Türkiye’nin Cari Açık Dinamiklerinde Enerji Açığının Rolü ve Finansman Kalitesi
Yıl 2020,
Cilt: 9 Sayı: 4, 2231 - 2247, 13.10.2020
İlhan Eroğlu
,
Mücella Bursal
Öz
Son yıllarda Türkiye’nin en önemli sorunları arasında cari açık sorunu yer almaktadır. Makroekonomik istikrarın tesis edildiği sürdürülebilir bir büyümenin gerçekleşmesi için Türkiye’nin sürdürülebilir bir cari açık düzeyinin yakalanması gerekmektedir. Bu çalışmada Türkiye’nin cari açık dinamikleri ve cari açık içinde önemli bir payı olan enerji açığının önemi ve finansmanı kalitesi konu edilmiştir. Çalışmada cari açığın kontrolünde enerji açığının kontrolünün önemli olduğu, enerji açığı ile mücadelede takip edilmesi gereken politika setinin Türkiye’nin zayıf ve güçlü yönleri dikkate alınarak oluşturulması gerekliliğine dikkat çekilmiştir.
Kaynakça
- Akçayır, Ö. ve Albeni, M. (2016). Türkiye'de kredi genişlemesinin cari açığa etkisi sınır testi yaklaşımı. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(1), 557-583.
- Alantar, D. (2008). Küresel Finansal Kriz Nedenleri ve Sonuçları Üzerine Bir Değerlendirme. Maliye Bakanlığı.
- Altunöz, U. (2014). Cari Açık Sorununun Temel Nedenleri ve Sürdürülebilirliği: Türkiye Örneği. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 1(2), 116-132.
- Aslan, N., Terzi, N. ve Siampan, E. (2014). Türkiye’de Kısa Vadeli Sermaye Hareketlerinin Ekonomik Büyüme ve Reel Döviz Kuru İle İlişkisi, Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 5(10), 15-32.
- Aslanoğlu, E. (2015). 2008 sonrası dünya ekonomisinde görünüm ve iktisat politikaları (Editör: Eroğlu, N., Eroğlu, İ. ve Aydın, H. İ.: İktisadi Krizler ve Türkiye Ekonomisi, ss. 323-342). Orion Kitabevi, Ankara.
- Aydın, M. K. (2012). Kapitalizm Neden ‘Vazgeçilmez’dir, Sakarya İktisat Dergisi, 1(1), 23-48.
- Başçı, E. ve Kara, H. (2014). Finansal istikrar ve para politikası. T. C. Merkez Bankası.
- Bayrak, M. ve Esen, Ö. (2014). Türkiye’nin Enerji Açığı Sorunu ve Çözümüne Yönelik Arayışlar. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 28(3), 139-158.
- Bocutoğlu, E. (2015). 2008 küresel finansal krizin nedenleri (Editör: Eroğlu, N., Eroğlu, İ. ve Aydın, H. İ.: İktisadi krizler ve türkiye ekonomisi, ss. 273-301). Orion Kitabevi, Ankara.
- Bocutoğlu, E. ve Ekinci, A. (2009). Genel Teori, Küresel Krizler ve Yeniden Maliye Politikası. Karadeniz Teknik Üniversitesi İ.İ.B.F. Maliye Dergisi, 156, 67-82.
- Buyrukoğlu, A. (2015). Cari açığın sürdürülebilirliği ve Türkiye örneği. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Denizli.
- Çetin, A., K. (2018). Para kredi ve kur politikaları (Editör: Eroğlu, i., Demirel, B., Dağlaroğlu, T. : 1990-2000 finansal liberalizasyon dönemi gelişmekte olan ülke krizleri, ss.147-159). Ekin Basım Dağıtım, Bursa.
- Çetin, E. ve Savrul, M. (2016). Türkiye’de 1980 Sonrası Liberalleşme Sürecinde Dış Ticaretteki Gelişmelerin Türkiye’nin Cari Açığına Etkisi. Yönetim Bilimleri Dergisi, 14(28), 511-532.
- Çiftçi, N. ve Eşmen, M. (2017). Türkiye’de cari açığı belirleyen faktörler ve cari açığı azaltmada alternatif enerji kaynaklarının rolü VAR modeli. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2(1), 83-110.
- Delice, G. ve Öztürkler, H. (2015). 2008 küresel finans krizi sonrası Türkiye ekonomisi (Editör: Eroğlu, N., Eroğlu, İ. ve Aydın, H. İ.: İktisadi krizler ve Türkiye ekonomisi, ss. 519-550). Orion Kitabevi, Ankara.
