Turistik Destinasyonlarda Sosyal Taşıma Kapasitesi Algısı ve Tekrar Ziyaret Niyetine Etkisi: Ayvalık Araştırması

Yıl 2019, Cilt: 8 Sayı: 3, 3003 - 3031, 16.07.2019

Ayhan Gökdeniz

https://doi.org/10.33206/mjss.544428

Öz

    Son yıllarda turistik
destinasyonlarda turizmin sürdürülebilirliği önemli bir konu haline gelmiştir.
Bu noktada; tartışılan temel kavram, destinasyonun her anlamda taşıma
kapasitesinin ne olacağıdır. Taşıma kapasitesi; turizm mekan gelişimi
planlamasının rasyonel bir bileşimidir ve sürdürülebilir turizm standartlarının
oluşturulması açısından da önemli argumanlarından birisidir. Genel olarak
turizm taşıma kapasitesi; ekonomik, psikolojik, çevresel ve sosyal taşıma
kapasitesi başlıklarında incelenmektedir. Bu başlıklardan birisi olan sosyal taşıma kapasitesi; ‘ziyaret edilen
bölge halkının, turistlerin davranışları ve huzuru için göstereceği hoşgörü
düzeyi ve turistlerin kalabalıklaşma derecesinin diğer turistler tarafından
kabul edilmeye hazır olduğu seviye’ olarak ifade edilebilir. Bu çalışmada; Ayvalık’a
gelen yerli turistlerin sosyal taşıma kapasitesine ilişkin algılamalarına ve
tekrar ziyaret etme niyetlerine yönelik ampirik bir araştırmaya yer verilmiş ve
araştırma bulguları çerçevesinde önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

sosyal taşıma kapasitesi, yerli turist

The Perception Of Social Carriying Capacity Of Touristic Destinations and Its Effect On The Intention Of Revisits : Ayvalık Research

Öz

The sustainability of tourism in tourist destinations has become an important issue in recent years. At this point, the basic concept discussed is what the carrying capacity of the destination should be in every sense. Carrying capacity is a rational component of tourism space development planning and one of the important arguments for establishing sustainable tourism standards. In general, tourism carrying capacity is examined under the topics of economic, psychological, environmental, and social carrying capacities. One of these topics, social carrying capacity can be described as "the level of tolerance of local people of the destination region for the behavior and peace of tourists, and the level of tourist crowding that is readily acceptable for other tourists". In this study, an empirical research on the perceptions of domestic tourists visiting Ayvalık regarding the social carrying capacity and their intention to visit again is provided. The findings obtained through the evaluation of the results are as follows: According to the results of the 7-factor analysis that we determined regarding the visitors returning to Ayvalık again and recommending the destination to others, the 1st Factor (Accessibility), the 2nd Factor (Destination Identity), the 5th Factor (Hygiene, Service Quality and Prices), the 6th Factor (Natural Attractions of the Destination), and the 7th Factor (Socio-Cultural Attractions of the Destination) were found to have influenced visitor preferences. It was determined that the 3rd Factor (Destination Activities) and the 4th Factor (Accommodation Services) were found to have not influenced visitor preferences.

