İstanbul Çağdaş Sanat Fuarlarına Eklektisizm’in Yansımaları

Yıl 2021, Cilt: 10 Sayı: 1, 311 - 335, 26.01.2021

Mehmet Ali Büyükparmaksız Yeşim Ermiş

https://doi.org/10.33206/mjss.732994

Öz

Postmodern dönemle birlikte birçok uygulama sanat olarak görülerek sanatın sınırları genişlemiş, sanatçılar farklı dönemlerden farklı kültür yapılarından ve eserlerinden etkilenmiştir. Bu bakış açısıyla araştırmada 2011-2019 yılları arasında ‘İstanbul Çağdaş Sanat Fuarları’na katılan sanatçıların düşünce ve üretim biçimlerinin resim, heykel, seramiğin yanı sıra, güncel sanat uygulamalarına (video art, dijital sanat, enstalasyon, performans vb.) eklektisizmin nasıl aktarıldığı, eserlerin; gelenek, kültür, tarih ve günümüz sanatıyla ilişkisi analiz edilmiştir. Araştırmanın temel amacı, postmodern sanata etki eden eklektik tavrın günümüz sanat eseri üretiminde ne derecede Contemporary İstanbul Fuarlarında rol oynadığını sanatçıların eserleri üzerinden analiz ederek, içinde yaşanılan dönemin sanata yansımalarını ortaya koymak, eklektik eserlerin anlaşılmasını sağlamaktır. Bu çalışma, farklı kültür özellikleri taşıyan eklektik sanatsal formların Contemporary İstanbul Fuarlarındaki çalışmalara ne şekilde yansıdığını ortaya koyarak günümüz sanat kavramlarının karmaşık, çoğul ve eklektik özelliklerinin ortaya çıkarılması açısından önemlidir. Araştırma, 2011-2019 yılları arasında ki Contemporary İstanbul kataloglarında yer alan çalışmalar ile sınırlandırılmıştır. Araştırmada nitel veri analizi yöntemi olan betimsel yöntem kullanılmış ve çalışmalar beş (5) ana başlık altında toplanarak değerlendirilmiştir. Sonuç olarak, incelenen çalışmalarda sanatçılar, Antik dönemden itibaren Ortaçağ, Romantizm, Neo-Klasisizm gibi akımlardan etkilenmişler bu etkileri; taklit, ironi, pastiş, kolaj, asamblaj gibi teknikler ile eklektik bir şekilde yansıtmışlardır.

