Türkiye’de Gıda Perakendeciliği Sektöründe Finansal Analiz ve Bir Uygulama

Yıl 2020, Cilt: 9 Sayı: 4, 2531 - 2546, 13.10.2020

Yakup Ülker , Öznur Arslan

https://doi.org/10.33206/mjss.704398

Cited By: 3

Öz

Çalışma, BIST-Perakende Ticaret Sektöründe işlem gören 3 market zincirinin (BİM, MİGROS, CARREFOURSA) finansal analiz türlerinden oran analizi yöntemiyle finansal performanslarını tespit etmeyi ve market zincirlerinin dönemler bazında finansal performanslarını karşılaştırmayı amaçlamıştır. Bu bağlamda araştırmada, market zincirlerinin kamuoyuna açıkladığı ve bağımsız denetimden geçmiş 2015-2018 yıllarına ait olan İMKB’de yayımlanmış finansal tabloları kullanılmıştır. Analizi yürütmek için, seçilen firmaların mali tablolarına; likidite, faaliyet, mali yapı ve karlılık oranları uygulanmıştır.
Çalışmanın sonucunda, şirketler karşılaştırıldığında nispi olarak likidite oranı yükseklik düzeyi sıralaması MİGROS, BİM MAĞAZALARI ve CARREFOURSA olarak gerçekleşirken, MİGROS firmasının alacak devir hızı diğer şirketlere kıyasla daha yüksektir. BİM Mağazalarının stok ve aktif devir hızı diğer firmalara göre daha yüksektir ve stoklara daha az fon bağlamıştır. Kısa vadeli borçların vade yapısı bakımından durumu en iyi olan firmanın MİGROS firması olduğu görülmektedir. Kısa vadeli borçlarını karşılama bakımından en zayıf firmanın CARREFOURSA firması olduğu söylenebilir. Faaliyet karlılığı oranı bakımından durumu en iyi olan firma BİM market zinciri olduğu görülmektedir. Net kar oranı bakımından durumu en olumsuz olan firmalar CARREFOURSA ve MİGROS şirketleridir. MİGROS firması (2017 yılı hariç) ile CARREFOURSA firmasının 2015-18 yılları arasında zarar etmiş olması öz kaynak karlılığını olumsuz yönde etkilemiştir. Aktif karlılık oranı en iyi olan firma BİM Marketler zinciridir. Aktif karlılık oranı bakımından durumu en zayıf olan firmanın CARREFOURSA olduğu görülmektedir.
Ülke için vazgeçilmez olan gıda perakendecilik sektörü; bu değerlendirmeler ışığında her ne kadar olumlu yönde gelişme kaydetse de bazı firmalar açısından verimli ve yatırıma elverişli olmasına rağmen bazı firmalar açısından ise yatırıma yönelik olarak verimli bir tablo gerçekleştirememiştir.

Anahtar Kelimeler

Finansal Oran, Gıda Perakende Sektörü, Finansal Performans, Analiz, Firma Değeri

Financial Analysis And An Implementation On Food Retailing Industry In Turkey

Öz

The present study aims to determine the financial performances of 3 grocery store chains (BİM, MİGROS, CARREFOURSA), which are traded in BIST-Retail Sector, by using ratio analysis that is one of the financial analysis methods and to compare the financial performances of chains by seasons. From this aspect, the chains’ 2015-2018 financial statements, which have been publicized by the chains and published by IMKB, were used in the present study. In performing the analyses, the liquidity, operation, financial structure, and profitability ratios were applied to the financial statements of selected companies.
As a result of the study, the companies were compared and the descending sort of companies is as follows: MİGROS, BİM, and CARREFOURSA. On the other hand, the accounts receivable turnover of MİGROS was found to be higher than the others. The inventory turnover and asset turnover rates of BİM Stores were higher than other and they invented less in stocks. MİGROS was found to be the best from the aspect of the maturity structure of short-term debts. CARREFOURSA was found to be the weakest company in terms of short-term debt coverage ratio. BİM was found to be in the best conditions in terms of operating profitability. The most negative companies in terms of net profit ratio were CARREFOURSA and MİGROS. MİGROS (except for the year 2017) and CARREFOURSA made losses between 2015 and 2018 and it negatively affected their return on equity. The company with the highest return on assets was found to be BİM Grocery Store Chain. The company having the lowest return on assets was found to be CARREFOURSA.
The food retailing industry is a necessity for the country. As a result of analyses, it was determined that, although the positive advancements were achieved in the sector and it is suitable for investment for several companies, some companies couldn’t perform efficiently enough from the aspect of investment.

