Etkin Devlet Perspektifinden KOSGEB Markalaşma ve Kurumsallaşma Programının İncelenmesi

Yıl 2019, , 2635 - 2661, 16.07.2019

Ali Aycı , Dilek Demirbaş Safa Demirbaş

https://doi.org/10.33206/mjss.462507

Öz

Tüm dünyada KOBİ’ler ülke ekonomilerinin bel kemiği olarak kabul
edilmiştir. 1990’lı yıllardan sonra yaygınlaşan etkin devlet anlayışında da
KOBİ’lere özel bir yer verilmekte ve KOBİ’ler hükümetlerce çeşitli yollarla
desteklenmektedir. Türkiye’de KOBİ politikalarının uygulanmasında öncü kurum Küçük
ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı’dır (KOSGEB).
 Bu çalışmada 2015 yılından kurumsallaşma ve markalaşma konulu proje destek
programlarına başvuruda bulunan 4930 KOBİ’nin demografik özelliklerinin araştırılması ile hukuki statü, işletme yaşı
ve ölçeği ile markalaşma/kurumsallaşma arasındaki ilişkileri etkin devlet
anlayışı çerçevesinde değerlendirilmiş, literatüre daha önce hiç yapılmamış bir
çalışma ile teorik bağlamda etkin devlet çalışılırken, bunun uygulama alanında
KOSGEB destekleri seçilmiştir. Çalışmanın
bulgularına göre işletmelerin personel sayısı arttıkça kurumsallaşma
desteklerine olan taleplerinin arttığı, yine işletmelerin ortalama yaşları
arttıkça personel sayılarının ve ölçeklerinin arttığı görülmekte olup,
başvurular ağırlıklı olarak imalat sanayiine yoğunlaşmak la birlikte sektör ve
bölgelere göre başvurular değişkenlik göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Etkin Devlet, Devlet Destekleri, Markalaşma, Kurumsallaşma, KOBİ

An Examination Of Kosgeb-Backed Branding and Institutionalisation Project Support Programme From The Effectiveness Of State Perspective

Öz

All over the world, SMEs are often referred to as the backbone of economies. After 1990s, the view of the effectiveness of the state has been widely accepted and governments have responded to assist SMEs in a variety of ways. KOSGEB is the major governmental organization executing the SME policies in Turkey. By studying 4930 Turkish SMEs applied to KOSGEB-backed Branding and Institutionalization support program in 2015, this study aims to evaluate demographic, ages and size aspects of these SMEs from the effectiveness of the state understanding. The main contribution of this study is to combine the theoretical aspect of effectiveness of the state with the application of this theory in real life with KOSGEB incentives in 2015. This study also aims to evaluate demographic, ages and size aspects of these SMEs. Our findings reveal that when the number of personals in SMEs increases, applications to Institutionalization supports also increase. Furthermore, when the company‟s average age increases, the number of staff and the size of SMEs also increase. Moreover, while some sectors in Turkey focus on branding supports some others focus on institutionalization supports, in general, all sectors heavily value on manufacturing sector.

Anahtar Kelimeler

Effectiveness of State, Government Supports, Branding, Institutionalization, Small and Medium Size Enterprises

