Sosyal Medya Platformları Üzerinden Sunulan Online Hizmetlerin Vergisel Boyutu: Hukukî Çerçeve ve Uygulama Süreci

Yıl 2025, Sayı: 123, 132 - 165, 01.04.2025

Betül Açıkgöz

Öz

Dijitalleşmenin hızla yükselmesiyle birlikte sosyal medya platformları üzerinden sunulan online hizmetlerin vergilendirilmesi önem arz etmektedir. Online eğitim, danışmanlık, yazılım geliştirme gibi hizmetler coğrafî kısıtlamalar olmaksızın kullanıcılara dijital platformlar üzerinden sunulmakta ve dijital ekonominin büyümesine katkıda bulunmaktadır. Bu hizmetlerden elde edilen gelirlerin vergilendirilmesi geleneksel iş modellerinden farklı olduğundan çeşitli zorlukları da beraberinde getirmektedir. Türkiye'de Hazine ve Maliye Bakanlığı sosyal medya platformlarında içerik üretenler ile online hizmet sunanlar için %15 oranında vergi tevkifatı uygulamasını getirmiştir. Bu düzenleme vergi adaletini sağlamayı ve kayıt dışı ekonomiyi önlemeyi amaçlamaktadır. Makale 1 Ocak 2022 itibariyle yürürlükteki bu vergilendirme sürecinin hukukî dayanaklarını ve uygulama sürecini örnek olay analizi yöntemiyle ele almaktadır.

Anahtar Kelimeler

Dijital platformlar, online hizmetler, vergilendirme, sosyal medya, gig ekonomisi

Etik Beyan

Bu çalışmada, bilimsel araştırma ve yayın etiğine ilişkin tüm kurallara titizlikle uyulmuştur. Araştırma sürecinin her aşamasında doğruluk, şeffaflık, dürüstlük ve tarafsızlık ilkelerine bağlı kalınmıştır. Çalışmada kullanılan tüm veriler, ilgili yasal düzenlemelere ve etik ilkelere uygun olarak toplanmış ve değerlendirilmiştir. Ayrıca, bu çalışmada çıkar çatışması bulunmamaktadır ve herhangi bir kişi, kurum ya da kuruluş ile maddî bir ilişki içinde olunmamıştır. Makale, özgün bir araştırma olup, başka bir yerde yayımlanmış veya yayımlanmak üzere değerlendirmeye sunulmuş değildir.

Teşekkür

Sayın Editör ve Değerli Hakemler, Makale çalışmamı değerlendirmeniz için zaman ayırdığınız ve sağlayacağınız değerli geri bildirimlerle katkıda bulunacağınız için şimdiden teşekkür ederim. Görüşlerinizin, çalışmamın bilimsel niteliğini ve sunum kalitesini geliştirmede büyük rol oynayacağına inanıyorum. Emekleriniz ve desteğiniz için minnettarlığımı sunarım.

Taxation of Online Services Offered Through Social Media Platforms: Legal Framework and Implementation Process

Öz

As digitization accelerates, the taxation of services offered through social media platforms is gaining importance. Online education, consultancy, and software development are now provided globally via digital platforms, fueling the digital economy. However, taxation of these services poses challenges due to differences from traditional business models. In Turkey, the Ministry of Treasury and Finance has introduced a 15% withholding tax on social media content creators and online service providers to ensure tax justice and curb the informal economy. This article will analyze the legal basis and implementation of this taxation system, effective from January 1st, 2022, through case studies.

