The Effect of Economic Policy and Monetary Policy Uncertainties on Investor Behavior: Example of Newly Industrialized Countries

Yıl 2025, Sayı: 123, 64 - 91, 01.04.2025

Turgay Münyas , Gülden Kadooğlu Aydın

Öz

Uncertainties negatively affects many macroeconomic factors by affecting the decisions of financial market participants. These uncertainties trigger deteriorations in macroeconomic factors, making the decision-making processes of economic policy makers difficult. This situation leaves financial market participants faced with two main types of uncertainty: economic policy uncertainty and monetary policy uncertainty. These uncertainties create concern about the behavior of investors investing in capital markets and cause fluctuations in financial markets. The aim of the research is to examine the effect of economic policy uncertainty and monetary policy uncertainty on the behavior of stock market investors. The study was analyzed with Westerlund (2008) Panel Cointegration Test using data for the period between March 2009 and March 2023. In the first stage of the analysis, the negative effects of monetary policy uncertainty on investor behavior were identified. In addition, within the scope of the study, the economic policy uncertainty index was also examined and the consistent effects of uncertainties were questioned. The results showed that economic policy and monetary policy uncertainties negatively affect investor behavior. In addition, it has been determined that economic policy uncertainty has more negative effects than monetary policy uncertainty.

Anahtar Kelimeler

Monetary Policy Uncertainty, Economic Policy Uncertainty, Investor Behavior., Panel Cointegration Test

Ekonomi Politikası ve Para Politikası Belirsizliklerinin Yatırımcı Davranışı Üzerine Etkisi: Yeni Sanayileşmiş Ülkeler Örneği

Öz

Belirsizlikler, finansal piyasa katılımcılarının kararlarını etkileyerek birçok makroekonomik faktörü olumsuz yönde etkilemektedir. Söz konusu belirsizlikler, makroekonomik faktörlerdeki bozulmaları tetikleyerek ekonomi politikası yapıcılarının karar alma süreçlerini zorlaştırmaktadır. Bu durum, finansal piyasa katılımcılarını ekonomi politikası belirsizliği ve para politikası belirsizliği olmak üzere iki ana belirsizlik türü ile karşı karşıya bırakmaktadır. Söz konusu belirsizlikler, sermaye piyasalarında yatırım yapan yatırımcıların davranışları üzerinde endişe yaratmakta ve finansal piyasalarda dalgalanmalara neden olmaktadır. Araştırmanın amacı, ekonomi politikası belirsizliğinin ve para politikası belirsizliğinin borsa yatırımcılarının davranışları üzerindeki etkisini incelemektir. Çalışma, Mart 2009 ile Mart 2023 arasındaki döneme ait veriler kullanılarak Westerlund (2008) Panel Eşbütünleşme Testi ile analiz edilmiştir. Analizin ilk aşamasında, para politikası belirsizliğinin yatırımcı davranışları üzerindeki olumsuz etkileri tespit edilmiştir. Ayrıca, çalışma kapsamında ekonomi politikası belirsizliği endeksi de incelenerek belirsizliklerin tutarlı etkileri sorgulanmıştır. Sonuçlar, ekonomi politikası ve para politikası belirsizliklerinin yatırımcı davranışlarını olumsuz yönde etkilediğini göstermiştir. Ek olarak, ekonomi politikası belirsizliğinin para politikası belirsizliğine kıyasla daha olumsuz etkilere sahip olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Merkez Bankası, Para Politikası Belirsizliği, Ekonomi Politikası Belirsizliği, Yatırımcı Davranışı.

