SOSYAL BİLGİLER DERSİNE GİREN ÖĞRETMENLERİN UZAKTAN EĞİTİME YÖNELİK GÖRÜŞLERİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2022, Cilt: 51 Sayı: 234, 1683 - 1708, 09.05.2022

Abdullah Cevdet Kırıkçı , İrfan Arıkan , Gürkan Çetin

https://doi.org/10.37669/milliegitim.867226

Cited By: 1

Öz

Bu araştırmanın amacı, sosyal bilgiler dersine giren öğretmenlerin uzaktan eğitime yönelik görüşlerinin incelenmesidir. Araştırmada, nicel ve nitel paradigmaların birlikte işletildiği karma yöntemlerden eş zamanlı desen kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, 2020-2021 eğitim-öğretim yılında Türkiye’nin farklı illerinde görev yapan 105 sosyal bilgiler öğretmeni ve 69 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi oluşturulurken, araştırmacı için kolay ulaşılabilirlik ve elverişlilik imkânı sağlayan “uygun örnekleme” yöntemi tercih edilmiştir. Verilerin toplanması için araştırmacılar tarafından geliştirilen “Sosyal Bilgiler ve Sınıf Öğretmenlerinin Uzaktan Eğitime Yönelik Görüşleri” adlı anket kullanılmıştır. Nicel veriler betimsel analize, nitel veriler ise betimsel ve içerik analizine tabi tutulmuştur. Katılımcıların önemli bir kısmının uzaktan eğitim faaliyetlerini çevrim içi sürdürdükleri ve öğrencilerin derslere katılım düzeylerini düşük buldukları görülmüştür. Ayrıca alanlarına dair bilgi, beceri, değer ve kazanımların uzaktan eğitim yoluyla verilmesi öğretmenler tarafından uygun bulunmamıştır. Uzaktan eğitim sürecinde öğretmenlerin büyük bir bölümünün ölçme ve değerlendirme faaliyetlerinde bulunmadığı, aksi durumda olanların ise sıklıkla “çoktan seçmeli” ve “açık uçlu” sorular gibi geleneksel ölçme araçlarına müracaat ettikleri görülmüştür. Öğretmenler, ölçme-değerlendirme süreçlerinin uzaktan yapılmasını güvenirlik, geçerlilik ve kullanışlılık gibi temel konulardan hareketle uygun bulmamıştır.

Anahtar Kelimeler

Sosyal bilgiler eğitimi, Covid-19, uzaktan eğitim, ölçme ve değerlendirme

AN INVESTIGATION ON THE VIEWS OF TEACHERS ABOUT DISTANCE EDUCATION IN SOCIAL STUDIES COURSE

Öz

The purpose of this study is to examine the opinions of teachers who take the social studies course towards distance education. In the research, a simultaneous design, one of the mixed method designs in which quantitative and qualitative paradigms are operated together, was used. The study group, 2020-2021 academic year working in different provinces in Turkey's 105 social studies and 69 classroom teachers form. Convenient sampling method was chosen. In order to collect the data, a questionnaire called "Social Studies and Classroom Teachers' Views on Distance Education" developed by the researchers was used. Quantitative data were subjected to descriptive analysis, and qualitative data were subjected to descriptive and content analysis. It was observed that a significant part of the participants continued their distance education activities online and found the participation level of the students in the lessons low in this process. Teachers do not find it appropriate to provide information, skills, values and gains in their fields through distance education. Most of the teachers did not perform measurement and evaluation activities in the distance education process. Teachers do not find it appropriate to carry out measurement-evaluation processes remotely on the basis of basic issues such as reliability, validity and usefulness.

