Özel Okullarda Fen Bilimleri Öğretmeni İstihdamı: İşe Alım Süreci ve Beklenen Yeterlikler

Yıl 2023, Cilt: 52 Sayı: 239, 2000 - 2032, 13.09.2023

Sümeyya Kuş Gürbey , Uğur Büyük

https://doi.org/10.37669/milliegitim.1159288

Cited By: 1

Öz

Gelecek nesillerin niteliği onu yetiştiren öğretmenlerin niteliği ile özdeş olacaktır. Nitelikli öğretmenler eğitim kurumlarının öncelikle sahip olmak istedikleri işgücünü oluşturmaktadır. Öğretmenin niteliğinin arttırılması ülkemizin başlıca işsizlik sorunlarından biri olan öğretmen işsizliğinin kırılmasında önemli bir etkiye sahiptir. Mezun olan Fen Bilimleri öğretmenlerinin kendi alanlarında iş aradıkları özel kurumların başında özel okullar gelmektedir. Bu çalışmanın da amacı özel okulların Fen Bilimleri öğretmen istihdam sürecini nasıl yönettiklerini ve istihdam edecekleri Fen Bilimleri öğretmenlerinden sahip olmalarını bekledikleri yeterlikleri belirlemektir. Nitel araştırma yöntemi kapsamında fenomenolojik bir araştırma olarak yürütülen çalışmanın örneklemini amaçlı örneklem yöntemi ile seçilen 10 özel okul yöneticisi oluşturmuştur. Çalışmanın verileri içerik analizi ile analiz edilmiş ve bulgular kısmında tablolar halinde sunulmuştur. Çalışma sonucunda özel okulların Fen Bilimleri öğretmenlerinin iş başvurularını CV ile kabul ettikleri, uygun gördükleri adaylar ile mülakat gerçekleştirdikleri görülmüştür. CV ve mülakatlarda adayın deneyimini önemsedikleri dikkat çekmiştir. Özel okullar istihdam edecekleri Fen Bilimleri öğretmenlerinden mesleki bilgi, mesleki beceri ile tutum ve değerler kapsamındaki birçok yeterliğe sahip olmalarını beklemektedirler. Bunun yanında 21. yy beceri ve eğitimde teknoloji kullanma becerisine sahip Fen Bilimleri öğretmenleri de özel okulların öğretmen istihdamında öncelik verdikleri adaylar arasındadır. Çalışmada ulaşılan sonuçlara bağlı olarak önerilerde bulunulmuştur..

Anahtar Kelimeler

öğretmen istihdamı, Fen Bilimleri öğretmen istihdamı, özel okullarda istihdam, fen bilimleri öğretmen yeterlikleri

Destekleyen Kurum

Erciyes Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi

Proje Numarası

SDK-2022-12075

Teşekkür

Bu çalışma, Erciyes Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi tarafından SDK-2022-12075 kodlu proje ile desteklenmiştir. Desteklerinden dolayı Erciyes Üniversitesi’ne teşekkür ederiz.

