Hizmet Kayırmacılığının Kuramsal Çerçevesi

Yıl 2022, , 131 - 160, 21.10.2022

Ersin Yavuz , Sevinç Yaraşır Tülümce

https://doi.org/10.33203/mfy.1139452

Cited By: 1

Öz

Devletin ekonomideki hacmi gerek iktisadi yaklaşımlardan gerekse devletin üstlendiği fonksiyonlardan zaman içinde etkilenmiştir. Devletin ekonomiye müdahalesi bir yandan piyasa başarısızlıklarını ortadan kaldırma amacına hizmet ederken, diğer yandan devletin başarısızlıklarının artmasının da nedeni olmuştur. Devletin başarısızlıkları arasında yer alan hizmet kayırmacılığı, politikacıların kamu kaynaklarını tekrar seçilme amacıyla dağıtmaları sonucunda, ekonomik etkinsizliklere yol açan bir siyasal yozlaşma türüdür. Ülkelerde uygulanan seçim sistemi, bütçe süreci, komisyonların varlığı, siyasi rejim, ideolojik ve partizan tutumlar gibi faktörler hizmet kayırmacılığını etkilemektedir. Türkiye’de ise hizmet kayırmacılığı genellikle parti politikaları çerçevesinde gerçekleşmektedir.

Anahtar Kelimeler

Hizmet Kayırmacılığı, Kamu Kaynakları Tahsisi, Devletin Başarısızlığı.

THE THEORETICAL FRAMEWORK OF PORK BARRELING

Öz

The size of the public sector has been affected by both economic approaches and the functions undertaken by the state over time. While government intervention served the purpose of eliminating market failures, it also caused the increase in government failures. Pork barrel, which is among the government failures, is a type of political corruption that causes to economic inefficiencies as politicians distribute public resources for reelection. Factors such as the electoral system applied in the countries, the budget process, the existence of commissions, the political regime, electoral systems, ideological and partisan attitudes affect the pork barreling. Pork barreling generally occurs within the framework of party policies in Turkey.

Anahtar Kelimeler

Pork Barreling, Public Resource Allocation, Government Failure.

