Japon Yeni Dini Hareketlerinde Halk Hekimliği: Sekai Kyusei Kyo Örneği

Yıl 2021, Sayı: 13, 195 - 219, 31.12.2021

Halil İbrahim Şenavcu

Öz

Halk inanışları pek çok kültürde göze çarpmaktadır. Halk hekimliği de bu inanışlar içinde mühim bir yere sahiptir. Dünyanın neredeyse her bölgesinde, daha çok 20. yüzyıldan sonra ortaya çıkan Yeni Dini Hareketler (YDH) milyonlarca kişiyi etkilemektedir. Japonya’da ortaya çıkıp yayılan YDH’ler de diğerleri gibi üye toplamak için farklı yöntemler kullanmaktadır. Sağaltma, şifacılık, alternatif tıp gibi ifadelerle de anılan halk hekimliği, Japon YDH’lerinin en çok kullandığı üye kazanma yöntemlerindendir.
Tokyo’da 1935 yılında kurulan ve Japon YDH’leri içinde 2 milyon civarında üyesiyle oldukça önemli bir konuma sahip olan Sekai Kyusei Kyo’nun, hoşgörülü, senkretik öğretileri ve jorei (elle enerji aktarımı), shiatsu (parmak baskısıyla masaj) ve organik tarımla bedensel ve ruhsal şifa sağlama gibi halk hekimliği uygulamalarıyla büyük kalabalıkları etkilediği görülmektedir. Çalışmamızın amacı, dünyanın pek çok bölgesine yayılmış olan hareketin, insanlara sunduğu kurtuluş reçeteleri örneğinden ve halk hekimliği uygulamalarının insanlar üzerindeki etkisinden yola çıkarak YDH’lerin ve Japon YDH’lerinin başarı sırlarını anlamaya çalışmaktır.