Kaynakça

• Abazoğlu, İ. , Yıldırım, O. & Yıldızhan, Y. (2016). Geçmişten günümüze Türk eğitim sisteminde öğretmen yetiştirme. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2016 (6), 143-160. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/goputeb/issue/34311/379503.
• Akkaş Baysal, E., Ocak, G. & Ocak, İ. (2020). Covid-19 Salgını Sürecinde okul öncesi çocuklarının eba ve diğer uzaktan eğitim faaliyetlerine ilişkin ebeveyn görüşleri, Uluslararası Sosyal Bilimler Eğitimi Dergisi, 6(2), 185-214. DOI: 10.47615/issej.835211
• Altay, G.(2019). Eğitim ve ekonomik büyüme ilişkisinin analizi: Türkiye'deki özel okullar örneği. Yüksek Lisans Tezi. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Nevşehir.
• Arslan, M. (2000). “Eğitimde Verimlilik”, MPM Yayınları Anahtar Gazetesi (Eylül sayısı), s.8, Ankara
• Atal, D. & Sancar, R. (2020). Özel okullarda bilişim teknolojileri (bt) öğretmeni olmak. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6 (2) , 657-671. DOI: 10.31592/aeusbed.684743
• Bahar, H. H. (2006). KPSS puanlarının akademik başarı ve cinsiyet açısından değerlendirilmesi. Eğitim ve Bilim, 31(140), 68-74
• Ballou, D. ve Podgursky, M. (1998). Teacher recruitment and retention in public and private schools. Journal of Policy Analysis and Management: The Journal of the Association for Public Policy Analysis and Management, 17(3), 393-417
• Baştürk, R. (2008). Fen ve teknoloji alanı öğretmen adaylarının kamu personeli seçme sınavı başarılarının yordanması. İlköğretim Online, 7(2), 323-332.
• Başkan Takaoğlı, Z. & Demir, V. (2018). Okul öncesi eğitimde uygulanan fen etkinliklerinin değerlendirilmesi. Akdeniz Eğitim AraştırmalarıDergisi,12(25),76-101. 10.29329/mjer.2018.153.5
• Büyüköztürk, Ş. (2009). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
• Celep, C (2004). Meslek olarak öğretmenlik. Ankara: Anı Yayıncılık
• Çekmez, E.,Yıldız, C. &Bütüner, S.Ö. (2012). Fenomenografik araştırma yöntemleri. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi (EFMED), 6(2), sayfa 77-102.
• Dugger, Jr., W. E. (2011). Evolution of STEM in the United States. http://www.iteaconnect.org/Resources/PressRoom/AustraliaPaper.pdf. Adresinden 01.07.2022 tarihinde erişilmiştir.
• Ergun, M., Yurdatapan, M. & Sürmeli, H. (2013). Fen ve teknoloji özel alan yeterliklerinin öğretmen yetiştirme programlarında kazandırılmalarına ilişkin öğretmen adaylarının görüşlerinin değerlendirilmesi. Milli Eğitim Dergisi, 42(200), Yıl: 2013
• Ekchian,V. (2019). Influence of teacher recruıtment, retentıon, traınıng, workıng condıtıons, and ımprovement of dıstrıct support of 21st-century teachıng and learnıng. Faculty Of The Usc Rossıer School Of Educatıon. Unıversıty Of Southern Calıfornıa.
• Guarino, C.M., Santibanez, L.& Daley, G.A. (2006). Teacher recruitment and retention: a review of the recent empirical literature. Review of Educational Research, 76 (2), pp. 173–208
• Hançer, A. H., Şensoy, Ö. & Yıldırım, H.İ. (2003). İlköğretimde çağdaş fen bilgisi öğretiminin önemi ve nasıl olması gerektiği üzerine bir değerlendirme. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,1(13).
• Karataş, S. & Güleş H. (2013). Öğretmen atamalarında esas alınan merkezi sınavın (KPSS) öğretmen adaylarının görüşlerine göre değerlendirilmesi. Kuramsal Eğitim Bilim Dergisi, 6(1), 102-119.
• Keskin Demirer, D. (2012). Eğitimde piyasalaşma ve öğretmen emeğinde dönüşüm, Çalışma ve Toplum, 1, 167-186.
• Küçükahmet, L. (1976). Öğretmen yetiştiren kurum öğretmenlerin tutumları (Program geliştirme açısından bir yorum). Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları: 55
• Lynn, E. M. (2009). In‐service teacher education in classroom communication. Communication Education, 26(1), 1-12.
• ÖSYM, (2007). Kamu Personeli Seçme Sınavı (KPSS) – 2007 Kılavuzu. Ankara: Meteksan.
• ÖSYM, (2014). Öğretmenlik Alan Bilgisi Testi. https://www.osym.gov.tr/TR,2848/2014-ogretmenlik-alan-bilgisi-testi-oabt-sinav-yapilacak-alanlar-31122013.html. adresinden 18.04.2021 tarihinde erişilmiştir.
• ÖSYM, (2021). 2021 KPSS Lisans Testlere Ait Sayısal Bilgiler https://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2021/KPSS/kpss_2021_sayisal_bilgiler_16092021.pdf . Adresinde 01.08.2022 tarihinde erişilmiştir.