Anahtar Kelimeler

social studies education, Covid-19, distance education, measurement and evaluation

Kaynakça

• ABUHAMMAD, S. (2020). Barriers to distance learning during the COVID-19 outbreak: A qualitative review from parents’ perspective. Heliyon, 6(11), 1-5. https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2020.e05482
• ADIGÜZEL, A. (2020). Salgın sürecinde uzaktan eğitim ve öğrenci başarısını değerlendirmeye ilişkin öğretmen görüşleri. Milli Eğitim Dergisi, 49(1), 253-271. doi: 10.37669/milliegitim.781998
• AKDEMİR, A. ve KILIÇ, A. (2020). Yükseköğretim öğrencilerinin uzaktan eğitim uygulamalarına bakışının belirlenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 49(1), 685-712. doi: 10.37669/milliegitim.783344
• ALEA, L. A., FABREA, M. F., ROLDAN, R. D. A., & FAROOQI, A. Z. (2020). Teachers’ Covid-19 awareness, distance learning education experiences and perceptions towards institutional readiness and challenges. International Journal of Learning, Teaching and Educational Research, 19(6), 127-144.
• AVCI, C. ve ÖNER, G. (2015). Tarihi mekânlar ile sosyal bilgiler öğretimi: sosyal bilgiler öğretmenlerinin görüş ve önerileri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(I), 108-133.
• AYDIN, E. (2020). Covid-19 döneminde EBA TV üzerinden yapılan Türkçe derslerinin değerlendirilmesi. Milli Eğitim Dergisi, 49(1), 877-894. doi: 10.37669/milliegitim.787592
• BAKİOĞLU, B. ve ÇEVİK, M. (2020). COVID-19 pandemisi sürecinde fen bilimleri öğretmenlerinin uzaktan eğitime ilişkin görüşleri. Turkish Studies, 15(4), 109-129.https://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.43502
• BAYBURTLU, Y. S. (2020). Covid-19 pandemi dönemi uzaktan eğitim sürecinde öğretmen görüşlerine göre Türkçe eğitimi. Turkish Studies, 15(4), 131-151. https://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.44460
• BAYSAL, N. Z. (2009). Demokrasi eğitimi için karar verme modelinin kullanılması: İlköğretim üçüncü sınıf hayat bilgisi dersi örneklemesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9(1), 53-84.
• BOZKURT, A. (2020). Koronavirüs (Covid-19) pandemi süreci ve pandemi sonrası dünyada eğitime yönelik değerlendirmeler: Yeni normal ve yeni eğitim paradigması. AUAd, 6(3), 112-142.
• BURKE, J. ve DEMPSEY, M. (2020). COVID-19 Practice in primaryschools in Ireland report. National University of Ireland Maynooth, Ireland. https://www.into.ie/app/uploads/2020/04/COVID-19-Practice-in-Primary-Schools-Report-1.pdf.
• BÜYÜKÖZTÜRK, Ş., KILIÇ ÇAKMAK, E., AKGÜN, Ö. E., KARADENİZ, Ş. ve DEMİREL, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri (18.bs.). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• CRESWELL, J. (1998). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five traditions. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
• CRESWELL, J. W. ve PLANO CLARK, V. L. (2017). Karma yöntem araştırmaları: tasarımı ve yürütülmesi. (Çev:Yüksel Dede ve Selçuk Beşir Demir). Ankara: Anı Yayıncılık.
• ÇALIK, D. (2002). İlköğretim okullarında demokrasi eğitimi üzerine bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Celal Bayar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Manisa.
• ÇENGELCİ, T. (2010). İlköğretim beşinci sınıf sosyal bilgiler dersinde değerler eğitiminin gerçekleştirilmesine ilişkin bir durum çalışması. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• ÇEPNİ, O. ve AYDIN, F. (2015). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin sınıf dışı okul ortamlarından yararlanılmasına ilişkin görüşleri. The Journal of Academic Social Science Studies, 38, 25-39.
