İşe Tutkunluk ve İş-Aile Çatışmasının Yaşam Doyumuna Etkisi: Turist Rehberlerine Yönelik Bir Araştırma

Yıl 2024, , 718 - 735, 22.04.2024

Yusuf Ziya Akbaş , Lütfi Buyruk

https://doi.org/10.33206/mjss.1273025

Öz

Turist rehberi, ziyaretçi ile destinasyon arasında köprü vazifesi gören turizmin en önemli aktörlerindendir. Mesleği gereği turist rehberi zorlu ve uzun çalışma şartlarına sahiptir ve bu durum bazen rehberin aile hayatı ve işi arasında birtakım zorluklar yaşamasına neden olabilmektedir. Buradan hareketle bu çalışmanın amacı turist rehberlerinin işe tutkunluk ve iş-aile çatışma düzeylerinin yaşam doyumları üzerindeki etkisini belirleyebilmektir. Bu kapsamda Türkiye Turist Rehberleri Birliği’ne (TUREB) kayıtlı 376 eylemli turist rehberine tabakalı örnekleme yöntemi ile anket uygulanarak veri elde edilmiştir. Araştırma bulguları sonucunda işe tutkunluk, dinçlik, adanmışlık ve yoğunlaşmanın yaşam doyumu üzerinde pozitif yönde anlamlı etkiye sahip olduğu belirlenirken; iş-aile çatışmasının ve gerginlik temelli çatışmanın yaşam doyumu üzerinde negatif yönde anlamlı etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir. Zaman temelli çatışma ve davranış temelli çatışma ile yaşam doyumu arasında ise anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Elde edilen sonuçlar neticesinde çeşitli öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Turist Rehberi, İşe Tutkunluk, İş-Aile Çatışması, Yaşam Doyumu

Etik Beyan

“İşe Tutkunluk ve İş-Aile Çatışmasının Yaşam Doyumuna Etkisi: Turist Rehberlerine Yönelik Bir Araştırma” başlıklı çalışmanın yazım sürecinde bilimsel kurallara, etik ve alıntı kurallarına uyulmuş; toplanan veriler üzerinde herhangi bir tahrifat yapılmamış ve bu çalışma herhangi başka bir akademik yayın ortamına değerlendirme için gönderilmemiştir.

The Effect of Work Engagement and Work-Family Conflict on Life Satisfaction: A Study on Tourist Guides

Öz

Tourist guides are the most important people in tourism, they act as a bridge between the visitor and the destination. Due to his profession, the tourist guide has a tough and intense work environment and this can sometimes cause the guide to have some difficulties between his family life and his job. From this point of view, this study aims to determine the effect of tourist guides' work engagement and work-family conflict levels on their life satisfaction. In this context, we obtained the data by applying a questionnaire to 376 tourist guides who are registered with the Association of Tourist Guides of Turkey (TUREB), using the stratified sampling method. As a result of the research findings, we determined that vigor, dedication, and absorption, which are the dimensions of work engagement, have positive and significant effects on life satisfaction. We found out that strain-based conflict, one of the dimensions of work-family conflict has a negative and significant effect on life satisfaction. On the other hand, we did not find a significant relationship between time-based conflict and behavior-based conflict and life satisfaction.