Kaynakça

• Ahmed, M. Y., & Sarkodie, S. A. (2021). COVID-19 Pandemic and Economic Policy Uncertainty Regimes Affect Commodity Market Volatility. Resources Policy, 74, 102303. https://doi.org/10.1016/j.resourpol.2021.102303
• Aktan, C. C. (2010). Monetarizm ve Rasyonel Beklentiler Teorisi. Ekonomi Bilimleri Dergisi, 2(1), 168-182.
• Alqahtani, A., & Martinez, M. (2020). US Economic Policy Uncertainty and GCC Stock Market. Asia-Pacific Financial Markets, 27(3), 415-425.
• Arıcan, E. (1999). Çağdaş Iktisadi Düşünce Okullarına Teorik Yaklaşım. Öneri Dergisi, 2(12), 101-108. https://doi.org/10.14783/maruoneri.685249
• Arratibel, O., & Michaelis, H. (2014). The impact of monetary policy and exchange rate shocks in Poland: Evidence from a time-varying VAR. ECB Working Paper No. 1636
• Baker, S. R., Bloom, N., & Davis, S. J. (2013). Has Economic Policy Uncertainty Hampered the Recovery?. Government Policies and the Delayed Economic Recovery, 39. Baltagi, B. H. (2008). Econometric analysis of panel data (Vol. 4). Chichester: Wiley.
• Baker, S. R., Bloom, N., & Davis, S. J. (2016). Measuring economic policy uncertainty. The quarterly journal of economics, 131(4), 1593-1636.
• Baltagi, B. H., Feng, Q., & Kao, C. (2011). Testing for Sphericity in a Fixed Effects Panel Data Model. The Econometrics Journal, 14(1), 25-47. https://doi.org/10.1111/j.1368-423X.2010.00331.x
• Barbieri, L. (2009). Panel Unit Root Tests Under Cross-Sectional Dependence: An overview. Journal of Statistics: Advances in Theory and Applications, 1(2), 117-158.
• Batabyal, S., & Killins, R. (2021). Economic policy uncertainty and stock market returns: Evidence from Canada. The Journal of Economic Asymmetries, 24, e00215.
• Bayar, G. (2011). Causes of Corruption: Dynamic Panel Data Analysis of Some Post Soviet Countries and East Asian Countries. Journal of Applied Business Research (JABR), 27(1). https://doi.org/10.19030/jabr.v27i1.912
• Bhuiyan, R. (2012). The Effects of Monetary Policy Shocks in Bangladesh: A Bayesian Structural VAR Approach. International Economic Journal, (26) June: 301-316. https://doi.org/10.1080/10168737.2011.552514
• Biçici, K. (2015). Para Politikaları Şoklarının Hâsıla ve Fiyat Düzeyi Üzerindeki Asimetrik Etkiler: Orta Asya ve Balkan Kültürleri Uygulaması [Yüksek lisans tezi]. Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).
• Breusch, T. S., & Pagan, A. R. (1980). The Lagrange Multiplier Test and Its Applications To Model Specification In Econometrics. The Review of Economic Studies, 47(1), 239-253. https://doi.org/10.2307/2297111
• Camgöz, M. (2022). Global Belirsizlik Faktörlerinin BIST Hisse Senedi Fiyatlarına Asimetrik Etkilerinin NARDL Modeliyle Analizi. Maliye Ve Finans Yazıları(118), 71-100. https://doi.org/10.33203/mfy.1103403
• Çadırcı, Ç., & Kaya, L. (2023). Yeni Sanayileşmiş Ülkelerde (Nic) Wagner Yasasi Ve Keynesyen Hipotezinin Geçerliliğinin Fourier Nedensellik Analizi İle İncelenmesi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 24(1), 293-306. https://doi.org/10.31671/doujournal.1189303
• Cai, Y. (2018). Predictive Power of US Monetary Policy Uncertainty Shock on Stock Returns in Australia and New Zealand. Australian Economic Papers, 57(4), 470-488.https://doi.org/10.1111/1467-8454.12130
• Ceylan, F. (2025). Para Politikaları Belirsizlikleri Hisse Senedi Getirilerini Nasıl Etkiliyor? Türkiye Örneği. Optimum Ekonomi Ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 12(1), 121-141. https://doi.org/10.17541/optimum.1573944
• Çiğdem, G., & Altaylar, M. (2020). Cointegration Evidences From The New Fragile Five. Journal of Life Economics, 7(3), 269-282. https://doi.org/10.15637/jlecon.7.020
• Cihangir, Ç. K., & Koçoğlu, Ş. (2022). Oil Prices, Economic Policy Uncertainty and Stock Market Returns in Oil Importing Countries: The Impact of COVID-19 Pandemic. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 40(1), 144-163. https://doi.org/10.17065/huniibf.933167