Kaynakça

• Akalın, G. (1986). Kamu Ekonomisi. İkinci Basım. Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, No: 554.
• Aktan, C. C. (2002). Siyasal Ahlak ve Siyasal Yozlaşma. C. C. Aktan (Ed.), Yolsuzlukla Mücadele Stratejileri. Ankara: Hak-İş Yayınları.
• Aldrich, J. M. (1997). When Is It Rational to Vote?. Dennis C. Mueller (Ed.), Perspectives on Public Choice A Handbook (pp. 373-390). Cambridge: Cambridge University Press.
• Alvarez, M. & Saving J. (1995). Deficits, Democrats, and Distributive Benefits: Congressional Elections and the Pork Barrel in the 1980s. Social Science Working Paper, No: 928, 1-20.
• Ames, B. (1995). Electoral Rules, Constituency Pressures, and Pork Barrel: Bases of Voting in The Brazilian Congress. The Journal of Politics, 57(2), 324-343.
• Arslan, A. (2004). 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile Kamu Harcama Sisteminde Yapılan Düzenlemeler. Maliye Dergisi, 145(1), 1-44.
• Aydın, M. A. (2007). Milletvekili Adaylarının Belirlenme Usulü ve Önseçim. Yasama Dergisi, 5, 82-108.
• Baron, D. (1991). Majoritarian Incentives, Pork Barrel Programs, and Procedural Control. American Journal of Political Science, 35(1), 57–90.
• Bayrakçı, B. (2000). Siyasal Yozlaşma ve Ekonomik Gelişmeye Etkileri. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16, 133-163.
• Bertholini, F., Pereira, C. & Renno, L. (2018). Pork is Policy: Dissipative Inclusion at The Local Level. Governance, 31(4), 701-720.
• Bickers, K. N. & Stein, R. M. (1996). The Electoral Dynamics of The Federal Pork Barrel. American Journal of Political Science, 40(4), 1300-1326.
• Blöndal, J. R., Kraan, D. J. & Ruffner, M. (2003). Budgeting in The United States. OECD Journal on Budgeting, 3(2), 7-53.
• Bosuter, K. (1969). Türk Siyasi Partiler Sisteminde Parti İçi Demokrasi. Ankara: Ulusal Basımevi.
• Bowler, S., Farrell, D. M. & Mcallister, I. (1996). Constituency Campaigning in Parliamentary Systems with Preferential Voting: Is there a Paradox?. Electoral Studies, 15(4), 461-476.
• Brusco, V., Nazareno, M. & Stokes, S. (2004). Vote Buying in Argentina. Latin American Research Review, 39(2), 66–88.
• Buchanan, J. M. (1987). The Constitution of Economic Policy. The American Economic Review, 77(3), 243-250.
• Buchanan, J. M. (2003). Public Choice: The Origins and Development of a Research Program, Center for Study of Public Choice, Virginia: George Mason University.
• Buchanan, J. M. (2009). Politics without Romance: A Sketch of Positive Public Choice Theory and Its Normative Implications. James M. Buchanan & Robert D. Tollison (Eds.), The Theory of Public Choice–II (pp. 11-22), The University of Michigan Press.
• Buchanan, J. M. & Tullock, G. (1969). The Calculus of Consent – Logical Foundations of Constitutional Democracy. Third Edition. Ann Arbor Paperbacks. The University of Michigan Press.
• Buchanan, J. M. & Tullock, G. (1999). The Calculus of Consent – Logical Foundations of Constitutional Democracy. Indianapolis: Liberty Fund Inc.
• Buchanan, J. M. & Wagner, R. E. (1977). Democracy in Deficit – The Political Legacy of Lord Keynes, Center for Study of Public Choice. New York: Academic Press.
• BÜMKO, http://www.bumko.gov.tr/TR,41/butce-hazirlama-sureci.html, (20.09.2018).
• Calvo, E. & Murillo, M. V. (2004). Who Delivers? Partisan Clients in the Argentine Electoral Market. American Journal of Political Science, 48(4), 742-757.
• Catalinac, A., Bueno De Mesquita, B. & Smith, A. (2020). A Tournament Theory of Pork Barrel Politics: The Case of Japan. Comparative Political Studies, 53(10-11), 1619-1655.
• Congleton, R. D. (2007). Informational Limits to Public Policy: Ignorance and The Jury Theorem. José Casas Pardo & Pedro Schwartz (Eds.), Public Choice and the Challenges of Democracy (pp. 206-219). Cheltenham, UK: Edward Elgar Publishing Limited.
• Cox, G. W. & Mccubbins, M. D. (1986). Electoral Politics As A Redistributive Game. The Journal of Politics, 48(2), 370-389.
• Çeliker, E. (2006). Plan ve Bütçe Komisyonu: Gelişimi ve Yasama Sürecindeki İşlevi. Yasama Dergisi, 2, 5-31.
• Çiftepınar, R. (2007). Yasama Sürecinde Plan ve Bütçe Komisyonu’nun Yeri ve Etkinliği. Ankara: TBMM Kültür, Sanat ve Yayın Kurulu Yayınları, No: 120.
