Otel İşletmelerinde Öğrenilmiş Çaresizlik ve Kariyer Planlaması Arasındaki İlişkinin Analizi

Yıl 2020, Cilt: 9 Sayı: 3, 1648 - 1662, 21.07.2020

Bülent Kurtuluş Gönül , Mahmut Demir

https://doi.org/10.33206/mjss.519882

Cited By: 5

Öz

Bu çalışmanın amacı, Ankara’daki otel işletmelerinde
öğrenilmiş çaresizlik ve kariyer planlaması arasındaki ilişkiyi analiz
etmektir. Özel işletme belgeli oteller ile 3 yıldızlı otellerden 5 yıldızlı
otellere kadar toplam 84 otelden 405 kişiye uygulanan ankette 21 öğrenilmiş
çaresizlik ve 10 kariyer planlaması ile ilgili değişkenler yer almaktadır.
Araştırmacılar tarafından yüz yüze görüşme yapılarak elde edilen veriler SPSS (Statistical Package for the Social Sciences)
istatistik programı ile analiz edilmiştir. Öncelikle verilerin yapısal ve
yakınsak geçerliliği faktör analizi ile ortaya konulmuştur. Öğrenilmiş
çaresizlik ve kariyer planlaması değişkenlerinin boyutlarını belirlemek için
faktör analizi, faktörler arasındaki ilişkiyi ölçek için korelasyon analizi,
bağımsız değişken faktörlerinin bağımlı değişken faktörleri üzerindeki etkisini
belirlemek için regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırma bulguları
öğrenilmiş çaresizlik ve kariyer planlaması boyutları arasında negatif bir
ilişkinin olduğunu göstermektedir. Sonuç olarak, öğrenilmiş çaresizlik
boyutlarının işgörenlerin kariyer planları üzerinde etkisinin olduğunu ortaya
çıkmıştır. Ayrıca öğrenilmiş çaresizlik-kariyer planlaması ve bu çalışmanın bulgularının
gelecekteki çalışmalar üzerinde olası etkilerinin araştırılması tartışılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Öğrenilmiş Çaresizlik, Kariyer Kararı, Kariyer Beklentisi, İşgören, otel işletmeleri

