SINIF ÖĞRETMENLERİNİN MESLEKİ GELİŞİM İHTİYAÇLARI VE DENETİM UYGULAMALARIYLA MESLEKİ GELİŞİM İHTİYAÇLARININ KARŞILANMASINA İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 7, 297 - 318, 30.06.2021

Songül Yazıcı Celal Teyyar Ugurlu

Öz

Bu araştırma, sınıf öğretmenlerinin mesleki gelişim ihtiyaçları ve denetim uygulamalarıyla mesleki gelişim ihtiyaçlarının karşılanmasına ilişkin görüşlerini ortaya çıkarmayı amaçlayan betimsel bir çalışmadır. Araştırma yöntemi nitel, araştırma,deseni ise durum çalışması olarak belirlenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu, 2018-2019 eğitim öğretim yılında Sivas ili merkezinde bulunan Vali Reşit Paşa İlkokulu’nda görev yapan 16 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırma kapsamında veri toplama aracı olarak; alanında uzman kişilerden ve araştırma konusuyla ilgili literatürden yararlanılarak araştırmacı ve danışman tarafından oluşturulan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Sınıf öğretmenlerinin hazırlanan görüşme formunda yer alan sorulara verdikleri cevaplar analiz edilerek kodlanmıştır. Düzenlenen verilerden ortak temalar oluşturulmuş daha sonra da okuyucunun anlayacağı şekilde yorumlanmıştır. Araştırmada mesleki gelişimle ilgili olarak sınıf öğretmenlerinin yetenek dersleri ve bilgi ve teknoloji konusunda mesleki gelişim ihtiyaçları olduğu, mesleki gelişim ihtiyacı duydukları bu konuları kendi çabalarıyla gidermeye çalıştıkları, mesleki gelişim ihtiyaçlarının Milli Eğitim Bakanlığının (MEB) interaktif olarak düzenleyeceği eğitimlerle ve alanında uzman kişiler tarafından yaparak, yaşayarak öğrenme ortamları sunularak karşılanmasını istedikleri sonuçlarına ulaşılmıştır. Araştırmada sınıf içi denetimlerin; denetim zamanının kısa olması, denetimin kontrol ve hata arama amaçlı, formalite olarak yapılması, profesyonel olmaması, denetmenin objektif ve donanımlı olmaması ve denetim sırasında evrak işlerine odaklanılması sebeplerinden dolayı mesleki gelişime katkı sağlamadığı, sınıf içi denetimlerin müfettiş tarafından yapılmamasının sınıf içi performansını etkilemediği, sınıf öğretmenlerinin sınıf içi denetim uygulamalarına ilişkin en çok olumsuz metaforlara yönelik çağrışım yaptıkları, sınıf içi denetimi yapan kişilerin alanında uzman, etkili iletişim becerisine sahip, tecrübeli, objektif, yol gösterici ve güvenilir olması gerektiği sonuçları ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Mesleki gelişim, mesleki gelişim ihtiyacı, sınıf içi denetim