• Di Iorio, F., & Fachin, S. (2008). A note on the estimation of long-run relationships in dependent cointegrated panels.
• Eğilmez, M., (2020), Para politikası araçları el kitabı, https://www.mahfiegilmez.com/2020/09/para-politikas-araclar-el-kitab.html, Çevrimiçi, 15/06/2024).
• Eichenbaum, M., and C. L. Evans. (1995). Some Empirical Evidence on the Effects of Shocks to Monetary Policy on Exchange Rates. The Quarterly Journal of Economics 110:975–1009.
• Engle, R. F., & Granger, C. W. (1987). Co-integration and Error Correction: Representation, Estimation, and Testing. Econometrica: journal of the Econometric Society, 251-276. https://doi.org/10.2307/1913236
• Faust, J., Rogers, J. H., Swanson, E., & Wright, J. (2002). Identifying the Effects of Monetary Policy Shocks on Exchange Rates using Fed Funds Futures Data. working paper May.
• Faust, J., Rogers, JH, Swanson, E. ve Wright, JH (2003). Determining the Effects of Monetary Policy Shocks On Exchange Rates Using High-Frequency Data. Journal of the European Economic Association , 1 (5), 1031-1057. https://doi.org/10.1162/154247603770383389
• Granger, C. W., & Newbold, P. (1974). Spurious Regressions In Econometrics. Journal of econometrics, 2(2), 111-120.
• Güloğlu, B., & İspir, M. S. (2011). Doğal işsizlik oranı mı? İşsizlik histerisi mi? Türkiye için sektörel panel birim kök sınaması analizi. Ege Akademik Bakış, 11(2), 205-215.
• Guloglu, B., Tekin, R. B., & Saridogan, E. (2012). Economic Determinants of Technological Progress in G7 Countries: A Re-Examination. Economics Letters, 116(3), 604-608. https://doi.org/10.1016/j.econlet.2012.06.012
• Gürsoy, S., & Zeren, F. (2022). Ekonomik Politika Belirsizliği ve Borsa İlişkisi: G7 ve BRIC Ülkeleri Örneği. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (61), 353-368.
• Haq, I. U., Ferreira, P., Quintino, D. D., Huynh, N., & Samantreeporn, S. (2023). Economic Policy Uncertainty, Energy and Sustainable Cryptocurrencies: Investigating Dynamic Connectedness during the COVID-19 Pandemic. Economies, 11(3), 76. https://doi.org/10.3390/economies11030076
• Holden, P., Anderson, M., Eckardt, F., Ziervogel, G., Jack, S. L., New, M. G., ... & Hoffman, M. T. (2024). Importance of methodological pluralism in deriving counterfactuals for evidence‐based conservation. Conservation Biology, 38(3), e14285.
• Ilgın, K. S. (2022). Ulusal Ekonomik Politika Belirsizliği ile Borsa Endeksleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Seçilmiş Avrupa Ülkeleri için Ampirik Bir Analiz. Journal of Economic Policy Researches, 9(2), 455-474.
• Irandoust, A. H. J. M., & Hatemi, A. (2005). Foreign aid and economic growth: new evidence from panel cointegration. Journal of economic development, 30(1), 71-80.
• Kao, C. (1999). Spurious regression and residual-based tests for cointegration in panel data. Journal of econometrics, 90(1), 1-44.
• Karaçor, Z. (2014). Rasyonel Beklentiler Kuraminda Enflasyon. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 1(3), 143-150.
• Kartal, M. T., Depren, Ö., & Depren, S. K. (2021). Do Monetary Policy Measures Affect Foreign Exchange Rates during the COVID-19 Pandemic? Evidence from Turkey (preprint).
• Klein, M. (2015). Inequality and household debt: a panel cointegration analysis. Empirica, 42, 391-412.-
• Korkmaz, Ö., & Güngör, S. (2018). Küresel ekonomi politika belirsizliğinin borsa istanbul’da işlem gören seçilmiş endeks getirileri üzerindeki etkisi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(ICEESS’18), 211-219.
• Nirola, N., & Sahu, S. (2020). Revisiting the Wagner’s law for Indian states using second generation panel cointegration. Economic Change and Restructuring, 53(2), 241-263.
• Oktar, S., & Dalyancı, L. (2015). Türkiye Ekonomisinde Para Politikasının Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 32(1), 1-18.
• Ongan, S. ve Göçer, İ. (2021). Japonya Için Para Politikası Belirsizlikleri Ve Para Talebi: Doğrusal Olmayan ARDL Yaklaşımı. Asya Pasifik Ekonomi Dergisi , 26 (1), 1-12.