• DANIEL, J. (2020). Education and the COVID-19 pandemic. Prospects, 49(1), 91-96.
• DEMİR, F. ve ÖZDAŞ, F. (2020). Covid-19 sürecindeki uzaktan eğitime ilişkin öğretmen görüşlerinin incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 49(1), 273-292. doi: 10.37669/milliegitim.775620
• DONG, Y., XU, C., CHAI, C., ve ZHAI, X. (2019). “Exploring The Structural Relationship Among Teachers’ Technostress, Technological Pedagogical Content Knowledge (TPACK), Computer Self-Efficacy And School Support”. Asia- Pacific Edu Res. https://doi.org/10.1007/s40299-019-00461-5.
• DURMUŞ, E. ve BAŞ, K. (2017). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin uzaktan eğitime ilişkin görüşlerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. The Journal of Academic Social Sciences Studies, 54, 113-125.
• DÜZGÜN, S. ve SULAK, S. (2020). Öğretmen adaylarının Covid-19 pandemisi sürecinde uzaktan eğitim uygulamalarına ilişkin görüşleri. Milli Eğitim Dergisi, 49(1), 619-633. doi: 10.37669/milliegitim.787874.
• GALİP, Ö. (2015). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin ‘okul dışı tarih öğretimi’ne ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Türk Tarih Eğitimi Dergisi, 4(1), 89-121.
• GLESNE, C. (2012). Nitel araştırmaya giriş. A. Ersoy ve P. Yalçınoğlu (Çev. Ed.), Ankara: Anı Yayıncılık.
• GÖMLEKSİZ, M. N., KAN, Ü. A. ve CÜRO, E. (2010). İlköğretimde demokrasi eğitimine bir örnek: okul öğrenci meclisleri (Elazığ ili örneği). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(2), 123-146.
• GÜREL, D. ve ER, H. (2020). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarına göre küresel salgınlar karşısında güç aldığımız değerler: Covid-19 örneği. Milli Eğitim Dergisi, 49(1), 573-596. doi: 10.37669/milliegitim.764023 https://en.unesco.org/covid19/educationresponse 11 Ağustos 2020 tarihinde erişilmiştir.
• KARİP, E. ve ÇELİKDEMİR, K. (2020). Okulları yeniden açmak: ne zaman, kim için ve nasıl? https://tedmem.org/download/okullari-yeniden-acmak-ne-zaman-kim-icin-nasil?wpdmdl=3342&refresh=5f32597615c321597135222 12 Ağustos 2020 tarihinde erişilmiştir.
• KESKİN, M. ve ÖZER KAYA, D. (2020). Covid-19 sürecinde öğrencilerin web tabanlı uzaktan eğitime yönelik geri bildirimlerinin değerlendirilmesi. İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi 2020, 5(2): 59-67.
• KIRIKÇI, A. C. ve YILMAZ, K. (2017). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının tarihi çevre eğitimine yönelik görüşleri. Marmara Coğrafya Dergisi, 35, 74-86.
• KOCAYİĞİT, A. ve UŞUN, S. (2020). Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okullarda görev yapan öğretmenlerin uzaktan eğitime yönelik tutumları (Burdur ili örneği). Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 8(23), 285-299. doi: 10.33692/avrasyad.662503
• KURNAZ, A., KAYNAR, H., ŞENTÜRK BARIŞIK, C. ve DOĞRUKÖK, B. (2020). Öğretmenlerin uzaktan eğitime ilişkin görüşleri. Milli Eğitim Dergisi, 49(1), 293-322. doi: 10.37669/milliegitim.787959
• LINDNER, J., CLEMONS, C., THORON, A., & LINDNER, N. (2020). Remote instruction and distance education: A response to COVID-19. Advancements in Agricultural Development, 1(2), 53-64. https://doi.org/10.37433/aad.v1i2.39
• MAYRING, P. (2011). Nitel sosyal araştırmaya giriş. A. Gümüş ve M. S. Durgun (Çev.), İstanbul: BilgeSu.