Kaynakça

• Abramson, L. Y. Seligman, M. E. ve Teasdale, J. D. (1978). Learned helplessness in human: Critique and reformulation. Journal of Abnormal Psychology (87), 49-74.
• Alloy, L. B., Peterson, C., Abramson, L. Y. ve Seligman, M. E. (1984). Attributional style and the generality of learned helplessness. Journal of Personality and Social Psychology, 46(3), 681-687.
• Aydın, G. (1986). Çocuklarda arkadaş ilişkilerinde başarısızlık ve öğrenilmiş çaresizlik ilişkisi. Psikoloji Dergisi , 5 (20), 9-16.
• Bagdadli, S. ve Gianecchini, M. (2018). Organizational career management practices and objective career success: A Systematic review and framework. Human Resource Management Review.
• Ballakrishnan, L. ve Srividhya, S. (2007). Human resource development. Delhi: Himalaya Publishing House. Baum, T. (2015). Human resources in tourism: still waiting for change?–A 2015 reprise. Tourism Management, 50, 204-212.
• Bayraktaroğlu, S. (2016). İnsan kaynakları yönetimi (6. b.). İstanbul: Avcı Ofset.
• Boichuk, J. P., Bolander, W., Hall, Z. R., Ahearne, M., Zahn, W. J. ve Nieves, M. (2014). Learned helplessness among newly hired salespeople and the influence of leadership. Journal of Marketing, 78(1), 95-111.
• Budak, G. ve Budak, G. (2004). İşletme yönetimi. İzmir: Fakülteler Kitabevi. Chetana, N. ve Mohapatra, A. K. (2017). Career planning and career management as antecedents of career development: A study. Asian Journal of Management, 8(3), 614-618.
• Chitrakar, R. (2017). Organization Culture and Learned Helplessness. Journal of HR, Organizational Behaviour & Entrepreneurship Development, 1(1), 17-20.
• Costello, C. G. (1978). A critical review of Seligman’s laboratory experiments on learned helplessness and depression in humans. Journal of Abnormal Psychology, 87(1), 21-31.
• Degago, E. (2014). A study on impact of psychological empowerment on employee performance in small and medium scale enterprise sectors. European Journal of Business and Management, 6(27), 60-72.
• Demir, M. (2011). İşgörenlerin çalışma yaşamı kalitesi algılamalarının işte kalma niyeti ve işe devamsızlık ile ilişkisi. Ege Akademik Bakış Dergisi, 11(3), 453-464.
• Demir, M. (2014a). Seyahat acentacılığı ve tur operatörlüğü. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Demir, M. (2014b). İşgörenlerin adalet algılamaları kapsamında sessizlik davranışının kariyer beklentisi ile ilişkisi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 11(1), 1095-1113.
• Demir, M. ve Demir, Ş. Ş. (2012). Yükseköğretim kurumlarında örgütsel sessizlik: turizm lisans eğitimi kurumları örneği. Milli Eğitim Dergisi, 41(193), 184-199.
• Demir, M. ve Demir, Ş. Ş. (2016). Akademik beklenti, akademik memnuniyet ve kariyer planlaması ilişkisi: Turizm lisans öğrencileri örneği. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 13 (1), 46-59.
• Di Fabio, A., ve Saklofske, D. H. (2014). Comparing ability and self-report trait emotional intelligence, fluid intelligence, and personality traits in career decision. Personality and Individual Differences, 64, 174-178.
• Ersever, H. (1993). Öğrenilmiş çaresizlik. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 26 (2), 622-632.
• Gati, I. ve Levin, N. (2014). Counseling for Career decision‐Making difficulties: Measures and Methods. The Career Development Quarterly, 62(2), 98-113.
• Greco, L. ve Kraimer, M. (2018). Goal-setting in the career management process: An identity theory perspective. In Academy of Management Proceedings (Vol. 2018, No. 1, p. 15563). Briarcliff Manor, NY 10510: Academy of Management.
• Gönül, B. K. (2018). Öğrenilmiş çaresizlik ve kariyer planlaması arasındaki ilişki (Yüksek Lisans Tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta.
• Hernaus, T., Pavlovic, D. ve Klindzic, M. (2019). Organizational career management practices: The role of the relationship between HRM and trade unions. Employee Relations, 41(1), 84-100.
• Hiroto, D. S. ve Seligman M. E. P. (1975). Generality of learned helplessness in man. Journal of Personality and Social Psychology, 31(2), 311-327.
• Hovardaoğlu, S. (1986). Öğrenilmiş çaresizlik modeli. Psikoloji Dergisi , 5 (20), 3-8.
• Hovardaoğlu, S. (1990). Öğrenilmiş çaresizlik ve depresyon: yükleme biçimi ölçeği ve Beck depresyon ölçeğiyle yapılan bir çalışma. Ankara DTCF Dergisi , 33 (1-2), 221-230.
• Huang, X. (2012). Helplessness of empowerment: The joint effect of participative leadership and controllability attributional style on empowerment and performance. Human Relations, 65(3), 313-334.
• Jackson, D. ve Wilton, N. (2017). Perceived employability among undergraduates and the importance of career self-management, work experience and individual characteristics. Higher Education Research & Development, 36(4), 747-762.
• Karlsson, J. C. (2012). Dignity and autonomy at work. In Organizational Misbehaviour in the Workplace (pp. 3-18). Palgrave Macmillan, London.
• Kim, S. O. (2016). The relationship among self-efficacy, career decision making types and career decision level of nursing students. Journal of Korean Academic Society of Nursing Education, 22(2), 210-219.
• Lawrence, J. S. ve Crocker, J. (2009). Academic contingencies of self-worth impair positively-and negatively-stereotyped students’ performance in performance-goal settings. Journal of Research in Personality, 43(5), 868-874.
• Lewis, J. A., Raque-Bogdan, T. L., Lee, S. ve Rao, M. A. (2018). Examining the role of ethnic identity and meaning in life on career decision-making self-efficacy. Journal of Career Development, 45(1), 68-82.
• Maier, S. F. ve Seligman, M. E. (2016 ). Learned helplessness at fifty: insights from neuroscience. Pschological Review, 349-367.
• Martincin, K. M. ve Stead, G. B. (2015). Five-factor model and difficulties in career decision making: A meta-analysis. Journal of Career Assessment, 23(1), 3-19.
• McMullen, M. B. ve Krantz, M. (1988). Burnout in day care workers: The effects of learned helplessness and self-esteem. Child and Youth Care Quarterly, 17(4), 275-280.
• Milliken, F. J., Schipani, C. A., Bishara, N. D. ve Prado, A. M. (2015). Linking workplace practices to community engagement: The case for encouraging employee voice. Academy of Management Perspectives, 29(4), 405-421.
• Moreland, J. J., Ewoldsen, D. R., Albert, N. M., Kosicki, G. M. ve Clayton, M. F. (2015). Predicting nurses’ turnover: the aversive effects of decreased identity, poor interpersonal communication, and learned helplessness. Journal of Health Communication, 20(10), 1155-1165.
• Overmier, J. B. ve Seligman, M. E. (1967). Effects of inescapable shock upon subsequent escape and avoidance responding. Journal of Comparative and Physiological Psychology, 63(1), 28-33.
• Southiseng, N. ve Walsh, J. (2011). Study of tourism and labour in luang prabang province. Journal of Lao Studies, 2(1), 45-65.
• Tiggemann, M. ve Winefield, A. H. (1984). The effects of unemployment on the mood, self‐esteem, locus of control, and depressive affect of school‐leavers. Journal of Occupational Psychology, 57(1), 33-42.
• Tütüncü, Ö. ve Demir, M. (2002). Konaklama İşletmelerinde İnsan Kaynakları Yönetimi ve İşgücü Hareketlerinin Analizi, Ankara: Turhan Kitabevi.
• Wang, M. ve Wanberg, C. R. (2017). 100 years of applied psychology research on individual careers: From career management to retirement. Journal of Applied Psychology, 102(3), 546-563.
• Yu, C. (2017). Managers promote knowledged staff’s person-career fit: career self-management and perceived organizational support. Eurasia Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 13(8), 5173-5184.
• Yüksel, F. ve Özkiraz, A. (2012, February 1). The main problem of turkish public administration: Learned helplessness. African Journal of Business Management, 6(4), 1214-1221.