Anahtar Kelimeler

Sekai Kyusei Kyo, Halk Hekimliği, Yeni Dini Hareket, Japon, Din

Kaynakça

• Arslan, Mustafa. “Değişim Sürecinde Yeni Dindarlık Formları: ‘Yeni Çağ’ İnanışları Örneği”. Değerler Eğitimi Dergisi 4, sy. 11 (01 Haziran 2006): 9-25.
• Ateş, Esin ve Rüya Ateş. Geleceğimiz Ellerimizin Arasında: Reiki ile Türkiye’de Büyük Dönüşüm. 2. bs. İstanbul: Dharma, 2003.
• Baran Tekin, Dilâ. “Tenrikyo”. Ed. Süleyman Turan ve Emine Battal. Yeni Dini Hareketler Ansiklopedisi, 535-39. İstanbul: Okur Akademi, 2020.
• Barker, Eileen. New Religious Movements: A Practical Introduction. London: Unipub, 1990.
• ———. “New Religious Movements: Their Incidence and Significance”. New Religious Movements: Challenge and Response, ed. Jamie Cresswell ve Bryan Wilson, 15-31. Florence: Taylor and Francis, 2001.
• Battal, Emine. Kıyametin Gölgesinde: Yeni Dini Hareketler ve Şiddet. İstanbul: Okur Akademi, 2018.
• Beresford-Cooke, Carola. Shiatsu Theory and Practice. 3. bs. London: Singing Dragon, 2016.
• Bocking, Brian. A Popular Dictionary of Shinto. Surrey: Curzon Press, 2005.
• Bowker, John. The Concise Oxford Dictionary of World Religions. Oxford: Oxford University Press, 2000.
• Clarke, Peter B. “Japanese New Religious Movements in Brazil: From Ethnic to ‘Universal’ Religions”. New Religious Movements: Challenge and Response, ed. Bryan R. Wilson ve Jamie Cresswell, 197-210. London: Routledge, 2001.
• ———. “New Age Movement (NAM)”. Ed. Peter B. Clarke. Encyclopedia of New Religious Movements, 442-46. London: Routledge, 2006.
• ———. “New Religious Movement”. Ed. Peter B. Clarke. Encyclopedia of New Religious Movements, 453-55. London: Routledge, 2006. ———. “Sekai Kyusei Kyo”. Ed. Peter B. Clarke. Encyclopedia of New Religious Movements, 569-70. London: Routledge, 2006. ———. “Tenrikyo”. Ed. Peter B. Clarke. Encyclopedia of New Religious Movements, 621-23. London: Routledge, 2006.
• Cole, Michael. “Defining the New Age”. What Is the New Age?, ed. Michael Cole, Tony Higton, Jim Graham ve David C. Lewis, 3. bs, 1-14. London: Hodder and Stoughton, 1990.
• Dawson, Andrew. New Era - New Religions: Religious Transformation in Contemporary Brazil. New York: Routledge, 2016.
• Dinler, Enbiye Mahbube. Yeni Bir Japon Dini Hareketi: Oomoto. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, 2019.
• Doğan, Elif. Türkiye’de New Age Hareketi: Şifacı Grupların Sosyo-Ekonomik ve Kültürel Tabanı Üzerine Sosyolojik Bir İnceleme. Yüksek Lisans Tezi, Bursa Uludağ Üniversitesi, 2020.
• Earhart, H. Byron. The New Religions of Japan: A Bibliography of Western-Language Materials. 2. bs. Ann Arbor: Center for Japanese Studies, University of Michigan, 1983.
• Ellwood, Robert. Introducing Japanese Religion. New York: Routledge, 2008.
• Ellwood, Robert S. Japanese Religion: The E-Book. Utah: Journal of Buddhist Ethics Online Books, 2007.
• Eroğlu, Ahmet Hikmet. “Halk İnanışlarına Giriş”. Halk İnanışları El Kitabı, ed. Durmuş Arık ve Ahmet Hikmet Eroğlu, 20-42. Ankara: Grafiker, 2017.
• Eşmeli, İsmet. Muğla-Yatağan ve Çevresi Halk İnanışları ve Uygulamaları Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, 2006.
• Fujieda, Masakazu. “The Church of World Messianity”. Contemporary Religions in Japan 1, sy. 4 (01 Aralık 1960): 24-34.
• Günay, Nasuh. Türkiye’de Yeniçağ İnançları. Isparta: Manas Yayınevi, 2011.
• Güvenç, Bozkurt. Japon Kültürü. 2. bs. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2002.
