Sillyon Antik Kenti Su Sistemi Üzerine Bir Değerlendirme

Yıl 2022, Cilt: 12, 143 - 163, 30.06.2022

Murat Taşkıran Ülker Güner Bacanlı

Öz

Pamphylia Bölgesi’nin önemli yerleşimlerinden olan ve kentsel gelişimi topografyaya göre yön bulan Sillyon antik kentinin “Su Sistemi” bu makalenin konusunu oluşturmaktadır. Yaşamın ana unsuru olan su, en temel ihtiyaç maddesi olması bakımından, diğer doğal kaynaklardan farklı olarak, ekonomik değerinin dışında, geçmişte ve günümüzde sosyal ve politik amaçlar doğrultusunda kullanılmıştır. Bu düşünceden hareketle, sunulan çalışma kapsamında Arkeoloji ve Hidroloji Mühendisliği disiplinleri çerçevesinde Sillyon antik kentinin su kaynakları ve su yapıları disiplinlerarası bir yaklaşımla araştırılmıştır. Kentte bulunan su yapıları tüm detaylarıyla çalışılmış ve yaklaşık kapasiteleri hesaplanmıştır. Kentin yağış, sıcaklık, nem verileri incelenmiş; havzanın taşkın durumu değerlendirilmiştir. Bu verilerden yararlanarak Sillyon’un urbanistik yapısı ve kent nüfusu hakkında çeşitli öneriler sunulmuştur. Sillyon’da tüm dönemlerde geleneksel hale gelen şehirciliğinde, su yapılarının da süregelen kent geleneği çerçevesinde kullanıldığı; su sisteminin temelinde arazinin morfolojik yapısına uyulduğu ve düzenli bir planlama yerine daha çok fonksiyonel bir sistemin tercih edildiği anlaşılmaktadır. Bununla birlikte Sillyon’da diğer kentlerde pek rastlanılmayan bir uygulama da ön plana çıkmaktadır. Şöyle ki, kentin su ihtiyacının büyük bir kısmı belli kot seviyesinde akan su kaynaklarından sağlanmaktadır. Bu kaynakların Roma Hamamı, Nymphaeum A, Aquaedukt ve Osmanlı Çeşmesi gibi önemli tesislerin konumunu ve hacmini belirlediği anlaşılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sillyon, Su Yapıları, Kentleşme

Kaynakça

• Abay O. & Baykan N.O. 2010, “Manisa’da Cumhuriyet Öncesi Dönemi Çeşmeleri”. VI. Ulusal Hidroloji Kongresi 22 - 24 Eylül 2010. Denizli, 64-76.
• Adak M. 2020, “Pamphylia ve Pisidia’da Kent Esrafi ve Resmi Unvanlari”. Eds, O. Tekin & C.H. Roosevelt & E. Akyürek, Tarih Boyunca Anadolu’da Hayırseverlik, Birinci Uluslararası Suna & İnan Kıraç Akdeniz Uygarlıkları Sempozyumu, 26-29 Mart 2019 Antalya. Antalya, 47-71.
• Alkaç E., Taşkıran M. & Bilgin M 2020, “Sillyon Amphora Mühürleri: İlk Gözlemler”. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi 49, 81-96.
• Aslan E. 2014, “Kekova Adası Arkeolojik Yüzey / Sualtı Araştırması (2012-2013)”. AST 32/1, 335-354.
• Atalay S., Saçı M. A., Çelik A. & Yılmaz-Usta N. D. 2020, “Sillyon Teritoryumunda Yer Alan Dorumburnu Nekropolisi ve Buluntuları”. Ed. M. Taşkıran, Yüzey Araştırmaları Işığında Sillyon ve Çevresi. Sillyon Çalışmaları I. İstanbul, 167-204.