• Özdemir, A., & Tüysüz, F. (2017). Özel okul yatırımları için Türkiye’deki 81 ilin çok kriterli karar verme yöntemleri ile stratejik analizi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 45 (45) , 93-114. DOI: 10.15285/maruaebd.295291
• Özsoy, K. (2019). Üç Boyutlu (3B) Yazıcı Teknolojisinin Eğitimde Uygulanabilirliği: Senirkent MYO Örneği . Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, Cilt:7 Sayı:2 (2019) (Özel Sayı) , 111-123 . DOI: 10.29130/dubited.436015
• Özyurt, Y., Bahar, M.& Nartgün, Z. (2017). Öğretmenliği lisans dersleri öğrenme çıktılarının özel alan yeterlikleriyle örtüşme düzeyi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17 (4), 2096-2116.
• Patton, M. and Cocharn, M. (2002). A Guide to Using Qualitative Research Methodology. Médecins Sans Frontières, Paris. https://evaluation.msf.org/sites/evaluation/files/a_guide_to_using_qualitative_research_methodology.pdf.
• Podgursky, M. (2008). Personnel policy, wage setting, and teacher quality in traditional public, charter, and private schools ,1. Charter school outcomes, Routledge 1. edt
• Richardson, W.D. (2019). Who will stay? How teacher professional ıdentity ınfluences retention decisions in north carolina secondary science teachers. A dissertation submitted to the Graduate Faculty of North Carolina State University.
• SETA. (2009). Türkiye'de Milli Eğitim Sistemi Yapısal Sorunlar ve Öneriler. SETA Yayınları.
• Sevinç, Y. S. (2021). Öğretmenlerin öğrenme-öğretme stratejilerinin ve etkili öğretim stratejilerinin öğrencilerin inovatif düşünme becerilerini yordama gücü. Doktora Tezi. Balıkesir Üniversitesi. Balıkesir.
• Smithers, A. & Robinson. P. (2003). Factors affecting teachers' decisions to leave the profession. Centre for Education and Employment Research University of Liverpool.
• Şendağ, S. &Gedik, N. (2015). Yükseköğretim dönüşümünün eşiğinde türkiye’de öğretmen yetiştirme sorunları: Bir model önerisi. Eğitim Teknolojisi Kuram Ve Uygulama Cilt:5,Sayı:1
• Şimşek, K. (2019). Fen Bilimleri dersi madde ve ısı ünitesinde robotik kodlama uygulamalarının 6. sınıf öğrencilerinin akademik başarı ve bilimsel süreç becerileri üzerine etkisinin incelenmesi. Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü. İstanbul.
• URL-1, https://tpuan.com/egitim-detay/17/fen-bilimleri-ogretmenligi-20162021-yllarna-ait-atama-saylar-ve-kpss-taban-puanlar. Adresinden 01.07.2022 tarihinde alınmıştır.
• URL-2, https://sgb.meb.gov.tr/www/icerik_goruntule.php?KNO=424. Adresinden 15.06.2022 tarihinde ulaşılmıştır.
• URL-3, https://ookgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2019_04/15095220_YZEL_YYRETYM_KURUMLARI_YYNETMELYYY__20.6.2017-30102.pdf. Adresinden 30.06.2022 tarihinde ulaşılmıştır.
• URL-4, https://www.iskur.gov.tr/is-arayan/aktif-isgucu-programlari/isbasi-egitim-programlari/ Adresinden 22.06.2022 tarihinde erişilmiştir.
• Uygun, S. (2003). Türkiye'de dünden bugüne özel okullara bir bakış (Gelişim ve etkileri). Anlara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 36(1-2), 107-120.
• Williams, J. (2011). STEM education: Proceed with caution. Design and Technology Education: An International Journal, 16(1), 26–35.
• Williams, F.T. (2017). Teacher recruıtment and retentıon: a study of why teachers stay ın a suburban school dıstrıct ın the Southeastern Unıted States. Wingate University
• Winter, P.A., Ronau, R.N. & Munoz, M.A. (2004). Evaluating urban teacher recruitment programs: an application of private sector recruitment theories. Journal of School Leadership ,14(1) page: 85-104—January 2004
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2003). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları Yıldırım, A. ve Yıldırım, D. (2006). Mobbing in the Workplace by Peers and Managers: Mobbing Experienced by Nurses Working in Healthcare Facilities in Turkey and its Effect on Nurses, In Clınıcal Nursıng Journal of Clinical Nursing, 1144-1149
• Yıldırım, A.&Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayıncılık. Ankara.
• YÖK (2007). Türkiye’nin yükseköğretim stratejisi. Ankara: YÖK.
• YÖK, (2021). https://yokatlas.yok.gov.tr/lisans-bolum.php?b=10069. adresinden 18.04.2021 tarihinde erişilmiştir.