• Denemark, D. (2000). Partisan Pork Barel in Parliamentary Systems: Australian Pork Barrel Constituency Level Grants. The Journal of Politics, 62(3), 896-915.
• Denemark, D. (2014). Partisan Pork‐Barrel, Independents and Electoral Advantage: Australia's Regional Partnerships Program in 2004. Australian Journal of Politics & History, 60(4), 564-579.
• Downs, A. (1957a). An Economic Theory of Democracy. Library of Congress Catalog Card Number: 57-10571. New York: Harper & Row Publishers.
• Downs, A. (1957b). Theory of Political Action in A Democracy. The Journal of Political Economy, 65(2), 135-150. DPT (2000). Kamu Mali Yönetiminin Yeniden Yapılandırılması ve Mali Saydamlık Özel İhtisas Komisyon Raporu. Ankara: DPT Yayınları.
• Drazen, A. & Eslava, M. (2006). Pork Barrel Cycles. National Bureau of Economic Research, Working Paper: 12190. https://www.nber.org/system/files/working_papers/w12190/ w12190.pdf, (16.11.2019). Dursun, D. (2004). Siyaset Bilimi. 2. Bası. İstanbul: Beta Basım Yayın Dağıtım.
• Edizdoğan N. & Çetinkaya, Ö. (2019). Kamu Bütçesi, 9. Baskı. Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
• Edizdoğan, N., Çetinkaya, Ö. & Gümüş, E. (2013). Kamu Maliyesi, 5. Baskı. Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
• Evans, D. (2004). Greasing the Wheels-Using Pork Barrel Projects to Build Majority Coalitions in Congress. Cambridge: Cambridge University Press.
• Evans, D. (2011). Pork Barrel Politics. The Oxford Handbook of the American Congress.
• Gambocorta, B. A. & Casanova, H. A. A. (2011). Testing for Pork Barrel Politics in Public Infrastructure Accumulation: The Case of Spain. In XVIII Encuentro de Economía Pública, 1-24. https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=3632377, (12.08.2019).
• Gibbons, K. M. (1976). The Study of Political Corruption. Kenneth M. Gibbons & Donald C. Rowat (Eds.), Political Corruption in Canada: Cases, Causes and Cures (pp. 1-14). The Carleton Library No: 95. Toronto: Carleton University, McClelland and Stewart Limited.
• Golden, M. & Min, B. (2013). Distributive Politics Around The World. Annual Review of Political Science, 16, 73-99.
• Grossman, M. (2003). Political Corruption in America-An Encyclopedia of Scandals, Power, and Greed. California: ABC-CLIO, Inc.
• Gruber, J. (2016). Public Finance and Public Policy. Fifth Edition. New York: Massachusetts Institute of Technology, Worth Publishers.
• Hart, D. M. (2018). Beyond the Technology Pork Barrel? An Assessment of The Obama Administration's Energy Demonstration Projects. Energy Policy, 119, 367-376.
• Heckelman, J. C. (2007). Bureaucracy. Jac C. Heckelman (Ed.), Readings in Public Choice Economics (pp. 123-125). University of Michigan Press.
• Heywood, P. (1997). Political Corruption: Problems and Perspectives. Political Studies, 45(3), 417-435.
• Hillman, A. L. (2009). Public Finance and Public Policy-Responsibilities and Limitations of Government. Second Edition. Cambridge: Cambridge University Press.
• Holcombe, R. G. (2004). Taxation, Production, and Redistribution. Jürgen G. Backhaus & Richard E. Wagner (Eds.), Handbook of Public Finance (pp. 139-164). New York: Kluwer Academic Publishers.
• Hough, D. (2013). Corruption, Anti-Corruption and Governance. New York: Palgrave Macmillan, Houndmills.
• Ihori, T. (2017). Principles of Public Finance. Singapore: Springer Texts in Business and Economics.
• İpek, E. A. Ş. (2017). Bütçe Hakkının Kullanılması Bakımından TBMM'nin Bütçe Sürecindeki Rolünün Değerlendirilmesi. Maliye Finans Yazıları, 31(107), 69-108.
• Jalil, A. Z. A. (2009). The Political Economy of the Malaysian Subnational Governments’ Fiscal Behavior. International Journal of Management Studies, 16(1), 261-283.
• Jha, R. (2010). Modern Public Economics. Second Edition. New York: Routledge Taylor & Francis Group, Oxon. Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu, 5018 Sayılı Kanun, https://www.mevzuat.gov.tr/ mevzuatmetin/1.5.5018.pdf, (20.11.2018).
• Kanun Hükmünde Kararname, 703 sayılı KHK, https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/ 4.5.703.pdf, (15.09.2018).
