BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR ÖĞRETMENİ ADAYLARININ MESLEKİ YETERLİK ALGILARININ KARMA ARAŞTIRMA YAKLAŞIMIYLA İNCELENMESİ

Yıl 2021, Cilt: 50 Sayı: 229, 707 - 741, 04.02.2021

Aynur Yılmaz , Oğuz Kaan Esentürk

Öz

Bu araştırmada, beden eğitimi öğretmeni adaylarının mesleki yeterlik düzeylerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Karma yaklaşımına göre tasarlanan bu araştırma, üç farklı çalışma grubu [Grup 1: 330 (130’u Kadın; 200’ü Erkek), Grup 2: 32 (8’i Kadın; 24’ü Erkek), Grup 3: 17 (5’i Kadın; 12’si Erkek)] üzerinde yürütülmüştür. Veri toplama aracı olarak, Aday Öğretmenin Kendine İlişkin Yeterlik Algısı Ölçeği (AÖKİYAÖ), Çizme-Yazma Formu ve Örnek Olay kullanılmıştır. Veriler normal dağılıma uyduğu için cinsiyet, sınıf düzeyi, mezun oldukları lise, alan türü gibi bağımsız değişkenler ile elde edilen toplam puan arasındaki karşılaştırmalar parametrik testlerden t-testi ve varyans analizi ile gerçekleştirilmiştir. Nitel verilerin analizinde ise, içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Nicel değerlendirmeler sonucunda aday öğretmenlerin kendilerine ilişkin yeterlik algıları, cinsiyet ve sınıf seviyelerine göre farklılık göstermezken; mezun oldukları alan türü ve okul türüne göre farklılık göstermiştir. Sonuç olarak nicel bulgular, beden eğitimi öğretmen adaylarının kendilerine ilişkin mesleki yeterlik algılarının yüksek olduğunu gösterirken, nitel bulgular da bu durumu destekler niteliktedir.

Anahtar Kelimeler

Kendine ilişkin yeterlik algısı, çizme yazma tekniği, örnek olay, beden eğitimi öğretmen adayları, karma desen

