Örgütsel Desteğin, Çalışanların İşe Gömülmüşlüğü Üzerindeki Etkisinde İşgören Avukatlığının Aracılık Rolü: Kayseri Lojistik Sektörü Çalışanlarında Bir Uygulama

Yıl 2019, Cilt: 8 Sayı: 3, 2714 - 2733, 16.07.2019

Ebru Aykan , Hanife Akgül

https://doi.org/10.33206/mjss.465906

Cited By: 3

Öz

İşletmelerin; küreselleşmeye
dayalı rekabetin artışı ve teknolojideki önüne geçilemeyen değişime dayanan
günümüz iş koşullarında, verimliliklerini sürdürebilmesi için stratejik bir
kaynak olan mevcut insan kaynağını etkili, verimli kullanması ve çalışanların
örgütte kalmasını sağlaması gerekmektedir. Bu amaçla işletmeler mevcut kalifiye
çalışanlarını elinde tutabilmek için onların çıkarları doğrultusunda kararlar
alan, haklarını gözeten ve koruyan bir yapıya sahip olmalıdır. Çalışanların
işgören avukatlığı ve örgütsel destek algısının yükseltilmesi de, işletmelerin
büyük yatırımlar yaptıkları nitelikli insan gücünü işe bağlayan, işten
ayrılmasını engelleyen ve örgütüne bağlayan işe gömülmüşlük düzeylerini
etkilemek için çalışanlarına değer verdiklerini ve onların çıkarlarına uygun
kararlar aldıklarını göstermeleri açısından önemlidir.  Bu noktada çalışanların haklarının
korunacağını bildiği bir yönetim yapısının varlığını hissetmeleri çalışanların
işe gömülmüşlüklerini etkileyecek ve işletmeye verimlilik olarak dönüş
sağlayacaktır.

İlgili alan yazın incelendiğinde,
genelde işe gömülmüşlüğün ardılları (işgören katılımı, devamı, performansı) ile
olan ilişkisinin çalışıldığı, ancak söz konusu kavramın öncülleri ile olan
ilişkisinin çok fazla ele alınmadığı görülmektedir. İşgören avukatlığı algısı
ve örgütsel destek algısı ile işe gömülmüşlük ilişkisine yönelik olarak ilgili
alan yazındaki eksikleri gidermesi açısından anlamlı olduğu değerlendirilen, bu
çalışmada örgütsel desteğin çalışanların işe gömülmüşlüğü üzerindeki etkisinde işgören
avukatlığının aracılık rolünü tespit etmek amaçlanmaktadır.

Araştırma
betimsel araştırma olup araştırmada genel tarama modeli kullanılmıştır.
Araştırmanın örneklemini Kayseri ilinde lojistik sektöründe faaliyet gösteren
işletmelerin çalışanları oluşturmaktadır. 

 Araştırmada
Kayseri lojistik sektörü işletme çalışanlarının algıladıkları destek ve işgören
avukatlığının çalışanların işe gömülmüşlüğü üzerinde pozitif yönlü etkisi
bulunduğu ve çalışanların örgütsel destek algısının işe gömülmüşlükleri üzerindeki
etkisinde işyeri avukatlığının kısmi aracılık rolü bulunduğu tespit edilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

İşe Gömülmüşlük, İşgören Avukatlığı Algısı

Mediating Role Of Employee Advocacy On The Relation Between Organizational Support And Job Embeddedness: A Research On Employees In Logıstics Sector Of Kayseri

Öz

In today’s business conditions, which is based on the increase of competition due to globalization and the irrepressible change in technology, businesses’ should use the existing human resource, which is a strategic source for sustaining their productivity effectively, efficiently and support the employees to stay in the organization. In this study, it was aimed to determine the mediating role of employee advocacy on the relation between organizational support and job embeddedness. While the population of the study includes employees of businesses that are active in logistics sector in Kayseri, the sample consists of a total of 421 employees that are chosen random (impartial) sampling method and permitted by the managers of these businesses. Data about the employees were collected with “Perceived Organizational Support Scale", “Job Embeddedness Scale”, and Employee Advocacy Perception Scale”. In order to collect data about the personal variables, “Personal Information Form” which was prepared by the researchers was used. In the analysis of the obtained data that was acquired by data collection tools, computer package program was used. In the analysis of the data, descriptive statistics was conducted as well as correlation and hierarchical regression analyses. As a result of the analyses, it was determined that the perceived support by the employees in logistics sector business of Kayseri and employee advocacy has a positive effect on the job embeddedness of employees and occupational lawyers have a partial mediation role on the job embeddedness of the perceived organizational support of employees.