• MEB (2020a). Bakan Selçuk, Koronavirüse Karşı Eğitim Alanında Alınan Tedbirleri Açıkladı, http://www.meb.gov.tr/bakan-selcuk-koronaviruse-karsi-egitim-alaninda-alinan-tedbirleri-acikladi/haber/20497/tr 20 Temmuz 2020 tarihinde erişilmiştir.
• MEB (2020b). EBA'da Canlı Sınıfla Eğitim Başlıyor, http://www.meb.gov.tr/ebada-canli-sinifla-egitim-basliyor/haber/20602/tr 22 Temmuz 2020 tarihinde erişilmiştir.
• MEB (2021, 13 Ocak). Ölçme ve Değerlendirme Uygulamaları. (Sayı: E-45512797-10.07.01-19151782) http://odsgm.meb.gov.tr/ 17.01.2021 tarihinde erişilmiştir.
• MERRIAM, S. B. (2013). Nitel araştirma desen ve uygulama için bir rehber. (Çev: Selahattin Turan). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• NIKIFORUK, A. (2013). Mahşerin dördüncü atlısı. İstanbul: İletişim Yayınları.
• OSMANOĞLU, A. E. (2020). Social Studies Teachers’ Views on Televisional Distance Education. Journal of Current Researches on Educational Studies, 10 (1), 67-88.
• ÖZER, M. (2020). Educational policy actions by the ministry of national education in the times of COVID-19. Kastamonu Education Journal, 28(3),1124-1129. doi:10.24106/kefdergi.722280
• PINAR, M. A. ve DÖNEL AKGÜL, G. (2020). The opinions of secondary school students about giving science courses with distance education during the Covid-19 pandemic. Journal of Current Researches on Social Sciences, 10(2), 461-486.
• SAAVEDRA, J. (2020). Educational challenges and opportunities of the Coronavirus (COVID-19) pandemic, https://blogs.worldbank.org/education/educational-challenges-and-opportunities-covid-19-pandemic 12 Ağustos 2020 tarihinde erişilmiştir.
• SILVERMAN, D. (2014). Interpreting qualitative data (5th. ed). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
• SINTEMA, E. J. (2020). Effect of COVID-19 on the performance of grade 12 students: implications for STEM education. EURASIA Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 16(7), 1-6.
• TEDMEM. (2020). COVID-19 sürecinde eğitim: Uzaktan öğrenme, sorunlar ve çözüm önerileri (TEDMEM Analiz Dizisi7). Ankara: Türk Eğitim Derneği Yayınları.
• TEKİN, O. (2020). Uzaktan eğitim kullanılan hizmet içi eğitim programlarına yönelik öğretmen görüşlerinin incelenmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 16(1), 20-35. doi: 10.17244/eku.643224
• UNESCO. (2020). COVID-19 Education Response Webinar: Distance learning strategies: What do we know about effectiveness? Synthesis. 15 Ağustos 2020 tarihinde erişilmiştir.
• UNESCO. (2021). Covid-19 Impact on Education, https://en.unesco.org/covid19/educationresponse 20 Ocak 2021 tarihinde erişilmiştir.
• UNITED NATIONS DEVELOPMENT PROGRAMME (2020). Humanity needs leadership and solidarity to defeat the coronavirus, https://www.undp.org/content/undp/en/home/coronavirus.html 11 Ağustos 2020 tarihinde erişilmiştir.
• USLU, M. (2003). İlköğretim 2. kademede demokrasi eğitimi öğretmen ve öğrencilerin demokratik davranışlar sergileme düzeyleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• ÜNAL, M. ve BULUNUZ, N. (2020). Covid-19 salgını dönemi uzaktan eğitim çalışmaları ve sonraki süreçle ilgili fen bilimleri öğretmenlerinin görüş ve önerileri. Milli Eğitim Dergisi, 49(1), 343-369.
• WHO (2020). https://covid19.who.int 3 Ocak 2020 tarihinde erişilmiştir.
• YILDIRIM, A. ve ŞİMŞEK, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• ZHANG, W., WANG, Y., YANG, L. ve WANG, C. (2020). Suspending classes without stopping learning: China’s education emergency management policy in the COVID-19 outbreak. Journal of Risk and Financial Management, 13(3), 3-6. https://doi.org/10.3390/jrfm13030055