Anahtar Kelimeler

Tourist Guide, Work Engagement, Work-Family Conflict, Life Satisfaction

Kaynakça

• Acun, A. (2016). İş aile çatışması ve turist rehberlerinin işten ayrılma niyetlerine etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• Agin, Ö. (2010). İşe bağlanma düzeyinin işten ayrılma niyeti üzerine etkileri (Yüksek Lisans Tezi). Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
• Ahipaşaoğlu, S. (2006). Turizmde rehberlik. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Amor, A. M., Vazquez, J. P. A., & Faina, J. A. (2020). Transformational leadership and work engagement: Exploring the mediating role of structural empowerment. European Management Journal, 38(1), 169-178. https://doi.org/10.1016/j.emj.2019.06.007
• Aydın, G. (2019). Örgütsel aile desteğinin iş-aile çatışması ve işle bütünleşme üzerindeki etkisini açığa çıkarmaya yönelik bir araştırma (Yüksek Lisans Tezi). Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Bakker, A. B., Schaufeli, W. B., Leiter, M. P., & Taris, T. W. (2008). Work engagement: An emerging concept in occupational health psychology. Work & Stress, 22(3), 187-200. https://doi.org/10.1080/02678370802393649
• Batman, O. (2003). Türkiye’deki profesyonel turist rehberlerinin mesleki sorunlarına yönelik bir araştırma. Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi, 2: 117-134. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/301098
• Bearon, L. B. (1989). No great expectations: The underpinnings of life satisfaction for older women. The Gerontological Society of America, 29(6), 772-778. https://doi.org/10.1093/geront/29.6.772
• Bekiroğlu, Ç. ve Yıldırım, Ş. S. (2021). Çalışmaya tutkunluğun iş ve yaşam tatmini üzerindeki etkisini belirlemeye yönelik tekstil sektörü çalışanları üzerinde bir araştırma. İş ve İnsan Dergisi, 8(2), 169-184. doi: 10.18394/iid.834010
• Boz, M., Eşitti, B. ve Özkan., Ç. (2020). Turist rehberlerinin iş-aile ve aile-iş çatışması, kişilik özellikleri ve örgütsel bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkileri belirlemeye yönelik bir araştırma. TroyAcademy, 2021, 6(2), 697-711. https://doi.org/10.31454/troyacademy.946318
• Bozbaş, A. (2019). Turist rehberlerinin demografik ve mesleki değişkenler bakımından iş ve yaşam doyumlarının incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Alanya Alâeddin Keykubat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Alanya.
• Brief A. P., Butcher A. H., George J. M., & Link K. E. (1993). Integrating bottom-up and top-down theories of subjective well-being: The case of health. Journal of Personality and Social Psychology, 64(4), 646-653. https://doi.org/10.1037/0022-3514.64.4.646
• Büssing, A., Lötzke, D., Glöckler, M., & Heusser, P. (2015). Influence of spirituality on cool down reactions, work engagement, and life satisfaction in anthroposophic health care professionals. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, 754814. https://doi.org/10.1155/2015/754814
• Carlson, D. S., Kacmar, K. M., & Williams L. J. (2000). Construction and initial validation of a multidimensional measure of work–family conflict. Journal of Vocational Behavior, 56(2), 249-276. https://doi.org/10.1006/jvbe.1999.1713
• Cullen, J. C. (2005). The effects of work-family conflict and the psychosocial work environment on employee safety performance (Doctoral Dissertation). Portland State University, Oregon. ProQuest Dissertations and Theses veri tabanından erişildi. (UMI No. 3169407)
• Cummins, R. A. (1996). The domains of life satisfaction: An attempt to order chaos. Social Indicators Research, 38, 303-328. https://doi.org/10.1007/BF00292050
• Çapri, B., Gündüz, B., & Akbay, S. E. (2013). The study of relations between life satisfaction, burnout, work engagement and hopelessness of high school students. International Education Studies, 6(11), 35-46. http://dx.doi.org/10.5539/ies.v6n11p35
• Çiçekli Ayyıldız, S. (2022). Turist rehberlerinin iş ve yaşam doyumunun mesleki bağlılık düzeylerine etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
• Çimrin, H. (1995). Turizm ve turist rehberliğinin abc'si. Antalya: Akdeniz Kitabevi.
• Çolakoğlu O. E., Epik F. ve Efendi, E. (2010). Tur yönetimi ve turist rehberliği. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Demerouti, E., Bakker, A. B., Nachreiner, F., & Schaufeli, W. B. (2001). The job demands-resources model of burnout. Journal of Applied Psychology, 86(3), 499-512. https://doi.org/10.1037/0021-9010.86.3.499
• Demirbulat, Ö. G. (2014). Profesyonel turist rehberliği mesleğinin aile yaşantısı üzerindeki etkisini belirlemeye yönelik bir inceleme. Turar Turizm ve Araştırma Dergisi, 3(2), 21-41. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/551402