Anahtar Kelimeler

Job Embeddedness, Employee Advocacy Perception, Organizational Support Perception, Logistic

Kaynakça

• Afsar B. ve Badır Y.F. (2016). “Person–Organization Fit, Perceived Organizational Support, and Organizational Citizenship Behavior: The Role of Job Embeddedness” Journal of Human Resources in Hospitality & Tourism, 15:3, 252-278. (Erişim Tarihi: 20.06.2017) http://dx.doi.org/10.1080/15332845.2016.1147936
• Akgündüz, Y., ve Cin, F. M. (2015). “Job Embeddedness as a Moderator of the Effect of Manager Trust and Distributive Justice on Turnover Intentions”. Anatolia: An International Journal of Tourism and Hospitality Research, 26(4), 549-562.
• Akgündüz, Y. ve Şanlı, C. (2016). İşgören Avukatlığı Ölçeğinin Turizm İşletmeleri Örnekleminde Türkçeye Uyarlama Çalışması (The Study of Adapting Employee Advocacy Scale to Turkish to Tourism Businesses Samples). Journal of Tourism and Gastronomy Studies 4/Special issue1, 282-292.
• Akgündüz, Y., ve Şanlı, C. (2015). “İşgören avukatlığı ölçeğinin turizm işletmeleri örnekleminde Türkçeye uyarlama çalışması”. IV. Doğu Akdeniz Turizm Sempozyumu, Mustafa Kemal Üniversitesi, Hatay.
• Akkoç, İ., Çalışkan A., Turunç Ö. (2012), “Örgütlerde Gelişim Kültürü ve Algılanan Örgütsel Desteğin İş Tatmini ve İş Performansına Etkisi: Güvenin Aracılık Rolü”, Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Yönetim ve Ekonomi, 19(1), 105 – 135.
• Aykan, E. (2007). “Örgütlerde İnsan Kaynakları Uygulamaları ile Algılanan Örgütsel Destek Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma”, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(1), 123-137.
• Baron, R. ve Kenny, D.A. (1986). “The Moderator-Mediator Mariable Distinction in Social Psychological Research: Conceptual, Strategic, and Statistical Considerations”. Journal of Personality and Social Psychology, 51(6), 1173-1182.
• Bergiel, E. B., Nguyen, V. Q., Clenney, B. F. ve Taylor, G. S. (2009). “Human Resource Practices, Job Embeddedness and Intention to Quit”, Management Research News, 32(3), 205-219.
• Blau, G., (1988). “Testing Generalizability of A Career Commitment and Its Impact on Employee Turnover”. Journal of Vocational Behavior, 35(1), 88-193.
• Can, Y., Güven, H., Soyer, F., Demirel, M., Bayansalduz, M. ve Şahin, K. (2009). “Elit Taekwando Sporcularında Aile Antrenör-Kulüp Desteği ve Başarı Motivasyonu Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(2): 240-252.
• Creswell, J.W. (2013). Araştırma Deseni (Çev. Selçuk Beşir DEMİR). Ankara: Eğiten Kitap.
• Crossley, C., Bennett, R. J., Jex, S. M., & Burnfield, J. L. (2007). “Development of a Global Measure of Job Embeddedness and Integration into a Traditional Model of Voluntary Turnover”. Journal of Applied Psychology, 92(4), 1031-1042.
• Coyle-Shapiro, J.A-M. ve Conway, N. (2005). Exchange Relationships: Examining Psychological Contracts and Perceived Organizational Support, Journal of Applied Psycholog, 90(4). 774–781.
• Dedeoğlu, T., Özdevecioğlu, M. ve Oflazer, S. (2016). “Örgütlerde İşe Gömülmüşlüğün (Job Embededness) Çalışanların İş ve Yaşam Kalitesi Üzerindeki Etkisi: İyimserliğin Rolü” Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 47, 135-146.