• Kneebone, R. & Mckenzie, K. J. (2001), Electoral and Partisan Cycles in Fiscal Policy: An Examination in Canadian Province. International Tax and Public Finance, 8(5-6), 753-774.
• Krafchik, W. & Wehner, J. (1999). The Role of Parliament in The Budget Process. Budget Information, http://www.internationalbudget.org/wp-content/uploads/The-Role-of-Parliament-in-the-Budget-Process.pdf, (11.10.2019).
• Küçükkalay, A. M. (2015). İktisadi Düşünce Tarihi. 4. Baskı. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
• Lancaster, T. D. (1986). Electoral Structures and Pork Barrel Politics. International Political Science Review, 7(1), 67-81.
• Levitt, S. D. & Snyder Jr, J. M. (1997). The Impact of Federal Spending on House Election Outcomes. The Journal of Political Economy, 105(1), 30-53.
• Luca, D. (2016). Votes and Regional Economic Growth: Evidence from Turkey. World Development, 78, 477-495.
• Luca, D. & Rodríguez-Pose, A. (2015). Distributive Politics and Regional Development: Assessing The Territorial Distribution of Turkey’s Public Investment. The Journal of Development Studies, 51(11), 1518-1540.
• Mueller, D. C. (1996). Constitutional Democracy. New York: Oxford University Press.
• Mueller, D. C. (2004). Public Choice: An Introduction. Charles K. Rowley & Friedrich Schneider (Eds.), The Encyclopedia of Public Choice (pp. 32-48). New York: Kluwer Academic Publishers.
• Mueller, D. C. (2009). Reason, Religion, and Democracy. Cambridge: Cambridge University Press.
• Musgrave, R. A. & Musgrave, P. B. (1989). Public Finance In Theory and Practice. International (Fifth) Edition. New York: McGraw-Hill Book Company.
• Mutluer, M. K., Öner, E. & Kesik, A. (2005). Bütçe Hukuku. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Nohlen, D. (1996). Seçim Sistemleri. (Çev. Süheyla Ababay), Türkiye ve Avrupa’da Seçim Sistemleri (pp. 19-54). Friedrich Ebert Vakfı. İstanbul: Çözüm Publication.
• OECD (2002). The OECD Budgeting Database. OECD Journal on Budgeting, 1(3), 155-171.
• Özbudun, E. (1995). Seçim Sistemleri ve Türkiye. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 44(1), 521-539.
• Özkanan, A. & Erdem, R. (2014). Yönetimde Kayırmacı Uygulamalar: Kavramsal Bir Çerçeve. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20, 179-206.
• Philp, M. (2015). The Definition of Political Corruption. Paul M. Heywood (Ed.), Routledge Handbook of Political Corruption (pp. 17-29), London and New York: Routledge - Taylor & Francis Group.
• Prelot, M. (1972). Politika Bilimi. (çev. Nihal Önol), İstanbul: Varlık Yayınları.
• Resmi Gazete, 19 Temmuz 2018 Tarihli ve 30483 Sayılı Resmî Gazete, https://www.resmigazete.gov.tr/ eskiler/2018/07/201807 19-13.pdf, (05.05.2022).
• Rose-Ackerman, S. (2006). Introduction and Overview. Susan Rose-Ackerman (Ed.), International Handbook on the Economics of Corruption. Cheltenham-UK: Edward Elgar Publishing.
• Rosen, H. S. & Ted, G. (2008). Public Finance. Eight Edition. New York: McGraw-Hill International Editions.
• Sartori, G. (1976). Parties and Party Systems. Cambridge: Cambridge University Press.
• Schick, A. (2002). Can National Legislatures Regain an Effective Voice in Budget Policy?. OECD Journal on Budgeting, 1(3), 15-42.
• Seidman, L. S. (2009). Public Finance. Boston: McGraw-Hill Companies.
• Sharma, C. K. (2017). A Situational Theory of Pork-Barrel Politics: The Shifting Logic of Discretionary Allocations in India. India Review, 16(1), 14-41.
• Shepsle, K., & Wringast, B. (1981). Political Preferences for The Pork Barrel: A Generalization. American Journal of Political Science, 25(1), 96–111.
• Shughart II, W. F. (2013). James Buchanan and Gordon Tullock: A Half-Century on. Dwight R. Lee (Ed.), Public Choice, Past and Present-The Legacy of James M. Buchanan and Gordon Tullock (pp. 101-124). New York: Springer Science Business Media.
• Skousen, M. (2014). İktisadi Düşünce Tarihi–Modern İktisadın İnşası, 6. Baskı. (Çev. Mustafa Acar, Ekrem Erdem & Metin Toprak). Ankara: Adres Yayınları.
• Sobel, R. S. (2004). Welfare Economics and Public Finance. Jürgen G. Backhaus & Richard E. Wagner (Eds.), Handbook of Public Finance (pp. 19-52). Boston: Kluwer Academic Publishers.