Anahtar Kelimeler

Social Carrying Capacity, Local Tourists, Accommodation Enterprises and Ayvalık

Kaynakça

• Akgül, A., Çevik, O., (2003), İstatiksel Analiz Teknikleri, Emek Ofset Ltd. Şti., Ankara, 435-436.
• Akgündüz, Y. ve Çakıcı, A.C., (2015), Algılanan Örgütsel Desteğin Örgütsel Vatandaşlık Davranışlarına Etkisinde Örgütsel Stresin Aracılık Rolü: Beş Yıldızlı Otel İşletmelerinde Bir Araştırma, Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 7(2), 29-41.
• Alegre, J., ve Garau, J., (2010), Tourist Satisfaction and Dissatisfaction, Annals of Tourism Research, 37(1), 52-73.
• Asanbekova, G. (2007). Tüketici Davranışı Çerçevesinde Türkiye’yi Ziyaret Eden Rus Turistlerin Tüketim Alışkanlıkları, Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitisü, Yüksek Lisans Tezi.
• Bolat, Oya İnci (2017), İşletme Hizmet Verme Yatkınlığı ve Tükenmişlik İlişkisi: Çalışan Hizmet Verme Yatkınlığı ve Duygusal Emeğin Etkisi: Ankara: Detay Yayıncılık, 1-216.
• Bonilla López- J. M. and Bonilla López- L. M., (2008), ‘Measuring Social Carrying Capacity: An Exploratory Study’, Tourısmos: An Internatıonal Multidisciplinary Journal Of Tourism Volume 3, Number 1, Spring 2008, 116-134.
• Bryon, Jeroen, Neuts, Bart (2002), “Crowding and the tourist experience in an urban environment: a structural equation modeling approach”, 1-14
• Buan Jaime J., Subia Maria E., Garcia Enrico C., (2016), “Research And Statistics Center Lpu-Laguna Carrying Capacity, Standard Total Daily Visit And Tourist Experiences And Observations In Hulugan Falls: Basis For Local Environmental Protection Policy”, Lpu-Laguna Journal Of Multidisciplinary Research, Institutional Social Responsibility, Special Edition, Vol. 5 No.1 October, 11-22.
• Buhalis, D., (2000), Relationship in the Distribution Channel of Tourism: Conflicts between hoteliers and Tour Operators in the Mediterranean Region, International Journal of Hospitality &Tourism Administration (The Haworth Press, Inc.) Vol. 1, No. 1, 113-139.
• Buhalis, D., (2000), “Marketing The Competitive Destination Of The Future”, Tourism Management, 21(1), 97-116.
• Büyüköztürk Ş., (2002), Faktör Analizi: Temel Kavramlar ve Ölçek Geliştirmede Kullanımı, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 32, 48-70.
• Castellani Valentina and Sala Serenella, (2012), Carrying Capacity of Tourism System: Assessment of Environmental and Management Constraints Towards Sustainability, Visions for Global Tourism Industry-Creating and Sustaining Competitive Strategies, ISBN 978-953-51-0520-6, 295-316.
• Castro, C. B.; Armario, E. M. and Ruiz, D. M., (2007), The influence of market heterogeneity on the relationship between a destination’s image and tourists’ future behavior, Tourism Management, 28 (1), 175-187.
• Chen, C. F. ve Chen, F.S., (2010), Experience quality, perceived value, satisfaction and behavioralIntentions for heritage tourists, Tourism Management, 31, 29–35.
• Choi T. Y., & Chu R., (2001), “Determinants of Hotel Guests’ Satisfaction and Repeat Patronage in Hong Kong Hotel, Industry.” International Journal of Hospitality Management, 20: 277-297.
• Clivaz, C., Y. Hausser, J. Michelet, (2004), Tourism monitoring system based on the concept of carrying capacity- The case of the regional natural park PfynFinges (Switzerland), Working Papers of the Finnish Forest Research Institute, 2-6.
• Costello and Osborne, (2005), Best Practices in Exploratory Factor Analysis: Four Recommendations for Getting the Most From Your Analysis, Practical Assessment, Research & Evaluation, Volume 10 Number 7, July 2005 ISSN 1531-7714, 1-9.
• Croes, R., Shani, S. A. and Walls, A., (2010), The value of destination loyalty: Myth or reality? Journal of Hospitality Marketing, 19 (2), 115-136.
• Çavuş Ş., (2002), Turistik Merkezlerin Taşıma Kapasiteleri ile Yaşam Evreleri Arasındaki İlişkiler ve Kuşadası Örneğinde Değerlendirme, Dokuzeylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İzmir.