Kaynakça

• Akın, A. (2002). İşletmelerde insan kaynakları performansını değerleme sürecinde acoaching (özel rehberlik), Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 3 (1), 97-112
• Aydın, M. (2014). Çağdaş eğitim denetimi, Ankara: Gazi Kitabevi
• Aydın İ. (2005). Öğretimde denetim, Ankara: Pegem Akademi
• Bell, M. (2008). The benefits of peer observation of teaching for tutor development. Higher Education 55(6):735-752 http://link.springer.com/article/10.1007 /s10734-007-9093-1 adresinden 15 Ocak 2019 tarihinde alınmıştır.
• Bozkurt, E. (1995). İlköğretim Okullarında Ders Denetimi Uygulamalarının Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Creswell, J. W. (2007). Nicel, nitel ve karma yöntemler yaklaşımı araştırma deseni (S.B. Demir, Çev. Ed).Ankara : Anı Yayınevi.
• Çelikten, M., Şanal, M. ve Yeni, Y. (2005). Öğretmenlik mesleği ve özellikleri. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Sayı 19 (2), 207-237.
• Demirkol, Z. (2008). İlköğretim müfettişlerin öğretmenlerin mesleki gelişimlerine katkıları (Yüksek lisans Tezi). Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Durmuş, C. (2013). Öğretmenlerin mesleki gelişimine yönelik görüşlerinin incelenmesi (Yüksek lisans Tezi). Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Manisa.
• Glickman, C.D. , Gordon, S. P. ve Ross-Gordon, J. M. (2014). Denetim ve öğretimsel liderlik: Gelişimsel bir yaklaşım. M. B. Aksu, E. Ağaoğlu (çev.). Ankara: Anı Yayıncılık.
• İmren, S. (2017). Öğretmenlerin mesleki gelişiminde maarif müfettişlerinin eğitim - öğretim ile ilgili rehberlik rolleri :Van ili çaldıran ilçesi örneği (Yüksek Lisans Tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
• Karabay, H. (2014). Okul yöneticilerinin ders denetimleri yönüyle branş öğretmenlerinin mesleki gelişimlerine katkıları (Yüksek lisans Tezi). Yeditepe Üniversitesi Eğitim Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Karagözoğlu, G. (1977). İlköğretimde teftiş uygulamaları. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Kış, A. (2007). Eğitimci çalışma grup modelinin kaynaştırılmış sınıflarda çalışan sınıf öğretmenlerinin mesleki gelişimlerine etkisinin incelenmesi. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Kulular, H. ve Seçkin, N. (1994). Müfettişlerde varolan kişilik özellikleriyle olması gereken kişilik özelliklerinin yöneticiler ve öğretmenler tarafından betimlenmesi. Eğitim ve Bilim, 18(93), 35-41.
• Odabaşı, H.F. (2009). Öğretmenlikte mesleki gelişim. Eskişehir: Açıköğretim Fakültesi Yayını.
• Okutan, M. (1996). İlkokullarda kurum teftişinin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Özdemir, S. M. (2013). Exploring the Turkish teachers’ professional development experiences and their needs for professional development. Mevlana International Journal of Education, 3(4), 250-264.
• Rehber Ezgin, H. (2009). Sınıf öğretmenlerinin öğretmen yeterlikleri açısından müfettişlerden rehberlik beklentileri. Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
• Saban, A. ve Ersoy, A. (2017). Eğitimde nitel araştırma desenleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Sabancı, A. ve Şahin, A. (2007). Denetmenlerin, öğretmenlik yeterlik alanları açısından devlet ilköğretim okulu sınıf öğretmenlerine rehberlik görevlerini gerçekleştirme düzeyleri. Eğitim ve Bilim Dergisi, 32(145), 85-95.
• Sağlamer, E. (1975). Eğitimde teftiş ve teknikleri. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
• Sarı, K. (1987). Çorum ili ilköğretim müfettişlerinin ilkokul öğretmenlerine yapması gereken rehberliğin yeterliliği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Seçkin, N. (1978). Bakanlık müfettişlerinin yeterlikleri. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi, Ankara.
• Seferoğlu, S. S. (2001). Sınıf öğretmenlerinin kendi meslekî gelişimleriyle ilgili görüşleri, beklentileri ve önerileri. Milli Eğitim Dergisi, 149, 12-18.
• Sünbül, Ö. Ve Y. İnandı. (2005). ilköğretim ve lise öğretmenlerinin, ilköğretim ve bakanlık müfettişlerine ilişkin tutumlarını belirlemeye yönelik ölçek geliştirme çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1 (2), 214-226.
• Şahin, T. (2005). İlköğretim düzeyinde ders denetimiyle ilgili yeterlilikler hakkında denetmen ve öğretmen görüşleri (Yüksek Lisans Tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
• Şimşek, H. (2009). Eğitim tarihi araştırmalarında yöntem sorunu. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 42(1), 33-51.
• Taymaz, H. (2005). Eğitim sisteminde teftiş kavramlar, ilkeleri yöntemler. Ankara: Pegem Akademi Yayınevi.
• Ünal, S. ve Sığırcı, M. (2000). Öğretmenlerin denetmenleri değerlendirmesi ve onlardan beklentileri. M. Ü. Atatürk Eğilim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 12, 281-294.
• Yavuz, M. ve Yıldırım, A. (2010). İlköğretim müfettişlerin seçimi ve yerleştirilmesine ilişkin öğretmen görüşleri. 1. Uluslararası Katılımlı Ulusal Eğitim Denetimi Sempozyumu, 2010 (ss. 194-199). Ankara: TEM-SEN.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, N. (2012). Eğitim denetmeni ve bakanlık denetmeni imajları üzerine karşılaştırmalı bir çalışma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 18(1), 143-166.