A Case Study on Teacher Awareness, Implementation Processes, and Challenges Regarding Religious Culture and Moral Knowledge Curricula within the Scope of the Century of Türkiye Education Model

Yıl 2025, Cilt: 54 Sayı: 1, 1075 - 1128, 24.12.2025

Çetin Doğru

https://doi.org/10.37669/milliegitim.1709391

Öz

This study aims to examine how the 2024 Religious Culture and Moral Knowledge curriculum, developed within the scope of The Century of Türkiye Education Model, is perceived by teachers, the challenges encountered during its implementation, and its contributions to students’ religious and moral development based on teachers’ experiences. Conducted within the framework of qualitative research and designed as a case study, the research involved 16 DKAB teachers working in various provinces across Türkiye. Data were collected through semi-structured interviews and analyzed using content analysis. The findings indicate that teachers tend view the new curriculum, positively, especially valuing its activity-based structure, value-oriented content, and student-centered approach. However, issues such as the excessive number of activities, time constraints, lack of instructional materials, and students’ readiness levels emerged as significant challenges in practice. Moreover, teachers emphasized that the in-service training programs related to the new educational model were superficial and lacked sufficient guidance for practical application, which negatively affected the implemention process of curriculum. This study identifies strengths and weaknesses of the current curriculum through teacher-centered qualitative data and offers practical recommendations for curriculum developers, educational administrators, and policy makers. It contributes to bridging the gap between theoretical curriculum design and practical implementation by reflecting the lived experiences of field practitioners.

Anahtar Kelimeler

Türkiye Century Maarif Model , Religious Education , Values Education , religious education curriculum

Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli Kapsamında Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretim Programları: Öğretmen Farkındalığı, Uygulama Süreçleri ve Karşılaşılan Sorunlara İlişkin Bir Durum Analizi

Öz

Bu araştırma, Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli çerçevesinde hazırlanan 2024 Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi (DKAB) Dersi Öğretim Programlarının öğretmenler tarafından nasıl algılandığını, uygulama süreçlerinde karşılaşılan sorunları ve programların öğrencilerin dinî-ahlaki gelişimlerine katkılarını öğretmen görüşlerine dayalı olarak incelemeyi amaçlamaktadır. Nitel araştırma yöntemiyle ve durum çalışması deseninde yürütülen araştırmanın çalışma grubunu, Türkiye'nin farklı illerinde görev yapan 16 DKAB öğretmeni oluşturmaktadır. Veriler, yarı-yapılandırılmış görüşmeler yoluyla toplanmış ve içerik analizi tekniğiyle değerlendirilmiştir. Bulgular, öğretmenlerin genel olarak programa olumlu yaklaştıklarını, özellikle etkinlik temelli yapı ve değer odaklı öğrenme süreçlerini desteklediklerini ortaya koymuştur. Ancak etkinliklerin yoğunluğu, zaman yetersizliği, materyal eksiklikleri ve öğrenci hazırbulunuşluğu gibi uygulama sorunları dikkat çekmektedir. Ayrıca öğretmenlerin, eğitici eğitimlerinin yüzeysel kaldığı ve uygulama rehberliğine ihtiyaç duydukları yönündeki ifadeleri, modelin sahadaki uygulanabilirliğini etkileyen önemli bir unsur olarak öne çıkmaktadır. Çalışma, öğretmen merkezli nitel veriyle mevcut öğretim programlarının güçlü ve zayıf yönlerini sahadan elde edilen deneyimlerle ortaya koymakta; program geliştiricilere, eğitim yöneticilerine ve politika yapıcılara yönelik uygulanabilir öneriler sunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli , Din Eğitimi , DKAB Öğretim Programları , Değerler Eğitimi

Etik Beyan

Bu araştırmanın verilerinin toplanması ve işlenmesi sürecinde bütüne etik kurallara riayet edilmiştir.

Destekleyen Kurum

Bu araştırma için herhangi bir kurum ya da kuruluşun desteği alınmamıştır.