Anahtar Kelimeler

Digital platforms, online services, taxation, gig economy, social media

Kaynakça

• 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu (1961). Resmi Gazete No: 10700 Resmi Gazete Tarihi: 06/01/1961, Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.4.193.pdf
• 213 sayılı Vergi Usul Kanunu (1961). Resmi Gazete No: 10703-10704-10705 Resmi Gazete Tarihi: 10/01/1961, Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.4.213.pdf
• 318 Seri No’lu Gelir Vergisi Genel Tebliği (2022). Resmi Gazete No: 31717 Resmi Gazete Tarihi: 12/01/2022, Erişim adresi: https://teknoloji.gib.gov.tr/node/157998/pdf.
• 325 Seri No’lu Gelir Vergisi Genel Tebliği (2024). Resmi Gazete No: 32674, Resmi Gazete Tarihi: 26/09/2024, Erişim adresi: https://www.gib.gov.tr/node/178138/pdf.
• 476 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı (2018). 18.12.2018, Erişim adresi: https://www.gib.gov.tr/sites/default/files/fileadmin/user_upload/Cumhurbaskani_Karari/476_vuk_ck.pdf
• 7338 Sayılı Vergi Usul Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (2021). Resmi Gazete No: 31640, Resmi Gazete Tarihi: 26/10/2021, Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2021/10/20211026-1.htm.
• 23474 Sayılı Özelge (2016). İnternetteki sosyal paylaşım siteleri üzerinden reklam paylaşımlarına göre kişilere yapılan ödemelerin vergilendirilmesi, 16.03.2016, Erişim adresi: https://www.verginet.net/dtt/11/ozelge-2016-5.aspx?ozID=757.
• Abidin, C., Hansen, K., Hogsnes, M., Newlands, G., Nielsen, M. L., Nielsen, L. Y., & Sihvonen, T. (2020). A review of formal and informal regulations in the Nordic influencer industry. Nordic Journal of Media Studies, 2(1), 71-83
• Avcı, O. (2023). Taxation of those who earn ıncome from social media in Türkiye: problems encountered and solution suggestions. Yıldırım Beyazıt Hukuk Dergisi, (2), 1-34. https://doi.org/10.33432/ybuhukuk.1290410
• Aydemir R., Bakaç S. (2020). Youtuber’lik faaliyeti ve vergisel boyutu. Mali Çözüm, 30(158), 265 - 285.
• Aydemir, R. (2023a). Son on yılın en popüler sosyal medya uygulaması instagram kazançları ve vergisel yönleri. Vergi Dünyası Dergisi, 1(504), 71 - 79.
• Aydemir R. (2023b). Yeni trend sosyal medya kazanç kapısı bigo live platformu ve uygulamadan elde edilen gelirlerin vergisel boyutu. Vergi Raporu, (280), 11 - 24.
• Ayrangöl Z. (2019). Gig ekonomisinde vergileme. Vergi Sorunları Dergisi, 42(368), 135 - 142.
• Çiğdem, S. (2020). Gig ekonomisi ve türkiye’de gig çalışanların vergilendirilmesi. Vergi Dünyası Dergisi, 1(471), 90 - 104.
• Demirci Z. (2022). Sosyal medya platformlarının vergilendirilmesi. Vergi Sorunları Dergisi, 45(408), 62-75.
• Demirel, Ş., & Arslaner, H. (2021). Türkiye’de internet reklamcılığının vergisel boyutu. Maliye Çalışmaları Dergisi, (65), 25-48.
• Dilemre Öden B. (2023). Sosyal içerik üreticilerinin ve mobil cihazlar için uygulama geliştiricilerinin türk vergi mevzuatı kapsamında vergilendirilmesi. Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 8(1), 139 - 161.
• Durdu, M. (2019). Türkiye’de sosyal medya işletmelerinin vergilendirilmesi. İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 10(2), 470 - 488. 10.21492/Inuhfd.596914
• Ergün, Y. (2022). Sosyal medya içerik üreticilerinin vergilendirilmesi. Legal Mali Hukuk Dergisi, 18(206), 391-406.
• Erol, A. (2022). Sosyal medya içerik üreticiliğinde elde edilen kazançların vergilendirilmesi. Vergi Dünyası Dergisi, 1(486), 93 - 100.
• Fadillah, M. R., Yusralaini, Y., & Supriono, S. (2022). The compliance level of social media influencers in fulfilling income tax obligations in riau province. Accounting Analysis Journal, 11(2), 130-137.
• Gök, Ö. (2023). Sosyal içerik üreticilerinin vergilendirilmesi. İzmir Barosu Dergisi, 88(2), 39 - 71.
• Gözen Bozdoğan, K., Bayramoğlu, S., (2022). Türkiye’de sosyal medya fenomenlerinin ve youtuber’ların kazançlarının vergilendirilmesine dair bir değerlendirme. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(2), 825 - 838. 10.33437/Ksusbd.1062826
• Hançer, H. (2022). Sosyal içerik üreticiliği kazanç istisnası ve sosyal medya reklam gelirinden yapılan stopaj uygulamasına etkisi. Vergi Sorunları Dergisi, 45(404), 78 - 85.
• Köklü, N. (1994). Örnek olay çalışma metodları. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 27(2), 771-779. https://doi.org/10.1501/Egifak_0000000372
• León-Vega, L., Avalo-Rocca, G., Espinoza-Alcívar, E., Sorhegui-Ortega, R., & Vergara-Romero, A. (2024). Tax implications of influencer income in Peru through social media platforms. Amazonia Investiga, 13(79), 71-81.
• Mamani Monrroy, K. Y., Moreno-Leyva, N. R., Santander, K., Salinas, S. E., & Sánchez-Garcés, J. (2023). Proposal of a guide for the interpretation, simplification of the regulatory process and good tax compliance, case of digital taxpayers, influencers. Plos one, 18(6), e0286617.
• Mert, H., & Bayar, E. (2020). Dijital ekonomi, vergilendirilmesi ve karşılaşılan sorunlar. PressAcademia Procedia, 11(1), 28-33.
• Ortaç, F. R., & Akçay, D. (2016). Taxation of social media advertisements. Öneri Dergisi, 12(45), 177-185.
• Prihatiningtias, Y. W., & Karo, G. N. P. K. (2021). The income tax compliance of social media influencers during COVID-19 pandemic: An exploratory study. JEMA: Jurnal Ilmiah Bidang Akuntansi dan Manajemen, 18(2), 137-163.
• Tahar, A., Rizkia, L. M., & Hariyanto, E. (2020). Taxing celebrity social media endorsements income: a preliminary study of instagram celebrities. Journal of Accounting and Investment, 21(3), 602-621.
• Yavan, S., Sever, E. (2020). Sosyal medyadaki içerik üreticilerinin vergilendirilmesi: Türkiye örneği. Legal Mali Hukuk Dergisi, 16(185), 1321 - 1348.
• Yazıcıoğlu, A. E. (2024). Uluslararası vergi hukukunun yeni “gösteri insanları”: Sosyal içerik üreticileri. Vergi Dünyası Dergisi, 1(510), 32 - 48.