Kaynakça

• AKKUŞ, H. (2013). Pre-service secondary science teachers’ images about themselves as science teachers. Journal of Baltic Science Education, 12(2), 249-260.
• AL-AMOUSH, S. A., Markic, S., Abu-Hola, I. ve Eilks, I. (2011). Jordanian prospective and experienced chemistry teachers’ beliefs about teaching and learning and their potential role for educational reform. Science Education International, 22(3), 185-201.
• ALLINDER, R. M. (1995). An examination of there rationship between teacher efficacy and curriculum- based measurement and student achievement. Remedial and Special Education, 27, 141–152.
• AMBUSAIDI, A.K. ve Al-Balushi, S.M. (2012). A longitudinal study to identify prospective science teachers’ beliefs about science teaching using the draw-a-science-teacher-test checklist. International Journal of Environmental & Science Education, 7(2), 291-311.
• AMMAH, J. O. ve Hodge, S. R. (2006). Secondary physical education teachers’ beliefs and practices in teaching students with severe disabilities: A descriptive analysis. The High School Journal, 89(2), 40–54. http://dx.doi.org/10.1353/hsj.2005.0019.
• AYAS, A. (2006). Kavram Öğrenimi. S. Çepni (Ed.). Kuramdan uygulamaya fen ve teknoloji öğretimi içinde (ss.192-221). Ankara: Pegem Yayıncılık.
• BACKETT-MILBURN, K. ve McKie, L. (1999). A critical appraisal of the draw and write technique. Health Education Research, 14(3), 387-398. doi: 10.1093/her/14.3.387.
• BANDURA, A. (1994). Self-efficacy In V. S. Ramachaudran (Ed.) Encyclopedia of Human Behavior, 4, 71-81. New York: Academic Press.
• BRADDING, A. ve Horstman, M. (1999). Using the write and draw technique with children. Europen Journal of Oncology Nursing, 3(3), 170-175.
• BROPHY, J. ve Good, T. L. (1984). Teacher behavior and student achievement. In M. C. Wittrock (Ed.), Handbook of research on teaching, (ss. 328–375). Washington, DC: American Educational Research Association.
• BROUWERS, A.,Tomic, W. ve Boluijt, H. (2011). Job demands, job control, social supportand self- efficacy beliefs as determinants of burnout among physical education teachers. Europe’s Journal of Psychology, 7(1), 17-39.
• BROWN, T. A. (2015). Confirmatory factor analysis for applied research. Guilford Publications.
• BÜYÜKÖZTÜRK, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem yayınevi
• COLADARCI, T. (1992). Teachers’ sense of efficacy and commitment to teaching. Journal of Experimental Education, 60, 323–337.
• CRESWELL, J. W. (2013). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches. Third edition. Washington DC: Sage.
• CRESWELL, J.W. (2009). Research design: qualitative, quantitative and mixed methods approaches (Third Edition). Sage Publication.
• CRESWELL, J.W. ve Clark, V.L.P. (2007). Choosing a mixed methods design. In. J.W Creswell ve V.L.P. Clark (Eds.) Designing conducting mixed methods research. Thousand Oaks, CA: Sage.
• CRESWELL, J. W. (2005). Educational research. planning, conducting and evaluating quantitative and qualitative research. New Jersey: Pearson Education.
• ÇAKIR, Ö., Erkuş, A., & Kılıç, F. (2000). Mersin üniversitesi 1999-2000 yılı öğretmenlik meslek bilgisi programının (ÖMBP) çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesi. Mersin Üniversitesi Araştırma Fonu Saymanlığı EF (ÖÇ) 2000-1 Nolu Araştırma Projesi.
• ÇAKIROĞLU, E. ve Işıksal, M. (2009). Preservice elementary teachers’ attitudes and self-efficacy beliefs toward mathematics. Education and Science, 34(151), 132-139.
• ÇAPRİ, B. ve Çelikkaleli, Ö. (2008). Öğretmen adaylarının öğretmenliğe ilişkin tutum ve mesleki yeterlik inançlarının cinsiyet, program ve fakültelerine göre incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(15), 33–53.
• ÇEPNİ, S. (2010). Araştırma proje çalışmalarına giriş. (5. Baskı). Trabzon.
• GUSKEY, T. R. (1988). Teacher efficacy, self-concept, and attitudes toward the implementation of instructional innovation. Teaching and Teacher Education, 4, 63–69.
• DEMİRTAŞ, H., Cömert, M. ve Özer, N. (2011). Öğretmen adaylarının öz yeterlik inançları ve öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Eğitim ve Bilim, 36(159), 96-111.
• ELMAS, R., Demirdöğen, B. ve Geban, Ö. (2011). Preservice chemistry teachers’ images about science teaching in their future classrooms. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Joumal of Education) 40, 164-175.
• ERSOY, A. ve Türkkan, B. (2009). İlköğretim öğrencilerinin resimlerinde internet algısı. İlköğretim Online, 8(1), 57-73.
• FEJGIN, N., Ephraty, N. ve Ben-Sira, D. (1995). Work environmentand burnout of physical education teachers. Journal of Teaching in Physical Education, 15(1), 64-78.