• Doxey, G. V., (1975), A Causation Theory of Visitor-Residents Irritants: Methodology and Research Inferences. The Impact of Tourism, Sixth Annual Conference Roceedings of the Travel Research Association, 195-198
• Duman, T., & Öztürk, A.B., (2005), “Yerli Turistlerin Mersin Kızkalesi Destinasyonu ve Tekrar Ziyaret Niyetleri İle İlgili Algılamaları Üzerine Bir Araştırma”, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 16 (1): 9-23.
• Echtner, C. M., & Ritchie, J. B., (2003), “The meaning and measurement of destination image”, Journal of Tourism Studies. 14 (1), 37-48.
• Ferreira Sanette L.A. & Harmse Alet C., (1999), The Social Carrying Capacity of Kruger National Park, South Africa: Policy And Practice’, Journal , An International Journal of Tourism Space, Place and Environment, Volume 1, 1999 - Issue 3: Sustainable Tourism, 325-342, https://doi.org/ 10.1080/1461668990872 1325
• Genç, Koray, Atay Lütfi, Eryaman Mustafa Y., (2014),” Sürdürülebilir Destinasyon Yaratma Sürecinde Örgütlenmenin Önemi: Çanakkale Turizmi Üzerine Bir Araştırma”, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, Cilt 25, Sayı 1, Bahar: 49-61.
• Gökdeniz A., Erdem B., (2015), “Turizm Politikasında Ekonomik Başarı Koşulları ve Ayvalık Örneği”, Marmara Sosyal Araştırmalar Dergisi (The Journal of Marmara Social Research), Sayı 7, Haziran 2015, 1-32
• Gökdeniz A., (2017), “Turizm Sektöründe Alternatif Konaklama İşletmeleri: İkinci Konutların Turizme Açılması Kapsamında Örnek Bir Kalkınma Ajansı Projesi (Rent A House Ayvalık)”, 3. Turizm Şûrası, Ankara, 666-675.
• Gökdeniz A., (2017), “Konaklama Sektöründe Yeşil Yönetim Kavramı, Eko Etiket ve Yeşil Yönetim Sertifikaları ve Otellerde Yeşil Yönetim Uygulama Örnekleri”, Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi (International Journal of Social and Economic Sciences), E-ISSN: 2146-0078, 7 (1): 70-77.
• Gökdeniz A., Dinç Y., (2017), “Destination Marketing and An Examplary Practice: The “North Aegean Pearls” Project”, 4th International Congress of Tourism Management Researches, Girne, North Cyprus, 736-751.
• Gökdeniz, A., (2018), Ayvalık’ın Sosyal Taşıma Kapasitesi ve Yerli Ziyaretçilerin Tekrar Gelme Niyetleri Üzerine Bir Araştırma, Ayda Bir Ayvalık Dergisi, Kasım 2018, 51, 34-35.
• Hair Joseph F., Jr. William C. Black Barry J. Babin Rolph E. Anderson, (2010), Multivariate Data Analysis, Pearson Education Limited Edinburgh Gate Harlow Essex CM20 2JE, ISBN 10: 1-292-02190-X ISBN 13: 978-1-292-02190-4, 1-739
• Hall M, C., (2001), “Rethinking Collaboration And Partnership: A Public Policy Perspective”, Journal Of Sustainable Tourism, 7.
• Holden, A., (2002), Environment And Tourism, USA: Routledge. Taylor And Francis Group.
• İpar M. S., Doğan M., (2013), “Destinasyonun Turist Açısından Önem-Memnuniyet Modeli İle Değerlendirilmesi: Edremit Üzerine Bir Uygulama”, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Issn: 1308–9196, Yıl : 6, Sayı : 13, Ağustos 2013, 129-154.
• Jamal, G. ve Getz, D., (1995), Collaboration Theory and Community Tourism Planning, Annals of Tourism Research, 22: 186-204.
• Jovicic Dobrica, Dragin, Aleksandra, (2008), The Assessment of Carrying Capacity-A Crucial Tool for Managing Tourism Effects in Tourist Destinations, TURIZAM, Volume 12, 4-11.
• Kabote F., (2015), Tourism Development And Social Carrying Capacity Of Zimbabwe’s Victoria Falls Rural Peripheries, International Journal Of Safety And Security, Tourism/Hospitality, 1-18.
• Kaya, İ., (1997), Sürdürülebilir Turizm Kalkınması ve Ülkemiz Açısından Bir Değerlendirme, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Anabilim Dalı, Balıkesir.
• Kılıç, İ., & Pelit, E., (2004), “Yerli Turistlerin Memnuniyet Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma” Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 15 (2): 113-124.
• Kılıç, B. and Sop, S.A., (2012), Destination Personality, Self-Congruity and Loyalty, Journal of Hospitality Management and Tourism. 3(5): 95-105.