• Demirdelen Alrawadieh, D. (2021). Turist rehberlerinin duygusal emek, iş yaşam kalitesi ve yaşam doyumu: Tükenmişliğin aracı ve örgütsel desteğin düzenleyici rolü (Doktora Tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Demirel, N., Yumuk, Y. ve Hacıoğlu, N. (2021). İş-aile rol çatışması ve kariyer devamlılığı ilişkisi: Kadın turist rehberleri üzerine bir değerlendirme. Turist Rehberliği Dergisi (Tured), 4(1), 48-63. https://doi.org/10.34090/tured.842129
• Deveci, B. (2020). Beş faktör kişilik özelliklerinin iş doyumu ve yaşam doyumuna etkisi: Turist rehberleri üzerine bir araştırma (Doktora Tezi). Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• Diener, E. (1984). Subjective well-being. Psychological Bulletin, 95(3), 542–575. https://doi.org/10.1037/0033- 2909.95.3.542
• Diener, E., Emmons, R. A., Larsen, R. J., & Griffin, S. (1985). The satisfaction with life scale. Journal of Personality Assessment, 49(1), 71-75. https://doi.org/10.1207/s15327752jpa4901_13
• Diker, O. (2010). İş-aile çatışması ve işe bağlılık ilişkisinin turizm sektöründe incelenmesi: Nevşehir bölgesinde faaliyet gösteren beş yıldızlı otel çalışanları üzerinde bir araştırma (Yüksek Lisans Tezi). Nevşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Nevşehir.
• Edwards, J. R., & Rothbard, N. P. (2000). Mechanisms linking work and family: Clarifying the relationship between work and family constructs. Academy of Management Review, 25(1), 178-199. https://doi.org/10.5465/amr.2000.2791609
• Efeoğlu, İ. E. (2006). İş-aile yaşam çatışmasının iş stresi, iş doyumu ve örgütsel bağlılık üzerindeki etkileri: İlaç sektöründe bir araştırma (Doktora Tezi). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Erkol, G. (2015). Mobbing ve motivasyon arasındaki ilişki: Turist rehberleri üzerine bir araştırma (Doktora Tezi). Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Eryılmaz, A. ve Doğan, T. (2012). İş yaşamında öznel iyi oluş: Utrecht işe bağlılık ölçeğinin psikometrik niteliklerinin incelenmesi. Klinik Psikiyatri Dergisi, 15(1), 49-55. Erişim adresi: https://jag.journalagent.com/kpd/pdfs/KPD_15_1_49_55.pdf
• Fornell, C., & Larcker, D. F. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of Marketing Research, 18(1), 39-50. https://doi.Org/10.1177/002224378101800104
• Frone, M. R., Yardley., J. K., & Markel, K. S. (1997). Developing and testing an integrative model of the work–family interface. Journal of Vocational Behavior, 50(2), 145-167. https://doi.org/10.1006/jvbe.1996.1577
• George, D., & Mallery, P. (2020). Ibm spss statistics 26 step by step: A simple guide and reference. New York: Routledge.
• Gezer, M. (2020). Profesyonel turist rehberlerinde toplumsal cinsiyet rolü, iş-yaşam dengesi ve kariyer tatmini ilişkileri (Yüksek Lisans Tezi). Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
• Greenhaus, J. H., & Beutell, N. J. (1985). Sources of conflict between work and family roles. Academy of Management Review, 10(1), 76-88. https://doi.org/10.5465/amr.1985.4277352
• Guo, Y., & Hou, X. (2022). The effects of job crafting on tour leaders’ work engagement: The mediating role of person-job fit and meaningfulness of work. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 34(5), 1649-1667. https://doi.org/10.1108/IJCHM-09-2021-1082
• Gürbüz Ş. ve Şahin, F. (2016). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri felsefe-yöntem-analiz. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Gürlek, M. ve Tuna, M. (2019). İşe adanmanın teorik temelleri ve ölçümü. Türk Psikoloji Yazıları, 22(44), 35-49. doi: 10.31828/tpy1301996120191005m000012
• Hair, J. F., Black, C. W., Babin, J. B., & Anderson, E. R. (2010). Multivariate data analysis. Edinburg: Pearson.
• Hair, J. F., Black, C. W., Babin, J. B., & Anderson, E. R. (2014). Multivariate data analysis. Edinburg: Pearson.
• Hakanen, J. J., & Schaufeli, W. B. (2012). Do burnout and work engagement predict depressive symptoms and life satisfaction? A three-wave seven-year prospective study. Journal of Affective Disorders, 141(2-3), 415- 424. https://doi.org/10.1016/j.jad.2012.02.043
• Hallberg, Eriksson, U. (2005). A thesis on fire: studies of work engagement, type a behavior and burnout (Doctoral Dissertation). Stockholm University, Stockholm. Erişim adresi: http://www.diva- portal.org/smash/get/diva2:198686/FULLTEXT01.pdf
• Headey, B., Veenhoven, R., & Wearing, A. (1991). Top-down versus bottom-up theories of subjective well- being. Social Indicators Research, 24(1), 81-100. https://doi.org/10.1007/BF00292652