Kaynakça

• Akdeve, E. ve E. Karagöl (2013), “Geçmişten Günümüze Türkiye’de Teşvikler Ve Ülke Uygulamaları” Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi – Sayı 37 – Temmuz 2013
• Aktel, M. (2003), Küreselleşme ve Türk Kamu Yönetimi, Asil Yayın Dağıtım, 1. Baskı, Ankara,
• Alkin, E. (2004), “Piyasa Ekonomisine Kamu Müdahalesi” İstanbul Ticaret Üniversitesi Dergisi, 6-7
• Altı, A. (2006),‘How Persistent Is The Impact Of Market Timing On Capital Structure?’ The Journal of Finance, 61(4), ss. 1681-1710.
• Altı, A. ve J. Sulaeman (2012),‘When Do High Stock Returns Trigger Equity Issues?’ Journal of Financial Economics, 103(1), ss. 61-87.
• Anadolu Ajansı, (2016), Haber Bülteni, http://aa.com.tr/tr/bilim-teknoloji/kosgebin-destek-butcesi-3-katina-cikti/520854, Erişim tarihi:18.11.2016.
• Çelik, F. (2007), Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelere Verilen İhracat Destekleri Ve Ekonomiye Etkisi (Kayseri Örnegi), Doktora Tezi, Konya 2007
• Davis, L. E. ve D. C. North, (1971), Institutional Change and American Economic Growth (Cambridge: the University Press)
• Demirel, D. (2006), “Küresel Eksende Devletin Yeni Kimliği: “Etkin Devlet” Sayıştay Dergisi, 60, ss.105-128
• Devlet Planlama Teşkilatı (2007), Dokuzuncu Kalkınma Planı Devlet Yardımları Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Ankara, , s.1,8
• Dung, N. V. ve F. Jahnssen (2011), “The Impact Of Sub-Natıonal Market-Supportıng Instıtutıons On The Export Behavıors Of Vıetnamese Smes” Institute Of Policy And Strategy, Ministry of Agriculture And Rural Development, Viet Nam. Add: 16, Thuy Khue, Tay Ho, Ha Noi, Viet Nam.
• Duran, M. S. (2003). Teşvik Politikaları ve Doğrudan Sermaye Yatırımları, TC Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı, Araştırma İnceleme Dizisi, No: 33, Ankara.
• Dünya Bankası, (2016), Doing Business, http://www.doingbusiness.org/rankings , Erişim tarihi:18.11.2016
• Ekonomi Bakanlığı (2013) Yatırım Teşvik Sistemi Yıllık Değerlendirme Raporu (Haziran 2012-2013), http://www.ekonomi.gov.tr/portal/content/conn/UCM/path/Contribution%20Folders/web/Yat%c4%b1r%c4%b1m/Yat%c4%b1r%c4%b1m%20Te%c5%9fvik%20Sistemi/ekler/TesvikSistemiYillikRapor.pdf?lve
• Eser, E. (2011), “Türkiye’de Teşvik Sistemleri ve Mevcut Sistemin Yapısına Yönelik Öneriler”, T.C Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı, İktisadi Sektörler ve Koordinasyon Genel Müdürlüğü,Fine, B. (2008), Sosyal Sermaye Sosyal Bilime Karşı Bin Yılın Eğişinde Ekonomi Politik ve Sosyal Bilimler, Kars, A. (Çev.), Yordam Kitap, İstanbul.
• Hayek, F. A. von (1944/1962). To Road to Serfdom. London: Routladge and Kegan Paul.
• Heilbrunn, S. (2007), "Business Development Programs and the Needs of Entrepreneurs: Do they Match?", ICFI Journal of Entrepreneurship Development, 4(2), ss. 8-17.
• Karacibioğlu, S. R. (2007), “ Kobilerin Finansman Sorunları ve Çözüm Önerileri: Mugla Örneği” Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Ana Bilim Dalı, 2007 Yüksek Lisans Tezi.
• KOBİ Strateji ve Eylem Planı 2015-2018 (2014), KOSGEB Mamak Başkanlık Binası, Ankara
• Koç, İ. C. (2000). “İzmir İktisat Kongresi’nin Türk Ekonomisinin Oluşumuna Etkileri”. Atatürk Dergisi. 3(1), 153-156.
• Kilim, E. E. (2010), “ Devletçiliğin Neo’su: Etkin Devlet,” Toplum ve Demokrasi, 4 (8-9- 10), Ocak-Aralık, s. 55-74.
• Kildiş, Y. (2016), “Türkiye’de Vergi Teşvik Politikalarının Gelişimi”, http://www.ekodialog.com/Makaleler/turkiyedevergi- tesvik-politikalari-makale.html, Erişim tarihi: 23.06.2012.
• KOSGEB (2017), www.kosgeb.gov.tr/site/tr/genel/liste/3/destekler?Page=1 Erişim Tarihi:23.02.2017
• KOSGEB (2016), http://kosgeb.gov.tr/site/tr/genel/detay/2317/kobilere-verilen-destekler-gecen-yila-gore-23-artis-gosterdi, Erişim tarihi:18.11.2016
