A Qualitative Research Related to the Students’ Absenteeism Reasons in Turkey

Yıl 2020, Cilt: 9 Sayı: 3, 1440 - 1460, 21.07.2020

Kürşad Yılmaz , Oktay Şahbaz , Vehbi Onur Demirciler Uğur Alıç , Mestan Koca

https://doi.org/10.33206/mjss.672506

Cited By: 2

Öz

Anahtar Kelimeler

Absenteeism, Early school leaving, Turkey

Destekleyen Kurum

European Union Erasmus+ Project

Proje Numarası

Project No: 2016-1-TR01-K201-034947

Türkiye’de Öğrenci Devamsızlığı İle İlgili Nitel Bir Araştırma

Öz

Bu araştırmanın amacı, lise öğrencilerinin okula devamsızlık yapma sebeplerinin belirlenmesidir. Bu amaçla öğrencilerin okula ilişkin görüşleri, devamsızlık yapma nedenleri, devamsızlık konusundaki farkındalık durumları, devamsızlık yapmanın sonuçları, devamsızlık konusunda rehberlik ve yardım durumları, öğretmenlerin ve ebeveynlerin devamsızlığa karşı tutumları gibi konularda sorular yöneltilmiştir. Temel nitel araştırma deseninin kullanıldığı araştırmada 17 katılımcı ile görüşmelere yapılmıştır. Verilerin analizinde içerik analizi teknikleri kullanılmıştır. Elde edilen bulgulara katılımcılar, genel olarak okul ilişkin olumlu bir tavır içindedir. Katılımcıların olumsuz görüşlerinin en önemli belirleyicisi derslerdir. Katılımcıların olumlu görüşlerinde olduğu gibi olumsuz görüşlerde de öğretmenler önemli bir faktördür. Devamsızlık nedenleri arasında okulla ilgili nedenler, kişisel nedenler ve ailevi nedenler en çok belirtilen nedenlerdir. Katılımcılar genel olarak devamsızlığı olumlu olarak görmektedir. Devamsızlık yapmanın sonuçları konusunda katılımcıların görüşleri genel olarak “eğitim ile ilgili sonuçlar ile kişisel ve sosyal yaşam ile ilgili sonuçlar” başlıklarında toplanmıştır. Katılımcılar genel olarak devamsızlıkla ilgili herhangi bir yardım almamıştır. Öğretmenler ve ebeveynler devamsızlığa karşı olumsuz bir tutum sergilemiştir.