Kaynakça

• Akyüz, Y. (2012). Türk Eğitim Tarihi. Pegem Akademi.
• Arslan, H., & Demir, M. (2023). Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli ve değerler eğitimi: Öğretmen görüşleri üzerine bir inceleme. Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 46(2), 85–108. https://doi.org/10.5152/dead.2023.46.2.85
• Black, P., & Wiliam, D. (2010). Inside the black box: Raising standards through classroom assessment. Phi Delta Kappan, 92(1), 81–90.
• Bonwell, Charles C., & A. Eison, J. (1991). Active learning: Creating excitement in the classroom (ASHE-ERIC Higher Education Report No. 1). The George Washington University, School of Education and Human Development.
• Bozkaya, T. (2025). 2018 ve 2024 “Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli” din kültürü ve ahlak bilgisi öğretim programlarının nezaket erdemi ve eğitimi bağlamında karşılaştırmalı analizi. Genç Mütefekkirler Dergisi, 5 (1), 1–20. 10.5281/zenodo.15023106
• Braun, V., & Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative Research in Psychology, 3(2), 77–101.
• Ceylan, T. (2025). Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli DKAB öğretim programlarının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. İlahiyat Tetkikleri Dergisi, 63, 55–70.
• Darling-Hammond, L., Flook, L., Cook-Harvey, C., Barron, B., & Osher, D. (2019). Implications for educational practice of the science of learning and development. Applied Developmental Science, 24(2), 97–140. https://doi.org/ 10.1080/10888691.2018.1537791
• Day, C. (2002). School reform and transitions in teacher professionalism and identity. International Journal of Educational Research, 37(8), 677–692.
• Demirtaş, H., & Güneş, H. (2020). Öğretmen görüşlerine göre öğretim programlarının uygulanmasında yaşanan güçlükler. Eğitim ve Bilim, 45(203), 134–145.
• Demirtaş, H., & Güven, İ. (2024). Yeni müfredat modellerinin eğitsel etkileri. Eğitim Yayınevi.
• Dewey, J. (1938). “Experience and education”. Macmillan.
• Doğanay, A., & Sarı, M. (2019). Türkiye’de müfredat reformları: Tarihsel gelişim ve güncel yansımalar. Eğitim ve Bilim, 44(198), 25-38.
• Freeman, S., Eddy, S. L., McDonough, M., Smith, M. K., Okoroafor, N., Jordt, H., & Wenderoth, M. P. (2014). Active learning increases student performance in science, engineering, and mathematics. “Proceedings of the National Academy of Sciences”, 111(23), 8410–8415.
• Fullan, M. (2007). The new meaning of educational change (4th ed.). Teachers College Press.
• Haydon, G. (2006). Values education: Sustaining the ethical environment. “Journal of Moral Education”, 35(1), 115–127.
• Johnson, D. W., Johnson, R. T., & Smith, K. A. (1998). Cooperative learning returns to college: What evidence is there that it works? Change: The Magazine of Higher Learning, 30(4), 26–35.
• Karatay, H. (2022). Etkinlik temelli DKAB öğretim programının uygulanabilirliği üzerine öğretmen görüşleri. İlahiyat Tetkikleri Dergisi, 59(1), 203–226.
• Kaya, M., & Köseoğlu, Z. (2024). Dijital etik ve ahlak eğitimi: Din kültürü ve ahlak bilgisi dersi öğretim programları üzerine bir inceleme. ISPEC International Journal of Social Sciences & Humanities, 8(2), 112–130. https://doi.org/10.5281/zenodo.13771458
• Kolb, D. A. (1984). Experiential learning: Experience as the source of learning and development. Prentice Hall.
• Köseoğlu, M. (2025). Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli bağlamında 2018 ve 2024 din kültürü ve ahlak bilgisi müfredatlarının karşılaştırmalı analizi. Pearson Journal of Social Sciences & Humanities, 3(1), 25–49. https:// doi.org/10.5281/zenodo.14965514
• Kurt, İ. & Erdoğan, S. (2021). Din eğitimi ve veli katılımı: Öğretmen görüşleri. Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 4(2), 55–67.
• Küçükahmet, L. (2022). Program geliştirme ve öğretim: Kuramdan uygulamaya (29. baskı). Nobel Yayıncılık.
• Lickona, T. (1991). Educating for character: How our schools can teach respect and responsibility. Bantam Books.
• Marzano, R. J., & Marzano, J. S. (2003). The Key to Classroom Management. Association for Supervision and Curriculum Development.
• Mayer, R. E. (2009). Multimedia learning (2nd ed.). Cambridge University Press. Millî Eğitim Bakanlığı [MEB] (2018). Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretim Programı (İlkokul, Ortaokul ve Lise).
• Millî Eğitim Bakanlığı [MEB] (2024a). Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli Tanıtım Kitapçığı.
• Millî Eğitim Bakanlığı [MEB] . (2024b). Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretim Programı (İlkokul, Ortaokul ve Lise).
• Millî Eğitim Bakanlığı [MEB] (2018). Din kültürü ve ahlak ilgisi dersi öğretim programı (9-12. Sınıflar).
• Millî Eğitim Bakanlığı [MEB] (2018). Din kültürü ve ahlak bilgisi dersi öğretim programı (İlkokul 4 ve Ortaokul 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar).
• Nazıroğlu, B., & Turan, Ş. (2024). Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli’nin din öğretimi yaklaşımında birey ve toplumun ideolojik tahayyülü. Rize İlahiyat Dergisi, 27, 15–33. https://doi.org/10.32950/rid.1507279.
• Nucci, L., & Narvaez, D. (Eds.). (2008). Handbook of moral and character education. Routledge.
• Ottewell, K. (2020). Curriculum policy in centralized systems: The case of Turkey. Comparative Education Review, 64(1), 54–75.
• Özdemir, S. (2024). Din kültürü öğretim programlarının uygulanmasında dijital içerik ve materyal sorunları. Uluslararası Din Eğitimi Dergisi, 9(1), 55– 74.
• Patton, M. Q. (2014). Qualitative research & evaluation methods: Integrating theory and practice (4th ed.). Sage Publications.
• Spillane, J. P., Reiser, B. J., & Reimer, T. (2011). Policy implementation and cognition: Reframing and refocusing implementation research. Review of Educational Research, 72(3), 387–431.
• Sucuoğlu, B., & Erdem, M. (2021). Eğitimde stratejik planlamanın evrimi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 27(1), 1–20.
• Şahin, C. (2023). Materyal eksikliklerinin öğretim sürecine etkisi: DKAB öğretmenleri örneği. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 11(2), 70–82.
• Şahin, M. (2023). Dijital çağda eğitimin dönüşümü ve yeni yaklaşımlar. Akademi Yayıncılık.
• Üzümcü, M., & Abanoz, S. (2024). Program tasarımı yaklaşımları bağlamında Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersi öğretim programı. Mevzu – Sosyal Bilimler Dergisi, 12, 795–826.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2022). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (13. baskı.). Seçkin Yayıncılık. https://doi.org/10.56720/mevzu.1495250.
• Yüner, T., & Özdemir, M. (2020). Öğretim programları ve eğitsel yapıların yeniden inşası. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 25(3), 210–230.