• Klaric Z., Komilis P., Dragicevic M., Berlengi G., Surucu F., (1999), Carrying Capacity Assessment For Tourism Development, Coastal Area Management Programme (Camp) Fuka-Matrouh-Egypt, Priority Actions Programme, Regional Activity Centre, June, Split ,Crotia, 1-70.
• Koç D.E., (2017), Destinasyon Performansının Ziyaretçi Memnuniyeti ve Geleceğe Yönelik Ziyaretçi Davranışı Üzerine Etkisi: Kapadokya Örneği, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turizm İşletmeciliği Anabilimdalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Nevşehir, 1-68.
• Kozak, M., (2001), “Repeaters’ Behavior At Two Distinct Destinations”, Annals Of Tourism Research, 28 (3): 784-807.
• Kozak, N., Kozak, A.M., Kozak, M., (2012), Genel Turizm İlkeler- Kavramlar, , Sekizinci Basım, Detay Yayıncılık, Ankara.
• Krejcie, R. V., & Morgan, D. W., (1970), Determining sample size for research activities, Educational and Psychological Measurement, 30, 607-610.
• Maggi E., Fredella, F. L., (2011), “The carrying capacity of a tourist destination, The case of a coastal Italian city”, ERSA Conference Paper, 1-18.
• Malhotra, N.K., Kim, S.S. ve Patil, A., (2006), “Common Method Variance in IS Research: A Comparison of Alternative Approaches and A Reanalysis of Past Research” Management Science, 52(12): 1865-1883.
• Marsiglio, Simone, (2017), “On the carrying capacity and the optimal number of visitors in tourism destinations”, Tourism Economics, DOI: 10.5367/te.2015.0535, journals.sagepub.com/home/teu, Vol. 23(3) 632–646.
• Massiani Jérôme, Santoro Giovanni, (2012), “The Relevance Of The Concept Of Capacity For The Management Of A Tourist Destination: Theory And Application To Tourism Management In Venice”, Rivista Italiana Di Economia Demografia E Statistica, Volume XVI, N. 2, Aprile-Giugno, 141-156.
• Mohamad Diana, Jaafar Mastura, Marzuki Azizan, (2014), Langkawi Island, Social Aspect and the Carrying Capacity, SHS Web of Conferences 12, 0102 (2014) DOI: 10.1051/C_, Article available at http://www.shs-conferences.org or http://dx.doi.org/10.1051/shsconf/20141201023, 1-7
• Mokry Stanislav, (2013), “ Concept Of Perceptual Carrying Capacity And Its Use In The Creation Of Promotional Materıals Of Tourist Destination” Acta Unıversıtatıs Agriculturae Et Sılvıculturae Mendelianae Brunensis , Http://Dx.Doi.Org/10.11118/Actaun201361072547, Volume Lxı 283 Number 7, 2547-2553
• Nash, R., Thyne, M., ve Davies, S., (2006), An investigation into customer satisfaction levels in the budget accommodation sector in Scotland: a case study of backpacker tourists and the Scottish Youth Hostels Association, Tourism Management 27, 525–532.
• Oliver, R. L., (2010), Satisfaction: A behavioral perspective on the consumer (2nd Edition). M.E. Sharpe, Inc.: New York.
• Oppermann, M., (1999), Predicting destination choice - A discussion of destination loyalty, Journal of Vacation Marketing, 5(1), 51-65.
• Özdemir, G., (2007), Destinasyon Yönetimi ve Pazarlama Temelleri: İzmir İçin Bir Destinasyon Model Önerisi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, İzmir.
• Petrosillo, I., Zurluni, G., Corliano, M.E., Zaccarelli, N. ve Dadamo, M., (2007), Tourist perception of recreational environment and management in a marine protected area, Landscape and Urban Planning, 79, 29–37.
• Podsakoff, P.M., Mackenzie, S.B., Podsakoff, N.P. & Lee, J.Y., (2003), Common Method Biases in Behavioral Research: A Critical Review of the Literature and Recommended Remedies. Journal of Applied Psychology, 88(5), 879-903.
• Postacıoğlu, D., (1991), Pyhsical, Social And Economic Carrying Capacity Concepts In Tourism Planning For Environmentally Sustained Development, Master’s Thesis, Middle East Technical University, Department Of City And Regional Planning, Ankara.
• Santonocito Samantha Desirée, (2012), Sustainable Tourism And Carrying Capacity In The Mediterranean Area Focus On Sicily”, 3rd Irt International Scientific Conference, Vol.1, 387-436.