• Stein, R. M. & Bickers, K. N. (1994). Congressional Elections and The Pork Barrel. The Journal of Politics, 56(2), 377-399.
• Stiglitz, E. J. (1994). Kamu Kesimi Ekonomisi. İkinci Baskı. (çev. Ömer Faruk Batırel). İstanbul: Marmara Üniversitesi Yayın No: 549, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Yayın No: 396.
• Stiglitz, E. J. (2000). Economics of The Public Sector. Third Edition. New York and London: W. W. Norton & Company.
• T.C. Anayasası, https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.2709.pdf, (21.03.2019).
• T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı Teşkilatı Görev Yönergesi https://sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2019/03/SBB_TeskilatGorevYonergesi_01032019.pdf (20.09.2018).
• Tanilli, S. (1981). Devlet ve Demokrasi–Anayasa Hukukuna Giriş. 2. Bası. İstanbul: Say Kitap Pazarlama.
• Tanzi, V. (2011). Government Versus Markets: The Changing Economic Role of The State. Cambridge University Press.
• Tanzi, V. & Schuknecht, L. (2000). Public Spending in the 20th Century: a Global Perspective. Cambridge: Cambridge University Press.
• Taylor, A. J. (2008). The Presidential Pork Barrel and The Conditioning Effect of Term. Presidential Studies Quarterly, 38(1), 96-109. TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Raporları, https://www5.tbmm.gov.tr//develop/owa/ komisyonlar_sd.komisyon_bilgi?p_kom_kod=17, (05.05.2019).
• Toprak, D. (2008). 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 24 Ocak 1980 Kararları Işığında Değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 13(2), 313-333.
• Tresch, R. W. (2002). Public Finance: A Normative Theory. Cambridge: Academic Press.
• Tullock, G., Seldon, A. & Brady, G. L. (2002). Government Failure. Library of Congress Cataloging-in-Publication Data. Cato Institute. Washington, D.C.
• Tuncay, S. (1996). Parti İçi Demokrasi ve Türkiye. Ankara: Gündoğan Yayınları.
• Tuncer, E. & Danacı N. (2003). Çok Partili Dönemde Seçimler ve Seçim Sistemleri. Ankara: TESAV Yayınları No: 21.
• Tüğen, K. (2013). Devlet Bütçesi. Onikinci Baskı. İzmir: Bassaray Matbaası.
• Ulubaşoğlu, M. A. & Yaraşır Tülümce, S. (2019). Pork and Turkey: Distributive Politics in The Allocation of Public Investments into Turkish Electoral Districts 1987–2004. Munich Personal RePEc Archive (MPRA) (pp. 1-39). https://mpra.ub.uni-muenchen.de/96842/ (14.02.2020).
• Wallis, J. & Dollery, B. (1999). Market Failure, Government Failure, Leadership and Public Policy. Houndmills: Macmillan Press LTD.
• Wilson, R. K. (1986). An Empirical Test of Preferences for The Political Pork Barrel: District Level Appropriations for River and Harbor Legislation, 1889-1913. American Journal of Political Science, 30(4), 729-754.
• Winden, F. A.A.M. V. (2008). Interest Group Behavior and Influence. Charles K. Rowley & F. Schneider (Eds.), Readings in Public Choice and Constitutional Political Economy (pp. 323-344). New York: Springer Science Business Media.
• Wintrobe, R. (2008). Dictatorship. Charles K. Rowley & F. Schneider (Eds.), Readings in Public Choice and Constitutional Political Economy (pp. 345-367). New York: Springer Science Business Media.
• Yanık, M. (2002). Parti İçi Demokrasi. İstanbul: Beta Yayın Dağıtım.
• Yaraşır Tülümce, S. (2014). Kamu Yatırımlarının Tahsisinde Tekrar Seçilme Odaklı Hizmet Kayırmacılığının Ampirik Analizi (1987-2001). Finans-Politik & Ekonomik Yorumlar Dergisi, 51(591), 53-70.
• Yaraşır, S. (2011). Hizmet Kayırmacılığı ve Türkiye’de Kamu Yatırımlarının Dağılımını Belirleyen Faktörler (Basılmamış Doktora Tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
• Yavaşgel, E. (2004). Temsilde Adalet ve Siyasal İstikrar Açısından Seçim Sistemleri ve Türkiye’deki Durum. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Yılmaz, H. H. & Biçer, M. (2010). Parlamentonun Bütçe Hakkını Etkin Kullanımının Yeni Bütçe Sistemi Çerçevesinde Değerlendirilmesi. Maliye Dergisi, 158(1), 201-225.
• YSK, http://www.ysk.gov.tr/tr/, (21.03.2019).
• Yüzbaşıoğlu, N. (1996). Türkiye'de Uygulanan Seçim Sistemleri ve Bunlara İlişkin Anayasa Mahkemesi Kararlarına Göre Nasıl Bir Seçim Sistemi. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 55(1-2), 103-150.