• Hobfoll, S. E. (1989). Conservation on resources a new attempt at conceptualizing stress. American Psychological Associational, 44(3), 513-524. https://doi.org/10.1037/0003-066X.44.3.513
• Hobfoll, S. E., & Wells, J. D. (1998). Conservation of resources, stress, and aging: Why do some slide and some spring? In J. Lomranz (Eds.), Handbook of aging and mental health: An ıntegrative approach (pp. 121-134). New York: Plenum Press.
• Huang, C. C., Wang, Y. M., Wu, T. W., & Wang, P. A. (2013). An empirical analysis of the antecedents and performance consequences of using the moodle platform. International Journal of Information and Education Technology, 3(2), 217. Erişim adresi: http://www.ijiet.org/papers/267-IT0040.pdf
• İnanır, İ. ve Tetik Dinç., N. (2022). Turist rehberlerinde duygusal emek ve iş-aile çatışması ilişkisi. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 6(1), 227-248. https://doi.org/10.26677/TR1010.2022.949
• Jones, M. D. (2006). Which is a better predictor of job performance: Job satisfaction or life satisfaction? Journal of Behavioral and Applied Management, 8(1), 20-42. https://doi.org/10.21818/001c.16696
• Kahn, R. L., Wolfe, D. M., Quinn, R. P., Snoek, J. D.,& Rosenthal, R. A. (1964). Organizational stress: Studies in role conflict and ambiguity. New York: Wiley.
• Karagöz, Y. (2016). Spss 23 ve amos 23 uygulamalı istatistiksel analizler. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Karakaş, B. (2018). Turist rehberlerinin mesleki sorunları ve çözüm önerileri: İstanbul örneği (Yüksek Lisans Tezi). Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• Kossek, E. E., & Ozeki, C. (1998). Work-family conflict, policies, and the job-life satisfaction relationship: A review and directions for organizational behavior-human resources research. Journal of Applied Psychology, 83(2), 139-149. https://doi.org/10.1037/0021-9010.83.2.139
• Köroğlu, Ö. (2011). İş doyumu ve motivasyon düzeylerini etkileyen faktörlerin performansla ilişkisi: Turist rehberleri üzerine bir araştırma (Doktora Tezi). Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• Liu, C., Cao, J., Zhang, P., & Wu, G. (2020). Investigating the relationship between work-to-family conflict, job burnout, job outcomes, and affective commitment in the construction industry. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(16): 5995. https://doi.org/10.3390/ijerph17165995
• Macey, W. H., & Schneider, B. (2008). The meaning of employee engagement. Industrial and Organizational Psychology, 1(1), 3-30. https://doi.org/10.1111/j.1754-9434.2007.0002.x
• Mache, S., Vitzthum, K., Klapp, B. F., & Danzer, G. (2014). Surgeons' work engagement: Influencing factors and relations to job and life satisfaction. The Surgeon, 12(4), 181-190. https://doi.org/10.1016/j.surge.2013.11.015
• Martin, A. B. (2013). Work/family conflict as a predictor of employee work engagement of extension professionals (Doctoral Dissertation). University of Tennessee, Knoxville. Erişim adresi: https://www.researchgate.net/publication/255991129_Workfamily_Conflict_as_a_Predictor_of_Employee_ Work_Engagement_of_Extension#fullTextFileContent
• Maslach, C., & Leiter, M. P. (1997). The truth about burnout how organizations cause personal stress and what to do about it. San Francisco: Jossey-Bass.
• Maslach, S., Schaufeli, W. B., & Leiter, M. P. (2001). Job burnout. Annual Review of Psychology, 52(1), 397-422. https://doi.org/10.1146/annurev.psych.52.1.397
• Mustafayeva, L. (2013). İş-aile çatışmalarının hayat memnuniyeti üzerindeki etkisi: Türkiye ve İngiltere’deki akademisyenlerin karşılaştırılması (Doktora Tezi). Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Mustafayeva, L. ve Bayraktaroğlu, S. (2014). İş-aile çatışmaları ve hayat memnuniyeti arasındaki ilişki: Türkiye ve İngiltere'deki akademisyenlerin karşılaştırılması. İşletme Bilimi Dergisi, 2(1), 127-145. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/213307
• Nguyen, H. L. (2015). The impacts of tour guide performance on foreign tourist satisfaction and destination loyalty in Vietnam (Doctoral Dissertation). ProQuest Dissertations and Theses veri tabanından erişildi. (UMI No. 10310237)
• Özoğul, G. (2017). Profesyonel turist rehberlerinin kişilik özellikleri ile mesleki bağlılık arasındaki ilişki üzerine psikolojik sermayenin aracılık etkisi (Doktora Tezi). Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Pena, M., Rey, L., & Extremera, N. (2012). Life satisfaction and engagement in elementary and primary educators: Differences in emotional intelligence and gender. Revista de Psicodidactica, 17(2), 341-360. Erişim adresi: https://www.redalyc.org/pdf/175/17523128006.pdf