Anahtar Kelimeler

Devamsızlık, Erken okul terki, Türkiye

Proje Numarası

Project No: 2016-1-TR01-K201-034947

Kaynakça

• Altınkurt, Y. (2008). Öğrenci devamsızlıklarının nedenleri ve devamsızlığın akademik başarıya olan etkisi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20, 129-142.
• Başar, H. (2001). Sınıf yönetimi (5. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Börkan, B., Levent, H., Dereli, O., Bakış, O. ve Pelek, S. (2014). Temel belirleyicileri açısından ilköğretimde okula devam ve devamsızlık. Ankara: MEB, ERG ve UNICEF
• Buitelaar, J. K., van Andel, H., Duyx, J. H. M. ve van Strien, D. C. (1994). Depressive and anxiety disorders in adolescence: A follow-up study of adolescents with school refusal. Acta Paedopsychiatrica, 56(4), 249-253.
• Crews, D. (2000). Countering truancy is a community responsibility. Cortez Journal Online, http://archive.cortezjournal.com/archives/edit026.htm.
• Çelikel Eğitim Vakfı (2014). Meslek Liseleri, Erken Terk ve Açık Liseye Geçiş Süreci. https://celikelegitimvakfi.org/wp-content/uploads/2019/05/A%C3%A7%C4%B1k-Liseye-Ge%C3%A7i%C5%9F-S%C3%BCreci-Raporu-2014.pdf
• Eğitim-Bir-Sen (2016). Eğitime bakış 2016: İzleme ve değerlendirme raporu. Ankara: Eğitim Bir Sen Yayını.
• ERG-Eğitim Reformu Girişimi (2015). İlköğretimde öğrenci devamsızlığının azaltılması: Politika analizi ve öneriler. İstanbul: ERG Yayını.
• Gökyer, N. (2012). Ortaöğretim okullarındaki devamsızlık nedenlerinde İlişkin öğrenci görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 20(3), 913-938.
• Hoşgörür, V. ve Polat, M. (2015). Ortaokul öğrencilerinin okula devamsızlık nedenleri (Söke ilçesi örneği). MSKU Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 25-42.
• Ingul, J. M., Klöckner, C. A., Silverman, W. K. ve Nordahl, H. M. (2012). Adolescent school absenteeism: Modelling social and individual risk factors. Child and Adolescent Mental Health, 17(2), 93-100.
• İpek, C. ve Terzi, A. R. (2010). İlk ve ortaöğretim kurumlarında öğretmen-öğrenci ilişkilerinin öğretmen görüşlerine göre belirlenmesi: Van ili örneği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 16(3), 433-456.
• Kadı, Z. (2000). Adana ili merkezindeki ilköğretim okulu öğrencilerinin sürekli devamsızlık nedenleri (Yüksek Lisans Tezi). İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
• Kearney, C. A. (2004a). Absenteeism. In T. S. Watson & C. H. Skinner (Eds.), Encyclopedia of school psychology (pp. 1-2). New York: Kluwer Academic/Plenum.
• Malcolm, H., Wilson, V., Davidson, J. ve Kirk, S. (2003). Absence from School: A study of its causes and effects in seven LEAs. Nottingham: National Foundation for Educational Research Department for Education and Skills. Research Report RR424. https://dera.ioe.ac.uk/8655/1/RR424.pdf
• MEB (2013a). Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretim Genel Müdürlüğü Aşamalı Devamsızlık Yönetimi (ADEY). http://istanbul.meb.gov.tr/egitimdenetmenleri/haber_dosyalar/dokuman156.ppt
• MEB (2013b). Ortaöğretimde Sınıf Tekrarı, Okul Terk Sebepleri ve Örgün Eğitim Dışında Kalan Çocuklar Politika Önerileri Raporu. Ankara: MEB – UNICEF.
• MEB (2015). Milli Eğitim Bakanlığı 2015-2019 Stratejik Planı. Ankara: MEB Yayını.
• MEB (2016). 2016 yılı ortaöğretim izleme ve değerlendirme raporu. Ankara: MEB Yayını.
• MEB (2018). 2018 yılı ortaöğretim izleme ve değerlendirme raporu. Ankara: MEB Yayını.
• MEB (2019). Milli Eğitim Bakanlığı 2019-2023 Stratejik Planı. Ankara: MEB Yayını. http://www.meb.gov.tr/stratejik_plan/
• Merriam, S. B. ve Tisdell, E. J. (2016). Qualitative research. San Francisco, CA: John Wiley & Sons.
• OECD (2014). PISA in Focus N35. Dünya okula devamsızlık sıralaması.
• Ögel, K., Karadayı, G., Karaman, Z., Arıcan, H. ve Kaya, N. (2011). 81 İlde devamsızlık riski altında bulunan öğrencilerin eğitim ihtiyaçlarını desteklemek ve izlemek amacıyla bir sistemin kurulması için MEB il yetkilileri ile diğer kurum yetkilerinin kapasitesinin geliştirilmesi projesi. Yayınlanmamış Araştırma Raporu. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretim Genel Müdürlüğü ve UNICEF. https://www.academia.edu/3440102/DEVAMSIZLIK_VE_OKULU_TERK_R%C4%B0SK%C4%B0_DURUM_SAPTAMASI_VE_%C4%B0HT%C4%B0YA%C3%87_ANAL%C4%B0Z%C4%B0
• Önder, E. (2017). Ortaöğretimde öğrenci devamsızlığı buna dönük okul uygulamaları ve önerilen politikalar. Eğitim ve Bilim, 42(190), 361-378.
• Özbaş, M. (2010). İlköğretim okullarında öğrenci devamsızlığının nedenleri. Eğitim ve Bilim, 35(156), 32-44.
• Öztekin, Ö. (2013). Lise öğrencilerinin devamsızlık nedenlerinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Pehlivan, Z. (2006). Resmi genel liselerde öğrenci devamsızlığı ve buna dönük okul yönetimi politikaları: Ankara ili örneği (Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Rodriguez, L. F. ve Conchas, G. Q. (2009). Preventing truancy and dropout among urban middle school youth: Understanding community-based action from the student's perspective. Education and Urban Society, 41(2), 216-247.
• Sakınç, S. (2013). Öğrenci devamsızlığı nedenleri, sonuçları ve çözüm önerileri: Müdahale eylem planı. T.C. Zafer Kalkınma Ajansı 2013 Yılı Teknik Destek Programı Projesi. https://www.academia.edu/11605086/%C3%96%C4%9Frenci_Devams%C4%B1zl%C4%B1%C4%9F%C4%B1_Nedenleri_Sonu%C3%A7lar%C4%B1_ve_%C3%87%C3%B6z%C3%BCm_%C3%96nerileri
• Solakoğlu, Ö ve Orak, U. (2016). School truancy among Turkish high school students: A test of General Strain Theory. International Journal of Human Sciences, 13(1), 1460-1472.
• Somers, C. L., Owens, D., & Piliawsky, M. (2009). A study of high school dropout prevention and at-risk ninth graders’ role models and motivations for school completion. Education Chula Vista, 130, 348-351.
• Şanlı, Ö., Altun, M. ve Tan, Ç. (2015). Okula devamsızlık yapan öğrencilerin devamsızlık sebeplerinin öğrenci görüşlerine göre değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14(55), 161-177.
• Şanlı-Kula, K. ve Yıldız, M. (2014). İlköğretim okulu 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin devamsızlık nedenleri ile cinsiyet ve sınıf düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(1), 251-266.
• TEDMEM (2019). 2018 Eğitim Değerlendirme Raporu. Ankara: TEDMEM Yayını.
• Yılmaz, C., Özdil, T. Gülçiçek, B. ve Altıparmakoğulları, İ. (2007). Nitelikli eğitimde başarı ile derse devam arasındaki ilişki. XVI. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Fakültesi, 5-7 Eylül 2007, Tokat. https://www.pegem.net/akademi/kongrebildiri_detay.aspx?id=5335
• Yılmaz, K. ve Tosun, M. F. (2013). Öğretmenlerin eğitim inançları ile öğretmen öğrenci ilişkilerine yönelik görüşleri arasındaki ilişki. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(4), 205-218.