Anahtar Kelimeler

Postmodernizm, Çağdaş Sanat Fuarı, Eklektisizm

Kaynakça

• Akman, K. (2006). Shirin Neshat ve Allah’ın Kadınları, İzinsiz Gösteri. Erişim Adresi: https://izinsizgosteri.net/asalsayi71/kubilay.akman.2_71.html, Erişim Tarihi: 14.04.2020 Saat: 20.35
• Aktulum, K. (2016). Resimsel Alıntı, Resimlerarası Etkileşimler ve Aktarımlar. Konya: Çizgi Kitabevi.
• Antmen, A. (2014). Kimlikli Bedenler, Sanat, Kimlik, Cinsiyet. 2. Baskı, İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Aydın, E. (2017). 19. ve 20.Yüzyıl Batı Resim Sanatında Yeniden Yorumlamalar (Avrupa ve Uzak Doğu Etkileşimi). Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• Aytekin, C. (2010). Günümüzün Görsel Kültüründe Tüketici Estetik Anlayış-Resim ve Tasarım. Sanat ve Tasarım Dergisi, 1 (5), 41-51. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/sanatvetasarim/issue/20662/220419
• Barrett, T. (2015). Neden Bu Sanat? Çağdaş Sanatta Estetik ve Eleştiri. (1. Baskı). İstanbul: Hayalperest.
• Baudrillard, J. (2011). Simülakrlar ve Simülasyon. 6. Baskı, (Çev.: Oğuz Adanır), Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Bourriaud, N. (2004). Postprodiksiyon Senaryo Olarak Kültür: Sanat Dünyayı Nasıl Yeniden Programlıyor. (Çev.: Nermin Saybaşılı). (1. Baskı). İstanbul: Bağlam Yayınları.
• Böyükparmaksız, M.A., Gökay, M., Özalp, H.K. (2015). 2011-2014 Arası İstanbul Çağdaş Sanat Fuarlarına Güncel Sanat Uygulamalarının Gelenek Temelinde Yansıması. IV. Uluslararası Türk Sanatları, Tarihi ve Folkloru Kongresi/Sanat Etkinlikleri, (IV. International Turkic Art, History and Folklore Congress/Art Activities). Konya.621-629.
• Contemporary İstanbul.(2011). Contemporary İstanbul Kataloğu, İstanbul.
• Contemporary İstanbul.(2012). Contemporary İstanbul Kataloğu, İstanbul.
• Contemporary İstanbul.(2013). Contemporary İstanbul Kataloğu, İstanbul.
• Contemporary İstanbul.(2014). Contemporary İstanbul Kataloğu, İstanbul.
• Contemporary İstanbul.(2015). Contemporary İstanbul Kataloğu, İstanbul.
• Contemporary İstanbul.(2016). Contemporary İstanbul Kataloğu, İstanbul.
• Contemporary İstanbul.(2017). Contemporary İstanbul Kataloğu, İstanbul.
• Contemporary İstanbul.(2018). Contemporary İstanbul Kataloğu, İstanbul.
• Contemporary İstanbul.(2019). Contemporary İstanbul Kataloğu, İstanbul.
• Dinçer Kırca, A. (2016). Pastiş ve Seramik Yapıtlara Yansıması. YEDİ: Sanat, Tasarım ve Bilim Dergisi, (15), 67-76.
• Eaglaton, T. (2011). Postmodernizmin Yanılsamaları. (Çev.:Mehmet Küçük), 2. Baskı İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi (1997a). Eklektisizm. YEM Yayınları, 1,2,3. Cilt, İstanbul.
• Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi (1997b). Pastiş. YEM Yayınları, 1,2,3. Cilt, İstanbul.
• Ekici, N. ve Yücel, D. (2012). İmagine. Erişim Adresi: http://deryayucel.com/TR/Content/Nezaket-Ekici.html, Erişim Tarihi: 30.11.2019 Saat: 20.30.
• Erdoğan, Y. (2018). Bir Resimsel Alıntılama Şekli Olarak Sanat Eğitiminde Kendine Mal Etme (Approprıatıon). Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
• Etoncollege. (2015). Erişim Adresi: https://www.etoncollege.com/newsarticle?id=1007, Erişim Tarihi: 21.04.2020
• Fırıncı, M. (2012). Postmodern Süreçte Sanatın Değişen Anlamı. Sanat ve Tasarım Dergisi,1(10),25- 38.Retrievedfrom https://dergipark.org.tr/tr/pub/sanatvetasarim/issue/20657/220380.
• Genco Gülan’dan Antik Gelecek Sergisi, (2017, 4 Nisan). https://gaiadergi.com/genco-gulandan-antik-gelecek- sergisi/, Erişim Tarihi: 01.12.2019.