• Eğriboyun, D. (2014). “Ortaöğretim Okullarında Görev Yapan Yönetici ve Öğretmenlerin Örgütsel Destek ve Örgütsel Bağlılıkları Arasındaki İlişki”. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Elektronik Dergisi, 9, 2014.
• Eisenberger, R., Huntington, R., Hutchison, S., ve Sowa, D. (1986). “Perceived Oranizational Support”. Journal of Applied Psychology, 71(3), 500-507.
• Erdoğan, İ., (1996). İşletme Yönetiminde Örgütsel Davranış, İstanbul: İşletme Fakültesi Yayını.
• Erkoç, İ.Ç. (2015). Algılanan Örgütsel Destek Ve İş Performansı Arasındaki İlişkide Öz Yeterlilik Faktörünün Düzenleyici Rolü: Bankacılık Sektöründe Bir Araştırma. İstanbul Kültür Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Fullerton, G. (2003). When Does Commitment Lead to Loyalty? Journal Of Servıce Research /May 2003.
• Halbesleben, J. R. B. and Wheeler, A. R. (2008). “The Relative Roles of Engagement and Embeddedness in Predicting Job Performance and Intention to Leave”, Work & Stress, 22(3), 242-256.
• Hatipoğlu, Z. (2015). Öğretmenlerin Örgütsel Destek Algılarının Örgütsel Özdeşleşme Seviyelerine Etkisi: Ankara Çankaya İlçesinde Bir Uygulama. Çankaya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Hellman, C. Fuqua, D. R., Worley, J. (2006). “A Reliability Generalization Study on the Survey of Perceived Organizational Support The Effects of Mean Age and Number of Items on Score Reliability”. Educational and Psychological Measurement, 66(4), 631-642.
• Holtom, B. C. and O’Neill, B. S. (2004). “Job Embeddedness: A Theoretical Foundation for Developing a Comprehensive Nurse Retention Plan”, Journal of Nursing Administration, 34(5), 216-227.
• Kaplan, M., ve Öğüt, A. (2012). “Algılanan Örgütsel Destek İle Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkinin Analizi: Otel İşletmelerinde Bir Uygulama”. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(1): 387-401.
• Koban, E. ve Yıldırım Keser, H. (2013). “Rekabet Edebilirlikte Türk Lojistik Sektörünün İstihdam Yapısının Analizi ve İstihdama Yönelik Devlet Destekleri”, Çalışma İlişkileri Dergisi, 4 (2),32-43.
• Lummus, R. R., Krumwiede, D. W., ve Vokurka, R. J. (2001). “The Relationship of Logistics to Supply Chain Management: Developing a Common Industry Definition”. Industrial Management & Data Systems, 101(8), 426–432.
• Mitchell, T. R., Holtom, B. C., Lee, T. W., Sablynski, C. Z. ve Erez, M. (2001). “Why People Stay: Using Job Embeddedness to Predict Voluntary Turnover”, Academy of Management Journal, 44, 1102-1121.
• Ng, T. W. H. ve Feldman, D. C. (2010). “The Impact of Job Embeddedness on InnovationRelated Behaviors”, Human Resource Management, 49(6), 1067-1087.
• Nguyen, V. Q. (2010). Organizational, Job, and Supervisory Antecedents and Consequence of Job Embeddedness: The Case of Vietnam, Doctoral Dissertation, Mississippi State University, Mississippi.
• OECD, (2002). “Transport Logistics: Shared Solutions to Common Challenges”, OECD Publications, France, (Erişim Tarihi: 12.10.2016). http://www.internationaltransportforum.org/Pub/pdf/02LogisticsE.pdf
• O'Fallon, J. (2014). Powering Internal Communication for Employee Advocacy: Competitive Advantage Begins with Employees Who Understand and Want to Share The Electric Co-Op Story. University of Minnesotta, ABD.