• Higton, Tony. “The Origins of the New Age”. What Is the New Age?, ed. Michael Cole, Tony Higton, Jim Graham ve David C. Lewis, 3. bs, 15-28. London: Hodder and Stoughton, 1990.
• Hume, Robert E. The World’s Living Religions. New York: Charles Scribner’s Sons, 1959.
• Inoue, Nobutaka. “New Religion (Japan)”. Ed. Peter B. Clarke. Encyclopedia of New Religious Movements, 452-53. London: Routledge, 2006.
• Iwai, Noriko. “Measuring Religion in Japan: ISM, NHK and JGSS”, 17 Temmuz 2018. http://assets.pewresearch.org/wp-content/uploads/sites/11/2017/11/20105733/Religion20171117.pdf.
• Johrei Fellowship. “Johrei”. Johrei. Erişim: 27 Kasım 2021. https://www.johrei.org.
• Karaoğlu, Yetkin. “Japonya’da Yeni Dini Hareketler”. USBIK 2020 Online Uluslararası Sosyal Bı̇lı̇mler Kongresı̇ Tam Metin E-Kı̇tabı, ed. Elshan Gurbanov ve Elhan Allahverdı̇yev, 12-19. Kayseri, 2020.
• Karataş, Hüsamettin. “Şintoizm’de Arınma Ayinleri”. The Journal of Academic Social Science Studies, sy. 78 (Aralık 2019): 1-12.
• Kasahara, Kazuo. “Introduction: Religion and the Japanese”. A History of Japanese Religion, ed. Kazuo Kasahara, çev. Paul McCarty ve Gaynor Sekimori, 17-24. Tokyo: Kosei Publishing Co., 2003.
• Kılıç, Sami. “Halk Hekimliği/Sağaltma Ocakları İle İlgili İnanışlar”. Halk İnanışları El Kitabı, ed. Durmuş Arık ve Ahmet Hikmet Eroğlu, 310-23. Ankara: Grafiker, 2017.
• Kirman, Mehmet Ali. Yeni Dinî Hareketler Sosyolojisi. Ankara: Birleşik Yayınevi, 2010.
• ———. “Yeni Dini Hareketler: Tanım ve Kapsam”. Yeni Dini Hareketler, ed. Süleyman Turan ve Faruk Sancar, 13-26. İstanbul: Okur Akademi, 2018.
• Kisala, Robert. “Schisms in Japanese New Religious Movements”. Sacred Schisms: How Religions Divide, ed. James R Lewis ve Sarah M. Lewis, 83-105. Cambridge: Cambridge University Press, 2009.
• Kitagawa, Joseph M. On Understanding Japanese Religion. New Jersey: Princeton University Press, 1987.
• Kitamura, Petek. Japonya / Kiraz Çiçeklerinin Ülkesi. İstanbul: Epsilon Yayınevi, 2004.
• Köse, Ali. Milenyum Tarikatları: Batı’da Yeni Dini Akımlar. 5. bs. İstanbul: Timaş Yayınları, 2017.
• Mateen, Arif. “New Religious Movements of Japan: An Overview of New Paradigm”. International Journal of Humanities and Social Science 21, sy. 4 (01 Nisan 2016): 91-96.
• Matsuoka, Hideaki. “Sekai Kyūseikyō”. Handbook of East Asian New Religious Movements, ed. Lukas Pokorny ve Franz Winter, 128-43. Leiden: Brill, 2018.
• Ohnuki-Tierney, Emiko. “Health Care in Contemporary Japanese Religions”. Healing and Restoring: Health and Medicine in the World’s Religious Traditions, ed. Lawrence Eugene Sullivan, 59-87. New York: Macmillan Publishing Company, 1989.
• Örnek, Sedat Veyis. Budunbilim Terimleri Sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu, 1973.
• Özkan, Ali Rafet. Kıyamet Tarikatları: Yeni Dini Hareketler. 2. bs. İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık, 2006.
• ———. “Yeni Dini Hareketlerin Ortaya Çıkış Sebepleri ve Temel Karakteristikleri”. Yeni Dini Hareketler, ed. Süleyman Turan ve Faruk Sancar, 27-46. İstanbul: Okur Akademi, 2018.
• Prohl, Inken. “New Religions in Japan: Adaptations and Transformations in Contemporary Society”. Handbook of Contemporary Japanese Religions, ed. Inken Prohl ve John K. Nelson, 241-67. Leiden: Brill, 2012.
• Richardson, James T. “Minority Religions and the Context of Violence: A Conflict/Interactionist Perspective”. Terrorism and Political Violence 13, sy. 1 (Mart 2001): 103-33.
• Robbins, Thomas ve John R. Hall. “New Religious Movements and Violence”. Teaching New Religious Movements, ed. David G. Bromley, 245-70. Oxford: Oxford University Press, 2007.