• Girgin, F. ve Bulut, Ü. (2016). Yeniden Üretilen Yapıtlar Aracılığıyla Çağdaş Sanat Öğretiminin Öğrencilerin Uygulama Çalışmalarına Etkileri. Sed, 4 (2), s.179-197.
• Güner, A. ve Gülaçtı, İ. E. (2019). Küreselleşme ve Çağdaş Sanat. Akademik İncelemeler Dergisi, 2019, 14/1: 245-274.
• Güray, E.E. (2017). Cindy Sherman’ın Fotoğraflarında Gerçeklik Algısı. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,7(1),395-412.Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/joiss/issue/30785/323314.
• Gürsel, A. (2011, 29 Ekim). Şiddet Üzeri Fıstık Ezmesi. Erişim Adresi: http://www.radikal.com.tr/kultur/siddet- uzeri-fistik-ezmesi-1067826/, Erişim Tarihi: 05.12.2019
• Habertürk. (2020, 18 Şubat). Rasim Aksan’ın Neo’su Galerist’te. Erişim Adresi: https://www.haberturk.com/rasim- aksan-in-neo-su-galerist-te-2587683, Erişim Tarihi: 21.04.2020, Saat: 23.16.
• Hal Buckner Sergisi Güç Tutku, (2019, 1 Aralık,). Erişim Adresi: http://sergirehberi.com/sergi_detay.aspx?isler=&t_id=4262&q=Basin-Bulteni-Guc-Tutku-Power-Passion-Hal-Buckner-Sergisi-The-Sofa-Hotel-Nisantasi-All-Arts-Hall.
• Http, 1 (2019). Illuminations. Erişim Adresi: https://www.ahmedmater.com/illuminations, Erişim Tarihi: 01.12.2019.
• Huluberluse, (2012). Erişim Adresi: http://huluberluse.blogspot.com/2012/11/printemps-de-septembre-2012.html, Erişim Tarihi: 30.04.2020.
• İş Asla Durmaz. (2017, 27 Ekim). Erişim Adresi: http://sparta.today/en/projects-en/work-never-stops-project-in- the-framework-of-the-4th-ural-industrial-biennial-of-contemporary-art/ Erişim Tarihi: 01.12.2019
• Jameson, F., Lyotard, J.-F. ve Habermas, J. (1994). Postmodernizm. Editör: Necmi Zekâ, (Çev.: Gülengül Naliş), Dumrul Sabuncuoğlu, Deniz Erksan), 2. Basım. İstanbul: Kıyı Yayınları.
• Jolygram. (t.y.). Erişim Adresi: https://jolygram.com/profile/projectartbeat/photo/1842070847277546948_1508846991, Erişim Tarihi: 30.04.2020
• Karabağ, P. A. ve Tuğ, R.S. (2017). Yoksul Sanatı Yorumlayan Sanatçılar ve Eserleri, Sosyal Bilimler Dergisi / The Journal Of Social Science / Yıl: 4, Sayı:11, Haziran 2017, S. 146-159.
• Kazanç, Ü. (2019). http://ummuhankazanc.blogspot.com/2015/08/canan-dagdelen-ikili-yapi.html), Erişim Tarihi: 01.12.2019
• Kazanç, Ü. (2015). Kadir Akyol: “New Portraıts New Faces” Exhibition At Galeri Miz. Erişim Adresi: http://ummuhankazanc.blogspot.com/search/label/Kadir%20Akyol, Erişim Tarihi: 01.12.2019.
• Keçeci, M. (2012, 12 Şubat). A. Cem Şahin İnsan Yaptığı İşin Diline Hakim Olmalı. Erişim Adresi: https://hthayat.haberturk.com/yasam/roportajlar/haber/1003920-a-cem-sahin-insan-yaptigi-isin-diline-hakim-olmali-, Erişim Tarihi: 30.04.2020.
• Kuspit, D. (2010). Sanatın Sonu. (Çev: Yasemin Tezgiden). (3. Baskı). İstanbul: Metis Yayınları.
• Lamouche. (2019, 25 Nisan). When Textures Becomes A Part Of A Story. Erişim Adresi: http://mofart.free.fr/index.php/lieverse/, Erişim Tarihi: 01.12.2019.
• Laudel, A. (t.y.). Flóra Borsi Hakkında. Erişim Adresi: https://annalaudel.gallery/artists/flora-borsi/, Erişim Tarihi: 01.12.2019.
• Lluís Barba Hakkında (t.y.). Travellers In Time. Erişim Adresi: http://lluisbarba.com/about, Erişim Tarihi: 30.04.2020
• Moma, (t.y.). Jasper Johns Figure 7 from Color Numeral Series 1968, published 1969. Erişim Adresi: https://www.moma.org/collection/works/67104, Erişim Tarihi: 30.04.2020.
• Öktem, E. S. (2019). Basın Bülteni. Erişim Adresi: https://studylibtr.com/doc/1037834/canan--t%C3%BCrk- lokumu--bas%C4%B1n-b%C3%BClteni----x-i%CC%87st, Erişim Tarihi: 01.12.2019 Saat:18.00.
