psychol. 2021;12:642155.
• 20. Hoeve M, de Bruin EI, van Rooij F, Bögels SM. Effects of a mindfulness-based intervention for police officers. Mindfulness. 2021;12(7):1672–84.
• 21. Milliard B. Utilization and impact of peer-support programs on police officers’ mental health. Front Psychol. 2020;11:1686.
• 22. Cooper RE, Saunders KRK, Greenburgh A, et al. The effectiveness, implementation, and experiences of peer support approaches for mental health: A systematic umbrella review. BMC Med. 2024;22:72.
• 23. Papazoglou K, Tuttle BM. Fighting police trauma: Practical approaches to addressing psychological needs of officers. SAGE Open. 2018;8(3).
• 24. Creamer MC, Varker T, Bisson J, Darte K, Greenberg N, Lau W, et al. Guidelines for peer support in high-risk organizations: An international consensus study using the Delphi method. J Trauma Stress. 2012;25(2):134–41. 25. Burke E, Pyle M, Machin K, Varese F, Morrison AP. The effects of peer support on empowerment, self-efficacy, and internalized stigma: A narrative synthesis and meta-analysis. Stigma Health. 2019;4(4):337–56.