• Rabotic, B. (2010). Tourist guides in contemporary tourism. International conference on tourism and environment (pp. 353-364). Philip Noel-Baker University, Sarajevo, Bosnia & Herzegovina.
• Schaufeli, W. B., Bakker, A. B., & Salanova, M. (2006). The measurement of work engagement with a short questionnaire: A cross-national study. Educational and Psychological Measurement, 66(4), 701-716. https://doi.Org/10.1177/0013164405282471
• Schaufeli, W. B., Salanova, M., Gonzalez-Roma, V., & Bakker, A. B. (2002). The measurement of engagement and burnout: A two sample confirmatory factor analytic approach. Journal of Happiness Studies, 3(1), 71-92. https://doi.org/10.1023/A:1015630930326
• Shin, D. C., & Johnson, D. M. (1978). Avowed happiness as an overall assessment of the quality of life. Social Indicators Research, 5(1), 475-492. https://doi.org/10.1007/BF00352944
• Sonnentag, S., & Niessen, C. (2008). Staying vigorous until work is over: The role of trait vigour, day‐specific work experiences and recovery. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 81(3), 435-458. https://doi.org/10.1348/096317908X310256
• Sousa, L., & Lyubomirsky, S. (2001). Life satisfaction. In J. Worell (Eds.), Encylopedia of women and gender: Sex similarities and differences and the impact of society on gender (pp. 667-676.). San Diego: Academic Press.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics. Boston: Pearson.
• Temizkan, S. P. (2010). Profesyonel turist rehberlerinin turizm pazarlamasındaki rolüne etkisi açısından hizmet içi eğitim seminerleri (Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Tetik, N. (2006). Türkiye’de profesyonel turist rehberliği ve müşterilerin turist rehberlerinden beklentilerinin analizi (Kuşadası örneği) (Yüksek Lisans Tezi). Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• Turist Rehberleri Birliği (2021). Rehber Odalarına Göre Turist Rehberi Sayıları. http://www.tureb.org.tr/tr/RehberIstatistik
• Veenhoven, R. (1996). The study of life satisfaction, In W. E. Saris, R. Veenhoven. A. C. Scherpenzeel. B. Bunting (Eds.)., A comparative study of satisfaction with life in Europe (pp. 11-48). Hungary: Eötvös University Press.
• Wallace, J. E. (1999). Work‐to‐nonwork conflict among married male and female lawyers. Journal of Organizational Behavior, 20(6), 797-816. https://doi.org/10.1002/(SICI)1099-1379(199911)20:6<797::AID- JOB942>3.0.CO;2-D
• Wu, D. L. (2013). Examining the antecedents and consequences of work engagement in a cross-cultural context (Doctoral Dissertation). Hofstra University, Hempstead. ProQuest Dissertations and Theses veri tabanından erişildi. (UMI No. 3561660)
• Wu, M. H., Chen, C. H., Huang, Y.A., & Cheng, J. S. (2013). The effects of supervisor support and trait competitiveness on work engagement: The case of national scenic area's tour guide. International Proceedings of Economics Development and Research, 67(3), 11-14.
• Xanthopoulou, D., Bakker, A. B., Demerouti, E., & Schaufeli, W. B. (2009). Reciprocal relationships between job resources, personal resources, and work engagement. Journal of Vocational Behavior, 74(3), 235-244. https://doi.org/10.1016/j.jvb.2008.11.003
• Yarcan, Ş. (2007). Profesyonel turist rehberliğinde mesleki etik üzerine kavramsal bir değerlendirme. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 18(1), 33-44. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/atad/issue/16793/174455
• Yetgin, D. (2017). Turist rehberlerinin tükenmişlik ve ekonomik kaygı düzeylerinin mesleki bağlılık düzeyleri üzerindeki etkisi (Doktora Tezi). Eskişehir Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Yetim, Ü. (1991). Kişisel Projelerin Organizasyonu ve Örüntüsü Açısından Yaşam Doyumu (Doktora Tezi). Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Yıldırım, C. (2018). Depresyon ve mesleki doyumun işten ayrılma niyetine etkisi: Turist rehberleri üzerinde bir araştırma (Yüksek Lisans Tezi). Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• Yıldırımalp, S., Öner, M. ve Yenihan, B. (2014). Hemşirelerin iş-aile çatışması ve yaşam tatmini düzeyleri: Demografik özellikler açısından bir değerlendirme. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2(3), 165-182. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1024976
• Zhang, M., Griffeth, R. W., & Fried, D. D. (2012). Work‐family conflict and individual consequences. Journal of Managerial Psychology, 27(7), 696-713. https://doi.org/10.1108/02683941211259520
• Zorlu, K. ve Korkmaz, F. (2020). Sürdürülebilir liderlik ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Gazi Akademik Bakış, 13(26), 199-213. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/download/article- file/1144267