Türkiye’de Afganistan’la İlgili Yapılmış Eğitim Tezleri Üzerine Bir Çalışma

Yıl 2024, Cilt: 53 Sayı: 244, 1967 - 1982, 01.11.2024

Hafiz Bek

https://doi.org/10.37669/milliegitim.1276403

Öz

Bu çalışmada Türkiye’de eğitim alanında yapılmış Afganistan ile ilgili lisansüstü tezleri incelemek hedeflenmiştir. Türkiye Yüksek Öğretim Kurumu'nun onayı ile yayınlanan tezlerden Afganistan ile alakalı ve eğitim alanında yapılmış tezler çalışma kapsamına alınmıştır. Çalışmanın amacı doğrultusunda mevcut durumu incelemek ve ortaya koymak için doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Çalışma kapsamında incelenen tezlerde yazarların demografik özellikleri, tez yazımında kullanılan dil, tezlerin mezuniyet derecesi, basım yılı, danışman ve üniversite bilgileri gibi değişkenler detaylı olarak ele alınmıştır. Tezler, çalışmanın amacına yönelik olarak araştırma kapsamı ve yöntemi bağlamında değerlendirilmiştir. Araştırma bulgularına göre Türkiye'de Afganistan ile ilgili eğitim alanında yapılmış tezlerin yazarlarının % 25'i kadın, %75'i erkektir. Tezlerin yazımında kullanılan dil bağlamında, 41'inin Türkçe, 6'sının İngilizce olduğu belirlenmiştir. Tezlerin mezuniyet dereceleri dağılımı ise % 85.1 yüksek lisans, %14.9 doktora şeklindedir. Tezlerin basım yılı incelendiğinde 2005 ile 2022 yılları arasında bir yoğunluk olduğu söylenebilmektedir. İncelenen tezlerde danışman olarak profesör unvanına sahip öğretim üyelerinin daha fazla yer aldığı ve tez yazarlarının daha çok İstanbul Üniversitesi mezunu olduğu belirlenmiştir. Çalışma kapsamında lisansüstü tezlerin başlıklarının analizinde 11 farklı alt başlık tespit edilmiştir. Buna ek olarak, incelenen tezlerin yönteminde nitel çalışmaların daha çok tercih edildiği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Türkiye, Afganistan, eğitim ve lisansüstü tez

Proje Numarası

YOK

Kaynakça

• Akbaba, T. (2019). Türkiye Cumhuriyeti’nin Afganistan’a eğitim alanındaki katkıları 1932-1938. Hiperlink Yayınları.
• Akbaş, İ. (2008). Afgan Kralı Emanullah Han’ın Türkiye gezisi ve Türk Afgan ilişkileri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Asıfi, R. (2019). Afganistan’da okul müdürlerinin ve öğretmenlerin görüşlerine göre ilk ve ortaöretim okullarında karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Akdeniz Üniversitesi.
• Dostum, A.J. (2021). Afganistan’da kız çocuklarının eğitimi ve sorunları (Mezar-i-Şerif Şehri Örneğinde) [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi.
• Göktaş, T. (2013). 1919 Afgan-İngiliz savaşı [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Balıkesir Üniversitesi.
• Menteş, O. (2020). 2001 Yılı sonrasında Afganistan’a eğitim alanında yapılan uluslararası yardımlar [Yayımlanmamış doktora tezi]. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi.
• Metin Hülagü, M. (1999). Millî Mücadele dönemi Türk-İslam ülkeleri münasebetleri. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Cild.15, Sayı 45.
• Metin, M. (2014). Kuramdan uygulamaya eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi Yayıncılık.
• Mohammadi, A. (2014). Afganistan’ın modernleşmesinde Türkiye’nin rolü. Turkish Studies-International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 9/5, p. 1599-1611.
• Özer, İ. (2013). Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk resmî konuğu Afgan Kralı Amanullah Han’ın Türkiye ziyaretinin Türk basınındaki yansımaları (1928). Elektronik Türkiye Araştırmaları, 8(11), 279-291.
• Öztürk, S., (2015). 11 Eylül saldırıları ve Afganistan müdahalesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Selçuk Üniversitesi.
• Rauf, M.Z., (2016). 2001 sonrası ABD’nin Afganistan’da sosyal ve siyasi hayata etkileri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Shafaq, N. (2016). 1989’da Sovyetlerin çekilmesinden onraki dönemde Afganistan’daki sosyolojik unsurların Afgan siyasetine etkileri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Atatürk Üniversitesi.
• Sönmez, V. Alacapınar, F.G. (2013). Örneklendirilmiş bilimsel araştırma yöntemleri. Anı Yayıncılık.
• Yahya R.M.Ş. (2017). Afganistan eğitim sisteminde nitelik sorunun tarihsel, siyasal, ekonomik ve sosyal temelleri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
• Yılmaz, A. (2005). Afganistan’da kadının sosyal statüsü ve din eğitimi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Süleyman Demirel Üniversitesi.
• İnternet Kaynakları YÖK TEZ, https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp - 01.01.2023