• FUCHS, L. S., Fuchs, D. ve Bishop, N. (1992). Instructional adaptation for students at risk. Journal of Educational Research, 86, 70-84.
• GIBSON, S. ve Dembo, M. H. (1984). Teacher efficacy: A construct validation. Journal of Educational Psychology, 76(4), 569-582.
• GÖKÇE, O. (2006). İçerik analizi: Kuramsal ve pratik bilgiler. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• GÖRECEK, B. M. (2017). What kind of “teacher” do I want to be? Part-I. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 597-612.
• GUSKEY, T.R. ve Passaro, P.D. (1994). Teacher efficacy: A study of construct dimensions. American Educational Research Journal, 31(3), 627-643.
• HAMPRIES, C.A., Hebert, E., Daigle, K. ve Martin, J. (2012). Development of a physical education teaching efficacy scale. Development of a Physical Education Teaching Efficacy Scale. Measurement in Physical Education and Exercise Science, 16(4), 284-299, DOI: 10.1080/1091367X.2012.716726
• HARDIN, B. (2005). Physical education teachers’ reflections on preparation for inclusion. The Physical Educator, 62(1), 44-56.
• HARMANDAR, İ. (2004). Beden eğitimi ve sporda özel öğretim yöntemleri. Ankara: Nobel.
• HODGE, S. R., Sato, T., Samalot-Rivera, A., Hersman, B. L., LaMaster, K., Casebolt, K. ve Ammah, J. O. A. (2009). Teachers’ beliefs on inclusion and teaching students with disabilities. Journal of Multicultural Learning and Teaching, 4(2), 38–58.
• HODGE, S. R. (1998). Prospective physical education teachers’ attitudes toward teaching students with disabilities. The Physical Educator, 55(2), 68-77.
• HOY, W.K. ve Woolfolk, A.E. (1993). Teachers’ sense of efficacy and the organizational health of schools. The Elementary School Journal, 93, 356-372.
• HUCK, S. W. (2012). Reading statictics and research (6th. Baskı). Boston: Pearson
• HUZTZLERA, Y. ve Barakb, S. (2017). Self-efficacy of physical education teachers in including students with cerebral palsy in their classes. Research in Developmental Disabilities, 68, 52- 65.
• JÖRESKOG, K. G., & Sörbom, D. (1993). LISREL 8: Structural equation modeling with the simplis command language. Lincoln wood: Scientific Software International, Inc.
• KAFKAS, M.E., Açak, M., Çoan, B. ve Karademir, T. (2010). Beden Eğitimi Öğretmen Adaylarının Öz Yeterlik Algıları İle Mesleki Kaygıları Arasındaki İlişki. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 93-111.
• KAHYAOĞLU, M. ve Yangın, S. (2007). İlköğretim öğretmen adaylarının mesleki öz-yeterliklerine ilişkin görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(1), 73-84.
• KARACA, E. (2004). Öğretmen Adaylarının Planlama ve Öğretim Süreci Yeterliklerine İlişkin Algıları. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6-9 Temmuz 2004. 10.06.2009 tarihindehttp:// www.pegem.net/akademi/index.aspx adresinden alınmıştır.
• KARACAOĞLU, Ö. C. (2008). Öğretmenlerin yeterlilik algıları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5 (1), 70-97.
• KARASAR, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi. (26.baskı). Ankara Nobel Yayınevi.
• KLINE, P. (2005). An essay guide to factor analysis. New York: Routledge
• KNIGHTING, K., Rowa-Dewar, N., Malcolm, C., Kearney, N. ve Gibson, F. (2011). Children’s understanding of cancer and views on health-related behaviour: A ‘draw and write study. Child: Care, Health and Development, 37(2), 289-299. doi: 10.1111/j.1365-2214.2010.01138.x
• KOWALSKI, E. M. ve Rizzo, T. L. (1996). Factors influencing preservice student attitudes toward individuals with disabilities. Adapted Physical Activity Quarterly, 13,180-196.
• KÜÇÜKAHMET, L. (2007). 2006–2007 Öğretim Yılında Uygulanmaya Başlayan Öğretmen Yetiştirme Lisans Programlarının Değerlendirilmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(2), 203-218.
• LAMASTER, K., Gall, K., Kinchin, G. ve Siedentop, D. (1998). Inclusion practices of effective elementary specialists. Adapted Physical Activity Quarterly, 15, 64-81.
• LIENERT, C., Sherrill, C. ve Myers, B. (2001). Physical educators’ concerns about integrating children with disabilities: A cross-cultural comparison. Adapted Physical Activity Quarterly, 18, 1–17.
• MINOQUE, J. (2010). What is the teacher doing? What are the students doing? An application of the draw a-science-teacher-test. Journal of Science Teacher Education, 21,767-781.
• MİRZEOGLU, D., Aktağ, I., & Boşnak, M. (2007). Beden eğitimi öğretmeni, öğretmen adayı ve beden eğitimi ve spor yüksekokullarında görev yapan öğretim elemanlarının mesleki yeterlik duygusunun karşılaştırılması. Spor Bilimleri Dergisi, 18(3), 109-125.
