Investigation of the Cognitive Functions Application Performances of Preschool Children According to Socioeconomic Level

Yıl 2022, Cilt: 11 Sayı: 2, 483 - 497, 28.04.2022

Beste Aydın Emine Ahmetoğlu

https://doi.org/10.33206/mjss.900222

Öz

This study was aimed to examine the preschool children’s cognitive functions according to the socioeconomic level variable. The research is designed in relational screening model and the sample of the research consists of 124 (64 girls, 60 boys) children studying in kindergartens and kindergartens in Edirne city center under the Ministry of National Education. In the study, the "General Information Form" created by the researcher to collect demographic information and the "Application of Cognitive Functions Scale" developed by Lidz and Jepsen (2007), adapted to Turkish culture by Akşin Yavuz (2016) were used to evaluate children’s cognitive functions. The frequency, percentage and averages of demographic variables collected with the General Information form were found in the study. In order to determine the normality of the distribution of pre-test and post-test scores of the pre-school children included in the study, the kurtosis and skewness scores were evaluated and a One-Way Analysis of Variance (one-way ANOVA) was performed because the distribution normality was obtained. In cases where there are more than two variables, the number of participants in the demographic variables of the preschool students included in the study was not equally distributed, and the Welch ANOVA analysis was used to calculate. LSD Posthoc test was applied to determine the source of the difference in the ANOVA analysis with significant difference, and the source of the difference was determined by this analysis. According to the results of the research, it was determined that the socioeconomic level of the families, the income level of the family and the education level of the parents were effective in the performance of children’s cognitive functions. It has been determined that as the parents’ socioeconomic level, income level and education level increase, the children’s cognitive function performances also increase.

Anahtar Kelimeler

Cognitive functions, dynamic assessment, socioeconomic level, preschool

Okul Öncesi Dönemdeki Çocukların Bilişsel İşlevleri Uygulama Performanslarının Sosyoekonomik Düzeye Göre İncelenmesi

Öz

 Bu araştırmada okul öncesi dönemdeki çocukların bilişsel işlevlerinin uygulama performansının sosyoekonomik düzey değişkenine göre incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma ilişkisel tarama modelinde tasarlanmış olup araştırmanın örneklemini, Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı Edirne il merkezinde bulunan anaokulları ve anasınıflarında öğrenim görmekte olan 124 (64 kız, 60 erkek) çocuk oluşturmaktadır. Araştırmada demografik bilgilerin toplanması için araştırmacı tarafından oluşturulan “Genel Bilgi Formu” ve çocukların bilişsel işlevlerinin değerlendirilmesi için Lidz ve Jepsen (2007) tarafından geliştirilen Akşin Yavuz (2016) tarafından Türk kültürüne uyarlanan "Bilişsel İşlevlerin Uygulanması Ölçeği" kullanılmıştır. Araştırmada Genel Bilgi formu ile toplanan demografik değişkenlere ilişkin frekans, yüzde ve ortalamalar bulunmuştur. Araştırmaya dâhil edilen okul öncesi dönem çocuklarının Bilişsel İşlevlerin Uygulanması Ölçeği ön test- son test puanlarının dağılımının normalliğini saptamak amacıyla çarpıklık (kurtosis) ve basıklık (skewness) puanları değerlendirilmiş dağılım normalitesi sağlandığı için Tek Yönlü Varyans Analizi (one-way ANOVA) yapılmıştır. İkiden daha fazla değişkenin olduğu durumlarda araştırmaya dâhil edilen okul öncesi öğrencilerinin demografik değişkenlerinde katılımcı sayısının eşit dağılmadığı durumlar Welch ANOVA analizi ile hesaplanmıştır. Anlamlı farklılık belirlenen ANOVA analizinde farkın kaynağının belirlenmesi için LSD Posthoc testi uygulanmış, farkın kaynağı bu analizle belirlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, çocukların bilişsel işlevleri uygulama performanslarında ailelerin kendilerini tanımladıkları sosyoekonomik düzey, ailenin gelir düzeyinin ve anne baba öğrenim durumunun etkili olduğu belirlenmiştir. Sosyoekonomik düzey, gelir düzeyi ve anne baba öğrenim durumu yükseldikçe çocukların bilişsel işlev performanslarında da yükselme meydana geldiği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Bilişsel işlevler, dinamik değerlendirme, sosyoekonomik düzey, okul öncesi eğitim