• Özkan, N. (2024). Kripto Para Piyasası İle Küresel Ekonomi Politikası Belirsizliği Endeksi Arasındaki Nedensellik İlişkisinin Analizi. Muhasebe Ve Finans İncelemeleri Dergisi, 7(2), 100-111. https://doi.org/10.32951/mufider.1466612
• Park, D., Qureshi, I., Tian, S., & Villaruel, M. L. (2020). Impact of US Monetary Policy Uncertainty On Asian Exchange Rates. Economic Change and Restructuring, 1-10 https://doi.org/10.1007/s10644-020-09307-3
• Park, D., Qureshi, I., Tian, S., & Villaruel, M. L. (2020). Impact of US monetary policy uncertainty on Asian exchange rates. Economic Change and Restructuring, 73–82 (2022). https://doi.org/10.1007/s10644-020-09307-3
• Park, W. Y., & Kim, J. Y. (2021). Impact of Uncertainty Created by the US post-QE Monetary policy on Emerging Economies. Seoul Journal of Economics, 34(4).
• Pedroni, P. (1995). Panel cointegration. Asymptotic and Finite Sample Properties of Pooled Time Series Tests with an Application to the PPP Hypothesis, Indiana University.
• Pedroni, P. (2004). Panel Cointegration: Asymptotic and Finite Sample Properties of Pooled Time Series Tests with An Application To The PPP hypothesis. Econometric Theory, 20(3), 597-625. https://doi.org/10.1017/S0266466604203073
• Peng, G., Huiming, Z., & Wanhai, Y. (2018). Asymmetric Dependence Between Economic Policy Uncertainty and Stock Market Returns In G7 and BRIC: A Quantile Regression Approach. Finance Research Letters, 25, 251-258. https://doi.org/10.1016/j.frl.2017.11.001
• Pesaran, M. H. (2007). A Simple Panel Unit Root Test In The Presence of Cross‐Section Dependence. Journal of Applied Econometrics, 22(2), 265-312. https://doi.org/10.1002/jae.951
• Pesaran, M. H., Shin, Y., & Smith, R. P. (1999). Pooled Mean Group Estimation Of Dynamic Heterogeneous Panels. Journal of the American statistical Association, 94(446), 621-634. https://doi.org/10.1080/01621459.1999.10474156
• Pesaran, M. H., Ullah, A., & Yamagata, T. (2008). A Bias‐aAjusted LM Test of Error Cross‐Section Independence. The Econometrics Journal, 11(1), 105-127. https://doi.org/10.1111/j.1368-423X.2007.00227.x
• Sumer, S., & Mola, H. (2022). Karar Verme Eğilimlerinde Eleştirel Düşünme Becerisinin Etkisi. Turkish Business Journal, 3(6), 87-102. https://doi.org/10.51727/tbj.1199873
• Tatoğlu, F. Y. (2017). Panel Zaman Serileri Analizi. İstanbul: Beta Yayınları, (s 237).
• Ülke, V., & Berument, MH (2016). Para Politikası Şoklarının Ekonomik Performans Üzerindeki Asimetrik Etkileri: Türkiye'den Ampirik Kanıtlar. Uygulamalı Ekonomi Mektupları, 23 (5), 353-360.
• Turnacıgil, S. (2024). Borçlanma Kararlarında Ekonomi Politikası Belirsizliğinin Rolü. Politik Ekonomik Kuram, 8(4), 1119-1134. https://doi.org/10.30586/pek.1555725
• Westerlund, J. (2008). Panel Cointegration Tests of The Fisher Effect. Journal of Applied Econometrics, 23(2), 193-233. https://doi.org/10.1002/jae.967
• Westerlund, J., & Edgerton, D. L. (2008). A simple test for cointegration in dependent panels with structural breaks. Oxford Bulletin of Economics and statistics, 70(5), 665-704.
• Yılancı, V., Tıraşoğlu, M., & Arı, A. (2016). Para Politikası Şoklarının Etkisi: Asimetrik Etki Tepki İşlevi Yaklaşımı. Ekonomik Yaklaşım , 27 (100).
• Yıldırım, H., Akdağ, S., & Kaya, İ. G. (2023). ABD Para Politikaları Belirsizliğinin Pay Senedi Getirileri Üzerine Etkisi: BİST100 Örneği. Maliye Ve Finans Yazıları(120), 231-246. https://doi.org/10.33203/mfy.1328940
• Yılmaz Özekenci, S. (2024). Ekonomik Politika Belirsizliği Endeksi İle Borsa Endeksleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: OECD Ülkeleri Örneği. Maliye Ve Finans Yazıları(121), 217-234. https://doi.org/10.33203/mfy.1386682
• Ziaei, S. M. 2014. Evaluating The Effects Of Monetary Policy Shocks On Aggregate Demand Components in GCC Countries: Evidence from Svar. The Journal of Developing Areas, Winter: 405-423.