• Otaye, L., & Wong, W. (2014). “Mapping the Contours of Fairness - The Impact of Unfairness and Leadership (İn)Action on Job Satisfaction, Turnover Intention and Employer Advocacy”. Journal of Organizational Effectiveness: People and Performance, 1(2), 191-204.
• Özbek, M.F., Kosa, G. (2009). “Duygusal Bağlılık, Örgütsel Destek, Üst Yönetim Desteği ve Personel Güçlendirmenin Hizmet Kalitesi Üzerindeki Etkisi: Kırgızistan’da Banka İşgörenleri Üzerinde Bir Uygulama”. Erciyes Üniversitesi İİBF Dergisi, .34, 189-212
• Rhoades, L., Eisenberger, R. (2002). “Perceived Organizational Support :A Review of the Literatüre”, Journal of Applied Psycology, 87, 698–714.
• Rynes, S. L. (2004). Where Do We Go from Here?: Imagining New Roles For Human Resources. Journal of Management Inquiry, 13(3), 203-213.
• Sekiguchi, T., Burton, J. P., & Sablynski, C. J. (2008). The Role of Job Embeddedness on Employee Performance: The Interactive Effects with Leader-Member Exchange and Organızation-Based Self-Esteem. Personnel Psychology, 61(4), 761-792. Retrieved from https://search.proquest.com/docview/220135249?accountid=15875
• Shanock, L. R., Eisenberger, R. (2006). “When Supervisors Feel Supported: Relationships with Subordinates' Perceived Supervisor Support, Perceived Organizational Support, and Performance”, Journal of Applied Psychology, 91(3): 689-695.
• Shore, L. M., and Tetrick, L. E. (1991). A Construct Validity Study of the Survey of Perceived Organizational Support. Journal of Applied Psychology, 76(5), 637-643.
• Stamper, C. L., Johlke, M. (2003). “The Impact of Perceived Organizational Support on the Relationship Between Boundary Spanner Role Stress and Work Outcomes”. Journal of Management, 29(4), 569-588.
• Şanlı, S. C. (2016). İşgören Avukatlığı ve Algılanan Örgütsel Desteğin Çalışanların İşe gömülmüşlük ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerine Etkisi: Otel Çalışanları Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi, Mersin.
• Takawira, N., Coetzee, M. ve Schreuder, D. (2014). “Job Embeddedness, Work Engagement and Turnover Intention of Staff in a Higher Education Institution: An Exploratory Study”, Journal of Human Resource Management, 12(1), 1-10.
• Turunç, Ö. ve Çelik, M. (2010). “Algılanan Örgütsel Desteğin Çalışanların İş-Aile, Aile-İş Çatışması, Örgütsel Özdeşleşme ve İşten Ayrılma Niyetine Etkisi: Savunma Sektöründe Bir Araştırma”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14/1, 209-232.
• UND (2017), Uluslar Arası Nakliyeciler Derneği, (http://www.und.org.tr/).
• Wayne, S. J., Shore L.M., Liden R.C. (1997). “Perceived Organizational Support and Leader-member Exchange: A Social Exchange Perspective”, Academy of Management Journal, 40(1): 82-111.
• Yeh, Y., P. (2014). “Exploring the Impacts of Employee Advocacy on Job Satisfaction and Organizational Commitment: Case of Taiwanese Airlines”. Journal of Air Transport Management, 1(36), 94-100.
• Yoon, M.H., Seo, J.H., Yoon, T.S. (2004). “Effects of Contact Employee Supports on Critical Employee Responses and Customer Service Evaluation”. Journal of Services Marketing, 18(5), 395-412.
• Zampetakis, L.A., Beldekos, P., Moustakis, V.S. (2009). “Day-to-day Entrepreneurship within Organizations: The Role of Trait Emotional Intelligence and Perceived Organizational Support”. European Management Journal, 27, 165-175.