• Saveriades, A., (2000), "Establishing The Social Tourism Carrying Capacity For The Tourist Resorts Of The East Coast Of The Republic Of Cyprus" Tourism Management, Volume: 21, Issue: 2, 147-156.
• Sayan S., Ortaçeşme, V., (2005), “Rekreasyonel Taşıma Kapasitesi Kavramı ve Korunan Alanlarda Taşıma Kapasitesinin Belirlenmesi”, Korunan Doğal Alanlar Sempozyumu Sözlü Bildiriler Kitabı, Editör: Gül, A., 8-10 Eylül 2005, Isparta, 495-503.
• Seçilmiş, C., (2012), “Termal Turizm Destinasyonlarından Duyulan Memnuniyet Düzeyinin Tekrar Ziyaret Niyetine Etkisi: “Sakarıılıca Örneği”, (The Effect Of Satısfactıon Level Wıth Thermal Tourısm Destınatıons On Revısıt Intentıon: The Example Of Sakarıılıca)”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, ISSN:1304-0278, Kış-2012, Cilt:11, Sayı: 39, 231-250.
• Simon, F. J G., Narangajavana, Y., Marques, D., (2004), “Carrying Capacity In The Tourism Industry: A Case Study Of Hengistbury Head”, Tourism Management, Vol: 25, Is: 2, April, 275-283.
• Sop, S.A., Kılıç, B. ve Akyurt Kurnaz, H., (2012), Destinasyon Kişiliği ve Memnuniyet İlişkisi: Yerli Turistler Üzerine Bir Araştırma. 13. Ulusal Turizm Kongresi Bildiri Kitabı, 1123-1138.
• Stankey, G. And Mccool, S., (1989), “Beyond Social Carrying Capacity”, In E. Jackson And T. Burton (Eds.), Understanding Leisure And Recreation: Mapping The Past, Charting The Future, State College, USA: Venture Publishing, 497-516.
• Tokmak, C., (2008), Sürdürülebilir Turizm Açısından Taşıma Kapasitesi: Topkapı Sarayı Örneği, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Turizm İşletmeciliği Eğitimi Anabilim Dalı, Ankara.
• Truong, T. ve Foster, D., (2006), Using HOLSAT to evaluate tourist satisfaction at destinations: The caseof Australian holidaymakers in Vietnam, Tourism Management, 27, 842–855
• Trumbic, (2005), Tourism Carrying Capacity Assessment in the Mediterranean coastal destinations, Proceedings of the 14th Biennial Coastal Zone Conference New Orleans, Louisiana, July 2005, 17-21
• Tselentis, B. S., Prokopiou, D. G., Gyalirakis, Em., And Bouga, D., (2011), Tourism carrying capacity assessment and environment: the case of Crete, Ecosystems and Sustainable Development VIII, WIT Transactions on Ecology and the Environment, Vol 144, ISSN 1743-3541 (on-line) WIT Press, doi:10.2495/ECO110161, 177-189.
• Tselentis, Vasileios S., Prokopiou Dimitris G., Toanoglou Michalis, (2012), “Comparative Analysis of Carrying Capacity Indices for the Central Aegean Islands”, European Research Studies, Volume XV, Issue (1), 155-170.
• Varol, İ., (2015), Turist Algılarının Davranışsal Niyetler Üzerindeki Etkisi: Edremit Körfezi Örneği, Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 1-102
• Yoon, Y., & Uysal, M., (2005), “An Examination of The Effects of Motivation and satisfaction on Destination Loyalty: A Structural Model”, Tourism Management, 26(1): 45-56.
• Yu, L. ve Goulden, M., (2006), A Comparative analysis of International Tourists’ Satisfaction in Mongolia, Tourism Management, (27), 1331-1342.
• Zelenka J., Kacetl J., (2014), “The Concept Of Carrying Capacity In Tourism”, Economic Interferences, Vol. XVI, No. 36, May, 641-654
• http://yigm.kulturturizm.gov.tr/TR-201122/belediye-belgeli-tesis- konaklama-istatistikleri. html (Erişim 29.10. 2018)
• http://yigm.kulturturizm.gov.tr/TR-201121/isletme-bakanlik-belgeli-tesis-konaklama-istatistikleri.html (Erişim 29.10. 2018)
• http://www.investinbalikesir.com/upload/Node/26811/xfiles/Balikesir_Turizm_ Yatirim_Rehberi+2.pdf, (Erişim 28.10 2018)
• www.tdk.gov.tr (Erişim 28.10 2018) http://turizmsurasi.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/57384,turizmdeorgutlenmedes-tinasyonyonetimikomisyo nraporupdf.pdf?0 (Erişim, 21.11.2018)
• https://www.turizmguncel.com/makale/turizmde-destinasyon-yonetimi--m445.html (Erişim 19.12. 2018)
• http://www.milliyet.com.tr/yazarlar/abbas-guclu/turizm-cenneti-olmak-yetmez--2818021/ (Erişim 24.12. 2018)