• Roemer, Michael K. “Japanese Survey Data on Religious Attitudes, Beliefs, and Practices in the Twenty-First Century”. Handbook of Contemporary Japanese Religions, ed. Inken Prohl ve John K. Nelson, 23-58. Leiden: Brill, 2012.
• Rossetti Ambros, Barbara ve Timothy Smith. “Tenrikyō”. Handbook of East Asian New Religious Movements, ed. Lukas Pokorny ve Franz Winter, 33-51. Leiden: Brill, 2018.
• Sarıkçıoğlu, Ekrem. Din Fenomenolojisi (Dinlerin Mahiyeti ve Tezahür Şekilleri). 2. bs. Isparta: Fakülte Kitabevi, 2011.
• “Sekai Kyusei Kyo IZUNOME”. Erişim: 29 Kasım 2021. http://www.izunome.jp/en/index.html.
• “Sekai Meshia Kyo”. Erişim: 28 Kasım 2021. https://sekaimeshiakyo.org/.
• Shinkichi Fukushima. “Sekai Kyūseikyō”. Encyclopedia of Shinto. Erişim: 27 Kasım 2021. https://d-museum.kokugakuin.ac.jp//eos/detail/.
• Stein, Diane. Reiki Esasları: Bir Şifa Sanatı Kılavuzu. Çev. Suat Ertüzün. Istanbul: Arıtan Yayınevi, 2002.
• Şenavcu, Halil İbrahim. “Sekai Kyusei Kyo”. Ed. Süleyman Turan ve Emine Battal. Yeni Dini Hareketler Ansiklopedisi, 467-71. İstanbul: Okur Akademi, 2020.
• ———. “Şintoizm”. Dinler Tarihi I-II, 150-76. İstanbul: Lisans Yayıncılık, 2018.
• Tanyu, Hikmet. “Dini Folklor veya Dini-Manevi Halk İnançlarının Çeşi̇t ve Mahi̇yeti̇ Üzeri̇nde Bir Araştırma -1-”. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 21, sy. 1 (1973): 123-42.
• Turan, Süleyman. “Giriş: ‘Yeni Dini Hareketler’”. Ed. Süleyman Turan ve Emine Battal. Yeni Dini Hareketler Ansiklopedisi, 11-16. İstanbul: Okur Akademi, 2020.
• Turan, Süleyman ve Emine Battal, ed. Yeni Dini Hareketler Ansiklopedisi. İstanbul: Okur Akademi, 2020.
• Turan, Süleyman ve Sema Nur Uzun. “Yeni Dini Hareketlerin Taraftar Kazanma Yöntemleri”. Yeni Dini Hareketler, ed. Süleyman Turan ve Faruk Sancar, 211-41. İstanbul: Okur Akademi, 2018.
• Ueda, Kenji. “Shinto”. Religion in Japanese Culture, ed. Noriyoshi Tamaru ve David Reid, 27-42. Tokyo: Kodansha International Ltd, 1996.
• Uluç, Özlem. Yeni Dini Hareketler. İstanbul: Yarın Yayınları, 2012.
• United States Department of State - Bureau of Democracy, Human Rights and Labor. “International Religious Freedom Report for 2011”, 2011. https://www.state.gov/documents/organization/192843.pdf.
• Wessinger, Catherine. “New Religious Movements and Violence”. Introduction to New and Alternative Religions in America, ed. Eugene V. Gallagher ve W. Michael Ashcraft, 1:165-205. Westport, Conn.: Greenwood Press, 2006.
• Winter, Franz. “Japanese New Religious Movements: An Introduction”. Handbook of East Asian New Religious Movements, ed. Lukas Pokorny ve Franz Winter, 17-32. Leiden: Brill, 2018.
• “World Church of Messiah”. Erişim: 28 Kasım 2021. https://sekaimeshiakyo.news/en/.
• Yalvaç Arıcı, Handan. “Modern Şifacılık Yönelimleri”. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, sy. 19 (28 Mayıs 2021): 291-324.
• ———. “Modern Şifacılık Yönelimlerinden Enerji Şifacılığı Uygulamaları”. Türkiye Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi, sy. 11 (30 Haziran 2021): 233-67.
• Yitik, Ali İhsan. “Yeni Dini Hareketler ve Misyonerlik: Türkiye Örneği”. Yeni Dini Hareketler, ed. Süleyman Turan ve Faruk Sancar, 243-58. İstanbul: Okur Akademi, 2018.
• York, Michael. Historical Dictionary of New Age Movements. Lanham, Md: Scarecrow Press, 2004.
• Yücel, Dilek. Reiki’nin Oluşumu, Gelişimi ve Türkiye’deki Yansımaları. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, 2007.