Kaynakça

• Ahioğlu Lindberg, E. N. (2011). Piaget ve ergenlikte bilişsel gelişim. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(1), 1-10.
• Akşin Yavuz, E. (2016). Bilişsel işlevlerin uygulanması ölçeği’nin geçerlik- güvenirlik çalışması ve 48-66 aylık çocukların bilişsel işlevlerinin gelişiminin incelenmesi (Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Okul Öncesi Öğretmenliği, İstanbul.
• Akşin Yavuz, E. ve Zembat, R. (2017). Bilişsel işlevlerin değerlendirilmesi ölçeği Türkçe uyarlaması ve geçerlik-güvenirlik çalışması. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 475-503.
• Akşin Yavuz, E. ve Zembat, R. (2020). Çocukların bilişsel işlevlerini uygulama performanslarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39(3), 79-96.
• Al-Fahham, A. A. (2018). Development of new LSD formula when numbers of observations are unequal. Open Journal of Statistics, 8(2), 258-263.
• Calero, C. I., Salles, A., Semelman, M. ve Sigman, M. (2013). Age and gender dependent development of Theory of Mind in 6-to 8-years old children. Frontiers in Human Neuroscience, 7, 281.
• Cohen, J. (1992). A power primer. Psychological Bulletin, 112(1), 155.
• Delacre, M., Lakens, D. ve Leys, C. (2017). Why psychologists should by default use Welch's t-test instead of student's t-test. International Review of Social Psychology, 30(1), 92-101, DOI: https://doi.org/10.5334/irsp.82
• Erkan, S. (2011). Farklı sosyoekonomik düzeydeki ilköğretim birinci sınıf öğrencilerinin okula hazır bulunuşluklarının incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40(40), 186-197.
• Harding, J. F. (2015). Increases in maternal education and low-income children’s cognitive and behavioral outcomes. Developmental Psychology, 51(5), 583.
• Kiernan, K. E. ve Mensah, F. K. (2009). Poverty, maternal depression, family status and children's cognitive and behavioural development in early childhood: A longitudinal study. Journal of Social Policy, 38(4), 569-588.
• Lidz, C. S. (1991). Practitioner's guide to dynamic assessment. Guilford Press.
• Lyu, J. ve Burr, J. A. (2016). Socioeconomic status across the life course and cognitive function among older adults: An examination of the latency, pathways, and accumulation hypotheses. Journal of Aging and Health, 28(1), 40-67.
• Noble, K. G., Norman, M. F. ve Farah, M. J. (2005). Neurocognitive correlates of socioeconomic status in kindergarten children. Developmental Science, 8(1), 74-87.
• Özgün, S. Y., Özkul, B., Oral, E. ve Şemin, İ. (2020). Yoga eğitiminin erken çocukluk dönemindeki çocukların bilişsel işlevlerine etkisi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 1-14.
• Palut, B. (2005). Dinamik ölçme ve değerlendirme. Eğitim ve Bilim, 30(138).
• Passig, D., Tzuriel, D. ve Eshel-Kedmi, G. (2016). Improving children's cognitive modifiability by dynamic assessment in 3D immersive virtual reality environments. Computers & Education, 95, 296-308.
• Paxson, C. ve Schady, N. (2007). Cognitive development among young children in Ecuador the roles of wealth, health, and parenting. Journal of Human Resources, 42(1), 49-84.
• Ramazan, O. ve Demir, S. (2011). Okul öncesi eğitim kurumuna devam eden 36-48 aylık çocukların bilişsel gelişim düzeyleri. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 1(2), 83-98.
• Senemoglu, N. (2011). College of education students' approaches to learning and study skills. Egitim ve Bilim, 36(160), 65.
• Sharkins, K. A., Leger, S. E. ve Ernest, J. M. (2016). Examining effects of poverty, maternal depression, and children’s self-regulation abilities on the development of language and cognition in early childhood: An early head start perspective. Early Childhood Education Journal, 45(4), 493-498.
• Şengönül, T. (2019). Yoksulluğun ailedeki sosyalleştirme süreçlerine ve çocuklardaki bilişsel gelişim ve okul başarısı üzerine etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(47), 1-15.
• Şirin, S. R. (2005). Socioeconomic status and academic achievement: A meta-analytic review of research. Review of Educational Research, 75(3), 417-453.
• Taşkın, Ö. ve Şahin, B. (2008). “Çevre” kavramı ve altı yaş okul öncesi çocuklar. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 1-12.
• Tong, S., Baghurst, P., Vimpani, G. ve McMichael, A. (2007). Socioeconomic position, maternal IQ, home environment, and cognitive development. The Journal of pediatrics, 151(3), 284-288.
• Tunçeli, H. İ. ve Zembat, R. (2017). Erken çocukluk döneminde gelişimin değerlendirilmesi ve önemi. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 3(3), 1-12.
• Yeow, K. S. (2011). Developing children's cognitive functions and increasing learning effectiveness: An Intervention using the bright start cognitive curriculum for young children (Durham Theses). Durham University. Available at Durham ETheses Online: http://etheses.dur.ac.uk/625