• MORLEY, D., Bailey, R., Tan, J. ve Cooke, B. (2005). Inclusive physical education: Teachers’views of including pupils with special educational needs and/or disabilities. European Physical Education Review, 11(1), 84-107. http://dx.doi.org/10.1177/1356336X05049826.
• MORSE, J.M. (2003). Principles of mixed methods and multimethod research design. In A. Tashakkaori ve C. Teddlie (Eds.), Handbooks of mixed methods in social & behavioral research. ThousandOaks, CA: Sage.
• PAJARES, F. (1997). Current directionsin self-efficacy research. In M. L. Maehr& P. R. Pintrich (Eds.), Greenwich, CT: JAI Pres.
• PAJARES, F. ve Miller, M.D. (1994). The role of self-efficacy and self-concept beliefs in mathematical problem-solving: A path analysis. Journal of Educational Psychology, 86, 193-203.
• PUNCH, K.F. (2005). Introduction to social research: Quantitative and qualitative approaches.
• SANDIKÇI M. ve Öncü E. (2013). Beden eğitimi ile diğer alanlardaki öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin yeterlik algıları ve tutumlarının belirlenmesi ve karşılaştırılması. Pamukkale Spor Bilimleri Dergisi, 4(1), 135-151
• SCHUNK, D., H. (2009). Öğrenme teorileri, eğitimsel bir bakış, (Çev. M. Şahin), Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• SHULMAN, L. (1987). Knowledge and teaching: Foundations of the new reform. Harvard Educational Review, 57(1), 1-22.
• SKOUMIOS, M. ve Savaidou-Kambouropoulou, M. (2012). Investigating pupils’ images of science teaching using drawings. International Journal of Science in Society, 3(2), 179-193.
• SOODAK, L. ve Podell, D. (1993). Teacher efficacy and student problem as factors in special education referral. Journaof Special Education, 27, 66–81.
• TABACHNICK, B.G., & Fidell, L.S. (2007).Using multivariate statistics (5th ed.). New York: Allyn and Bacon
• TANERİ, P.O. ve Demir, C.E. (2013). Öğrenci gözüyle hayat bilgisi dersinin işlenişi: Bir nitel araştırma yöntemi olarak yaratıcı drama. İlköğretim Online, 12(1), 267-282.
• THOMAS, J.A., Pedersen, J.E. ve Finson, K. (2001). Validating the draw-science-teacher-test checklist (DASTT-C): Exploring mental models and teacher beliefs. Journal of Science Teacher Education, 12839, 295-310.
• TOVEY, R. (1996). Getting kids into the picture: Student drawings help teachers see themselves more clearly. Harvard Education Letter, 12(6), 5-6.
• TSCHANNEN-MORAN, M. ve Woolfolk Hoy, A. (2001). Teacher efficacy: Capturing an elusive construct. Teaching and Teacher Education, 17, 783-805.
• ÜNLÜ, İ., Kaşkaya, İ. ve Kızılkaya, M.F. (2017). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının öz yeterlik inançlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 651-667.
• WOOLFOLK, A. E. (1998). Educational Psychology. Allynand Bacon Pub.
• WOOLFOLK, A. E., Rosoff, B. ve Hoy, W. K. (1990). Teachers’ sense of efficacy and their beliefs about managing students. Teaching and Teacher Education, 6, 137-148.
• YALÇIN, M. ve Erginer, A. (2014). İlköğretim okulu öğrencilerinin okul müdürü kavramına ilişkin yaptıkları çizimler. Eğitim ve Bilim, 39(171), 270-285.
• YILDIRIM, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
• YILDIZ DUBAN, N. (2013). Pre-service science and technolog teachers’ mental images of science teaching. Eurasion Journal of Educational Research, 50,107-126.
• YILMAZ, A. (2019). Öğretmen adaylarının kariyer streslerinin karma araştırma yaklaşımı ile incelenmesi. Türk Spor Bilimleri Dergisi, 2(1), 93-105.
• YILMAZ, A., Esentürk, O.K, Pala, Ş. ve İlhan, E.L. (2017). Sports environment perceptions of preschool children. Science, Movement and Health, 17 (2), 247-255.
• YILMAZ, A. ve Namlı, S. (2017). Öğretmenlik uygulaması dersine katılan uygulama öğretmeni ve öğretmen adaylarının mesleki yeterliklerine ilişkin görüşleri. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 14(3), 3061-3077.
• YILMAZ, A. ve Güven, Ö. (2015). Üstün yetenekli öğrencilerin beden eğitimi dersi ve beden eğitimi öğretmeni kavramlarına yönelik algılarının çizme yazma tekniği ile incelenmesi. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 3(3), 55-77. https://doi.org/10.14689/issn.2148-2624.1. 3c3s3m.
• YILMAZ, H., Türkmen, H., Pederson, J. E. ve Huyugüzel-Çavaş, P. (2007). Evaluation of pre-service teachers’ images of science teaching in Turkey. Asia-Pacific Forum on Science Learning and Teaching, 8(1).
• ZIMMERMAN, B.J., Bandura, A. ve Martinez-Pons, M. (1992). Self-motivation for academic achievement: The role of self-efficacy beliefs and personal goal setting. American Educational Research Journal, 4(9), 663-676.
• ZACH, S., Harari, I., & Harari, N. (2012). Changes in teaching efficacy of pre-service teachers in physical education. Physical Education and Sport Pedagogy, 17(5), 447-462.