• KOSGEB (Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı) (2015), 2016-2020 Stratejik Plan, Aralık 2015.
• KOSGEB (Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı) (2014a), 2014 Yılı Faaliyet Raporu
• KOSGEB (Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı) (2014b), Türkiye Girişimcilik Stratejisi ve Eylem Planı 2015-2018
• KOSGEB (Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı) (2015c), “KOBİ Proje Destek Programı Proje Teklif Çağrısı”http://www.kosgeb.gov.tr /site/tr/genel/detay/2301/kobi-proje-destek-programi-proje-teklif-cagrisi, Erişim Tarihi: 23.12.2017
• Lejárraga, I. et al. (2014), “Small and Medium-Sized Enterprises in Global Markets: A Differential Approach for Services?”, OECD Trade Policy Papers, No. 165, OECD Publishing.
• Leary, M. ve M. R. Roberts (2005), “Do Firms Rebalance Their Capital Structures? Journal of Finance, 60 (6), ss. 2575-2619.
• Memiş, H. ve E. Sever (2001), “Avrupa Birliği’ne Üyelik Sürecinde KOBİ’lerin Değerlendirilmesi”, Banka ve Ekonomik Yorumlar Dergisi, 38 (1), ss.67-83
• Meyer, K. E., S. Estrin; S. K. Bhaumik ve M. W. Peng (2009), “Institutions, Resources, and Entry Strategies in Emerging Economies”, Strategic Management Journal 30(1), ss.61-70.
• Miller, T. ve K.R. Holmes (2011), 2011 Index Of Economic Freedom. Heritage Foundation
• Nigrini, M. ve A. Schoombee (2002), “Credit guarantee schemes as an instrument to promote access to finance for small and medium enterprises: an analysis of Khula Enterprise Finance Ltd’s individual credit guarantee scheme”, Development Southern Africa, Vol.19, No.5.
• North D. C. (1990), Institutions, Institutional Change And Economic Performance. Cambridge University Press: Cambridge.
• OECD (2009), “The Impact of the Global Crisis on SME and Entrepreneurship Financing and Policy Responses”, Centre for Entrepreneurship, SMEs and Local Development
• Övgün, B.(2011), “Türk Kamu Yönetiminde Yeni Bir Örgütlenme: Kalkınma Bakanlığı” Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, s.263-281
• Öztürk N. (2006), “Ekonomide devletin değişen rolü”, Amme Dergisi Dergisi, Cilt:39, Sayı:1, s. 17-38
• Parker, R. (2000), “Small is not Necessarily Beautiful: An Evaluation of Policy Support for Small and Medium-sized Enterprises in Australia”, , 35:2, 239-253,
• Peng M.W. ve P.S. Heath (1996), “The Growth Of The Firm In Planned Economies In Transition: Institutions, Organizations, An Strategic Choice”, The Academy Of Management Review 21(2), ss.492.
• Peng M.W., S.I. Sun; B. Pinkham ve H. Chen (2009), “The Institution-Based View As A Third Leg For A Strategy Tripod”, Academy Of Management Perspectives 22(3), ss. 63-81.
• Resmi Gazete, (1996) 16 Ekim 1996 tarih ve 22789 sayılı (http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/22789.pdf).
• Resmi Gazete, (2012), Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin Tanımı, Nitelikleri ve Sınıflandırılması Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/11/20121104-11.htm, Erişim tarihi:18.11.2016
• Sarısoy, S. (2010), “Düzenleyici Devlet ve Regülasyon Uygulamalarının Etkinliği Üzerine Tartışmalar”, Maliye Dergisi, 159, ss.278-298
• TÜİK (2016), Haber Bülteni, “Küçük ve Orta Büyüklükteki Girişim İstatistikleri, 2016”, Sayı 25540, 25/11/2016,
• Vinde, V.P. (1995), “General Introduction to Environment for SMEs”, OECD Publications. www.oecd.org (http://www.oecd.org/puma/gurnance/strat/pubs/glo96/part1.htm)
• Weber, M. Henderson A. M, Parsons T. (1947), The Theory of Social and Economic Organisations. New York, Oxford University Press,.
• World Bank (1997), “World Development Report”, (The State in a Changing World), Oxford: Oxford University Press
• World Economic Form (2010), World Economic Form Report 2010, Sweden, Cenevre