- Demir, M. ve Sever, E. (2009). Kısa Vadeli Sermaye Hareketlerinin Nedenleri, Etkileri ve Sermaye Hareketliliğinde Devletin Rolü: Türkiye Üzerine Bir İnceleme. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8(29), 214-239.
- Dodd, R.(2004). ManagingtheEconomicImpactfromForeignCapitalFlows. UN DiscussionPaper.
- Doğan, E. (2014). Türkiye’de cari açık sorununun yapısal nedenleri ve ekonomik etkileri. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir.
- ETKB (2018). Genel Enerji Denge Tabloları (www.enerji.gov.tr)
- Eroğlu, İ., Yeter, F. ve Çidem, Y. (2017). Cari Açık Sorunu Perspektifinde Türkiye’nin Enerji Açığı ve Geleceğe İlişkin Öneriler. Balkan Sosyal Bilimler Dergisi, 7(13), 106-118.
- Eroğlu, İ., Yeter, F. (2017). Neoliberal Politik Düşünce Ekseninde Yeni Para Politikası Arayışları. Sosyal Bilimler Metinleri Dergisi,(1), ss. 60-74
- Göçer, İ. (2013). Türkiye’de Cari Açığın Nedenleri, Finansman Kalitesi ve Sürdürülebilirliği Ekonometrik Bir Analiz. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 8(1),213-242.
- IMF (2009). Balance of payments and international investment positionmanual. International Monetary Fund, 6. Baskı (BPM6), http://www.imf.org/external/pubs/ft/bop /2007/pdf/BPM6.pdf
- IMF (2015). World economic outlook: October. International Monetary Fund Publications: Washington DC.
- Karabulut, G. ve Danışoğlu, A. Ç. (2006). Türkiye’de cari işlemler açığının büyümesini etkileyen faktörler. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(1), 47-63.
- Keskin, N. (2018). Küresel Kriz Sonrası Türkiye’de Yeni Para Politikası Yaklaşımının Benimsenmesinde Sermaye Akımlarının Rolü ve Sermaye Kontrollerine İlişkin Bir Değerlendirme, Yönetim Bilimleri Dergisi, 16(31), 161-195.
- López-Mejía, A. (1999). Large capital flows causes, consequences, and policyresponses. A Quarterly Magazine of the IMF, 36(3).
- Özbek, O. (2008). Ekonomik kriz belirtisi olarak cari açık-büyüme ilişkisi. İzmir Ticaret Odası AR&GE Bülten, 5-11.
- Özsan, G., Erdem, B. ve Ata, S. (2017). Türkiye’de yurtiçi tasarrufların ve tüketimin gelişimi. T.C. Kalkınma Bakanlığı, Ekonomik ve Stratejik Araştırmalar Dairesi, 1-30.
- Seyidoğlu, H. (2016). Uluslararası finans (6. Baskı),Güzem Can Yayınları: İstanbul.
- Söylemez, A. O. ve Yılmaz, A. (2012). Türkiye ekonomisinde finansal serbestleşme döneminde uluslararası sermaye girişi - büyüme ilişkisi.İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 33(2), 47-66.
- Şimşek, A. R. (2007). Kısa vadeli sermaye hareketleri ve türkiye ekonomisine etkileri. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir.
TCMB (2018). Ödemeler dengesi istatistikleri.
- Turgut, A. (2007). Türleri, Nedenleri ve Göstergeleriyle Finansal Krizler. TÜHİS İş Hukuku ve İktisat Dergisi, 20(4-5), 35-46.
- Uğur, A. A. ve Karatay, P. (2009). İkiz acıklar hipotezi: Teorik çerceve ve hipoteze yönelik yaklaşımlar. Sosyoekonomi, 1, 101-122.
- Uysal, D., Yılmaz, K. Ç. ve Taş, T. (2015). Enerji ithalatı ve cari açık ilişkisi: Türkiye örneği. Muş Alparslan Üni̇versi̇tesi̇ Sosyal Bi̇li̇mler Dergisi, 3(1), 63-88.
- Yapar Saçık, S. ve Alagöz, M. (2010). Türkiye’de Cari İşlemler Açığı Sorunu ve Borçlanma ile İlişkisi. Ekonomi Bilimleri Dergisi, 2(2), 113-120.