• Özcan, B. (2007). Postmodernizmin Tüketim imajları. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(1), 261-273.
• Özel, Z. (2013). Postmodern Dönem Fotoğraf Sanatında Kendine Mal Etme: Sherman, Morimura, Ungun. Selçuk İletişim, 4(2),158-174. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/josc/issue/19011/200779.
• Özgür Demirci’den Baharistan. (2019, 19 Nisan). Habertürk.com. Erişim Adresi: https://www.haberturk.com/ozgur-demirci-den-baharistan-2437417, Erişim Tarihi: 01.12.2019.
• Özsevgeç, Y. (2017). Postmodernizm Üzerine. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(54), Issn: 1307-9581 http://dx.doi.org/10.17719/jisr.20175434580.
• Parlak, T. (2013). Çerçeve Değil Mekânın İçine Üretiyoruz. Erişim Adresi: http://www.hurriyet.com.tr/kelebek/cerceve-degil-mek-nin-icine-uretiyoruz-22720681, Erişim Tarihi: 01.12.2019
• Sözen, M. ve Tanyeli, U. (1992). Sanat Kavram ve Terimleri Sözlüğü. 7. Basım, İstanbul: Remzi Kitabevi.
• State Of The Art (2013, 18 Temmuz). Picasso’s Legacy To Indian Art. Erişim Adresi: https://blog.saffronart.com/?s=Picasso, Erişim Tarihi: 30.04.2020.
• Şahin, H. (2015). Günümüz Sanatı ve Pastiş. Art-e Sanat Dergisi , 8 (15),110-126. Retrieved from http://dergipark.org.tr/tr/pub/sduarte/issue/20736/221638
• Şahin, H. (2011). Postmodern Sanatta Eklektik Nesneler. (Doktora Tezi), Selçuk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Şahmaran Can, G. (2017). Postmodern Süreçte Eklektisizm Olgusu ve Davıd Salle. The Journal of Academic Social Science Studies International Journal of Social Science, Doi number:http://dx.doi.org/10.9761/JASSS6980, Number: 56 , p. 239-248, Spring III 2017
• Tan, E. (2011). Günümüz Sanat Eğitimi Anlayışının Görsel Sanatlar Öğretmen Adaylarına Yansıması (Selçuk Üniversitesi Örneği). Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Tatar, M. (2017). Resim Sanatında Parodi, Pastiş ve İntihal. Sanat-Tasarım Dergisi 2017, Sayı: 8 Issn: 1309- 2235 Ss.7-12 Doı: 10.17490/Sanat.2018.15
• Tetikçi, İ. (2017). Resim Sanatında Kopya, Taklit ve Esinlenme. idil, 6 (36), s.2273-2290.
• Tirek, M. D. D. (2011). Basılı Grafik Ürünlerde Bilinen Görseller Üzerinden Yeni Anlamlar Kurmak. Sanatta Yeterlik Tezi, Marmara Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, İstanbul.
• Tutuş, O. (2016). Erişim Adresi: https://issuu.com/artunlimited_tr/docs/au_39/50, Erişim Tarihi: 01.12.2019.
• Uzunoğlu, M. (2019). Yapıbozumcu Çağdaş Sanat Pratikleri. YEDİ: Sanat, Tasarım ve Bilim Dergisi, Kış, (21), s. 21-31.
• Wannart, (2017, 29 Mayıs). Performans Sanatının Tanrıçası: Marina Abramović. Erişim Adresi: https://www.wannart.com/performans-sanatinin-tanricasi-marina-abramovic/, Erişim Tarihi: 20.04.2020
• Ward, G. (2014). Postmodernizmi Anlamak. (Çeviren: Tufan Göbekçin). (1. Baskı). İstanbul: Optimist Kitap.
• Whitham, G. ve Pooke, G. (2018). Çağdaş Sanatı Anlamak. (Çev: Tufan Göbekçin) 1.Baskı. İstanbul: Hayalperest Yayınevi
• Wsimag. (2015). Erişim Adresi: https://wsimag.com/art/15748-guler-ates-unseen-memories, Erişim Tarihi: 21.04.2020
• Yıldırım, M. (2015). “Postmodernizmin Eklektik Anlayışı ve Afiş Tasarımlarına Etkisi / Eclectic Understanding Of Postmodernism And Its’ Effects To Poster Design”. TURKISH STUDIES -International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic-, ISSN: 1308-2140, (Prof. Dr. Şefik Yaşar Armağanı), Volume 10/10 Summer 2015, ANKARA/TURKEY, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.8612, p. 959-972.