Anahtar Kelimeler

Financial Ratio, Food Retailing Industry, Financial Performance, Analysis, Firm Value

Kaynakça

• Akın, F. ve Ece, N. (2013). İMKB'de işlem gören sigorta şirketlerinin 2006- 2010 dönemi finansal performanslarının analizi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (57), 89-106. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/427026
• Bodur, A. (2006).Oranlar aracılığı ile finansal durumunuzu nasıl çözümlersiniz? “Küçük işletmeler için bir rehber”. Journal of Yasar University, 1(1), 49-67. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/179111
• Çabuk, A. ve Lazol, İ. (2009). Mali tablolar analizi. Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
• Çetiner, E. (2007). İşletmelerde mali analiz. Ankara: Gazi Kitapevi.
• Dimitropoulos, P. (2010). The Financial Performance of the Greek Football Clubs. Sport Management International Journal, 6(1), 5-28. doi: 10.4127/ch.2010.0042
• Dumanoğlu, S. ve Ergül, N. (2010). İMKB’de işlem gören teknoloji şirketlerinin mali performans ölçümü. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (48), 101-111. Erişim adresi: http://journal.mufad.org.tr/index.php?option
• Karadeniz, E., Dalak, S., Beyazgül, M. ve Günay, F. (2016). Konaklama ve yiyecek hizmetleri alt sektöründeki küçük, orta ve büyük ölçekli işletmelerin finansal performansının karşılaştırmalı tablolar analizi tekniği ile incelenmesi. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 18(3), 631-657. Erişim adresi: http://eds.b.ebscohost.com/eds/pdfviewer/pdfviewer?
• Karadeniz, E., Koşan, L. ve Kahiloğulları, S. (2014). Borsa İstanbul’da işlem gören spor şirketlerinin finansal performansının oran yöntemiyle analizi. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(2), 129-144. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/362621
• Karahan, N. S., (2014). Türkiye’de gıda perakendeciliği sektöründe finansal analiz ve bir uygulama (Yüksek Lisans Tezi ). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• KPMG (2018). Perakende Sektörel Bakış 2018. Erişim adresi: https://assets.kpmg/content/dam/kpmg/tr/pdf/2018/01/sektorelbakis-2018-perakende.pdf
• Levy, M. & Weitz, B. A. (2004). Retailing Management. New York: MacGraw-Hill/Irwin.
• Musa A. ve Göğebakan M. C. (2003). Yeniden değerlendirme oranın finansal analiz üzerindeki etkisi, Bankacılık Dergisi, (45), 61-80. Erişim adresi: https://www.tbb.org.tr/dosyalar/dergiler/dokumanlar/45.pdf
• Öğünç, H. (2018). Gıda ve tekstil sektörlerinin karşılaştırmalı finansal analizi (2014-2016 dönemi), MAKÜ-BİFD, 1(1), 53-70. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/574884
• Schmidgall, R. & Defranco, A.(2004). Ratio analysis: financial benchmarksforthe club ındustry, Journal of Hospitality Financial Management, 12(1), 1-15. Erişim adresi: https://scholarworks.umass.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1019&context=jhfm
• Steed, E., Brody, R.G., & Gu, Z.(2003), Financial performance related to accounting treatments at hotels with breakfast ıncluded: a case analysis, The Journal of Hospitality Financial Management, 11(1), 87-96. doi: 10.1080/10913211.2003.10653773
• Şen L., Zengin, B. ve Yusubov F. (2015). Otel işletmelerinde finansal analizlere ilişkin bir örnek olay incelemesi. İşletme Bilimi Dergisi, 3(1), 64-85. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/jobs/issue/22920/245426
• Yağlıca, H. (2006). Hafif sanayiye dayalı sektörlerin trend analizi: iso 500 örneği (Bitirme Projesi) Doğuş Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İstanbul.
• Yılmaz, E. ve Tunay, A. (2018). Oran analizi yöntemi ile konaklama ve yiyecek hizmetleri alt sınıfındaki küçük, orta ve büyük ölçekli işletmelerin finansal performanslarının karşılaştırmalı analizi, Muhasebe ve Maliye Dergisi, 1(2), 37-52. Erişim adresi: http://www.idaacademia.org/tr/download/article-file/528054
• http://www.tuik.gov.tr/VeriTabanlari.do?vt_id=28&ust_id=null
• https://www.bim.com.tr/default.aspx
• https://www.migroskurumsal.com/
• https://www.carrefoursa.com/tr/